با هدف مقابله با تحریمهای پیشرو انجام شد؛
در حالي رسانههاي بين المللي از آغاز ذخيره سازي ميعانات گازي در دريا براي جلو گيري از حبس گاز توسط مسئولان صنعت نفت و گاز ايران خبر دادهاند که با تشکيل بورس نفت در کوتاه مدت ميتوان اقدام به فروش ميعانات گازي ذخيره شده کرد.
به گزارش خبرگزاري فارس به تازگي رسانههاي خارجي از کاهش صادرات ميعانات گازي ايران خبر داده بودند به طوريکه رسما اعلام شده بود کره جنوبي که بزرگترين مشتري ميعانات گازي ايران است به دليل شرايط تحريم ديگر حاضر به خريد ميعانات گازي از ايران نيست. از طرف ديگر نيز اروپاييها که مدعي ادامه برجام بدون حضور آمريکا هستند نيز ديگر حاضر به خريد نفت و ميعانات گازي به طور مستقيم از ايران نيستند. با اين شرايط تحريمهاي نفتي آمريکا عليه ايران که کمتر از 2 ماه ديگر آغاز ميشود موجب شده است که ايران مجددا به استراتژي قبلي خود يعني ذخيره سازي نفت بر روي دريا روي آورده است. ترامپ تلاش ميکند باوجود اينکه ايران سومين توليد کننده بزرگ محصولات پتروشيميدنيا است، صادرات نفت اين کشور را کم کند. او در ماه مياز توافق هستهاي با اين کشور خارج شد و آن را يک توافق بسيار بد ناميد. او معتقد بود اين توافق برنامه موشکي ايران و برخي اقدامات اين کشور را پوشش نداده است. بعد از خروج ترامپ تحريمهاي آمريکا برگشتند و خريداران نفت ايران در خطر فريز شدن منابعشان توسط بانکهاي آمريکايي قرار گرفتند.
نخستين نکته درباره ذخاير نفتي روي آب در ايران اين است که بخش زيادي از اين ذخاير شامل ميعانات گازي (نفت خام بسيار سبک) بوده است. رويترز هرچند در گزارش خود به اين نکته اشاره کرده اما در عين حال تمام شدن اين ذخاير را معادل کاهش صادرات نفت خام ايران ارزيابي کرده است. اين در حالي است که با تمام شدن ذخاير نفتي روي آب ايران، نه تنها صادرات نفت خام ايران با تهديدي همراه نخواهد شد بلکه صادرات ميعانات گازي نيز دچار اختلال نميشود چراکه با تکميل فازهاي گازي پارس جنوبي، ظرفيت توليد ميعانات گازي کشور در حال افزايش است. از ديگر سو با تکميل شدن پالايشگاه ستاره خليج فارس مصرف داخلي ميعانات گازي افزايش پيدا خواهد کرد. براساس گزارشهاي موجود، در حال حاضر با بهرهبرداري از پنج فاز جديد در منطقه پارس جنوبي؛ شامل فازهاي 17، 18، 19، 20 و 21 حدود 230 تا 235 هزار بشکه ميعانات گازي به ظرفيت توليد اين محصول افزوده شده و توليد اين نوع نفت خام بسيار سبک در مجموع به بيش از 870 هزار بشکه در روز افزايش مييابد. همچنين تکميل و بهرهبرداري از پنج فاز 13، 14، 22، 23 و 24 پارسجنوبي را نيز بايد در نظر گرفت. پرونده تکميل فازهاي ۲۴ گانه پارس جنوبي رو به تکميل است و با اتمام توسعه پنج فاز ۱۳، ۱۴، ۲۲، ۲۳ و ۲۴ فاز نخست توسعه بزرگترين ميدان گازي که بين ايران و قطر مشترک است تا پايان سال جاري به پايان رسيده و فقط توسعه فاز ۱۱ و بخشي از فاز ۱۴ به سال آينده موکول ميشود. به عبارت ديگر فازهاي ۱۳ و ۲۲ تا ۲۴ و بخش دريايي فاز ۱۴ به طور کامل تا پايان امسال تکميل شده و تکميل پالايشگاه فاز ۱۴ به سال ۹۸ موکول ميشود. ميتوانند نقش اثرگذاري در توليد ميعانات گازي کشور داشته باشند. خبرگزاريهاي خارجي اعلام کردهاند افزايش نفت ذخيره شده ايران بر روي دريا واکنشي از سوي ايران در برابر تحريمهاي جديد دولت ترامپ عليه صنعت نفت ايران است. اين تحريمها قرار است به صورت رسمياز اوايل ماه نوامبر اجرايي شود، اما خريداراني همچون کره جنوبي و ديگران از همين حالا شروع به کاهش جدي خريد نفت از ايران کرده اند. اين سياست درحالي از سوي مسئولان صنعت نفت و گاز ايران اتخاذ شده است که اگر استخراج ميعانات گازي متوقف شود عملا توليد گاز نيز متوقف خواهد شد و اين ميتواند مشکلات بعدي را براي ايران به خصوص در فصل زمستان ايجاد کند.
بر اساس آمارهاي بين المللي تاکنون بخش عمده نفتکشهاي ايراني، نفت را تنها براي چند هفته بر روي دريا ذخيره ميکردند، در حالي که اين مدت در طي تحريمهاي سالهاي 2012 تا 2016 به ماهها ميرسيد. در ماه اوت، تقريبا تمام مشتريان اصلي نفت ايران خريد نفت از اين کشور را نسبت به ماه آوريل، يعني ماه قبل از خروج آمريکا از برجام کاهش دادند.
تانکرهاي نفتي ايران در کنار جزيره خارک که نفت روي آنها ذخيره ميشود
تفاوت اصلي انبارسازي نفت ايران روي دريا در حال حاضر با دفعات گذشته اين است که ايران برخلاف آن سالها، ميزان کمتري نفت روي دريا ذخيره کرده است. پيش از اين ايران دهها ميليون بشکه نفت در نفت کشهايش روي دريا داشت؛ نفت کشهايي که براي ماهها روي آب حضور داشتند. با وجود اين تفاوت بزرگ، آغاز ذخيره سازي نفت ايران روي دريا نشان دهنده اين است که اين کشور براي فروش نفت خود با چالش روبرو شده است. تانکرهاي مورد استفاده براي ذخيره نفت متعلق به شرکت ملي نفتکش ايران هستند. استفاده از نفتکشها براي ذخيره سازي نفت ممکن است توانايي ايران براي صادرات نفت را محدود سازد، زيرا شرکتهاي تانکري بين المللي به سختي ميتوانند محمولههاي نفتي ايران را بيمه کنند. اين امر سبب شده تا ايران بيش از پيش براي صادرات نفت خود به ناوگان تانکري خودش وابسته شود. اين گزارش حاکي است سياست ذخيره سازي ميعانات گازي روي آب ميتواند سياست موقت محسوب شود به شرط آنکه ايران به دنبال عرضه اين محصول از طريق تشکيل بورس نفت باشد زيرا در شرايط فعلي احداث فاز چهارم پالايشگاه ميعانات گازي ستاره خليج فارس که در دستور کار مسئولان صنعت نفت قرار گرفته است زمان بر است و نميتواند به زودي شرايط را براي مصرف ميعانات گازي در داخل کشور فراهم کرد. در عين حال پروژه پر سر و صداي سيراف براي پالايش ميعانات نيز بعد از گذشت چند سال هنوز هيچ پيشرفتي نداشته است.
رئيس اتحاديه سوپرمارکت داران تهران:
در پي افزايش قيمت برخي محصولات در بازار، سعيد درخشاني رئيس اتحاديه سوپرمارکتداران گفت: "دلالان، برخي کالاها را به قيمت درج شده روي آنها به مغازهداران ميفروشند و با توجه به اينکه فروش بالاتر از قيمت مندرج روي کالا گران فروشي و جرم محسوب ميشود، فروشندگان مجبورند آنها را به قيمت خريد بفروشند". اين در حالي است که در برخي سوپرمارکتها، مغازهداران برچسب قيمت جديد روي کالاها درج ميکنند.
به گزارش ايسنا، در ماههاي اخير، کاهش عرضه و در نتيجه آن، افزايش قيمت برخي محصولات، بازار مصرف را دچار مشکل کرده است؛ به طوريکه کم شدن محصولاتي مانند پوشک، وسايل بهداشتي بانوان و ديگر محصولات سلولزي به دليل کاهش عرضه که در برخي موارد به احتکار و در برخي ديگر به کمبود مواد اوليه و مشکل در توليد برميگردد، بازار اين محصولات را داغ کرده و باعث شده که حتي مصرفکنندگان به سمت خريد بيش از نياز خود رو بياورند و بر التهاب بازار بيفزايند. در اين بين کارخانهها قيمت فروش برخي کالاها را براي واحدهاي صنفي، همان نرخهاي درج شده براي مصرفکننده در نظر ميگيرند.
به گفته سعيد درخشاني رئيس اتحاديه سوپرمارکت داران تهران، توزيع کنندگان و دلالان، کالاها را به قيمت درج شده روي آنها يا حتي بالاتر به مغازهداران ميفروشند و آنها هم گاهي مجبورند براي حفظ مشتريان خود، برخي محصولات را به همان قيمت به دست مصرفکننده برسانند، چراکه اگر آن را بالاتر از قيمت ثبت شده روي کالا عرضه کنند، گرانفروشي محسوب ميشود. اين درحالي است که بنگاهداران، کالاها را به قيمتي که روي کالا درج شده يا حتي بالاتر آن در بازار سياه به مغازهداران ميفروشند.
در اين بين برخي مغازهداران، برچسب جديد قيمت روي اجناس ميچسبانند تا اين سود صفر شده را به نوعي جبران کنند؛ در صورتيکه اين موضوع تخلف و ضايع کردن حقوق مصرفکنندگان است.
سعيد درخشاني - رييس اتحاديه سوپرمارکت داران تهران، در اين باره به ايسنا گفت: طبق قانون، درج قيمت جديد روي محصولات تخلف محسوب ميشود و در دادگاه قابل پيگيري است.
وي ضمن تاييد اينکه امکان دارد فروشندگان برچسب جديد قيمت روي اجناس بزنند و آنها را بفروشند، تاکيد کرد: اين مسائل بايد به سامانه ۱۲۴ اطلاع داده شود تا بسته به ميزان تخلف در دادگاه رسيدگي شود.
درخشاني با اشاره به اينکه عرضه برخي اجناس نيز کم شده است، گفت: اگرمغازهداري بتواند اجناسي که عرضه آنها کم شده است را خريداري کند با مقداري سود آن را ميفروشد. عدهاي از مغازهداران اجناس جديد نميخرند اما کساني که کالاي جديد ميخرند، مجبورند آن را گرانتر بفروشند. در اين رابطه پيگيري ايسنا از مسئولان سازمان حمايت مصرفکنندگان و توليدکنندگان براي توضيح در اين زمينه بينتيجه ماند و اين سازمان حاضر به پاسخگويي نشد. طبق قانون تعزيرات حکومتي، گرانفروشي يعني عرضه کالا يا خدمات به بهاي بيش از نرخهاي تعيين شده توسط مراجع رسميبطور علي الحساب يا قطعي و عدم اجراي مقررات و ضوابط قيمت گذاري و انجام هر نوع اقدامات ديگر که منجر به افزايش بهاي کالا يا خدمات براي خريدار شود که جريمه آن بر اساس ميزان گرانفروشي توسط دادگاه تعيين ميشود.