دسترسي مردم به تلفنهمراه بايد راحت باشد
دسترسي مردم به تلفنهمراه بايد راحت باشد
وزير صمت در پايان نشست مشترک با وزير ارتباطات و ساير دستگاههاي فعال در تنظيم بازار تلفنهمراه گفت: جلسه خوبي با وزارت ارتباطات و فعالان حوزه تلفن همراه برگزار کرديم و تصميمات مقتضي براي تنظيم بازار و تامين نيازهاي مردم اتخاذ شد. به گزارش ايلنا، رضا رحماني افزود: همچون ساير حوزهها، مردم نيازهاي زيادي در حوزه گوشي تلفنهمراه و ساير تجهيزات الکترونيکي دارند و حق دارند با راحتي و سهولت بيشتري به آنها دسترسي داشته باشند و ما بايد براي رفع مشکلاتي که از قبل وجود داشت تلاش کنيم با همکاري ساير دستگاهها تمهيداتي بيانديشيم تا اين مشکلات حل و فصل شود.
تعلل اروپاييها پسنديده نيست
نايب رئيس اتاق ايران اعلام کرد: با گذشت ۲۳ روز از تحريمهاي ايران، اروپاييها اقداميبراي ايجاد شبکهاي براي ساز و کار مالي ايران نکردند.
به گزارش مهر، حسين سلاح ورزي، نايب رئيس اتاق ايران طي يادداشتي اختصاصي براي خبرگزاري مهر نوشت: از زمان آغاز تحريمهاي آمريکا عليه ايران حدود ۲۳ روز ميگذرد و با وجود وعدههايي که اتحاديه اروپا در مورد ايجاد سازوکار مالي داده بود، همچنان اين موضوع عملياتي نشده است. به طور حتم طولاني شدن زمان اجرا و عملياتي نشدن سازوکار ويژه مالي اروپا، موجب زيان شرکتهاي ايراني و اختلال در فعاليتهاي آنها خواهد شد.
ترکها تحريمهاي آمريکا را قبول ندارند
دبيرکل اتاق مشترک بازرگاني ايران و ترکيه گفت: مسوولان و فعالان اقتصادي ترکيه در اظهارنظرهاي مختلف اعلام کردهاند که تحريمهاي آمريکا عليه ايران را قبول نداشته و اجرا نميکنند. سيد جلال ابراهيميدر گفتوگو با ايسنا، اظهار کرد: در ۱۰ روز گذشته مطبوعات و رسانههاي ترکيه با انعکاس مقالات متعددي از سوي مقامات صاحب نظر و فعالان سياسي - اقتصادي ترکيه با محوريت رد تحريمهاي يکجانبه آمريکا بر ضد مردم ايران، روبرو بودهاند. وي اعلام کرد که آردال تاناس - رئيس بخش اقتصادي بنياد تحقيقات اجتماعي اقتصادي ترکيه - معتقد است که "تحريم ايران در چهارچوب قوانين بينالمللي مورد تاييد شوراي امنيت نبوده و ترکيه حاضر به پذيرش تحريمهاي نفتي عليه ايران نيست.
مشکلي در صادرات سرب و روي وجود ندارد
با وجود ادعاي صادرکنندگان سرب و روي مبني بر توقف صادرات اين محصولات، اما مسئولان وزارت صنعت، معدن و تجارت اذعان دارند صادرات اين مواد بدون مشکل و به شرط عرضه در بورس ادامه دارد.
به گزارش ايرنا، در ماههاي گذشته افزايش نرخ ارز، توليدکنندگان سرب و روي را به افزايش صادرات اين محصولات به جاي تامين داخلي ترغيب کرد، اين رويه سبب بروز مشکلاتي براي تامين مواد اوليه واحدهاي داخلي و صنايع پايين دستي شد تا اينکه وزارت صنعت، معدن و تجارت تصميم گرفت با مصوبهاي از خروج بي حساب و کتاب اين محصولات به خارج جلوگيري کرده و توليدکنندگان را در وهله نخست به تامين نياز داخليها ترغيب کند.
با اين حال «حسين حسينقلي» رئيس هيات مديره انجمن صادرکنندگان سرب و روي در گفت و گويي، از توقف صادرات سرب و روي در چهار ماه گذشته خبر داد و علت آن را تصميم دولت مبني بر تامين بازار داخل اعلام کرد در حاليکه به گفته وي، مصرف داخل اين محصول در حدود 20 درصد از کل توليد سرب و روي کشور است.
پلاتين ارزان ميشود
بازار جهاني پلاتين حدود نيم ميليون اونس مازاد عرضه در سال ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ خواهد داشت که نشان ميدهد قيمت اين فلز ارزشمند همچنان نزديک به پايينترين رکورد ۱۰ سال اخير خواهد ماند.به گزارش ايسنا، شوراي سرمايهگذاري پلاتين جهان (WPIC) در جديدترين گزارش سه ماهه خود، رقم مورد پيشبيني براي مازاد عرضه پلاتين در سال جاري را از ۲۹۵ هزار به ۵۰۵ هزار اونس بالا برد و تقاضاي ضعيف براي جواهرات پلاتين را عامل اين وضعيت شمرد و اعلام کرد بازار اين فلز ۴۵۵ هزار اونس مازاد عرضه در سال ۲۰۱۹ خواهد داشت.ترور ريموند - مدير تحقيقات WPIC اظهار کرد: ميزان عرضه در سال ۲۰۱۹ رشد خواهد کرد اما تقاضا رشد بيشتري خواهد داشت و مازاد عرضه را اندکي کاهش ميدهد.قيمت پلاتين در اوت به پايينترين ميزان در ۱۰ سال گذشته سقوط کرد و از ابتداي امسال تاکنون ۹ درصد کاهش قيمت داشته است.وضعيت بازار پلاتين از کمبود شديد عرضه در اوايل دهه جاري، به مازاد عرضه تغيير يافته که نتيجه کاهش استفاده اين فلز گرانبها از سوي خودروسازان، جواهرسازان و سرمايهگذاران بوده است. ميزان تقاضا از ۸.۵ ميليون اونس در سال ۲۰۱۳ به ۷.۵ ميليون اونس در سال ميلادي جاري کاهش پيدا کرده است.به گفته ريموند، روند کاهش تقاضاي خودروسازان در سال آينده کندتر خواهد شد در حالي که تقاضاي سرمايهگذاران براي نخستين بار از سال ۲۰۱۴ بهبود خواهد يافت و مصرف صنعت و سرمايهگذاران رشد قويتري پيدا ميکند و تقاضا را مجموعا ۲ درصد بالا ميبرد.بر پايه گزارش WPIC، تقاضا از سوي خودروسازان براي پلاتين که در مبدلهاي کاتاليستي کاهش آلايندگي استفاده ميشود و ۴۰ درصد از مصرف پلاتين را تشکيل ميدهد پس از کاهش ۷ درصدي در سال ۲۰۱۸، يک درصد در سال ۲۰۱۹ کاهش خواهد يافت زيرا فروش خودروهاي ديزلي در اروپا آهستهتر ميشود.
گروه صنعت، معدن و تجارت: قدمت طولاني روابط ايران و روسيه و کوتاهي مسير را از جمله مزيتهاي موجود براي ارتباط دو کشور است. اما براي صادرات صنايع غذايي به روسيه بايد استانداردهاي خاصي رعايت شود که هم اکنون اين استانداردها در ايران تعريف نشدهاند. از طرفي قوانين ويژهاي وجود دارد که بايد مدنظر صادرکنندگان قرار گيرد، اين دو موضوع مهمترين موانع در برابر صادرات ايران به روسيه است که به تازگي از سوي اتاق مشترک مورد بررسي قرار گرفته است. حالا با امضاي توافقنامه ايجاد محدوده آزاد تجاري ايران و اوراسيا اين فرصت فراهم آمده است تا تبادلات تجاري ايران و روسيه وبه خصوص صادرات کشورمان به مقصد همسايه شمالي سرعت گيرد اما همانطور که گفته شد ابتدا بايستي موانع اين امر برطرف شود.
به گزارش تجارت در خبرها آمده بود رئيس جمهوري روسيه با امضاي توافقنامه ايجاد محدوده آزاد تجاري ميان ايران و اتحاديه اقتصادي اوراسيا، آن را تاييد و براي اجرا ابلاغ کرد.
به گزارش ايرنا، دفتر مطبوعاتي کاخ کرملين در گزارشي نوشت: رئيس جمهوري روسيه قانون فدرال «تصويب توافقنامه ايجاد محدوده آزاد تجاري ميان اتحاديه اقتصادي اوراسيا و کشورهاي عضو آن از يک طرف و جمهوري اسلاميايران از سوي ديگر» را امضا کرد.
در گزارش يادآوري شده است: اين قانون فدرال روز 15 ماه نوامبر (24 آبان) در مجلس دوماي روسيه و روز 23 ماه نوامبر (دوم آذر) در شوراي فدراسيون تاييد شده بود.
اين سند براي تسهيل تجارت کالا ميان طرفهاي توافقنامه و ايجاد پايه و اساس براي تاسيس محدوده آزاد تجاري و نيز حمايت از همکاريهاي اقتصادي و بازرگاني بين آنها هدف گيري شده است.
گفتني است ايران و اتحاديه اقتصادي اوراسيا موافقتنامه موقت ايجاد محدوده آزاد تجاري را روز 27 ارديبهشت ماه در آستانه پايتخت قزاقستان امضا کردند.
«تيگران سرکيسيان» رئيس کميسيون اقتصادي اوراسيا گفت: در توافقنامه با ايران، فهرست کالاهايي که تعرفههاي تجاري متقابل کاهش مييابد، قيد شده است.
وي افزود: حجم تجارت ميان ايران و کشورهاي عضو اتحاديه اقتصادي اوراسيا در سال 2017 ميلادي به 2.7 ميليارد دلار رسيده است.
سرکيسيان ادامه داد که اتحاديه اقتصادي اوراسيا و ايران ميتوانند پس از سه سال، قرارداد دايميمنطقه آزاد تجاري امضا کنند.
عضويت در پيماننامه اوراسيا فرصتي براي رشد صادرات به روسيه است
رئيس اتاق مشترک ايران و روسيه گفت: روسيه پذيرفته است که ايران براي مدت سه سال عضو پيماننامه اوراسيا باشد که به اين ترتيب صادرکنندگان ايراني ميتوانند از تعرفههاي ويژه براي فعاليت در اين منطقه بهرهمند شوند.
به گزارش روز پنجشنبه ايرنا از اتاق بازرگاني، صنايع، معادن و کشاورزي ايران، «هادي تيزهوش تابان» که موفق به دريافت نشان پوتين از سفير جمهوري فدرال روسيه شد، افزود: با توجه به موافقت روسيه در مورد عضويت ايران در پيماننامه اوراسيا، زمينهاي فراهم ميشود تا صادرات برخي کالاها به روسيه که امروز توجيه ندارد، امکانپذير شود.
وي تاکيد کرد: از طرف ديگر، عضويت در اين پيماننامه کمک ميکند تا صادرکنندگان ايراني براي فعاليت در اين منطقه از تعرفههاي ويژهاي برخوردار شوند.
وي همچنين به تاسيس سراي تجاري ايرانيان در آستاراخان اشاره کرد و گفت: اين مرکز امکانات لازم براي کمک به تجار ايراني را دارد و ميتواند زمينهاي مهيا کند تا صادرکنندگان و واردکنندگان، اطلاعات لازم براي حضور مثبت در اين بازار را به دست آورده و بتوانند در زمينه مشارکت و سرمايهگذاري نيز فعال شوند، اين مرکز ميتواند مانع رقابتهاي منفي بين فعالان اقتصادي حاضر در روسيه شود.
به باور اين فعال اقتصادي، اتاقهاي شمال کشور اين توانايي را دارند که ميزان مناسبات کشور با روسيه را توسعه دهند.
وي گفت: هم اکنون کل واردات به روسيه بيش از 228 ميليارد دلار است و در اين بين 36 ميليارد دلار از اين واردات به مواد غذايي مربوط ميشود.
رئيس اتاق مشترک ايران و روسيه اظهار داشت: متاسفانه با وجود ظرفيتهاي بالايي که در ايران براي توليد مواد غذايي و محصولات کشاورزي وجود دارد، سهم ايران در صادرات اين محصولات به روسيه اندک است.
وي قدمت طولاني روابط ايران و روسيه و کوتاهي مسير را از جمله مزيتهاي موجود براي ارتباط دو کشور دانست و تاکيد کرد: براي صادرات صنايع غذايي به روسيه بايد استانداردهاي خاصي رعايت شود که هم اکنون اين استانداردها در ايران تعريف نشدهاند؛ از طرفي قوانين ويژهاي وجود دارد که بايد مدنظر صادرکنندگان قرار گيرد، اين دو موضوع مهمترين موانع در برابر صادرات ايران به روسيه است که به تازگي از سوي اتاق مشترک مورد بررسي قرار گرفته است.
تيزهوش تابان در ادامه به مساله حملونقل اشاره و تصريح کرد: از نظر حملونقل دريايي، مشکل خاصي نداريم و شرايط خوب است اما از نظر حملونقل زميني و ريلي با مشکلات مختلفي روبهرو هستيم، خط آهن قزوين- رشت در مراحل پاياني کار قرار دارد اما همچنان به آستارا متصل نشده است بنابراين نميتواند چندان کارساز باشد.
وي در ادامه با انتقاد از رشد ناکافي ناوگان حملونقل زميني، هماهنگ با رشدي که در حوزه صادرات داشتهايم، گفت: به دليل قديميبودن کاميونها، مجبوريم براي صادرات کالا از ناوگان خارجي استفاده کنيم که باعث افزايش هزينهها ميشود و قدرت رقابت را از ما ميگيرد.
به گزارش ايرنا، مجمع اقتصادي اوراسيا يک مجمع اقتصادي ميان گروهي از کشورهاي آسيايي و اروپايي است که کشورهاي بلاروس، قزاقستان، قرقيزستان، روسيه، تاجيکستان و ازبکستان در آن عضويت دارند.
سرپرست سازمان توسعه تجارت از رشد حدود ۱۴ درصدي صادرات غير نفتي در هشت ماهه امسال خبر داد و گفت: تراز بازرگاني کشور در همين بازه زماني مثبت يک ميليارد دلار است و در صورت اسفاده بهينه از ظرفيتهاي موجود ميتواند بهتر نيز شود. محمدرضا مودودي در گفت و گو با ايسنا، اظهار کرد: صادرات کالاهاي غير نفتي در هشت ماهه امسال بيش از ۲۷ ميليارد و ۳۰۰ ميليون دلار بوده است که البته تا نيمه آبان ماه اين عدد از ۳۰ ميليارد دلار عبور کرد و نسبت به بازه زماني مشابه سال گذشته رشد حدود ۱۴ درصدي داشتهايم. وي افزود: از سوي ديگر حدود ۵۰۰ ميليون دلار صادرات در حوزه خدمات فني و مهندسي داشتهايم و گرچه نسبت به بازه زماني مشابه در سال گذشته در اين حوزه رشد اندکي را تجربه کردهايم، اما همچنان به اندازهاي نيست که از اين بخش انتظار ميرود و با پتانسيلهاي حوزه خدمات فني و مهندسي فاصله بسياري دارد.
به گفته يکي از فعالان اتاق بازرگاني ايران، روند نزولي نرخ ارز متاثر از اقدام قاطعانه قوه قضائيه در برخورد با اخلالگران بازار ارز بوده است. در اين رابطه احمد کيميايي اسدي - عضو هيات نمايندگان اتاق بازرگاني ايران، به ايسنا گفت: با توجه به اينکه تب و تاب هجوم به سمت بازارهاي غيرمولد کم شده، نرخ ارز نيز ثباتي نسبي پيدا کرده است. البته بايد در نظر داشت که اقدام قاطعانه قوه قضاييه در برخورد با اخلالگران بازار ارز در اين روند نزولي و ثبات نرخ ارز موثر بوده است. کيميايي اسدي با تاکيد بر اينکه مقداري هم از تب و تاب اوليه مردم که همه براي حفظ ارزش پول خود به بازارهاي غير مولد همچون سکه، ارز، خودرو و غيره هجوم آورده بودند، کم شده است، خاطرنشان کرد: ديگر از آن هجوم به بازارهاي غيرمولد خبري نيست و در نتيجه بازار ارز آرام گرفته است.
گروه تجارت: حمايت از بخش عرضه از نکات و مولفههاي مغفول عرصه توليد و اقتصاد است. معمولا تصور بر اين است که براي حمايت از کالاي ايراني بايستي بخش تقاضا را مورد توجه قرار داد حال آن که در اين راستا بخش عرضه نبايد مورد غفلت واقع شود چراکه اهميت اين بخش به هيچ وجه کمتر از اهميت بخش تقاضا نيست. رييس اتاق بازرگاني در اين خصوص ميگويد: اگر قرار باشد که توليد ايراني، توليد رقابتپذير باشد و زمينه توسعه پايدار را براي آن ايجاد کنيم، بايد از بخش عرضه حمايت کنيم.
به گزارش ايسنا، غلامحسين شافعي در جلسه کميسيون کشاورزي در اتاق بازرگاني استان خراسان رضوي، اظهار کرد: در اين جلسه موارد بسياري مطرح شد که به صورت جزئي در خصوص هر کدام توضيحاتي را ارائه ميدهم. يکي از موضوعات مهم حال حاضر، خريد تضميني گندم بود. از اين دست موارد در اقتصاد بسيار داريم که ضايعات بسياري نيز براي ما به بار ميآورد. وي افزود: درحال حاضر در کشورهاي اطراف ما قيمت هر کيلو گندم بين ۲۵۰۰ تا ۲۷۰۰ تومان است. در بررسيهاي چند ماه گذشته شاهد بوديم که کمترين گندم مربوط به استانهاي غربي بوده است؛ يعني کسي گندم را به دولت نفروخته است. علت اين امر اين بوده که به دليل نزديک بودن به عراق، کشاورزان گندم را با قيمت بالاتري در اختيار اين کشور قرار ميدادند.
شافعي با بيان اينکه امروز اين گندم به عراق رفته و در روزهاي ديگر به ساير کشورها نيز خواهد رفت، خاطرنشان کرد: دولت بايد براي جلوگيري از اين اتفاق اقداماتي را مدنظر قرار دهد. اگر اين قيمت اصلاح نشود، گندم به طرق مختلف از کشور خارج خواهد شد و در گام بعدي ممکن است که در سال آينده ميزان کشت گندم پايين آيد و اگر اين امر رخ دهد ما مجبور خواهيم شد که گندم را با همان قيمت ۲۷۰۰ تومان از بيرون خريداري کنيم.
رييس اتاق ايران با بيان اينکه ما بايد در اين امر صرفهجوييهاي ديگري را اعمال کنيم تا قيمت را کاهش دهيم، تصريح کرد: دولت مدعي آن است که به معيشت مردم کم درآمد کمک کند و اکنون بخش بزرگي از کشاورزان ما نيز از همين قشر هستند؛ بنابراين اگر اين کمک صورت گيرد به آن ادعا نيز جامه عمل ميپوشاند.
وي با بيان اينکه در حال حاضر در بخشهاي مختلف بايد به گونهاي رفتار کنيم که از توليد داخل حمايت کنيم، اضافه کرد: همه ميپندارند که حمايت از کالاي ايراني يعني حمايت از بخش تقاضاست، اما اين حمايت بايد در قالب حمايت از بخش عرضه نيز ظاهر شود.
رييس اتاق ايران با بيان اينکه اگر قرار باشد که توليد ايراني، توليد رقابتپذير باشد و زمينه توسعه پايدار را براي آن ايجاد کنيم، بايد از بخش عرضه حمايت کنيم، گفت: تعبير ما از اين ماجرا، اشتباهي است که همه به آن عمل ميکنيم و در يک مدت کوتاهي نشانههايي از اين حمايت ميبينيم و در بازه زماني ديگر اثري نميبينيم.
شافعي با اشاره به نقل قولي از مديرکل محيطزيست خراسان رضوي، ادامه داد: در حال حاضر به درجهاي رسيدهايم که بايد با درختان داخل خيابان خود عکس يادگاري بگيريم که ممکن است در چند سال آينده اين درختان را نداشته باشيم.
وي اظهار کرد: بايد به موضوع اشکال در مديريت آب بيشتر از بحث آب ورود پيدا کنيم. در شرايط حال و پيشرو مطرح ميشود که ما از لحاظ تامين منابع و بودجه مشکل خواهيم داشت. براي يک بار هم که شده به اين توجه کنيم که به جاي کسب منابع جديد، بر کم کردن هزينهها متمرکز شويم که در اين امر هيچگاه تاکنون موفق عمل نکرديم. شافعي تاکيد کرد: موضوعي که در بخش کشاورزي و صنعت بسيار ملموس است، اين است که مشکل ما کمبود منابع در کشور نيست بلکه اشکال اصلي ما چگونگي توزيع اين منابع در کشور است.
رييس اتاق ايران با اشاره به اينکه اگر مشکل توزيع منابع رفع ميشد، اشکال زيادي در مسائل خود شاهد نبوديم، اظهار کرد: ما به شدت بد مصرفي را رواج دادهايم. در بسياري از زمانها منابع در چاهي ميريزد که هيچ وقت از داخل آن چيزي خارج نميشود و اين موضوع در بخش کشاورزي نمايانتر است. منابع قابل توجهي که به اشتغال روستايي اختصاص پيدا کرد، يکي از نمونههاي مهم بحث فوق است. درصد بالايي از اين منابع، اشتغال روستايي ايجاد نخواهد کرد.
وي افزود: آيا اين شيوه اعطاي تسهيلات به اقتصاد روستا کمک ميکند يا اقتصاد روستا را به افول ميبرد؟ چگونگي توزيع منابع بهويژه در بخش کشاورزي بسيار حائز اهميت است.
شافعي با اشاره به توسعه متوازن، خاطرنشان کرد: ما بايد از دولت جمهوري اسلاميايران بخواهيم که توسعه متوازن در کشور صورت گيرد.
وي درباره قيمت حاملهاي انرژي نيز گفت: اين امر نيز در حال حاضر يکي از مشکلات ما محسوب ميشود؛ يعني سيستم يارانهاي خودش يک معضل است. رييس اتاق ايران با طرح اين پرسش که آدمهاي کمبرخوردار از يارانه بنزين سود ميبرند يا افراد برخوردار؟ تاکيد کرد: فرض کنيد که در يک خانواده ثروتمند همه افراد خانواده ماشين داشته باشند و در يک خانواده روستايي هيچ کدام از افراد ماشين ندارند؛ حال کدام دسته سود بيشتري ميبرند؟ در اين امر ما يارانهها را بيشتر در اختيار ثروتمندان قرار ميدهيم.
شافعي با اشاره به قانون فضاي کسب و کار و بهرهوري، بيان کرد: اين دو قانون بسيار خوب بوده و ما فکر ميکرديم که قانون توسعه کسب و کار تحول عظيميرا به وجود خواهد آورد، اما چنين نشد. وي با اشاره به اينکه در حال حاضر ما قوانين خوبي داريم که اجرا نميشود، اضافه کرد: در همين قانون فضاي کسب و کار يک ماده ۲۴ و ۲۶ را داريم که به آن توجه نميشود. در يکي از دو ماده آمده که هر تغيير در رويهها و بخشنامهها که اعمال ميشود، بايد پيشزمينهاي از آن را به فعالان اقتصادي بدهيد؛ يعني حق نداريد يک قانوني را شب تصويب کنيد و فردا آن را اجرا کنيد؛ بلکه مطرح کنيد که اين قانون از دو ماه ديگر اجرا خواهد شد.
k.sharafshahi@gmail.com
علم اقتصاد در همه جاي دنيا قاعده دارد و هر کدام از قواعد اقتصادي در مقطعي خاص پاسخ لازم را ميدهد. اما در جمهوري اسلاميايران علم اقتصاد تنها در کلاسهاي درس مفهوم دارد و اتفاقاتي در بازار رخ ميدهد که علم اقتصاد و اقتصاددانان را شوکه ميکند و بازار هم اقتصاد را به هيچ گرفته است. يک باره صبح ازخواب بيدار ميشويم و قيمت دلار سربالايي ميرود در حالي که نه تحريم شده ايم، نه تقاضا افزايش داشته، از زلزله، سيل و جنگ خبري نيست، اتفاق خاصي هم در کشور رخ نداده و خلاصه اينکه دلار خودش تصميم گرفته گران شود. اين گراني بيش از شش برابر ادامه مييابد تا آنکه بازهم صبح از خواب بيدار ميشويم و بدون آنکه اتفاقي افتاده باشد، دلار سرپاييني ميرود. جالب تر اينکه با آغاز روند گراني، مردم براي خريد هجوم ميآورند و با آغاز روند کاهشي، مردم براي فروش دلارهايي که خريده بودند، به بازار هجوم ميآورند. به راستي چه اتفاقي افتاده است؟ دولت که اقدام به عرضه فراوان ارز نکرده، وضعيت دادوستد جهاني نيز که خوب نشده، ارتباط بين بانکي ايران با ديگر کشورها نيز متحول نشده و تنها مسالهاي که رخ داده، اعدام سلطان سکه و همدستش بوده است. البته تغيير تيم اقتصادي دولت از وزير اقتصاد تا رييس کل بانک مرکزي را شاهد بوديم. اکنون سوال اينجاست که واسطهها و دلالان با آنچه به روزگار مظلومين و قاسميآمده، احساس وحشت کرده اند؟ آيا سيف ناکارآمد بوده و آمدن همتي همه چيز را متحول کرده است؟ آيا وزير اقتصاد جديد در ارزان شدن ارز نقش داشته است؟ آيا دولت خودش عالم بي تفاوتي را طي کرد تا دلار به 20 هزار تومان برسد و هنگاميکه بدهيهايش را داد، دوباره قيمت دلار را کاهش دهد؟ چرا هنگاميکه رييس جمهور از رسانه ملي اعلام کرد دلار در پس کوچهها بالا ميرود و از مردم خواست دلار نخرند، هيچ کس توجهي نکرد؟ نکته مهم اين است که هنوز قيمت دلار در لايحه بودجه 98 مشخص نيست و شايد عدهاي از قيمت پينشهادي دلار در بودجه خبردارند که بازار روند نزولي را طي ميکند؟ به هر حال اقتصاد در اينجا راه خودش را ميرود و بازار است که اقتصاد را تعريف ميکند.
یلدا راهدار
عضو هيات نمايندگان اتاق ايران
پس از خروج آمريکا از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) در ارديبهشت ماه سال جاري، کشورهاي باقي مانده شامل فرانسه، روسيه، چين، انگلستان و آلمان تلاش کردند که برجام را حفظ کنند و ايران نيز اعلام کرد چنانچه کشورهاي متعهد بتوانند راهي براي حفظ برجام پيدا کنند بر اين پيمان باقي ميماند. تفاوت عمدهاي که اين دور از تحريمها با ادوارگذشته دارد، دقيقا در همين مسئله است که اين بار طرفهاي اروپايي همسو با آمريکا نيستند و علاوه بر آنکه خود تصميم به ماندن در برجام را دارند، با رايزني سعي در منصرف کردن طرف امريکايي داشتند که متاسفانه نتيجهاي در بر نداشت. کشورهاي اروپايي تلاش کردند شرکتهاي خود را قانع کنند که فعاليتهاي خود را در ايران ادامه دهند، اما شدت تحريمهاي آمريکا به حدي است که هيچ شرکتي حاضر نميشود در ايران بماند و سود اندک از ايران را به دليل زيان فراوان از آمريکا رها کردند. با اعمال تحريمهاي امريکا عليه ايران نه تنها صادرات نفت دچار مشکل شده، بلکه سختي نقل و انتقالات پول به دليل تحريمهاي مالي و بانکي ايران، مبادلات مالي صادرکنندگان محصولات غيرنفتي و غيردولتي را نيز مختل کرده است. اروپاييها تا کنون پيشنهادهاي مختلفي براي تسهيل شرايط تحريم ارائه دادهاند؛ از جمله معاف شدن برخي کشورها از تحريم و مجازات آمريکا در صورت مراوده با ايران، ايجاد استثناء براي برخي شرکتها به منظور داد و ستد با ايران و ايجاد حسابهاي ويژه براي ايران در بانکها اروپايي و ... اما به هيچ کدام از آنها جامه عمل پوشانده نشده است؛ چرا که ترس از تهديدهاي آمريکا و عدم موافقت اين کشور از پيشنهادهاي مذکور راه حلهاي ارائه شده را به بن بست کشاند. در چنين شرايطي طرفهاي اروپايي (انگلستان، فرانسه و آلمان) به دنبال ايجاد ساز و کار ويژه مالي - Special Purpose Vehicle - (SPV) هستند که به عنوان جانشين سوئيفت و با حذف دلار از مبادلات، به ادامه مراوده با ايران پرداخته و شرکتهاي اروپايي بتوانند بدون استفاده از کانالهاي مرسوم مالي بينالمللي هم با ايران داد و ستد کرده و هم مشمول تحريمها و مجازاتهاي سنگين آمريکا قرار نگيرند؛ لکن تا کنون هيچ اقدام موثري اتفاق نيفتاده و هيچ کشوري ميزباني SPV را به عهده نگرفته است. اروپاييها براي ايجاد ساز وکار مالي ويژه توافق ندارند؛ برخي کشورها که کوچک تر و کم قدرت تر از سه کشور فرانسه و آلمان و انگلستان هستند و به دليل تحريمها آمريکا از ارتباط با ايران بيشتر متضرر ميشوند، چندان از ادامه فعاليت تجاري با ايران به هر طريقي خشنود نيستند و از ايجاد SPV نيز چندان حمايت نميکنند. برخي از کشورها مانند اتريش، بلژيک و لوکزامبورگ به دليل تهديدهاي آمريکا از ميزباني ساز و کار مالي ويژه در کشور خود شانه خالي کرده و مخالفت خود را از اين ميزباني اعلام کردهاند. اگر چه مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا اعلام کرده است که اروپاييها نه تنها به دليل حفظ منافع خود، که به دليل مسائل امنيتي نيز به دنبال حفظ برجام هستند، اما عملکر آنها باعث شده اين شائبه ايجاد شود که اين ساز و کار مالي در آيندهاي نزديک قابل دستيابي نيست و حتي برخي بر اين عقيدهاند که اروپاييها در پي اتلاف وقت و نگه داشتن ايران بر تعهدات برجام هستند. بيش از سه هفته از دور دوم تحريمها گذشته است و هنوز مشخص نيست که اروپاييها چگونه ميخواهند به تجارت و خريد نفت از ايران تداوم بخشند. ضمن اين که روز به روز بر شمار خروج شرکتهاي بزرگ اروپايي از ايران افزوده ميشود و تنها برخي شرکتهاي کوچک که منافع چنداني از ارتباط با امريکا ندارند، در ايران باقي ماندهاند. اگر چه هشت کشور مشمول معافيت تحريم آمريکا شده و کماکان از ايران نفت خريداري ميکنند و ايران هنوز به شرايط بحراني نرسيده است، اما با توجه به تعلل کشورهاي اروپايي در ايجاد ساز و کار ويژه مالي به نظر ميرسد بيش از اين انتظار کشيدن براي ارائه راهکار اروپايي به صلاح کشور و توليدکنندگان نباشد. لذا مسئولين بايستي با توسعه تعامل با کشورهاي همسايه و دو قدرت شرقي چين و روسيه تا حدودي تحريمها را خنثي کنند. چين و روسيه به عنوان دو قدرت اقتصادي، قبل از خروج آمريکا از برجام نيز روابط سياسي و اقتصادي حسنه با ايران داشتهاند. از طرفي روابط اقتصادي آمريکا و چين رو به سردي نهاده و اين امر ميتواند در تحکيم روابط ايران با چين به عنوان يک شريک تجاري قدرتمند تاثير به سزايي داشته باشد. به علاوه کشورهاي همسايه ايران ميتوانند جايگزينهاي بسيار خوبي براي طرفهاي اروپايي باشند و ايران ميتواند با توسعه روابط سياسي و اقتصادي با همسايگان خود اثر تحريمها را حداقل کند. اين کشورها قابليتهاي بسيار بالايي در زمينه توسعه تعامل تجاري با ايران دارند.