گروه صنعت و معدن ـ حسين خدنگ: بازار خودروهاي وارداتي اين روزها در سکوت خبري به خواب زمستاني رفته است و بعد از موج محسوس گران شدن خودروهاي وارداتي که همزمان با رکوردشکني قيمت دلار و ممنوعيت واردات خودرو اتفاق افتاد حالا کم کم از خريدار خالي شده است. به گزارش تجارت ، آنگونه که سعيد موتمني رئيس اتحاديه فروشندگان خودرو مي‌گويد قيمت خودروهاي وارداتي به نسبت سال گذشته از رشدي صد درصدي برخوردار بوده که مشکلاتي را براي خريداران و فروشندگان ايجاد کرده است. بر اساس آخرين گزارش‌ها از بازار هم اکنون در بازار خودروهاي وارداتي سوناتا هيبريد با قيمت 570 ميليون تومان، توسان 490 ميليون تومان، النترا 345 ميليون تومان و سورنتو با قيمت 610 ميليون تومان خريد و فروش مي‌شود. تويوتا رافور هم 685 ميليون تومان، سانتافه 540 ميليون تومان و لکسوس هم با قيمت يک ميليارد و 20 ميليون تومان به فروش مي‌رسد. هم چنين ولوو XC90 تيپ اينسکرايپشن يک ميليارد و 650 ميليون، ميني کوپر S حدود 700 ميليون، فولکس واگن گلف GTI حدود 640 ميليون و ب ام و 530 تيپ پرفکشن يک ميليارد و 750 ميليون تومان خريد و فروش مي‌شود. مقايسه قيمت روز خودروهاي وارداتي با قيمت‌هاي دو هفته قبل نشان از ثبات در بازار وارداتي‌ها دارد. کارشناسان تثبيت قيمت دلار در کانال 10 هزار تومان و رکود بازار به خاطر ترديد خريداران را از جمله مهمترين علت‌هاي ثبات قيمت خودروهاي وارداتي مي‌دانند. در اين ميان حالا با اعلام خبر ترخيص بيش از 13 هزار خودروي وارد شده از گمرک و ورد انها به بازار بسياري اميدوارند بازار با اين شوک تازه کاهشي شده و از قيمت خودروها کاسته شود. در همين رابطه رييس کل گمرک کشور با بيان اين‌که ترخيص خودروها از هفته آينده شروع خواهد شد، مصوبه هيات وزيران براي ترخيص خودروها را داراي اعتباري چهار ماهه اظهار کرد که خودروهايي که پس از تاريخ اين مصوبه وارد شده باشند امکان ترخيص نخواهند داشت. مهدي ميراشرفي، رييس کل گمرک کشور در حاشيه نشست مديران وزارت اقتصاد و دارايي با مجمع کارآفرينان و در جمع خبرنگاران با بيان اين‌که در ۹ ماه اخير ۳۲ ميليارد دلار کالا از گمرکات ترخيص شده است، گفت: بعد از ممنوعيت واردات خودروهاي لوکس بيش از ۱۲ تا ۱۳ هزار نفر به نحوي پيش‌ ثبت‌نام داشتند که ناچار بايد اين خودروها بايد تحويل مشتري مي‌شد. از سوي ديگر گمرک بايد ۴۲۰۰ ميليارد تومان درآمد گمرکي کسب مي‌کرد که مجموع اين دلايل موجب شد تا ترخيص خودروهاي باقي‌مانده در گمرک عملياتي شود. معاون وزير اقتصاد در ادامه گفت که اين خودروهاي ترخيص شده تا تاريخ ابلاغ مصوبه در اماکن گمرکي و ويژه انبار شده‌اند و تنها با ثبت سفارش جديد قابليت ترخيص دارند. اين مصوبه چهار ماه اعتبار دارد به شرط اين‌که تا تاريخ تصويب اين مصوبه خودرو به کشور وارد شده باشد. وي در مورد نوع خودروهايي که مي‌توانند از گمرک خارج شوند هم اظهار کرد: خودروهايي که توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت ثبت سفارش شده باشند نبايد بالاي ۲۵۰۰ سي سي قدرت داشته باشند. همچنين متناسب با قيمت بالاي ۴۰ هزار دلار خودروها افزايش پرداخت سود بازرگاني هم پيش‌بيني شده است.

نيم نگاهي به اظهارنظرهاي مثبت فعالان بازار و استقبال انان از اين خبر نشان مي‌دهد بسياري اميدوارند که ورود اين خودروهاي جديد بتواند با تحريک عرضه قيمت‌ها را کاهش دهد تا خريداران بعد از مدتها قهر دوباره با بازار وارداتي‌ها آشتي کنند.

در خيابان‌هاي کانادا تبليغات عجيب و گسترده‌اي در تشويق مردم به ارسال پيامک در حين رانندگي ديده شده است. يک شرکت تبليغاتي به گونه‌اي عجيب تبليغاتي را در خيابان‌هاي کانادا به نمايش گذاشته است، از اين تبليغ اينگونه استنباط مي‌شود که اين شرکت مردم را تشويق به تخلف ارسال پيامک در حين رانندگي کرده است، به خصوص اينکه در آن عبارت «شرکت برگزارکننده مراسم خاکسپاري» نوشته شده است. بينندگان با مشاهده اين تبليغ سريع به سايت شرکت مراجعه مي‌کنند تا عصبانيتشان را از اين تبليغ انتقال دهند. اين شرکت تبليغاتي معتقد است اگر روي بيلبورد نوشته شود در هنگام رانندگي پيام ندهيد، رانندگان آن را مي‌بينند و با بي‌توجهي رد مي‌شوند اما اگر پيامي‌خلاف انتظار نوشته شود مانند اينکه اين پيام از سوي يک شرکت خاکسپاري منتقل شده، ممکن است تأثير بيشتري داشته باشد. ابتکار اين شرکت تحسين‌آميز است که با تحريک بينندگان سعي در اجراي قانون و در نتيجه پيشگيري از تصادفات و از دست دادن جان هزاران نفر را دارد. در کانادا شمار زيادي از مردم به دليل مصرف الکل در حين رانندگي و استفاده از موبايل جان خود را در تصادفات از دست مي‌دهند. بر همين اساس اين شرکت تبليغاتي با اين ابتکار سعي کرده تعداد تلفات را به حداقل برساند.

امسال سرمايه‌هاي فراواني از بانک‌ها سرازير بازارهاي موازي بانکي ، نظير ارز ، خودرو، سکه و طلا و البته مسکن شد .

به نظر مي‌رسد به رغم فشار تورمي‌شديد رخ داده در ماه‌هاي اخير، کساني که سرمايه‌هاي خود را در ابتداي سال وارد بازارهايي از اين دست کردند، توانسته‌اند تا حدي قدرت خريد پول خود را حفظ نمايند.

بازدهي اين بازارها اما در سال جاري فراز و نشيب فراواني را تجربه کرده است. به عنوان مثال بازدهي ارز در برخي ماه‌ها به شدت بالا رفت و با مهار قيمت‌ها و دخالت بانک مرکزي، بازدهي کاهشي محسوس را شاهد بود. اما کدام يک از بخش‌ها بيشترين سوددهي را داشته اند؟!

* ارز؛ صدرنشين

قيمت ارز در آخرين روزها اسفند ماه به حدود ۴ هزار و ۷۷۶ تومان مي‌رسيد. هنوز دلار روي پنج هزار تومان را نديده بود اما دلالان چنان از دلار ۵ هزار توماني مي‌گفتند که گوشه دل خيلي رها خالي مي‌شد. تعطيلات عيد نيز آبي بر آتش بازار دلار نريخت تا جايي که سيف، رييس کل پيشين بانک مرکزي تاکيد کرد درست در روزهاي تعطيل، خريد و فروش‌هاي کلان و خارج از عرف دلار را به سمت پنج هزار توماني شدن هل مي‌داد.

اين وضعيت وقتي گره خورد به ارديبهشت و خروج ترامپ از برجام، آتش بازار را شعله‌ور کرد تا هر دلار تا آستانه ۲۰ هزار تومان، طي طريق نمايد.

از ميانه مرداد نه فقط شرايط بازار که حتي وضعيت در مغز فرماندهي اقتصادي، يعني بانک مرکزي تغيير کرد. سيف جاي خود را به همتي داد و معاون ارزي بانک مرکزي نيز در اوين روز را به شب رساند. حالا اما بررسي وضعيت بازار نشان مي‌دهد در پايان آذرماه بازدهي بازار ارز نسبت به پايان اسفند ۱۱۷ درصد بوده است. اين بازدهي البته تلخکامي‌آشکاري را براي ايرانيان به همراه دارد چرا که سود بالاي ارز نشان از سقوط سهمگين ارزش پول ملي دارد. دلار در پايان آذر ماه به قيمتي در حدود ۱۰ هزار و ۹۰۰ تا يازده هزار تومان معامله مي‌شد. با توجه به رشد قيمت ميزان بازدهي ۹ ماهه بازار ۱۱۷ درصد است.

• سکه؛ بر مدار سود

طلا و سکه دوقلوهاي جدا نشدني جذب سرمايه در ايران هستند. سکه در پايان اسفند ماه سال گذشته قيمتي در حدود يک ميليون و ۶۱۶ هزار تومان داشت اما در پايان آذرماه به محدوده سه ميليون و ۳۶۰ هزار توماني پا نهاده بود. اين روزها البته هم دلار و هم سکه با قيمتي بالاتر از روزهاي پاياني آذر معامله مي‌شوند و بسياري دليل اين افزايش را فشار ژانويه بر بازار مي‌دانند. بازدهي سکه که تعيين قيمت آن به صورت مستقيم با دلار در ارتباط است در اين دوره زماني در حدود ۱۰۷ درصد بوده است.

*طلا؛ سوددهي صد در صدي

هر گرم طلا در پايان اسفند ماه بهايي در حدود ۱۵۱ هزار تومان داشت. روند رشد قيمت طلا همپاي سکه و ارز در نه ماه گذشته تداوم داشته است و در پايان آذر ماه هر گرم طلا با قيمتي در حدود ۳۰۴ هزار تومان معامله مي‌شود. به اين ترتيب کساني که در بازار طلا سرمايه گذاري کردند سودي برابر با ۱۰۱ درصد را از آن خود کردند. بايد توجه داشت بالاتر بودن سود سکه نسبت به طلا به حبابي که در بازار سکه وجود دارد باز مي‌گردد. بررسي‌ها نشان مي‌دهد نرخ سکه در بازار از ارزش واقعي آن بالاتر است.

• مسکن رکورد شکست

بازار مسکن رشدي انفجاري را در ماه‌هاي گذشته شاهد بود، هر چند اين روزها خزيده در لاک رکود در گوشه‌اي از اقتصاد، خاموش نشسته است اما در ميانه تابستان داغ تهران، خودنمايي اش را از سر گرفته بود. بازار مسکن با رشد نزديک به صد در صدي قيمت نسبت به سال گذشته يکي از مهمترين مقاصد سرمايه‌هاي سرگردان بود. متوسط قيمت مسکن در تهران به ازاي هر متر مربع در حدود ۵ ميليون و ۷۶۰ هزار توکتن بود اما اين رقم در پايان آذرماه امسال به ۹ ميليون و ۵۵۰ هزار تومان افزايش يافت. اين يعني سودي نزديک به ۶۶ درصد براي سرمايه گذاران.

• خودرو همچنان مي‌تازد

بازار خودرو نيز بازاري بسيار پرسود براي سرمايه گذاران است اما تعدد کالا در اين بازار مانع از آن مي‌شود که محاسبه‌اي نسبي حتي در خصوص سوددهي اين بازارها منتشر شود. اگر تنها پرايد را در نظر بگيريم مي‌بينيم سرمايه گذاري در بازار پرايد سودي نزديک به ۹۰ درصد را دارا بوده است چرا که هر پرايد در پايان اسفند ماه قيمتي در حدود ۲۰ تا ۲۱ ميليون تومان در بازار داشت اما امروزه با نرخ‌هايي در حدود ۳۷ تا ۳۸ ميليون تومان خريد و فروش مي‌شود. خودروهاي وارداتي حتي بيش از اين ميزان افزايش را تجربه کرده است.

مروري بر مطبوعات چهل سال پيش نشان مي‌دهد داستان افزايش قيمت خودرو آن روز‌ها نيز داستاني داغ و پرکشش براي خوانندگان بوده است.

بحران خودرو امروز بخش مهمي‌از فضاي رسانه‌اي را اين روز‌ها به خود اختصاص داده، اما اين اتفاق در سال‌هاي گذشته نيز رخ داده است.

عدم عرضه خودرو به بازار از يک سو و رکود سنگين بازار خريد و فروش خودرو‌ها از سوي ديگر اتفاقي است که وضعيت اين بازار را تحت تاثير قرار داده است. صنعت خودروي ايران با توليد پيکان متولد شد.

سال ۱۳۴۶ بود که اولين خودرو از خط توليد خارج شد، خودرويي که ۳۷ سال در خط توليد دوام آورد و در نهايت سال ۱۳۸۳، آخرين پيکان توليدي به صورت نمادين به موزه سپرده شد تا به قول جهانگيري نظاره‌گر اعتلاي صنعت ايران باشد. از سال ۱۳۴۶ پيکان با دو مدل دولوکس و کارلوکس به بازار عرضه شد و در اين سال وانت پيکان و تاکسي پيکان هم به آن اضافه شد و پيکان اتوماتيک نيز در سال ۱۳۴۹ به توليدات افزوده شد. در سال ۱۳۵۰ و ۱۳۵۱ شش مدل پيکان توليد مي‌شد که عبارت بود از دولوکس، وانت، کار، جوانان، تاکسي و اتوماتيک.

حالا، اما با تشديد تحريم‌هاي آمريکا عليه ايران، صنعت خودرو ديگر بار شرايطي نامساعد را شاهد است. کاهش چشمگير توليد خودرو در شرايطي که يک ميليون دستگاه خودرو فروخته شده است از يک سو فشاري سنگين را متوجه بازار کرده و از سوي ديگر چشم انداز پيش روي اين صنعت را تيره کرده است.

مروري بر مطبوعات چهل سال پيش نشان مي‌دهد داستان افزايش قيمت خودرو آن روز‌ها نيز داستاني داغ و پرکشش براي خوانندگان بوده است.

روزنامه اطلاعات در تيرماه سال ۱۳۵۸ گزارشي از وضعيت بازار خودرو منتشر کرد. در اين گزارش افزايش قيمت خودروي دست دوم در بازار مورد اشاره قرار گرفته و تاکيد شده است که خودرو‌هاي دست دوم بين ۲۰ تا ۳۰ درصد افزايش قيمت داشته اند.

در حالي که تاکيد شده است قيمت حواله پيکان ۱۸ هزار تومان است، خودروي معقول دست دوم سال قبل از گراني آن سال، ۲۵ هزار تومان اعلام شده است.

حواله پيکان آن روز‌ها به دليل افزايش قيمت خودرو مشتريان خوبي پيدا کرده بود کما اينکه در سال جاري نيز افزايش قيمت خودرو زمينه را براي رشد قيمت حواله و داغ شدن بازار خريد و فروش حواله را رقم زد. حواله پيکان اين روز‌ها در شبکه‌هاي مجازي و در نمايشگاه‌هاي خودرو و ... بين ۱۸ تا ۲۰ ميليون تومان قيمت خورده است.

بازار خودرو از ديرباز، از ابتداي ورود خودروي ساخت داخل به ايران همواره با حساسيت افکار عمومي‌روبرو بوده است.

وزير صنعت، معدن و تجارت تاکيد کرده است بازار خودرو در ماه‌هاي اتي رو به ثبات خواهد رفت.