رئیس جمهور با تاکید بر رعایت پروتکل های بهداشتی عنوان کرد که همه جا باید عزاداری امام حسین (ع)برگزار شود، چه در شهر و چه در روستا، چه در جایی که قرمز است یا سفید است.

به گزارش ایسنا، روحانی در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا با بیان اینکه شش ماه از شیوع کرونا در کشور میگذرد، گفت: سالهای سختی از آغاز تحریمها علیه ایران برای مردم وجود داشت و سالهایی با مشکلات زیاد را پشت سر گذاشتند.

وی افزود: وقتی میگوییم مردم عروسی داشته باشند اما اجتماع شکل نگیرد مردم در سختی و فشار قرار میگیرند اما مردم عزیز ایران در طول دوسال و چندماه تحریم و چندماه کرونا نشان داده که به زانو درنمیآید و توان ایستادگی در برابر آن را دارند و زیر بار این مسائل نخواهند رفت.

رییس جمهوری تاکید کرد: امید به آینده لازم است و یاس که جنود شیطان است باید از میان برود و باید همیشه به روز گشایش خود ایمان داشته باشیم. در کنار آن برنامهریزی و حسابگری برای عبور از مشکلات و سختیها لازم است.

وی افزود: امروز کادر درمان از یک سو و کادر تولید و توزیع و فرهنگ ما دست به دست هم دادند و اگر یکی از آنها نبود نمیتوانستیم پیش برویم. اگر کادر تولید نبود چه میشد؟ باید همه چیز را از خارج وارد میکردیم که اولا به ما نمیدادند و اگر میدادند با چه سختیها و هزینههایی این اتفاق رخ میداد و آن وقت چه اتفاقی برای بیمارستانهای ما میافتاد؟

روحانی با بیان اینکه کشور ما علیرغم تحریم و بیماری کرونا یک بحران بزرگ را شاهد نبودیم، تصریح کرد: ما در دولت هرچه به فکرمان میرسد را انجام میدهیم و تمام تلاش خود را در این زمینه کردهایم. درباره وضعیت مسکن هم دو مصوبه داشتیم که آخرینش اعطای وام به مستأجران بود.

رییس جمهوری با تاکید بر اینکه برای کسبوکارهایی که در این مدت به مشکل خوردند هم وامی را در نظر گرفتیم، اظهار کرد: ما پرداختی را در سه نوبت برای خانوادههایی که در مضیقه بیشتری بودند هم در نظر گرفتیم و البته در شرایطی که ما هستیم نیازهای بهداشتی و غذایی در اولویت اول ماست.

وی افزود: ما امروز با گذشت پنج ماه از شیوع این ویروس یک تصویر نسبتا درستی از این بیماری داریم و متوجهایم که باید بر نظام بهداشت تاکید و تمرکز شود تا کسی اصلا به بیمارستان نرسد که البته اگر رسید، لاجرم نظام درمان باید وارد کار شود. روحانی یادآور شد: برخی از ممنوعیتها و محدودیتها خودش مشکلآفرین است و زمانی که تولید متوقف شود مردم در مضیقه قرار میگیرند ولی لازم است که این کارها از سر گرفته شود و پروتکلها و اصول بهداشتی رعایت شود و نظارت سفت و سختی بر آن انجام شود و این در همه کشورها در حال اعمال شدن است. رییس جمهوری با بیان اینکه اگر جامعهای روحیه خود را ببازد و دچار افسردگی شود کارش سخت خواهد شد، گفت: مردم باید از این بیماری خطرناک بترسند و مراقبت و استراحت داشته باشند، اما بین اضطراب و استرس و ترس معقول تفاوت وجود دارد و اصولی که باید در تبلیغات بر آن تاکید کنیم و این است که وقتی میگوییم در اجتماعات باید ماسک داشته باشیم پس وفور کافی و قیمت مناسب ماسک را هم باید در کنارش محقق کنیم.

وی با بیان اینکه گفته میشود در وزارت بهداشت روزانه یازده میلیون ماسک تولید میشود، اظهار کرد: ما باید روحیه ایثارگری و اری کردن را هم در جامعه حفظ و تقویت بکنیم که امیدواریم این موضوع را در ماه محرم هم شاهد باشیم هرچند که الان در همین ماه ذیالحجه هم میتوان به این موضوع توجه کرد. روحانی تصریح کرد: مردم این بیماری را مقطعی نبینند. نگویند که یک هفته ماسک زدیم آیا بازهم باید ادامه دهیم. اصلاً بحث روز و ماه و شاید سال هم در این موضوع مطرح نیست. ما نمیدانیم تا چه زمانی تولید واکسن برای این بیماری ممکن است و چقدر طول میکشد که این واکسن به همه برسد. پس راهی طولانی را در این زمینه پیش رو داریم.

رییس جمهوری با بیان اینکه با همت و تلاش پزشکان توانستهایم در برخی استانها شیوع کرونا را کنترل کنیم، اظهار کرد: اما باید بدانیم که مسئله توجه به پروتکلها در ماه محرم هم بسیار مهم است. یک وقتی در جامعه ما بحث بود که نان یا جان. اما مردم ما نشان دادند که اصلأ چنین دوگانگی وجود ندارد و هر دو در کنار هم میتواند محقق شود. الان هم برخی میگویند عزاداری یا سلامت؟ پاسخ این است که هردو. هم عزای امام حسین (ع) باشد و هم تاکید بر سلامتی.

وی گفت: اینکه ملت ما شجاع، قوی و استوار در برابر آمریکا و تحریمها ایستاده است و در مقابل دشمنان ایستادگی میکند ناشی از همین فرهنگ عاشورایی است. ما تجربه ماه رمضان و شبهای احیا را داشتیم و هیچکس بعد از آن نگفت که ماه رمضان و شبهای قدر باعث شیوع کرونا شد. حتی معاندین هم چنین چیزی را نگفتند.

روحانی تاکید کرد: همه جا باید عزاداری امام حسین (ع)برگزار شود، چه در شهر و چه در روستا، چه در جایی که قرمز است یا سفید است. اما زمان عزاداری و وجود ماسک و مواد ضدعفونیکننده و یک فضای باز و فاصله گذاری هم لازم است. ولی زمان عزاداری میتواند کنترل شود، میشود چهار یا پنج روز باشد میتوان زمان حضور در عزاداریها محدود شود چون میتواند ما را با مشکل در زمینه شیوع کرونا مواجه کند. رییس جمهوری اظهار کرد: امسال در کنار شکوه عزاداری محرم، ماسک داشتن هم جزو شکوه است. رعایت پروتکلها هم جزو شکوه است، جمع نشدن افراد زیاد در فضای محدود هم جزو شکوه است. ما باید در این زمینه برای همه دنیا یک الگو از برگزاری عزاداری محرم باشیم.

وی در پایان گفت: کسی نمیتواند بین علم و دین فاصله ایجاد کند. ما هم علم را رعایت میکنیم هم به دین عمل میکنیم و از همه متولیان فرهنگی و اماکن مذهبی میخواهیم که در چارچوب دین و رعایت پروتکلها کار را پیش ببریم. ما میخواهیم هم عزاداری کنیم هم عزادار امام حسین را مبتلا نکنیم. این چیزی است که هم مردم و هم دین و هم امام حسین (ع) از ما میخواهد.

ایجاد مزاحمت جنگنده های آمریکایی برای هواپیمای مسافربری ماهان ایر در خطوط هوایی سوریه همچنان بازتابهای گسترده ای داشته و این بازتابها ادامه دارد. در این رابطه سخنگوی سازمان ملل گفت: از نظر قانونی، امنیت پروازهای غیرنظامی باید از طرف همگان رعایت شود. استفان دوژاریک افزود: هنوز اطلاعات به خصوصی درباره این رخداد در سازمان بینالمللی پروازهای غیرنظامی موجود نیست و تاکید کرد که حفظ امنیت این پروازها که پیشتر بیان شد، تنها یک موضوعی اخلاقی است.همچنین سخنگوی مقاومت اسلامی نُجَبا در پیامی توئیتری ضمن محکوم کردن تعرض جنگندههای آمریکایی به هواپیمای مسافربری ایرانی، نوشت: هر روز بیشتر به دنیا ثابت میشود که آمریکا با منطق گروههای مافیایی و راهزنان عمل میکند و نه با منطق دولت و قانون. المهندس نصر الشِمَّری افزود: میتوان گفت که تعرض به هواپیمای ایرانی، زشتی چهره حقیقی آمریکا را بیشتر برملا کرد؛ چهرهای که برخی آن را میشناسند و برخی دیگر بهدلیل خودکمبینی یا منافع شخصی، آن را نادیده میگیرند. یک عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس نیز در توییتر نوشت:«هدف آمریکا و رژیم صهیونیستی ایجاد یک بازی هیجانی و روانی برای تاثیر بر انتخابات ۲۰۲۰ است. در ۴۰ سال گذشته آموخته ایم عقلانی باشیم ولی می دانند سیلی هایمان به موقع و فراموش نشدنی است.از ساقط کردن پرواز ۶۵۵ ایران ایر در تابستان ۶۷ تا تهدید پرواز هواپیمای ماهان در تابستان ۹۹. اهداف آمریکایی ها یکی است، بازی با جان مردم ایران برای اهداف شوم خود. اجازه نمی دهیم. ابراهیم رضایی افزود: می خواستند خلیج فارس را ناامن کنند، نفس شان در جزیره فارسی بریده شد. اگر خباثتی در ذهن دارند یکبار داستان نادر مهدوی و بیژن گرد را بخوانند.» همچنین معاون بینالملل قوه قضائیه گفت: مسیرهای هوایی برای هواپیماهای غیرنظامی که به عنوان کریدور شناخته میشود در همه دنیا مشخص است؛ بنابراین نفس ورود جنگندههای فرماندهی تروریستی ارتش آمریکا (سنتکام) به حریم این کریدور، به معنای به مخاطره انداختن امنیت هوانوردی بینالمللی است و لذا نقض آشکار قواعد حقوق بینالملل محسوب میشود و تهدید آشکار حق حیات غیرنظامیان بوده و به همین دلیل در مراجع و مجامع بینالمللی قابل پیگیری است. علی باقری کنی با اشاره به این که هواپیما تابع کشور صاحب پرچم است و تعرض به آن نقض اصل حاکمیت و استقلال سیاسی کشور محسوب میشود و مسئولیت بینالمللی ناقض را به دنبال خواهد داشت، تصریح کرد: در حقوق بینالملل نهتنها نقض اصول و قواعد بینالمللی، بلکه حتی تهدید به نقض آن هم جرم محسوب میشود، لذا پیگیری تعرض به امنیت پرواز هواپیمای ایرانی و صیانت از جان مسافران آن و تأمین امنیت و آرامش آنها حق تردیدناپذیر جمهوری اسلامی است.معاون رئیس قوه قضائیه تصریح کرد: همه مسافران پرواز ١١۵٢ هواپیمایی ماهان اعم ایرانی و غیرایرانی میتوانند علیه فرماندهی
ترویستی ارتش آمریکا و نیز دیگر آمران، عاملان، مباشران و معاونان آن در محاکم ایرانی اقامه دعوا نموده و مدعی خسارتهای معنوی و نیز صدمات جسمی ناشی از تعرض جنگندههای رژیم آمریکا باشند.

گروه اقتصاد کلان: "نسبت به مسکن به عنوان رئیسجمهور اعتراف میکنم که یک عقب ماندگی را در دولت یازدهم داشتیم به دلیل اینکه برخی از طرحهای مسکن ما اجرایی و عملیاتی نشد." این جملات یکی از مهمترین اظهارنظرهای روحانی به عنوان رئیس جمهور در هفتمین سال سکانداری دولت است که چندی قبل در جلسه هیات دولت مطرح شد و نشان داد قفل مشکل مسکن در ایران با کلید روحانی هم گشوده نشد.

مسکن به عنوان یکی از مهمترین بخش ها در سبد هزینه های خانوار ایرانی نقش قابل توجهی در رفاه و کیفیت زندگی ایرانی ها دارد. رشد لجام گسیخته قیمت مسکن و به تبع آن افزایش چشمگیر مبالغ رهن و اجاره این روزها سبب شده تا در کوچی اجباری بسیاری از شهروندان مجبور شوند از مناطق بالاتر به مناطق پایین تر شهر نقل مکان کنند. ساکنان مناطق پایین تر هم که قدرت مالی کمتری دارند و درآمدشان جوابگوی هزینه سرسام آور مسکن نیست به شهرکهای اقماری اطراف تهران کوچ کرده اند تا وضعیت بازار مسکن بیش از پیش آشفته شود.

ریشه مشکل مسکن کجاست؟

وابستگی اقتصاد ایران به متغیرهای بیرونی مانند قیمت ارز باعث شده تا در سالهای اخیر نوسان و تلاطم شدید در بازارهای مختلف اعم از خودرو، مسکن، بازار و تورم ایجاد شود.

از هر بازاری که بگذریم، مسکن نیاز اصلی خانوار بوده که در دو سال اخیر متوسط رشد ۴ برابری را تجربه کرده و به تاسی از رفتارهای انتظاری و واقعی، به قیمتهای سرسام آوری رسیده است. قطعا در این حالت اجاره بها نیز از این نرخها تبعیت کرده و جامعه هدف (مستاجران و اقشار ضعیف) را تحت فشار گذاشته و شرایط زندگی را سخت کرده است.

متاسفانه بازار مسکن درگیر سوداگری و سفتهبازی است و دلالان، مسکن را با قیمت پایین خریداری کرده ولی به بازار عرضه نمیکنند. هدف از این اقدام کسب سود و فروش با قیمت بالا است.

از طرفی بهم خوردن عرضه و تقاضای مسکن از سالهای گذشته به دلیل توقف و تعلیق ساخت ساخت مسکن از جمله مسکن مهر و نیز شرایط کرونایی که بسیاری از کسب و کارهای خرد و خدماتی و حتی تولیدی را تعطیل کرده که باید به مشکلات کنونی افزود.طبق آمارهای رسمی از مرکز آمار حدود ۳۷ تا ۴۰ درصد مردم اجاره نشین هستند و مشکل گرانی مسکن و اجاره بها تاثیری مستقیم بر زندگی شان دارد.

در سالهای اخیر طرحها و لوایحی که میتوانست به تعادل نرخها در بازار مسکن کمک کند در گرماگرم چالش های آخوندی با مجلس دهم و بی اعتقادی وزیر سابق مسکن به طرح مسکن مهر به تاخیر افتاد. بعد از استعفای آخوندی طرح مسکن ملی هم تاکنون نتوانسته دستاوردی برای دولت و
مردم داشته باشد و حالا همه امیدوارند با آغاز به کار مجلس یازدهم که با شعارهای اقتصادی و اولویت های معیشتی کار خود را شروع کرده بتوان بر مشکلات غلبه کرد.

مجلس یازدهم و طرحی دو فوریتی برای مسکن

مجلس یازدهم هفته گذشته با قید فوریت طرح اخذ مالیات بر خانههای خالی به منظور افزایش عرضه مسکن و کاهش قیمتها که نقش مهمی برای جلوگیری از احتکار و سوداگری دارد، را در دستور کار قرار داد. این طرح بر مبنای اصلاح ماده ۵۴ قانون مالیاتهای مستقیم بوده که از سال ۹۴ تبدیل به قانون شد اما در این سالها رنگ و بوی اجرایی به خود نگرفت.

در حال حاضر طرح مالیات بر خانههای خالی از سوی کمیسیون اقتصادی مجلس درحال بررسی و چکش کاری است تا بتواند به سرعت وارد فاز تصویب و اجرا شود.

سید احسان خاندوزی نایب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس درباره آخرین تغییرات جزئیات طرح مالیات برخانههای خالیبه مهر می گوید: در جلسه اخیر کمیسیون اقتصادی مجلس درباره اثر بخش نبودن نرخ مالیاتی قانون قبلی از طرف نمایندگان انبوه سازان مسکن و سازمان امور مالیاتی بستهای مطرح شد و مقرر شد که کمیسیون، نرخ مالیات را به میزان ۱۰ برابر نرخ مالیات در قانون سال ۹۴ افزایش دهد.

وی با بیان اینکه منبع نرخ سالانه مالیات بر خانههای خالی از ارزش اجاری ملک به ارزش مالیات بر درآمد اجاره املاک تغییر یافت، گفت: در این طرح، نرخ مالیات بر خانههای خالی ۵ برابر مالیات متعلقه یعنی مالیات بر درآمد اجاره املاک است. این درحالی است که نرخ مالیات در قانون مصوب سال ۹۴، ۵۰ درصد مالیات بر اجاره املاک بوده است.

خاندوزی در پاسخ به این سوال که مأخذ محاسبه مبلغ مالیات بر درآمد اجاره املاک چیست، گفت: همه ساله ارزش معاملاتی ملک توسط سازمان امور مالیاتی تا پایان خرداد تعیین میشود و بر اساس تغییرات آن، مالیات بر اجاره املاک هم تغییر میکند. مالیات بر خانههای خالی نیز ۵ برابر این مبلغ است.

معیار شناسایی خانه خالی چیست؟

نماینده مردم تهران در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه شاخص خالی بودن یک منزل چیست، گفت: معیار خالی بودن یک واحد این است که در هر سال شمسی مجموعاً ۶ ماه فاقد سکنه باشد که شناسایی آن به سامانه املاک و اسکان سپرده شده است. نایب رئیس کمیسیون اقتصادی با اشاره به نحوه اخذ این مالیات، اظهار داشت: محل اخذ مالیات، زمان خرید و فروش مسکن است بنابراین خریداران مسکن باید در زمان نقل و انتقال از لحاظ تسویه مالیاتی فروشنده، خیالشان راحت باشد سازمان مالیاتی نیز مکلف شده است در هر زمانی که استعلامی از این سازمان درباره خرید و فروش صورت میگیرد اگر کسی بدهی دارد این مالیات را لحاظ کند.

وی با اشاره به شبههای که درباره خطر فروش کد ملی مطرح میشود، گفت: طبق مصوبه کمیسیون خانوارها غیر از محل اقامت خودشان میتوانند مالک خانه دیگری نیز باشند اما نمیتوانند مستأجر جایگاهی غیر از محل اقامت خودشان باشند پدیده خرید و فروش کد ملی نیز زمانی رخ میدهد که امکان اجاره به عنوان یک راه فرار فراهم باشد بنابراین با مصوبه اخیر این موضوع به حداقل میرسد چرا که هیچ کسی به دلیل فرار از مالیات حاضر نیست سند مالکیت منزل خودش را به نام شخص دیگری بزند.

محکومیت کیفری در انتظار دستگاههای متخلف

نایب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس درباره شیوه جمعآوری اطلاعات املاک با بیان اینکه در قانون مصوب سال ۹۴ هیچ ضمانت اجرایی سنگینی برای عدم ارائه اطلاعات دستگاهها به سامانه ملی املاک و اسکان پیشبینی نشده بود، گفت: در مصوبه کمیسیون تلاش شده است که هم دستگاهها موظف به همکاری شوند و هم عدم ارائه اطلاعات جرم انگاری شود و مدیر و کارکنان دستگاههایی که از در اختیار گذاشتن اطلاعات استنکاف میکنند به محکومیتهای درجه ۶ محکوم شوند؛ این مجازت سنگینی برای یک مدیر است و امیدواریم که بازدارنده باشد.

پاشنه آشیل این طرح کجاست؟

اگر چه بسیار معتقدند این طرح می تواند با ورود خانه های خالی به بازار هم قیمت مسکن را کاهش دهد و هم به مستاجران کمک کند با افزایش عرضه با قیمت های کمتر خانه اجاره کنند اما اجرای این طرح نیاتزمند عزم همه دستگاه ها به ویژه دولت و قوه قضائیه است. در همین رابطه هفته گذشته خبری د ر رسانه ها منتشر شد که از پدیده عجیب سلطان دولتی مسکن و داشتن ۱۰۰ واحد مسکونی در دست نهادی خاص رونمایی می کرد.

پروانه اصلانی، مدیرکل دفتر اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی در گزارشی با اعلام شناسایی فردی با مالکیت ۱۹۵ واحد در تهران و نهادی با یکهزار واحد، با تاکید بر اینکه، واحدهای خالی به تفکیک استان در حال شناسایی است، گفت: شناسایی خانههای خالی و مالکیت در تهران و استانها در حال انجام است. به عنوان نمونه در تهران مالکی حقیقی با ۱۹۵ واحد و نهادی با یکهزار واحد، شناسایی شده است. مدیرکل دفتر اقتصاد مسکن در خصوص آخرین وضعیت بهرهبرداری از سامانه املاک و اسکان، توضیح داد: سامانه راهاندازی شده است. به دنبال فرصتی مناسب هستیم تا بعد از عبور از بحران کرونا، عملیات اجرایی آن را آغاز کرده و در آیینی، عملکرد و ویژگیهای سامانه و خروجیهایی که از سامانه به دست میآید را برای مردم تشریح کنیم.

مدیرکل دفتر اقتصاد مسکن در پاسخ به اینکه به رغم ارایه کد رهگیری در زمان نقل و انتقال، چرا تاکنون صاحبان مالکان خانههای خالی شناسایی نشدند؟ گفت: دیوان عدالت اداری در مقطعی الزام کد رهگیری را برداشت. در عین حال، کد رهگیری معاملات جدید را نشان میدهد و در خصوص معاملاتی که در گذشته انجام شده این کد، وجود نداشت. به همین منظور لازم بوده تا مجموعهای از پایگاه دادههای اطلاعاتی که نشاندهنده وضعیت مالکیت، استفاده از خدمات شهری، و سکونت افراد است، بررسی شوند. وی تصریح کرد: پایگاه دادهای کد رهگیری باید ورودیاش در سامانه املاک و اسکان بیاید و سامانه بتواند پالایش کرده و خانههای خالی را شناسایی کند. در صورت اجرای این طرح و راه اندازی این سامانه بسیاری امیدوارند مشکل ریشه ای بازار مسکن در کشور حل شود.حال باید دید قفل بازار مسکن با نسخه تازه مالیاتی مجلس باز می شود یا خیر؟

این جای تعجب دارد که مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا برجام را مانع دستیابی ایران به سلاح هسته ای می داند در حالی که فعالیت های کشورمان همواره تحت نظارت بازرسان و در چارچوب مقررات آژانس بینالمللی انرژی اتمی انجام شده است.

متاسفانه جوزف بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، در یادداشتی ادعا کرده بدون توافق برجام، ایران تاکنون به سلاح هستهای دست یافته و بیثباتی دیگری را به منطقه افزوده بود و برجام، سنگ بنای پرداختن به دیگر دغدغههای مشترک از جمله مسائل مرتبط با امنیت منطقهای است. به نظر می رسد جوزف بورل باید با پیش فرض های بهتری نسبت به فعالیت های هسته ای جمهوری اسلامی ایران بپردازد. افرادی که چنین اظهاراتی را مطرح می کنند، هرگز نمی دانند که در نظام جمهوری اسلامی ایران حرف آخر را ولایت فقیه می زند و رهبر معظم انقلاب بارها تاکید کرده اند که جمهوری اسلامی هرگز به دنبال دست یابی به سلاح هسته ای نبود و نیست.

بنابر این اروپایی ها نباید دچار اشتباه های محاسباتی جدیدی نسبت به کشورمان شوند. از طرفی امروزه با توجه به بدعهدی های کشورهای حاضر در توافقنامه، نیازی به دادن امتیاز بیشتر وجود ندارد و هنوز مسائل مختلفی در برجام هست که اروپایی ها باید نسبت به آن پاسخگو باشند.

مساله دیگر نبود اظهارات هماهنگ و منطقی است و هر کسی در اتحادیه اروپا و آمریکا به نوعی سخن می گوید که با یکدیگر تناقض دارد. در این شرایط وظیفه کسانی که مدیریت کلان را بر عهده دارند، سنگین تر می شود. به نظر می رسد مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا باید به سمت کاهش شکافها و حل اختلافات گام بردارد، نه اینکه خلاف اهداف توافقنامه حرکت کند.

دکتر علیرضا ظهیرامامی

عضو شورای مرکزی کانون های کارآفرینی کشور

زمانی که اقتصاد مملکت ‏تولید محور شود، اتفاقاتی در اقتصاد کشور میافتد که باعث افتخار و سربلندی مملکت خواهد شد، وابستگی اقتصادی مملکت به کشورهای ‏خارجی کمتر میشود، ارز کمتری از کشور خارج می شود، دیگر از چاپ اسکناس بی پشتوانه جهت جبران کسری بودجه خبری نخواهد بودو شاهد افت روزانه ارزش پول ملی و ایجاد تورم نخواهیم بود، دیگر شاهد بالا رفتن ارزش مداوم ارزهای خارجی نخواهیم بود، دیگر تحریمها نمیتواند فشارهای زیادی به کشور وارد آورد، درآمد ناخالص ملی (GDP) کشور افزایش یافته و آسیبهای اجتماعی(مثل طلاق، اعتیاد، نزاعهای اجتماعی و خانوادگی، روانپریشیها و بیماریهای روانی، دزدی و سرقت و هزاران مشکل و معضل اجتماعی دیگر) بسیار کمتر میشود و در یک کلام اقتصاد مقاومتی شکل میگیرد.

گروه صنعت و تجارت: در شرایط فعلی کشور که کاهش سطح درآمدهای نفتی احساس می شود، عمده درآمدهای ارزی مملکت از صادرات غیرنفتی تامین می شود و ارز حاصل شده جهت خرید کالاهای اساسی، دارو و مواد اولیه مورد نیاز واحدهای تولیدی و صنعتی کشور تخصیص داده می شود. در این شرایط اگر همه صادرکنندگان، طبق ضوابط بانک مرکزی، ارز صادراتی خود را به سیستم بانکی باز می گرداندند، شاهد تسهیل در فرایند تقاضای ارز واردکنندگان بودیم و واحدهای تولیدی به راحتی می توانستند ارز خود را از سیستم بانک مرکزی تامین کنند. اما متاسفانه برخی از صادرکنندگان به تعهدات ارزی خود عمل نکردند و چالش ارزی که در حال حاضر واحدهای تولیدی با آن مواجهند، حاصل تعلل و قصور آن دسته از بازرگانانی است که به تعهدات ارزی خود به خوبی عمل نکرده اند.

سیاستهای ارزی و تجاری طی ماه های گذشته به نحوی است که واحدهای تولیدی در تأمین مواد اولیه خود با مشکل مواجه شده اند و البته امکان واردات و تأمین مواد اولیه تا حدودی محدود شده است. با توجه به مشکلاتی از جمله موانع ناشی از تحریم ها و حمل و نقل مواد اولیه که طی سال های گذشته برای واحدهای تولیدی ایجاد شده، تولیدکنندگان معمولا چندماه جلوتر از تولید، برای تأمین مواد اولیه مورد نیازشان اقدام می کنند، تا قبل از اتمام مواد اولیه بتوانند نیاز خود را تأمین کنند. وقتی این تأمین با تأخیرهای غیرمعمول مواجه شود، مشکلاتی را برای واحدهای تولیدی ایجاد می کند که ممکن است، تعطیلی آنها را به همراه داشته باشد. حقیقت این است که اگر کشور با کمبود ارز رو به رو است، باید دست واحدهای صادرکننده برای تأمین ارز باز گذاشته شود و حتی با تشویق صادرکنندگان، تأمین ارز را سهل تر کنند. یکی از چالش های اساسی بنگاه های تولیدی در مسیر جهش تولید به ویژه در شرایط تحریم های تحمیل شده بر اقتصاد ایران و نیز شیوع ویروس کرونا، شیوه تامین ارز مورد نیاز برای تامین مواد اولیه و ماشینآلات وارداتی است؛ به طوری که در جلسه کمیسیون صنعت و معدن اتاق تهران در اواخر خردادما سال جاری، این موضوع به عنوان مهمترین مشکل صاحبان کسب و کار به ویژه صنایع کوچک و متوسط اعلام شد. این چالش از این واقعیت ناشی می شود که اقتصاد ایران در شرایط تحریمی با مساله کمبود ارز و به تبع آن نوسانات نرخ ارز مواجه است؛ به ویژه اینکه به تازگی اعلام شده ۲۷ میلیارد دلار از ارز صادرات غیرنفتی دو سال اخیر به کشور بازنگشته است. با توجه به وضعیت موجود، برای تامین ارز وارداتی کشور لازم است بین منابع ارزی که وارد کشور می شوند و منابع ارزی که به دلیل محدودیت مبادلات مالی بین المللی در بازارهای هدف رسوب کردند، تفکیک قائل شد و از این طریق نسبت به تخصیص ارز جهت واردات کالاها به ویژه کالاهای سرمایهای اقدام کرد.

چگونگی وضعیت ارزی که وارد کشور می شود

درخصوص منابع ارزی که وارد کشور می شود و انتظار می رود به واردات اختصاص یابد، توجه به برخی ملاحظات حائز اهمیت است، نخست آنکه صادرکنندگانی که ارز صادراتی خود را به کشور بازمی گردانند با توجه به تفاوت نرخ در بازار آزاد و سامانه نیما، چندان از اختصاص ارز حاصل از صادرات خود برای تامین واردات استقبال نمی کنند، زیرا تا زمانی که اختلاف بین نرخ ارز نیمایی و نرخ ارز بازار آزاد زیاد باشد، صادرکنندگان انگیزه بیشتری برای فروش ارز حاصل از صادرات در بازار آزاد و تامین ارز مورد نیاز وارداتی جهت تامین مواد اولیه خود از سامانه نیما (و کسب سود آربیتراژی) دارند.

از طرف دیگر با توجه به شرایط تولیدی کشور و امکان کاهش تولید، دولت برای جلوگیری از کاهش تولید مورد انتظار، ناچار به تامین ارز مورد نیاز برای تامین مواد اولیه آنهاست. همچنین برخی بنگاه های تولیدی متقاضی مواد اولیه وارداتی وجود دارند که کالاهای تولیدی خود را در داخل به فروش می رسانند و دولت نیز در راستای سیاست جهش تولید باید ارز مورد نیاز آنها را تامین کند. از اینرو بهنظر می رسد، یکسان سازی نرخ ارز بازار (آزاد) با نرخ سامانه نیما، اثربخشی بیشتری در تخصیص ارز حاصل از صادرات جهت تامین واردات داشته باشد.

سرنوشت ارزهای رسوب کرده در بازارهای صادراتی

در ارتباط با منابع ارزی رسوب شده در بازار هدف به علت محدودیت نقل و انتقال بانکی نیز می توان تامین کالاهای وارداتی را از طریق رویکرد دیپلماسی اقتصادی-تجاری و گسترش ساز و کار منسجم مبادلات تهاتری و تجارت متقابل پیگیری کرد. بنابراین در کنار اقدامات انجام شده توسط دولت جهت تامین ارز وارداتی، نظیر مقدمات راهاندازی کمیته تهاتر ارزی و تامین ارز از محل ارز حاصل از صادرات، توسعه مبادلات تهاتری بین المللی از طریق توسعه توافق نامه های تجاری با توجه به شرایط دشوار اقتصادی و تحریم ارزی می تواند تا حدودی مشکلات و محدودیت های به وجود آمده را کم کند. به عنوان نمونه در سال های ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ و با تحریم روسیه از سوی کشورهای غربی، این کشور سیستم تهاتری را با همکاری کشورهای ایران، ترکیه، هند و چین در دستور کار قرار داد و در این راستا توافق نامه ای بین بانک های روسیه و چین برای تبادل با ارزهای دو کشور نیز منعقد شد.

با توجه به محدودیت های نقل و انتقال بانکی بخشی از منابع ارزی به کشور بازنگشته و از این رو می توان از رویکرد تهاتر و صادرات در مقابل واردات و توسعه روابط دیپلماسی اقتصادی تجاری، ارزهای رسوب شده در بازارهای هدف صادراتی را جهت تامین ارز واردات به ویژه واردات مواد اولیه اختصاص داد. برای استقرار و گسترش معاملات تهاتری بین المللی و تجارت متقابل و نحوه اختصاص ارز، ضرورت دارد، ابتدا شرکای اصلی تجاری کشور و تراز تجاری ایران با هر یک از این کشورها (یا نسبت صادرات به واردات) بهطور جداگانه مورد بررسی قرار گیرد. در سال ۹۸ شرکای مهم تجاری ایران به ترتیب کشورهای چین، امارات، ترکیه، عراق، هند، افغانستان، آلمان، روسیه، پاکستان، سوییس، انگلستان، ایتالیا و هلند بودند که بیش از ۹۰ درصد از تجارت خارجی کشور (مجموع صادرات و واردات) مربوط به این ۱۳ کشور بوده است.

دسته بندی شرکای مهم تجاری کشور در سال ٩٨

کشورهایی نظیر عراق، افغانستان و پاکستان که با وجود آنکه نسبت صادرات به واردات ایران با آنها به شدت بالاست، با این وجود، نخست ارز این کشورها چندان در بازارهای مختلف جهت خرید کالاهای وارداتی مورد استقبال واقع نمی شود. از این کشورها مواد اولیه قابل ملاحظه ای وارد کشور نمی شود. این موضوع ضرورت توجه بیشتر به تنوع بخشی به بازارهای صادراتی به ویژه به کشورهای با ارزهای معتبر در یک رویکرد بلندمدت و همچنین انعقاد موافقت نامه چند جانبه میان کشورهای مذکور و نیز سایر شرکای تجاری مشترک که واردات کشور از آنها تامین می شود را ایجاب می کند. گروه دیگر کشورهایی نظیر کشورهای چین و ترکیه هستند که نسبت صادرات به واردات ایران با آنها نزدیک به یک است. با این نگاه تامین ارز وارداتی از این کشورها می تواند از طریق واردات در مقابل صادرات خود (صادرکننده) یا واردات در مقابل صادرات دیگران (انتقال حواله ارزی از سوی صادرکننده به واردکننده و دریافت معادل مبلغ ریالی از وارد کننده در داخل کشور) تامین شود. البته در این زمینه ایفای نقش موثر توسط نهادهایی نظیر سازمان توسعه تجارت جهت هماهنگی میان صادرکنندگان و واردکنندگان ضروری است. گروه دیگر کشورهایی مانند امارات، هند، کره جنوبی، آلمان، روسیه، سوییس، انگلستان و هلند هستند که واردات ایران از آنها به مراتب بیشتر از صادرات به آنهاست و بیشتر مواد اولیه تولیدکنندگان کشور از این کشورها وارد می شود. در این میان ضمن گسترش صادرات به این کشورها در راستای برنامه های سند نقشه راه توسعه صادرات کشور (۱۴۰۴-۱۳۹۹)، لازم است نخست در اختصاص ارز موجود به کالاهای وارداتی از کشورهای نامبرده در اولویت قرار گیرد و نهادها و صندوق های واسطهای دیگری برای واردات بدون انتقال ارز ایجاد شود و توسعه یابد. از طرفی با توجه به اینکه روسیه در منطقه اوراسیا قرار دارد، می توان با توسعه موافقت نامه های تجاری و رفع موانع موجود در اجرای موافقت نامه اوراسیا و پیگیری موافقت نامه تجارت آزاد با اوراسیا؛ واردات مورد نیاز از این کشورها را از این راه تامین کرد.

گروه انرژی: با وجود ریسکهای موجود در بازار نفت، از ذخیرهسازی بالا گرفته تا مبهم بودن آینده تقاضا به دلیل شیوع کرونا، به نظر میرسد قیمت نفت در بالای ۴۰ دلار در هر بشکه تثبیت شده است.

قیمت نفت روزهای عجیبی را پشت سر میگذارد. در ماه های گذشته اتفاقات متفاوتی رخ داده که هر یک بر بازار نفت سایه انداخته و به نوعی نوسان قیمت را در این بازار دامن زده است.با این حال مهمترین عامل در این نوسانات که نه تنها نفت بلکه بازارهای دیگر را نیز تحت تاثیر قرار داده، شیوع ویروس کرونا و همهگیری جهانی آن است.

موضوعی که باعث شد تا تقاضا برای نفت در بازه ای ۲ ماهه با کاهش چشمگیر همراه شود،اما از آنجا که عرضه همچنان بالا بود، قیمتها پایین آمد و مخازن ذخیرهسازی پر از نفت شد.

حالا نفتهای ذخیره شده به تدریج وارد بازار میشود، موضوعی که میتواند نظم نسبی که طلای سیاه به دست آورده را دوباره بر هم زند.البته تداوم توافق کاهش تولید از سوی اوپک و اوپک پلاس و همچنین پایبندی به اجرای این توافق تا حد زیادی مانع از بازگشت سقوطهای غیرمنتظره در بازار نفت شده است.

از همین رو، نفت در دو هفته گذشته بر روی اعدادی بالای ۴۰ دلار خرید و فروش شده و نوسانات تا چند سنت در هفته رخ داده است.بر این اساس، نفت برنت که هفته گذشته با رقم ۴۳ دلارو ۱۴ سنت کار خود را آغاز کرد در پایان معاملات روز جمعه به ۴۳ دلار و ۳۴ سنت در هر بشکه رسید و اگر چه همچنان روند صعودی خود را حفظ کرده بود اما به رشد ۰.۴ درصدی رضایت داد.

واکسن کرونا قیمت نفت را افزایش داد

همچنین رضا امیری کارشناس حوزه انرژی در گفتوگو با میزان با اشاره به قیمت نفت در بازارهای جهانی اظهار کرد: قیمت نفت تحت تاثیر شیوع بیماری کرونا با نوسانات فراوانی همراه بوده است و هنوز با قیمت مورد نظر تولیدکنندگان فاصله چشمگیری دارد.

این کارشناس حوزه انرژی تصریح کرد: اعلام خبر تولید واکسن بیماری کرونا به صورت محدود در برخی از کشورها، پیام مثبتی را برای بازار به همراه داشته است.

وی افزود: کشف واکسن این بیماری میتواند ضمن از سرگیری فعالیتهای تجاری و کاهش محدودیتهای ارتباطی باعث افزایش تقاضا و باطبع افزایش قیمت نفت در بازارهای بین المللی شود.

امیری بیان کرد: بازار نفتی علاوه بر تاثیر پذیری از بیماری کرونا تحت جنگ نفتی میان عربستان و روسیه با تنشهای فراوانی مواجه شد و جنگ نفتی این دو تولیدکننده بزرگ نفتی زیانهای هنگفتی را به همراه داشته است.

این کارشناس حوزه انرژی بیان کرد: مذاکرات برخی از کشورها در کنار شیوع بیکاری کرونا و افت فاحش قیمت نفت، به جنگ نقتی میان دو کشور پایان داد و بنا به آمارهای سازمان اوپک پلاس این دو کشور تعهدات خود را در کاهش تولید نفت به خوبی اجرا کردند.

امیری بیان کرد: بالا بردن میزان تولید نفت افزایش سهم فروش از بازار، برای کشورهای حوزه خلیج فارس امکان پذیر است، اما کشورهایی که اقدام استخراج نفتهای غیر متعارف میکنند در این شرایط دوام نخواهند داشت.

وی ادامه داد: یکی از سناریوهای محتمل برای پایان جنگ نفتی از سوی عربستان و روسیه افزایش قیمت نفت
برای حضور آمریکا در جمع فروشندگان بازار نفتی بوده است.

این کارشناس حوزه انرژی بیان کرد: میزان تولید نفت برخی از کشورها مانند عراق و لیبی به دلیل جنگ داخلی با کاهش محسوسی مواجه شده است، اما طی ماههای گذشته با کاهش تنشها میزان تولید آنها نیز افزایش یافته است، این موضوع میتواند مازاد نفتی در بازار افزایش دهد.

هر چند تلاش برای درمان ویروس کرونا در جهان ادامه دارد اما تا زمانی که آینده روشنی برای این درمان مشخص نشود نمیتوان انتظار داشت جهش قیمتی از سطوح فعلی در بازار نفت اتفاق بیافتد. البته برخی کارشناسان معتقدند بازار نفت در واکنش به افزایش تقاضا، در زمستان به اعداد بالای ۵۰ دلار در هر بشکه میرسد.

تکمیل واحدهای باقیمانده مسکن مهر تا آبان

معاون وزیر راه و شهرسازی آخرین جزئیات تکمیل واحدهای مسکونی مهر که بخش عمده آنها بر عهده سازمان ملی زمین و مسکن بوده است را اعلام کرد و گفت: پایان آبان ماه تمامی واحدهای باقیمانده مسکن مهر به غیر از پرونده های دارای مشکلات حقوقی و زیر ۳۰ درصد پیشرفت فیزیکی به متقاضیان تحویل میشود.علی نیبان در گفتگو با وزارت راه و شهرسازی در خصوص روند تکمیل و تحویل واحدهای باقیمانده مسکن مهر گفت: تا پایان آبانماه امسال تمامی واحدهای باقیمانده مسکن مهر در استانها جمعبندی خواهند شد و مراسم اختتامیه واحدهای مسکونی مهر در استانهای سراسر کشور برگزار خواهد شد. همچنانکه در تعدادی از استان ها مراسم اختتام مسکن مهر برگزار شده است.نبیان تصریح کرد: منابع تکمیل خدمات زیربنایی و روبنایی مسکن مهر در اختیار استان های قرار گرفته و استان هایی که واحدهای باقیمانده مسکن مهر دارند با راهبری و نظارت ستاد وزارتخانه تلاش می کنند تا در زمان مقرر؛ پایان آبان ۹۹، تمامی واحدهای باقیمانده را به غیر از واحدهایی که دارای مشکلات حقوقی و سایر مشکلات هستند به متقاضیان تحویل دهند.به گفته وی، پرونده های دارای مشکلات حقوقی که در دستگاه قضا در حال بررسی هستند، مسکن های مهر فاقد متقاضی و واحدهای مسکن مهر زیر ۳۰ درصد پیشرفت فیزیکی از مجموعه واحدهای مسکن مهر کسر خواهند شد.

بدون ماسک سرویس نمیدهیم

وزیر راه و شهرسازی بر رعایت پروتکلهای جدید برای پیشگیری از کرونا تاکید کرد و گفت: کسانی که پروتکلهای بهداشتی را رعایت نکنند و از ماسک استفاده نکنند هیچ سرویسی در حوزههای مختلف وزارت راه و شهرسازی از جمله وسایل حمل و نقل عمومی به آنها داده نمیشود و اگر شخص یا مسوولی در این زمینه تخلف کنند با او برخورد میشود.به گزارش ایسنا، محمد اسلامی افزود: مهمترین عامل جلوگیری از شیوع ویروس کرونا رعایت پروتکلهای بهداشتی است که مردم و همه کسانی که به گونهای در درون و بیرون شهرها تردد دارند باید آن را مدنظر قرار دهند.اسلامی اعلام کرد: هم اکنون مصوبه چند لایحه وزارتی برای اعمال پروتکلهای بهداشتی ابلاغ شده است و همه ما در مقابل آن مسوولیم و بایستی آن را رعایت کنیم. در واقع اگر این احساس مسئولیت ملی در همه مردم وجود داشته باشد میتوانیم از شر این ویروس منحوس خلاص شویم.وزیر راه و شهرسازی گفت: باید همه بدانیم اگر از ماسک استفاده کنیم نه تنها خودمان بلکه دیگران را هم در امان نگه داشتهایم واگر از ماسک استفاده نکنیم جامعه را به مخاطره میاندازیم بنابراین بایستی احساس مسئولیت خود را در تغییر الگوی زندگی متاثر از شیوع ویروس کرونا نشان دهیم و با اخلاق انسانی و اسلامی زندگی بهتر برای خودمان و دیگران بسازیم.

بر اساس اطلاعات مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی بالاترین دمای ثبتشده در ایران طی تیر ماه امسال ۵۳.۱ درجه سانتیگراد بود که نسبت به رکورد بلند مدت تیر ماه حدود یک درجه بیشتر شده است.به گزارش ایسنا، در تیر ماه امسال گرمترین نقطه کشور ایستگاه شوش در استان خوزستان با ۵۳.۱ درجه سانتیگراد بود این درحالیست که بیشترین دمای بلند مدت کشور طی تیر ماه پیش از این در سال ۹۶ با دمای ۵۲.۴ درجه سانتیگراد ثبت شده بود.بر اساس گزارش مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی، سردترین ایستگاه هواشناسی کشور طی تیر ماه امسال ایستگاه اردبیل در استان اردبیل با دمای ۴.۴ درجه سانتیگراد بود. پیش از این کمترین دمای هوای بلند مدت در کشور طی تیر ماه ۱.۲ سانتیگراد گزارش شده بود.بر اساس این گزارش همچنین بیشترین بارش ۲۴ ساعته کشور در اولین ماه تابستان در استان گلستان بود. در ایستگاه مینو دشت این استان ۱۰۰.۵ میلیمتر بارش ۲۴ ساعته ثبت شد.به طور کلی با در نظر گرفتن بارشها در کشور طی تیر ماه میتوان گفت که از مهرماه سال گذشته تاکنون ۲۹۰.۳ میلیمتر بارش در کشور داشتیم که ۲۸.۸ درصد نسبت به میانگین بلند مدت کشور افزایش داشته است این درحالیست که بارشها در کشور نسبت به سال گذشته حدود ۸ درصد کمتر شده است.هر چند که بارش در بیشتر استانهای کشور نسبت به میانگین بلند مدت بیشتر بود اما پنج استان اردبیل، چهار محال و بختیاری، کردستان، کرمانشاه و کهگیلویه و بویر احمد نتوانستند بارش نرمال سالانه خود را دریافت کنند. در حال حاضر بارش در استانهای اردبیل و چهار محال و بختیاری به ترتیب ۰.۵ و ۱۲ درصد کمتر از حد نرمال است.

بارشها همچنین در کردستان ۰.۴ درصد و در کرمانشاه ۸.۵ درصد نسبت به میانگین بلند مدت کاهش یافته است.