رییس جمهور با تاکید بر اینکه برای ساخت واکسن یا برای خرید واکسن هر ارزی و هر ریالی نیاز باشد بلافاصله به هر قیمتی و برخلاف همه مشکلات، آن را تأمین خواهیم کرد، گفت: ما زودتر از این هم میتوانستیم واکسن وارد کنیم و واکسنهایی در اختیار ما بود، اما واکسنها متعلق به شرکتهایی بودند که میخواستند آن را روی مردم ما آزمایش کنند.

به گزارش ایسنا، حسن روحانی در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا، به همکاری مردم و مراعات پروتکلها برای کاهش روند شیوع این ویروس در کشور اشاره کرد و گفت: آمار نشان میدهد تلاش انجام گرفته در آذر ماه شرایط مناسبتری به وجود آورد و ۸۰ درصد بستریها و ۷۰ درصد فوتیها کاهش یافته است. البته به آن نقطه مطلوب نرسیدیم و برای رسیدن به نتیجه هنوز باید تلاش خود را ادامه دهیم، اما شرایط بسیار بهتر شد.

وی ادامه داد: همکاری مردم باعث شد در مصوبات ما یک وضعیت جدید تصویب شود و آن وضعیت «شهرهای آبی» برای مناطق زردی بود که تعداد کرونای مثبت آن، ۲ در ۱۰۰ هزار است و شرایط نزولی دارند. در این مناطق آبی تقریبا همه کسب و کارها فعالیت میکنند و در مناطق زرد هم با مراعات پروتکلهای شدید، کسب و کارها فعالیت خود را ادامه خواهند داد.

روحانی با بیان اینکه بسیار مهم است شرایطی که امروز به آن رسیدیم پایدار بماند و به شرایط گذشته در ماههای پایانی سال بازنگردیم، گفت: باید اقدامات پیشگیرانه را برای اینکه وارد موج چهارم نشویم تا پایان سال مشکل نداشته باشیم، ادامه دهیم. ما برای موفق شدن در برابر این ویروس باید مجموعه کارهایی انجام دهیم که اگر هر یک از این مجموعهها آسیب ببیند، ما را با خطر مواجه میکند. یعنی همانطور که ماسکزدن ضروری است، رعایت فاصلهگذاری و دورهمی و اجتماعات هم به همان نسبت ضروری است. پس باید مراقبت کنیم که اجتماعاتی تشکیل نشود، هرچند که در روزهای اخیر شاهد تجمعاتی بودیم و خیلیها از این موضوع گلایه کردند.

رییس جمهور یادآور شد: من یک مثالی دارم که اگر در این زنجیره این اقدامات، یک حلقه سست یا ضعیف شود معنایش ضرب شدن همه اقدامات انجامشده تا کنون در صفر است. ضرب یک عدد در صفر برابر با صفر میشود و یعنی همه اقدامات، نتیجه صفر دارند.

وی افرود: در موضوع رعایت پروتکلهای بهداشتی هم همین است؛ همه اینها حلقههایی را تشکیل میدهند که مانع گسترش این ویروس شوند و اگر هر یک از این حلقهها ضعیف شود، کل مدیریت را از بین میبرد.

رییس جمهور با تاکید بر اینکه مجموعه اقدامات باید مورد مراعات و استمرار ما باشد، گفت: وقتی ناچاریم محدودیتهای شدید را اعمال کنیم، مشکلات فراوانی در زندگی و اقتصاد و فرهنگ جامعه ایجاد میشود. باید کاری کنیم زمان محدودیتهای شدید را با همکاری با همدیگر به حداقل ممکن کاهش دهیم.

روحانی یادآور شد: وقتی ناچاریم محدودیتهای شدید را اعمال کنیم، مشکلات فراوانی در زندگی و اقتصاد و فرهنگ جامعه ایجاد میشود. پس باید کاری کنیم زمان محدودیتهای شدید را با همکاری با همدیگر به حداقل ممکن کاهش دهیم.

رییس جمهور گفت: نکته دیگر که بسیار مهم است و در این جلسه درباره آن تصمیمات خوبی اتخاذ شد، مسئله واکسن است. یکی از مطالبات مردم این است که سریع تر بتوانیم واکسن مورد اطمینان را در اختیار مردم قرار دهیم و مرجع ما در واکسن سازمان بهداشت و درمان است. ما در داخل هم به دنبال این هستیم که هرچه سریعتر واکسن را به نتیجه برسانیم که البته اقدامات خوبی انجام گرفته است. در خارج هم علیرغم همه محدودیت ها و همه مشکلات دنبال این هستیم که بتوانیم واکسن مطمئنی را خریداری و وارد کشور کنیم.

وی افزود: ما برای خرید واکسن بیش از ۴۰ روز گرفتار نقل و انتقال پول بودیم. یکی از موارد و مثالهای بسیار روشن جنایتی که آمریکا علیه ملت ایران انجام داد، در تهیه واکسن کرونا بود.

روحانی تصریح کرد: آمریکاییها برای جابهجایی پول به حساب شرکتی جهت اینکه زمان نوبتمان، واکسن کواکس را خریداری و وارد کشور کنیم مشکلات زیادی ایجاد کردند اما دولت با همه این مشکلات اقدامات لازم را انجام داد. یعنی چه آنجایی که واکسن مشترک میخواهیم بسازیم چه واکسن بخواهیم بخریم و چه در داخل تولید کنیم، هر جا ارز و ریال نیاز بوده دولت بدون هیچ مضایقهای علیرغم همه سختیها در این زمینه با دست باز وارد شده است.

رییس جمهور با تاکید بر اینکه برای ساخت واکسن یا برای خرید واکسن هر ارزی و هر ریالی نیاز باشد بلافاصله به هر قیمتی و برخلاف همه مشکلات، آن را تأمین خواهیم کرد، گفت: زودتر از این هم میتوانستیم واکسن وارد کنیم و واکسنهایی در اختیار ما بود، اما واکسنها متعلق به شرکتهایی بودند که میخواستند آن را روی مردم ما آزمایش کنند. به ما پیشنهاد دادند و وزارت بهداشت درمان به حق نپذیرفت و قبول نکرد.

وی با اشاره به چگونگی روند واکسیناسیون و اولویتهای مشخصشده گفت: در این سند چهار فاز مدنظر قرار گرفته است؛ وقتی واکسن در اختیار ما قرار بگیرد در فاز اول، اجرای این واکسیناسیون برای حدود یک میلیون و ۳۰۰ هزار نفر خواهد بود که متشکل از کادر درمان که در خط مقدمند و افرادپرخطر است که در سرای سالمندان هستند یا جزو معلولین و جانبازان محسوب میشوند. بنابراین افراد پرریسک و کادر درمانی جزو فاز اول و گروه اول خواهند بود.

وی با بیان اینکه فاز دوم جمعیت بالاتری را در برمیگیرد، گفت: در فاز دوم حدود ۱۲ میلیون نفر جمعیت که سن آنها بالاست و یا بیماری زمینهای دارند و یا هر دو در اولویت خواهند بود. در فاز سوم و چهارم هم حدود ۱۹ میلیون نفر را در بر میگیرد؛ تلاش ما این است که فازها کوتاه شود و در حداکثر زمان آن را اجرا کنیم و امیدواریم امسال و سال آینده این کار انجام شود.

روحانی ادامه داد: البته حتی اگر واکسن در اختیار قرار بگیرد واکسیناسیون و اجرای آن این گونه نیست که در یک لحظه یا در یک روز انجام شود. اگر بخواهیم به ۶۰ میلیون نفر واکسن بزنیم؛ یعنی در دو نوبت ۱۲۰ میلیون بار باید این واکسن تزریق شود. با توجه به مکانهای مختلف و با شیوههایی که داریم این تزریق زمانبر است. اگر روزی هزار نفر هم کار واکسن را انجام دهند با توجه به ۶۰ میلیون نفر حدود چند ماه زمان می برد که این موضوعات در سند امروز مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

رییس جمهور با اشاره به اینکه مردم شایعات را در زمینه واکسنها قبول نکنند، گفت: شایعه میکنند فلانجا واکسن دارند، فلانجا واکسن عرضه شده و مردم را با این شایعات درگیر میکنند. مردم به متخصصان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، قرارگاه عملیاتی و ستاد گوش بدهند و فریب افراد سوءاستفاده گر در این شرایط را نخورند. روحانی گفت: خرید واکسن و تهیه آن هم جزو اولویتهایی است که انجام میشود و انشاءالله در زمان آن با شرایطی که اعلام میشود، در اختیار مردم قرار خواهد گرفت؛ ضمن اینکه اگر واکسن آمد و تزریق آن شروع شد بهمعنای کنار گذاشتن پروتکلها نیست. این پروتکلها باید ماهها ادامه پیدا کند، چرا که اگر خود واکسن حتی اثر صد درصدی داشته باشد که نسبت به آن مطمئن نیستیم، اثرگذاری آن زمان میبرد و بعد از آن هم دوز بعدی باید تزریق شود.

معاون اول رییس جمهور به آثار تحریم ها و کرونا در کاهش بودجه شهرداری ها اشاره کرد و گفت: آمریکایی ها به معنای واقعی کلمه علیه کشورمان جنگ اقتصادی به راه انداختند و رییس جمهور آمریکا از همه ظرفیت خود با کمک رژیم صهیونیستی و سعودی ها استفاده کرد تا جلوی پیشرفت ایران را بگیرند. به فضل الهی دست رییس جمهور فعلی آمریکا رو شد و افتضاحی در روز چهارشنبه گذشته در کنگره آمریکا رخ داد که در تاریخ این کشور ماندگار خواهد شد. ما موفق شدیم با بردباری و صبوری مردم این دوره را پشت سر بگذاریم.

به گزارش ایسنا، اسحاق جهانگیری در مراسم آغاز عملیات اجرایی شارباغ حضرت زهرا(س) با اشاره به اینکه آلودگی هوا موضوعی جدی است که در رابطه با آن کارهای پراکنده ای انجام شده گفت: امروز بنزین و گازوییل مصرفی در کشور از استانداردهای دنیا برخوردار است بطوریکه در دوران تحریم فرآورده های نفتی ایران به ویژه بنزین مشتریان پروپاقرص خود را دارند که دلیل آن استاندارد و کیفیت خوب این محصول تولیدی ایران است.

وی ادامه داد: در تولید خودرو هم مشکلاتی وجود دارد که البته از حجم آن کاسته شده است، در زمان تصدی وزارت صنایع از افتخارات ما متوقف کردن تولید پیکان به دلیل نداشتن ایمنی و استانداردهای لازم بود و برخی خودروهای جدید وارد خطوط تولید شدند، البته قرار بود تولید برخی خودروهای آلاینده هوا متوقف شود و باید مسئولان در این خصوص توضیح دهند.

معاون اول رییس جمهور تصریح کرد: همه دستگاه ها در موضوع آلودگی هوای پایتخت و کلانشهر ها با یکدیگر همکاری کنند و هیچ دستگاهی حق تعلل ندارد. در خصوص موضوع سوزاندن مازوت برای نیروگاه ها نیز باید گفته شود که هیچکدام از نیروگاه های تهران، کرج و شهرهای اطراف از سوخت مازوت استفاده نمی کنند. در سال ۹۲ حدود ۴۸ درصد سوخت نیروگاه ها به کشور از گاز بود، امسال با وجود افزایش مصرف خانگی سوخت بیش از ۷۰ درصد نیروگاه های کشور گازی است.

وی با تبیین برخی دلایل که منجر به عدم موفقیت طرح های بزرگ شهرداری تهران در سالهای گذشته شده است، گفت: یکی از این دلایل نحوه تامین مالی شهرداری تهران است. قطعا تراکم فروشی، شهرفروشی و قانون فروشی کار اشتباهی بوده است. فرهنگ خروج و ضدیت با قانون و ضدیت با منافع عمومی و توجه به منافع گروه های خاص، باعث پیچیده تر شدن مشکلات کلان شهر تهران شده است که باید این شیوه متوقف شود، دولت امسال لایحه نحوه تامین مالی شهرداری را تصویب و به مجلس شورای اسلامی فرستاد که امیدواریم به زودی به تصویب نمایندگان نیز برسد.

گروه اقتصادی – کورش شرفشاهی: پس از تایید پیروزی بایدن در کنگره و بیانیه ترامپ مبنی بر پذیرفتن شکست و آمادگی برای تحویل قدرت به بایدن در روز ۲۰ ژانویه، فعالان بازار ارز، بیش از پیش انتظار کاهش نرخ ارز به ویژه دلار در بازار را دارند. این انتظار از سوی فعالان ارزی، در حالی است که مدت زیادی است که نرخ دلار آمریکا در صرافی های مجاز سطح کشور، در کانال بیست و پنج هزار تومانی در نوسان است و اخبار غیراقتصادی و بین المللی بیشتر تاثیر را بر فضای بازار ارز داشته اند. از سوی دیگر با وجود تلاش دشمنان برای برهم زدن ثبات نسبی بازار ارز، شاهد بودیم که با اقدامات بازارساز و حمایت از بازار متشکل ارزی، نرخ دلار و سایر ارزها نظیر یورو، با فراز و فرود هیجانی مواجه نشد و تا حدودی میل به کاهش هم داشت. تا جاییکه روز پنجشنبه، نرخ فروش دلار آمریکا در بازار ارز، با افت ۳۰۰ تومانی نسبت به روز چهارشنبه، به قیمت ۲۵۵۵۰ تومان به متقاضی دریافت دلار فروخته شد که این روند در روز شنبه نیز ادامه داشت.

کاهش ٦٧٥ تومانی دلار

از سوی دیگر هر دلار آمریکا در صرافیهای بانکی ۲۴ هزار و ۹۰۰ تومان معامله شد که قیمت آن نسبت به روز معاملاتی پنجشنبه ۶۷۵تومان ارزان شد. قیمت فروش یورو نیز با کاهش یک هزار و ۲۰۰ تومانی نسبت به قیمتهای پایانی روز کاری گذشته به ۳۰ هزار و ۵۵۰ تومان رسید. قیمت خرید هر دلار ۲۴ هزار و ۴۰۰ تومان و قیمت خرید هر یورو نیز ۳۰ هزار و ۵۰ تومان اعلام شد. همچنین قیمت خرید دلار دربازار متشکله ارزی ۲۴ هزار و ۸ تومان و قیمت فروش آن ۲۴ هزار و ۲۴۸ تومان بود.علاوه براین نرخ خرید یورو در این بازار ۲۹ هزار و ۲۰۰ تومان و نرخ فروش آن ۲۹ هزار و ۴۹۲ تومان اعلام شد.

کاهش ٢/١ میلیون تومانی قیمت سکه

از سوی دیگر نایب رییس اتحادیه طلا و جواهر از کاهش یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومانی قیمت سکه خبر داد و گفت: ترس از ریزش بیشتر قیمتها باعث افزایش فروشندهها در بازار شده است. محمد کشتی آرای با اعلام اینکه قیمت اونس جهانی ۱۰۵ دلار نسبت به هفته قبل کاهش یافت گفت: به دنبال تحولات و بحران سیاسی در امریکا قیمت اونس تا ۱۹۵۶ دلار بالا رفته بود ولی با فروکش کردن این تحولات قیمت اونس جهانی به دلیل کوچ سرمایه ها از طلا به سمت ارزهای دیجیتال و سایر فعالیت های تولیدی، یکباره ۱۰۵ دلار کاهش یافت.وی با تأکید براینکه اگر ثبات سیاسی ادامه داشته باشد شاهد کاهش بیشتر قیمت ها در بازار جهانی و داخلی خواهیم بود، تصریح کرد: قیمت سکه که هفته قبل در بالاترین نرخ به ۱۲ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان هم رسیده بود تا این لحظه با یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان کاهش به ۱۱ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان رسیده است.وی با بیان اینکه حباب سکه به پایین ترین رقم در یک سال اخیر رسیده و هم اکنون ۲۸۰ هزار تومان است، ادامه داد: این میزان حباب در یکسال گذشته بی سابقه بوده است و نشان دهنده کاهش شدید تقاضا و میل به خرید و سرمایه گذاری است.

قیمت خودرو در سراشیبی

اما خودرو یکی از محصولاتی است که بر گرانی ها دامن زده بود اما نه تنها روند صعودی قیمت خودرو متوقف شده بلکه در سراشیبی سقوط قرار دارد. به گفته رییس اتحادیه نمایشگاه داران رکود کامل بر بازار حاکم است و خرید و فروش بندرت صورت می گیرد، اما مصوبه کمیسیون تلفیق تیر خلاص را بر بازار راکد خودرو زد. در این مصوبه آمده است که در سال آتی میتوان خودروهای موجود در مناطق آزاد را برای ورود به سرزمین اصلی ثبت سفارش کرد. بر این اساس هرچند ارزی بابت واردات خودرو از کشور خارج نمیشود اما عملاً بهصورت گسترده مجوز واردات خودروهای کارکرده و دستدوم و یا بهعبارتی مستعمل صادر شده است. این مصوبه در صورت تصویب در صحن علنی تاثیرات بسزایی به خصوص بر قیمت خودروهای خارجی می گذارد که به تبع آن قیمت خودروهای داخلی نیز روند نزولی را در پیش
خواهد گرفت.

کاهش ١٠ درصدی قیمت مسکن

در همین رابطه گزارش شاخص قیمت املاک مسکونی شهر تهران در آذرماه ١٣٩٩ که از سوی مرکز آمار منتشر شده نشان میدهد، تورم نقطهای این ماه در مقایسه با ماه قبل(١١٤,٧) ٣١.٧ واحد درصد کاهش یافته است. منظور از شاخص قیمت این است که عدد شاخص در آذرماه ١٣٩٩ بر اساس ماه پایه فروردین ١٣٩٥ به عدد ٥٨٩,٨ رسید که نسبت به ماه قبل ٨.٥ درصد کاهش داشته است.

منظور از نرخ تورم نقطهای نیز، درصد تغییر عدد شاخص قیمت، نسبت به ماه مشابه سال قبل میباشد. نرخ تورم نقطهای در آذر ماه ١٣٩٩ به عدد ٨٣,٠ درصد رسیده است؛ یعنی بایستی خریداران برای خرید یک واحد مسکونی در شهر تهران نسبت به آذر ١٣٩٨، ٨٣.٠ درصد بیشتر پرداخت کنند. تورم نقطهای این ماه در مقایسه با ماه قبل(١١٤,٧) ٣١.٧ واحد درصد کاهش یافته است.منظور از نرخ تورم ماهانه، درصد تغییر عدد شاخص قیمت ماه جاری، نسبت به عدد شاخص ماه قبل میباشد که در آذر ماه ١٣٩٩ این اطلاع به عدد ٨,٥- درصد رسیده است. تورم ماهانه آذر در مقایسه با همین اطلاع در ماه قبل (١,٣ درصد)، ٩.٨ واحد درصد کاهش داشته است.

شایعه در خدمت دلالان

اکنون بازارهای بسیاری مقاومت می کنند و آنهایی که روزگاری عامل اصلی دامن زدن به گرانی وتورم بودند، هنوز سعی می کنند با شایعه سازی و دامن زدن به حواشی، قیمت ها را بالا ببرند تا همه آن چیزهایی که روی دستشان مانده به فروش برسانند. اما نکته اصلی اینجاست که مردم نیز هوشیار شده اند. امروزه دیگر تورم انتظاری وجود ندارد و باور مردم بر این است که قیمت ها باید روند نزولی را طی کنند.

رییس کل بانک مرکزی گفت: توقف رشد«پول» و کاهش رشد دوازده ماهه آن در آذرماه نسبت به آبان، علامت مهمی از کاهش انتظارات تورمی است.عبدالناصر همتی به چند نکته درخصوص متغیرهای پولی اشاره کرد و افزود: امروز، گزارش تحلیلی آذر ماه بانک مرکزی منتشر شد که دو واقعیت آماری در این گزارش مورد توجه قرار گرفته است.وی اظهار داشت: نخستین موضوع در این گزارش رشد ۱۵.۵درصدی پایه پولی در ۹ماهه سال جاری و موضوع دیگر توقف رشد «پول» در آذرماه و کاهش ۱۰.۳ درصدی رشد دوازده ماهه این متغیر در آذر نسبت به آبان ماه بوده است.رییس کل بانک مرکزی اظهار داشت: کنترل رشد پایه پولی با وجود شرایط بی سابقه اقتصادی و انتقال بیشتر فشارهای آن به بانک مرکزی، اگرچه مطلوب بانک مرکزی نیست اما در ابتدا رشد پایه پولی و نقدینگی باید بر اساس شرایط مورد توجه قرار گیرد و همچنین بانک مرکزی برای بهبودکنترل رشد متغیرهای پولی، محدودیت بر رشد ترازنامه بانک ها را از دی ماه جاری ابلاغ کرده است تا آنچه که مقدور است جهت کنترل تورم بکار گیرد.وی گفت: امروزه مهمترین دستاورد علم اقتصاد در عرصه سیاستگذاری، شناخت ریشههای تورم و درمان آن است که این موضوع نتیجه سه تغییر مهم و کلیدی مانند انجام سیاست مالی بر اساس یک قاعده مشخص، سیاست پولی مستقل و متمرکز بر اهداف مصرح قانونی خود باشد و تعهد بانک مرکزی به هدف کاهش پایدار تورم است.همتی خاطرنشان کرد: برای تحقق این سه امر درکشورهایی که توفیقات مهمی در مهار و کنترل تورم داشته اند، نهادهای قانونگذار اجازه هرگونه دخالت و سلطه برسیاست گذاری پولی را از نهادهای مختلف گرفته است و به طور مشخص، بانک مرکزی را متولی سیاست پولی کرده است؛ بنابراین استقلال بانک مرکزی صورت قانونی و الزام آور به خود گرفته است.

این در حالی است که بانک مرکزی اعلام کرد: با وجود شرایط بیسابقه اقتصاد کشور و انتقال فشار آن به بانک مرکزی، تلاشهای این بانک جهت کنترل پایه پولی موثر واقع شده که گواه آن رشد ۱۵.۵ درصدی این متغیر در ۹ ماهه نخست سال جاری است. همانطور که بانک مرکزی سعی کرده است جزء قابل کنترلتر در رشد نقدینگی یعنی پایه پولی را کنترل کند، تداوم رشد بالای نقدینگی سبب در پیش گرفتن سیاست احتیاطی اعمال محدودیت بر رشد ترازنامه بانکها و موسسات اعتباری شده که برای اولین بار در اقتصاد کشور به این شکل اتخاذ شده است.

 اینکه اصرار کنیم سیاست خارجی هیچ تأثیری بر اقتصاد و چالشهای اقتصادی کشورمان ندارد، فرو رفتن در خواب خرگوشی است، خوابی که هیچ اقتصاددانی، کارشناس و صاحب نظری بدان تن نمی دهد. البته لازم است به ظرفیت های داخلی توجه کنیم و توان تولید برای رفع نیازهای اساسی کشور را با جدیت در دستور کار قرار دهیم، اما واقعیت این است که بسیاری از محصولات را نمی توانیم در داخل تولید کنیم . بنابراین لازم است تعامل خوبی با جهان داشته باشیم و از فرصت های به وجود آمده نهایت استفاده را ببریم. اگر به انتخابات آمریکا با دقت و بدون بازی های سیاسی و جناحی توجه کنیم، می بینیم که با آمدن ترامپ به کاخ سفید در حالی که فردی غیرمنطقی با تصمیمات احمقانه بود، چه بلایی بر سر اقتصاد جهان و ایران آمد. آنگاه به سادگی می توانیم بپذیریم که رفتن یک احمق و آمدن جو بایدن تا چه اندازه بر اقتصاد جهان و البته اقتصاد ایران می تواند تاثیر مثبت داشته باشد. هنوز به خاطر داریم که چندی قبل دلار از مرز ۳۲ هزار تومان عبور کرده بود، سکه ۱۶ میلیون تومانی را تجربه کردیم و خودروهای داخلی را با قیمت های چندین برابر در بازار می فروختند و به تبع آن قیمت تمامی کالاها روند رو به رشد وحشتناک و البته غیر قابل کنترلی داشت، تا آنکه انتخابات آمریکا برگزار شد و نتیجه اولیه انتخابات، شکست ترامپ و تغییر سیاستهای جنگطلبانه و خصمانه اقتصادی او بود. این تغییر بر اقتصاد ایران نیز اثر خود را گذاشت و دلاری که از مرز ۳۲ هزار تومان عبور کرده بود و پیش بینی ۵۰ هزار تومانی شدنش را می شنیدیم، یک باره تا مرز ۲۲ هزار تومان سقوط کرد.

هر چند فرصت طلبان اقتصادی به امید آنکه شاید اعتراضات خارج از عرف ترامپ به نتیجه برسد، قیمت ها را همچنان بالا نگه داشته اند. اما پس از درگیری شدید هواداران ترامپ و هجوم به کنگره آمریکا، همه چیز به پایان رسید و با تایید آرای کنگره و سنا، بایدن به صورت رسمی رئیس جمهور آمریکا اعلام شد. همین اعلام بازار ارز، سکه، مسکن، خودرو و کالاهای دیگر را به سرعت تحت تاثیر قرار داد، به نوعی که در مدت کمتر از یک روز، شاهد سقوط معناداری در قیمت دلار و طلا بودیم، گزینه هایی که همواره تاثیرات خود را بر دیگر کالاها می گذارند. باید قبول کنیم اگر دلارها از خانه ها به بازار سرازیر شده، به دلیل ترس از تغییر در سیاست خارجی آمریکا و تاثیر آن بر اقتصاد ایران است. به نظر می رسد بازیگردانان اقتصادی و فرصت طلبان سودجو نگران این هستند که برجام بار دیگر تاثیرات خود را بگذارد و به تبع آن دلارهای توقیف شده در خارج از کشور آزاد شود و بار دیگر
شرکت های خارجی برای سرمایه گذاری به کشورمان بیایند.

با این وصف از وزیر صمت انتظار می رود به عنوان متولی
اصلی صنایع، رفتار مناسبی با متخلفان داشته باشد. البته این خواسته از وزیر غیر منقطی نیست زیرا افزایش قیمت ها احساسی و بر پایه احتکار بوده که سوابق آن نیز وجود دارد.

بی شک رشد قیمت مصالح ساختمانی در شرایط فعلی مبنای منطقی نداشته و باید کاهش پیدا کند.

بر اساس شیوهنامه وزارت صمت تمامی محصولات فولادسازان باید در بازار سرمایه عرضه میشد، اما هنوز این روند تکمیل نشده و تنها بخشی از تولیدکنندگان محصولاتشان را در بورس عرضه کردند که خود بر افزایش قیمت مصالح ساختمانی به ویژه فولاد تاثیرگذار بوده است؛ از طرفی صادرات بخشی از تولیدات فولادسازان نیز بر این افزایش قیمت بیتاثیر نبوده است، اما وزیر صمت عدم ثبات در بازار را ناشی از نداشتن اختیار کافی برای توقف صادرات دانسته است.

اینکه تا چه اندازه وزیر صمت قدرت تغییر و اعمال نفوذ دارد، اهمیت بسیاری دارد و چون وزیر اختیارات کافی برای تاثیرگذاری بر بازار ندارد، برای افزایش اختیارات
وزیر صمت جهت کنترل و مدیریت بازار و جلوگیری
از صادرات محصولات هنگام افزایش قیمت در چهارچوب قانون، مقرر شد این وزارتخانه مکاتباتی با کمیسیون عمران در این راستا داشته باشد تا قیمتها به حالت متعادل
خود بازگردد.

گروه صنعت و تجارت: کارشناسان و فعالان حوزه تجارت معتقدند، اگرچه تحریمها و کرونا از عوامل موثر بر روند تجارت خارجی بوده، اما صدور بخشنامهها و دستورالعملهای ناگهانی نیز بر روند منفی تجارت موثر است، برای رهایی از این وضعیت باید خط مشی بلند مدتی برای تجارت ایجاد شود. براساس اعلام گمرک جمهوری اسلامی ایران در ۹ ماه سال جاری، ۱۱۰ میلیون تن کالا به ارزش ۵۲ میلیارد دلار بین ایران و کشورهای مختلف جهان مبادله شد که سهم صادرات ۸۵.۲ میلیون تن به ارزش ۲۵ میلیارد و یکصد میلیون دلار بود. بر این اساس، مقایسه صادرات غیرنفتی کشورمان با مدت مشابه سال قبل از لحاظ وزن و ارزش به ترتیب ۱۷ و ۲۰ درصد کاهش نشان میدهد. سهم واردات از سر جمع تجارت خارجی در این مدت به لحاظ وزنی ۲۵ میلیون تن و از حیث ارزش ۲۶ میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار بود که نسبت به مدت مشابه سال گذشته از نظر وزن یک درصد و از لحاظ ارزش ۱۶ درصد کاهش یافته است.

از میزان ۲۵ میلیون تن کالای وارداتی به کشور ۱۷ میلیون و ۵۰۰ هزار تن را کالاهای اساسی تشکیل میدهد و ۷۰ درصد وزن واردات را ۲۵ قلم کالای اساسی به خود اختصاص داده است. لذا کاهش ۲۰ درصدی ارزش واردات در ۹ ماه ابتدای امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل حاکی از آن است که صادرات کشورمان روزهای خوبی را سپری نکرده است. در رابطه با وضعیت تجارت خارجی کشور و دلایل کاهش صادرات کارشناسان نظرات مختلفی دارند و در مجموع مسائل داخلی و سیاست های متناقض دستگاههای اجرایی از جمله بانک مرکزی در مقوله رفع تعهد ارزی ، تحریمهای خارجی و مسائل ناشی از کرونا را از عوامل موثر بر کاهش تجارت خارجی کشورمان عنوان میکنند.

کاهش تجارت خارجی کشورمان نسبت به سال قبل چندان قابل قبول نیست، اما در وضعیت تجارت خارجی باید به این نکته توجه داشت که در یک سال گذشته و بعد از شیوع ویروس کرونا در جهان ، در مجموع تجارت و رشد اقتصاد کشورهای مختلف در سطح جهان متاثر از کرونا بودده است و تنها دو کشور چین و ترکیه مدعی بودند، در این دوران رشد مثبت اقتصادی داشتهاند. کارشناسان معتقدند که تحریمها از عوامل اثرگذار بر تجارت کشور است. در ماههای اخیر تحریمها و محدودیتهای ناشی از آن و همچنین کرونا به وضعیت تجاری و به عبارتی صادرات و واردات کشورمان لطمه زده است، اما بانک مرکزی اعلام کرد که رشد اقتصادی در ۹ ماه گذشته منفی نبوده و مرکز آمار ایران نیز رشد اقتصادی کشور را منفی یک درصد اعلام کرده که این خبر خوبی است و نشان میدهد که اقتصاد کشور در حال کمر راست کردن زیر بار فشارهای ناشی از تحریمها است و توانسته اثرات تحریمها را خنثی کند.

دلایل کاهش صادرات در سال جاری

در همین ارتباط محمد لاهوتی رئیس کنفدراسیون صادرات ایران در مورد دلایل کاهش تجارت خارجی کشور معتقد است که در ۴ ماه ابتدای امسال به دلیل محدودیت های ناشی از کرونا اغلب مرزها مسدود بود و تقاضا در بازارهای هدف صادراتی کاهش یافته بود، اما به مرور و با برطرف شدن این مشکلات شرایط نقل و انتقال کالا بهتر شد به طوری که در ۶ ماهه دوم سال صادرات افزایش یافت و پیش بینی میشود، روند افزایش صادرات تا پایان سال ادامه یابد، اما میزان صادرات به میزان صادرات سال گذشته نخواهد رسید. وی یکی از دلایل عدم رشد صادرات متناسب با افزایش نرخ ارز را سیاست های متعدد و بخشنامه های متناقض در موضوع بازگشت ارز و رفع تعهد ارزی صادرکنندگان میداند و عنوان میکند که با ابلاغ این بخشنامه در مورد بازگشت ارز، بارقه امید در دل صادرکنندگان به وجود آمد اما این بخشنامه تا امروز اجرایی نشده است، در حالی که پیش بینی می شود با اجرایی شدن آن بسیاری از مشکلات برطرف شود و روند افزایش صادرات مجددا ادامه یابد.

از طرف دیگر برای اینکه صادرکننده بتواند بازار جدیدی را به وجود بیاورد، ماهها و حتی سال ها را باید صرف کند تا بتواند در آن بازار، محصولاتش را عرضه کند، اما ناگهان توسط یک دستورالعمل و بخشنامه داخلی آن بازار را به راحتی از دست میرود، بنابراین دولتها علاوه بر اینکه باید فضای همکاری با سایر کشورها را مساعد کنند، حمایت از صادرکنندگان را هم باید در اولویت قرار دهند. به نظر می رسد یکی از مهمترین نیازهای ما در شرایط فعلی برای توسعه صادرات، ایجاد یک خط مشی بلندمدت است که به هیچعنوان تحت تغییرات داخلی روزانه قرار نگیرد.

در حالی که بسیاری از دست اندرکاران امر تجارت بخشی از کاهش تجارت در سال جاری را علاوه بر اثرات تحریم های ظالمانه آمریکا ناشی از شیوع بیماری همه گیر کووید ۱۹ عنوان می کنند و البته برخی نیز معتقدند که دولت ها در طی سالیان گذشته هیچ برنامه حمایتی برای توسعه صادرات نداشته اند و اصلا مقوله تجارت آنچنان که باید مورد توجه نیست، لذا نباید انتظار داشت که ما در این زمینه پیشرفتی را شاهد باشیم. از جمله مسائلی که اغلب دست اندرکاران امر تجارت در وضعیت تجاری به آن اشاره میکند شیوه های رفع تعهد ارزی از سوی بانک مرکزی که بسیاری معتقدند با توجه به شرایط سخت نقل و انتقالات مالی بر اثر تحریم ها بهتر است از روشهای جایگزین برای بازگشت ارز حاصل از صادرات بهره گرفت و به عبارتی شیوه تهاتر کالا در برقرار روابط تجاری مورد توجه باشد و در مورد کشورهای همسایه مانند عراق و افغانستان از همان شیوههای قبلی یعنی مبادلات ریالی استفاده شود.

به نظر می رسد در غیبت اقدامات راهبردی، که تعداد رایزنان بازرگانی در کشورهای هدف به بهانههای مختلف از قبیل اینکه در شرایط فعلی توان پرداخت حقوق به رایزنان بازرگانی وجود ندارد، کاهش نیز پیدا کرده و هیچ مشوقی برای صادرات پرداخت نشده و خبری هم از سرمایهگذاری در مگاپروژههای صادراتی و انعقاد پیمانهای ارزی و تجاری دو جانبه نیست و هیچ برنامه و یا اقدامی برای برگزاری نمایشگاهها در خارج از کشور انجام نشده، کاملا طبیعی است که این وضعیت تجارت ما ارتقا نیابد که هیچ، افت و کاهش آمار را هم تجربه کند.

گروه مسکن: معاون وزیرشهرسازی با اشاره به اثرات مثبت قانون جدید مالیات بر خانههای خالی میگوید حتی پیش از تبدیل شدن به قانون و صرفا با مطرح شدن آن، عرضه مسکن استیجاری به بازار ۳۰ درصد افزایش یافت.

۴ دی ماه رئیس جمهور قانون اصلاحیه ماده ۵۴ مکرر قانون مالیاتهای مستقیم (قانون مالیاتهای مستقیم) را که در تابستان و پاییز امسال روند طولانی تصویب در مجلس و تأیید در شورای نگهبان را طی کرد، به وزیر اقتصاد ابلاغ کرد.

به زعم بسیاری از کارشناسان، این اصلاحیه بخش عمدهای از کاستیهای قانون سابق مالیاتهای مستقیم (مصوب بهمن ۹۴) را برطرف کرده است و چون ارقام مالیاتی سنگینی برای مالکان بیش از یک واحد مسکونی که ملک شأن را به بازار عرضه نکردهاند در نظر گرفته شده، از بازدارندگی کافی برخوردار خواهد بود.

در بسیاری از کشورهای دنیا، دولتها توانستهاند با وضع مالیات بر خانههای خالی، از سرمایهای شدن این کالا جلوگیری کنند.

شناسایی ۱.۵ میلیون خانه خالی از مجموع ۲.۵ میلیون واحد

برآوردها از تعداد خانههای خالی از سکنه بر اساس سرشماری نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵، بیش از ۲.۵ میلیون واحد مسکونی است؛ هر چند که محمد اسلامی وزیر راه و شهرسازی اخیراً از شناسایی ۱.۵ میلیون واحد مسکونی خالی تا کنون با استفاده از اطلاعات بارگذاری شده در سامانه املاک و اسکان خبر داده است.

پیش از این نیز از شناسایی حدود ۵۰ درصد واحدهای مسکونی در کشور و ثبت آنها در سامانه اسکان خبر داده شده بود؛ این در حالی است که بر اساس سرشماری نفوس و مسکن سال ۹۵، تعداد خانههای کشور حدود ۲۷ میلیون واحد و خانوارها ۲۴ میلیون خانواده است.

کارشناسان اقتصادی، پایه مالیاتی رایج در دنیا برای خانههای خالی را، عامل افزایش عرضه واحدهای مسکونی به بازار و درنتیجه حفظ تعادل در بازار عرضه و تقاضای مسکن اعم از فروش و اجاره میدانند؛ نه عاملی برای افزایش درآمدهای دولتها. در لایحه بودجه سال آتی، سقف درآمد دولت از اخذ مالیات از مالکان خانههای خالی از سکنه ۲۰۰ میلیارد تومان در نظر گرفته است؛ در قانون بودجه سال جاری نیز به اخذ مالیات از خانههای خالی اشاره شده اما در خصوص سقف درآمدی آن، اظهار نظر نشده است. حتی دولت موظف بوده حداکثر تا پایان اردیبهشت ماه امسال، آئین نامه اجرایی مربوطه را تدوین می کرده، اما با گذشت ۱۰ ماه از سال ۹۹، آئین نامه این بند از قانون بودجه امسال تهیه نشده است.

قانون جدید چه میگوید؟

علیرغم اینکه در قانون مالیاتهای مستقیم مصوب بهمن ۹۴ به اخذ مالیات از خانههای خالی اشاره شده بود اما این قانون ضمانت اجرایی نداشت چرا که شیوه مؤثری برای شناسایی خانههای خالی وجود نداشت و حتی در صورت شناسایی، برای مالکان خانههای خالی که خانه خود را جهت اجاره به بازار عرضه نمیکردند، نرخ مالیاتی مؤثری در نظر گرفته نشده بود. اما در اصلاحیهای که امسال مجلس تصویب کرد و با تأیید شورای نگهبان، از سوی رئیس جمهور ابلاغ شد، ضمانتهای اجرایی خوبی جهت اجرا در نظر گرفته شده است.

براساس این قانون، خانههایی که خالی محسوب شوند ماهانه باید مالیاتی معادل دو برابر ارزش اجاره هرماه پرداخت کنند و این ضریب در سالهای بعد ۵۰ درصد نسبت به سال قبل افزایش خواهد یافت.

قانون مالیات بر خانههای خالی؛ راهی برای کاهش سفته بازی در بازار مسکن

محمودزاده، اجرای قانون مالیات بر خانههای خالی را حرکتی در جهت خروج مسکن از بعد سرمایه گذاری و سفته بازی در بازار مسکن ایران دانست و افزود: این سیاستی است که در همه جای دنیا اعمال میشود تا مسکن را از شرایط سرمایه گذاری خارج و به کالای مصرفی تبدیل کنند.

وی مسکن را به عنوان کالایی که بیشترین سهم در سبد هزینههای خانوار دارد معرفی کرد و ادامه داد: بازار مسکن، یکی از نیازهای اولیه برای تشکیل خانواده است؛ بنابراین با بازارهای سرمایهای دیگر متفاوت است لذا با راه اندازی سامانه املاک و اسکان از سال گذشته و بارگذاری هایی که صورت گرفت، در مرحله اول بیش از ۱.۵ میلیون پیامک برای مالکان واحدهایی که از نظر این سامانه، خالی تشخیص داده شده بودند، ارسال کردیم.