اهمیت حیاتی خط لوله گاز ایران برای پاکستان
رئیس جدید مجلس پاکستان بر استفاده از ظرفیت پارلمان برای کمک به توسعه همکاریهای دوجانبه با جمهوری اسلامی ایران به ویژه در حوزه اقتصادی تاکید کرد و گفت: خط لوله انتقال گاز از ایران برای تامین نیاز انرژی پاکستان حائز اهمیت حیاتی است. سردار ایاز صادق در اسلامآباد با رضا امیری مقدم سفیر ایران در پاکستان دیدار و طرفین پیرامون آخرین تحولات مرتبط با روابط دوجانبه تبادل نظر کردند. سفیر ایران انتخاب سردار ایاز صادق به عنوان رییس مجلس پاکستان را به وی تبریک گفت و ابراز امیدواری کرد که در دوره تصدی ایاز صادق روزنههای جدید همکاری میان دو کشور به ویژه در حوزه دیپلماسی پارلمانی گشوده شود. رئیس مجلس پاکستان خواستار توسط روابط با ایران و همکاریهای همه جانبه شد و افزود: باید از ظرفیت مجالس دو کشور برای کمک به تقویت حجم تجارت و گشایش همکاریهای اقتصادی استفاده شود. وی با مهم برشمردن موقعیت جغرافیایی ایران و پاکستان در راستای افزایش تجارت منطقهای و بین المللی، گفت: تقویت تجارت دوجانبه در مرزهای مشترک و پرداختن به مسائل فنی جهت گسترش همکاریهای اقتصادی اجتناب ناپذیر است.
برنامه دولت برای رفع موانع ورود دانشبنیانها به عرصه هوش مصنوعی
رییسجمهور با اشاره بر اینکه ورود دانشبنیانها به عرصه هوش مصنوعی امیدآفرین و درخشان است، تصریح کرد: دولت بر رفع موانع موجود و بهرهگیری از همه ظرفیت و استعداد بومی برای تداوم شتاب حرکت در این مسیر تأکید دارد. رئیسی در چهارمین نشست رمضانی خود با اصناف و اقشار مختلف، در نشستی، به گفتوگو با جمعی از فعالان کسبوکارهای فضای مجازی پرداخت. رییس جمهور در این نشست پس از استماع نظرات و دیدگاههای ۱۵ تن از صاحبان و فعالان کسب و کارهای دیجیتال، زیستبوم فناوری و نوآوری را در جهان امروز پیشران توسعه و از الزامات و اولویتهای کشور دانست و با بیان اینکه ورود دانشبنیانها به عرصه هوش مصنوعی و محوریت جوانان با استعداد و خلاق در تحقق پیشرفتهای فناورانه، امیدآفرین و درخشان است، بر رفع موانع موجود و بهرهگیری از همه ظرفیتها و استعداد بومی برای تداوم شتاب حرکت دراین مسیر تأکید کرد. وی با اشاره به هدفگذاری رشد ۸ درصدی برای اقتصاد کشور وهمچنین ضرورت ارتقای بهرهوری برای تحقق رشد اقتصادی و رونق تولید، سهم اقتصاد دیجیتال را بواسطه اشتغالزایی، سرعت بازگشت سرمایه، بهرهوری بالا و کاهش هزینهها در تحقق این اهداف بسیار مهم وموثر دانست.
افزایش شمار شهدای
غزه به ۳۱ هزار و ۶۴۵ تن
در یکصد و شصت و سومین روز تجاوزات اشغالگران در غزه، رژیم اشغالگر کشتار جدیدی در دیرالبلح انجام داد و خانهای در محله بشاره را هدف قرار داد که منجر به شهادت تعدادی شد. وزارت بهداشت غزه گزارش داد: اشغالگران طی ۲۴ ساعت گذشته ۹ کشتار در نوار غزه انجام دادند که ۹۲ شهید و ۱۳۰ زخمی بر جای گذاشت. وزارت بهداشت غزه همچنین آماری کلی قربانیان تجاوز صهیونیستها به غزه از هفتم اکتبر را ۳۱ هزار و ۶۴۵ شهید و ۷۳ هزار و ۶۷۶ مجروح اعلام کرد. هلال احمر فلسطین با انتشار کلیپی از انتقال شهدا و مجروحان به بیمارستان شهدای الاقصی در نتیجه بمباران خانهای در دیرالبلح در مرکز نوار غزه توسط رژیم صهیونیستی خبر داد. هلال احمر گفت: کارکنان ما ۹ شهید و ۲۱ مجروح را به بیمارستان منتقل کردند.
میانگین مدت خدمت با احتساب دوره آموزشی به ۱۴ ماه میرسد
نایب رییس کمیسیون تلفیق برنامه هفتم توسعه گفت: تایید مصوبه مجلس در خصوص کاهش میانگین مدت زمان خدمت سربازی با احتساب دوره آموزشی به ۱۴ ماه از سوی شورای نگهبان، محصول پیگیری مستمر و بدون وقفه اصلاح قانون نظام وظیفه از سوی مجلس طی چهار سال اخیر بود. محسن پیرهادی با اشاره به تایید مصوبه کاهش مدت سربازی در شورای نگهبان گفت: همت و عزم جدی مجلس برای کاهش زمان خدمت سربازی نشان داد بن بستها و سختترین موانع با رایزنی و تفاهم حل شدنی است و مسئولان، نهادها و سازمانها راهی جز مرتفع کردن مطالبات برحق جامعه ندارند و باید با نیاز و خواست مردم طبق قانون و بر اساس شرع همراه و همگام شوند. پیرهادی با بیان اینکه پیگیری مطالبات بهحق جامعه وظیفه ذاتی و غیر قابل اغماض نمایندگان مردم در خانه ملت است، افزود: تایید مصوبه مجلس در خصوص کاهش میانگین مدت زمان خدمت سربازی با احتساب دوره آموزشی به ۱۴ ماه از سوی شورای نگهبان، محصول پیگیری مستمر و بدون وقفه اصلاح قانون نظام وظیفه از سوی مجلس طی چهار سال اخیر بود.
خبر خوش امیر موسوی برای نیروهای ارتش
فرمانده کل ارتش گفت: به دنبال آن هستیم که خود را به تکلیف ۱۵۰ هزار واحد مسکن ویژه کارکنان ارتش برسانیم. امیر سرلشکر سیدعبدالرحیم موسوی در جلسه شورای عالی مسکن (ویژه نیروهای مسلح) که با حضور رئیس جمهور، وزیر راه و شهرسازی و جمعی از مسئولان و فرماندهان برگزار شد، گفت: در ابتدا از تشکیل این جلسه مهم که درباره مسکن بوده سپاسگزارم و امیدوارم برکت این جلسه شامل حال همه ملت ایران از جمله کارکنان نیروهای مسلح شود. وی افزود: ما اکنون ۵۴ هزار و ۵۰۰ واحد مسکن از مرحله پروانه تا مرحله نزدیک به تحویل داریم و نیز ۲۳ هزار و ۵۰۰ واحد هم در حال راه اندازی بوده که جمع اینها ۷۸ هزار واحد است که از این تعداد، اراضی ۶۴ هزار و ۴۰۰ واحد را ارتش تأمین کرده و اراضی ۱۳ هزار و ۶۰۰ واحد را نیز وزارت راه و شهرسازی تامین کرده است. به دنبال آن هستیم که خودمان را به تکلیف ۱۵۰ هزار واحد برسانیم و در این خصوص درحال کار با وزارت راه و شهرسازی هستیم. وی منابع مالی را مهمترین چالش برای ساخت مسکن دانست و گفت: واقعیت این است که کارکنان نه آورده آنچنانی دارند و نه توان بازپرداخت اقساط، البته ما در ارتش هرچه از دستمان برآمده انجام داده ایم و امیدواریم با همکاری دولت و بانکها بتوانیم در پیشبرد کار موفق باشیم.
بیانیههای آمریکا و انگلیس درباره حوادث امنیتی در دریای سرخ
سازمان عملیات تجارت دریایی انگلیس اعلام کرد که گزارشی مبنی بر یک حادثه در ۸۵ مایلی دریایی در شرق عدن در یمن دریافت کرده است؛ منطقهای که ارتش یمن معمولا در راستای همبستگی خود با غزه که در معرض تجاوزات مداوم اشغالگران است، کشتیهای مرتبط با رژیم صهیونیستی یا ایالات متحده را هدف قرار میدهد. براساس گزارش شبکه قطری الجزیره، این سازمان با بیان اینکه کاپیتان کشتی تجاری از وقوع انفجار در نزدیکی کشتی خود در شرق شهر عدن خبر داد، خاطرنشان کرد: هیچ خسارتی به کشتی و یا خدمه آن وارد نشدهاست. این سازمان در یادداشتی اضافه کرد: کشتی به مسیر خود به سمت بندر بعدی ادامه میدهد. حدود ۲ ساعت قبل از این بیانیه انگلیس، فرماندهی مرکزی ایالات متحده (سنتکام) گزارش داد که در ۱۶ مارس، بین ساعت ۷:۵۰ صبح تا ۸:۱۵ صبح (به وقت صنعا)، ارتش یمن ۲ پهپاد را از مناطق تحت کنترل خود به سمت دریای سرخ پرتاب کرد. سنتکام مدعی شد که موفق به رهگیری و انهدام یک پهپاد شده و فرض بر این است که پهپاد دیگر در دریای سرخ سقوط کردهاست و هیچ گزارشی از خسارت به کشتیهای اطراف یا مصدومیت خدمه آنها منتشر نشده و وجود ندارد.
برگزاری انتخابات
ریاستجمهوری روسیه در ایران
انتخابات ریاستجمهوری روسیه در محل سفارت این کشور در تهران در حال برگزاری است. انتخابات ریاستجمهوری روسیه از روز جمعه آغاز شده و تا دیروز (یکشنبه) ۲۷ اسفند ماه ادامه دارد. براساس تصاویری که سفارت روسیه در تهران منتشر کرده است، امروز روسهای مقیم ایران با حضور در سفارت این کشور در تهران، در انتخابات ریاستجمهوری روسیه شرکت کردند. این اولین انتخابات سه روزه ریاستجمهوری در تاریخ روسیه است.
گروه سیاسی: سال 1402 آزمونی سخت برای عبور از چالشها و بحرانهای بزرگ سیاسی، اجتماعی و اقتصادی سال گذشته (1401) بود. اعتراضات سال گذشته بر تن جامعه و سیاست همچنان سنگینی میکرد و این دولت و نهادهای مسئول بودند که ماموریت دشوار بازگشت وضعیت به شرایط عادی را بر دوش میکشیدند.
به گزارش «تجارت»، در یک سوی ماجرا دولت و نهادهای رسمی تلاش کردند در عرصه اقتصادی تغییراتی بزرگ را ایجاد کنند و از این طریق اعتماد و آرامش را به جامعه بازگردانند. در سوی دیگر ماجرا مردم قرار داشتند که انتظار داشتند تغییراتی حتی اگر حداقلی هم باشد در جامعه صورت بگیرد. از مجموع این دو خواست، سالی پر چالش و پر از حوادث خبرساز را در صحنه سیاست داخلی و خارجی کشور شاهد بودیم. در سطح نظام بینالملل نیز سالی پر تحول را شاهد بودیم که مهمترین آنها در خاورمیانه و طی ماجرای حمله اسرائیل به باریکه غزه اتفاق افتاد.
تنش آبی ایران و طالبان؛ وقوع درگیری مرزی
سید ابراهیم رئیسی در ۲۹ اردیبهشت ماه به طالبان در باب پرداخت حقآبه اخطار داد اما طالبان با تمسخر و تهدید به اخطار ایران واکنش نشان داد. تهدید با گالنهای زرد رنگ ۲۰ لیتری شناخته شده برای انجام عملیات تروریستی، تهدید به کنترل تهران و اصفهان همانند محمود افغان و در نهایت درگیری در نواحی مرزی و شهادت دو تن از مرزبانان کشورمان در «پاسگاه مرزی ساسولی در محدوده زابل» موجی از خشم و نگرانی را در افکار عمومی ایرانی به همراه داشت. در این مقطع برای بسیاری از مردم مساله مهم این بود که باید با طالبها چگونه تعامل کرد.
مهمترین رخدادهای داخلی
در سطح داخلی ایران در سال 1402 شاهد حوادث و رخدادهایی بسیار جنجالی و خبرساز و البته مهم بودیم. از جمله مهمترین این رخدادها میتوان به موارد ذیل اشاره کرد:
این فدلیتیها و شاسی بلندهای جنجالی مجلس انقلابی
احمد علیرضابیگی، عضو کمیسیون شوراها و نماینده مردم تبریز در مجلس، در ۶ اردیبهشت، ادعای تحویل ۷۰ تا ۷۵ خودروی شاسی بلند به نمایندگان مجلس، در جریان منتفی شدن استیضاح اول وزیر صمت (آبان ۱۴۰۱) را مطرح کرد و بانی تولد پرونده جنجالی «شاسیبلند گیت» یا «فیدلیتی گیت» شد. اظهارات علیرضا بیگی که در آستانه جلسه استیضاح وزیر صمت در ۱۰ اردیبهشت مطرح شده بود، حساسیتها را به این موضوع دو چندان کرد. در ابتدا ادعاهای این نماینده از سوی نمایندگان و دوت تکذیب شد اما بتدریج دریافت شاسی بلند از سوی نمایندگان رسانهای شد.
ماجرای فساد مالی چای دبش و جنجالهای سیاسی و اجتماعی آن
در 11 آذر ماه نخستین بار سازمان بازرسی کل کشور اختلاس بزرگ گروه کشت و صنعت دبش را تایید کرد. این شرکت طی سالهای ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۱ برای واردات چای و ماشین آلات مبلغی برابر با 3.4 میلیارد دلار (۱۴۰ هزار میلیارد تومان) ارز دریافت کرده بود که از این مقدار جدود 1.5 میلیارد دلار ارز دولتی بود. رقم ریالی فساد رخ داده چیزی حدود 140هزار میلیارد تومان بود که از نظر ریالی، چنین چیزی در تاریخ اقتصادی ایران سابقه نداشت. بر اساس گزارشهای منتشر شده، گروه کشت و صنعت دبش، برای چای درجه یک هندی ثبت سفارش کرده، اما در عمل چای درجه دو کنیایی وارد کرده بود. اختلاف قیمت این دو نوع چای چیزی حدود 12 دلار در هر کیلو بوده که در تناژ بالا اعداد سرسامآوری نصیب مدیران این گروه شده است. ماجرای این فساد در سطحی گسترده مورد توجه رسانهها و افکار عمومی قرار گرفت.
حادثه تروریستی دردناک کرمان
در جریان مراسم سالگرد شهید قاسم سلیمانی در کرمان در روز 13 دی ماه، دو انفجار تروریستی در مسیر منتهی به گلزار شهدای کرمان روی داد که موجب شهادت 95 نفر و زخمی شدن 284 نفر از هموطنانمان شد. این حادثه در سطحی گسترده واکنش عمومی و رسانهای را نیز به همراه داشت. بسیاری از شخصیتهای مشهور فرهنگی، سیاسی و دانشگاهی نیز به این رخداد واکنش نشان دادند.
کلاهبرداری بزرگ کوروش کمپانی
اوایل بهمن ماه اخباری مبنی بر پلمپ کمپانی کوروش در رسانهها منتشر شد که البته مدیران این مجموعه هر گونه کلاهبرداری و وجود شاکی خصوصی را رد کردند. در ادامه وبسایت کوروش کمپانی بهطور کامل از دسترس خارج و نهایتا اخیرا دفتر این مجموعه بهصورت شبانه تخلیه شد. سپس عکسی از امیرحسین شریفیان مالک کوروش کمپانی منتشر شد که او را روی یک قایق تفریحی بر روی دریا نشان میداد تا موضوع متواری شدن او بیش از بیش نمایان و برجسته شود. در نهایت این در 26 بهمن ماه بود که موضوع فرار مدیران کوروش کمپانی و تخلیه دفتر این شرکت رسانهای شد. این رخداد در سطحی گسترده واکنش کاربران فضای مجازی و افکار عمومی را به همراه داشت.
تغییر بزرگ در پرونده بابک زنجانی با بازگشت اموال به ایران
غلامحسین محسنی اژهای، رئیس قوه قضاییه، روز دوشنبه ۳۰ بهمن در نشستی، اعلام کرد که اموال بابک زنجانی در خارج از ایران شناسایی و به تهران منتقل شده است. رئیس دستگاه قضا اعلام کرد: «اگر تمامی اموال را مسترد کند میتواند از ارفاق ماده ۱۱۴ قانون مجازات اسلامی بهرمند شود.» حرف به میان آمدن از امکان تخفیف در پرونده تحت شرایطی است که بابک زنجانی در سال ۱۳۹۴ در دادگاه بدوی به اعدام محکوم شد. پس از محکومیت بدوی، با اعتراض او، پرونده به دیوان عالی کشور رفت. دیوان عالی هم در آذر ۱۳۹۵ رای صادره را تایید کرد.
انتخابات 11 اسفند و حضور 41 درصدی مردم پای صندوقهای رای
دوازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی و ششمین دوره انتخابات خبرگان رهبری ۱۱ اسفند ماه در ۲۹۰ حوزه انتخابیه در سراسر کشور برگزار شد. کهگیلویه و بویر احمد با ۶۴.۲۷ بیشترین آمار مشارکت را به ثبت رساند و استان البرز با 28.4 کمترین مشارکت را در انتخابات داشت. برخی چهرههای سیاسی مهم همچون علی مطهری، محمدرضا باهنر، محمدباقر نوبخت و محمدرضا پورابراهیمی از راهیابی به مجلس شورای اسلامی بازماندند. در سطحی دیگر، آملیلاریجانی، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام است که در حوزه انتخابیه استان مازندران برای انتخابات خبرگان رهبری نتوانست، رای مردم را جلب کند. مصطفی پورمحمدی و محسن اسماعیلی نیز از استان تهران به مجلس خبرگان راه نیافتند. در این انتخابات میزان نهایی مشارکت در کل کشور 41 درصد اعلام شد. همچنین، تعداد بالای آرای باطله نیز تا حدود زیادی از سوی رسانهها و ناظران سیاسی مورد توجه واقع شد.
ب) مهمترین رخدادهای حوزه سیاست خارجی
در کنار تحولات داخلی در سطح سیاست خارجی و دیپلماسی نیز سال 1402 تحولات مهمی را تجربه کرد. البته باید اذعان داشت که نسبت به سالهای گذشته در حوزه سیاست خارجی تحولات کمتری را نیز شاهد بودیم. با این اوصاف، از جمله مهمترین تحولات سال جاری میتوان به موارد ذیل اشاره کرد:
تداوم بن بست در پرونده توافق هستهای
با وجود تحولات نسبتا مثبت در عرصه روابط با همسایگان در سطح منطقهای، در مهمترین پرونده سیاست خارجی ایران طی یک دهه گذشته همچنان شاهد تعلیق و انسداد بودیم. در یک سال اخیر از یک سو، اختلافات میان ایران و آمریکا و از سوی دیگر، اختلافات فنی میان ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی حل نشد و تنشها حتی افزایش نیز پیدا کرد. ایالات متحده آمریکا و اروپا با وجود گرایش به عدم افزایش تنش و درگیری نظامی با ایران، همچنان بر مواضع تنگنظرانه خود در قبال تهران ادامه دادند. همین موضوع موجب شد که هیچ گرهی در پرونده هستهای ایران گشوده نشود. البته باید توجه داشت تمامی طرفین در سطحی قابل توجه کانالهای ضروری برای عدم برخورد مستقیم نظامی را حفظ کردند و حتی همواره از بازگشت به میز مذاکره استقبال کردند.
پایان 7 سال تنش ایران و عربستان
ایران و عربستان در اسفند 1401 توافق از سرگیری روابط را امضا کرده بودند. در 17 فروردین 1402 حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه ایران با فیصل بن فرحان همتای عربستانی خود در چین نیز دیدار کرد. اتفاق مهمتر سفر وزير امور خارجه عربستان سعودی به ایران در 27 خرداد ماه و دیدار با مقامهای سیاسی کشورمان بود تا به طور رسمی به 7 سال تنش تهران و ریاض پایان داده شود.
تنش مرزی ایران با پاکستان
جمهوری اسلامی ایران در واکنش به حمله تروریستی کرمان در 26 دی ماه یک رشته حمله موشکی را به اقلیم کردستان و سوریه داشت که طی آن مقر منطقه ای موساد (سازمان اطلاعات اسرائیل) و چندین پایگاه گروههای تروریستی هدف گرفته شدند. همزمان سپاه پاسداران دو مقر مهم گروهک تروریستی جیش الظلم (جیش العدل) در خاک پاکستان را نیز هدف گرفت. حمله آخر موجب واکنش جدی پاکستان شد. به گونهای که در 28 دی ارتش پاکستان به بهانه حمله به مواضع «جبهه آزادیبخش بلوچ» منطقه سراوان در استان سیستان حمله کرد. این رخداد جنجال و خبرسازی بسیار گستردهای را به همراه داشت.
ج) مهمترین رخدادهای جهانی
در سطح نظام بینالملل نیز همانند دو سطح سیاست داخلی و خارجی ایران رخدادهای مهمی در سال 1402 اتفاق افتاد که مهمترین آنها عبارتند از:
جنگ بزرگ اسرائیل و حماس
بدون شک تلخترین و هولناکترین پرونده در سال گذشته، آغاز جنگ غزه توسط رژیم صهیونیستی و شهادت مظلومانه بیش ا ز۳۰ هزار فلسطینی بیگناه، اعم از زنان و کودکان در این آوردگاه بوده است. پس از وقوع عملیات طوفانالاقصی توسط رزمندگان مقاومت، که در واکنش به سالها ظلم و جنایت اشغالگران صهیونیست صورت گرفت، کابینه نتانیاهو نسلکشی همهجانبه را در غزه با حمایت آمریکا و اتحادیه اروپا آغاز کرد که همچنان ادامه دارد. در این میان، تلاش آمریکا و برخی کشورهای عربی خودباخته درخصوص تحمیل آتشبس یکطرفه به حماس و آزادی یکطرفه اسرای صهیونیست، ناکام ماند و مقاومت فلسطین بارها بازی سیاسی و فرامتنی غرب در بستر جنگ غزه را خنثی کرد. پیشبینی میشود این تحولات خونین همچنان ادامه پیدا کند. در این میان سازمان ملل متحد بدون آنکه اقدام خاصی در محکومیت جنایات صهیونیستها صورت دهد، به بهانه مسدود بودن گذرگاه رفح و مسیر ارسال کمکهای مردمی به نوار غزه، صرفا نسبت به وقوع بحران انسانی، قحطی و کشتار جمعی در غزه هشدار داده است!
وقوع کودتا در پاکستان
در سال ۱۴۰۲، شاهد وقوع کودتایی نرم در اسلامآباد بودیم. برکناری عمرانخان نخستوزیر محبوب پاکستان توسط پارلمان با هدایت پشت پرده آمریکا و اتحادیه اروپا، نشان داد که چشم طمع غرب به منطقه شبهقاره نهتنها از بین نرفته، بلکه شاهد تنوع تاکتیکهای این دستاندازی و مداخلهگرایی هستیم. پس از آن، شهروندان پاکستانی در انتخابات پارلمانی پاسخ کودتای نرم غرب را دادند و نمایندگان طرفدار عمرانخان (که هماکنون دستگیر و به زندان طولانیمدت محکوم شده است) توانستند در اکثر پایگاههای انتخاباتی پیروز شوند. با اینحال درنهایت، نظامیان پاکستانی شرایط را به گونهای تنظیم کردند که شاخه نواز به قدرت بازگردد.
تشدید تنشها میان آمریکا و چین
اگرچه پیشبینی میشد با وجود بایدن در کاخ سفید، مناسبات چین و آمریکا به سوی تنشزدایی پیش برود، اما استمرار حمایتهای مالی و نظامی آمریکا از استقلالطلبان تایوان و تشدید مداخله واشنگتن در شبهجزیره کره، زنگ خطر را برای چینیها بهصدا درآورد. مقامات حزب کمونیست چین نیز با برگزاری مانورهای پیدر پی در آبهای دریای چین و اقیانوس آرام به آمریکا هشدار دادند که هرگز در برابر مداخلهگرایی این کشور در شرق آسیا تسلیم نخواهند شد. به نظر میرسد حتی در صورت پیروزی مجدد بایدن در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، این تنشها تشدید شود. ضمن آنکه ورود احتمالی ترامپ به کاخ سفید نیز نقطه آَشکارساز منازعات جدیدی میان طرفین خواهد بود.
جنگ داخلی در سودان
نگارش سناریوی جنگ داخلی در سودان توسط غرب، موضوع دیگری بود که در سال جاری رخ داد و همچنان این کشور تجزیهشده روی آرامش را به خودندیده است. به عبارت بهتر، مردم سودان دچار جنگ داخلی شدند. این واقعه ریشه در اعتراضاتی داشت که ارتش سودان را به سرنگونی دیکتاتور دیرینه این کشور، عمر البشیر سوق داد. حکومت نظامی جدید با گروههای غیرنظامی برای تقسیم قدرت و تلاش برای برگزاری انتخابات به توافق رسید. با این حال عبدالفتاح البرهان، رئیس نیروهای مسلح سودان (SAF) و محمد حمدان حمدی دقلو، رئیسشبهنظامیان نیروهای واکنش سریع (RSF) کودتای دیگری را رهبری کردند. در دسامبر۲۰۲۲، این دو مرد تسلیم فشار مردم شدند و توافق کردند که یک انتقال دو ساله به حکومت غیرنظامی را رهبری کنند و دامنه این منازعه به سال۲۰۲۳ و سال جاری شمسی تسری پیدا کرد. اما این توافق قوام نیافت. در۱۵آوریل۲۰۲۳، نیروهای RSF به پایگاههای SAF در سراسر کشور حمله کردند. این جنگ بیش از۱۰هزارکشته و۵.۶میلیون آواره برجای گذاشته است.
شورش نافرجام واگنر
شورش نافرجام گروه واگنر در روسیه علیه کاخ کرملین، در عرض ۲۴ ساعت خنثی شد. با این حال همین مسأله سبب شد تا نگاه تهدیدمحور پوتین و همراهانش نسبت به پریکوژین، رهبر واگنر تقویت شود. در۲۳ژوئن، یوگنی پریگوژین؛ رهبر گروه واگنر مدعی شد که سربازان وزارت دفاع روسیه مواضع او را گلولهباران کردهاند. پریگوژین قول داد از وزارت دفاع انتقام بگیرد. به دستور پریگوژن نیروهای واگنر برای سرنگون کردن فرماندهان نظامی روسیه وارد خاک روسیه شدند و تا ۲۰۰ کیلومتری مسکو پیش رفتند و در آنجا متوقف شدند. در ۲۳ آگوست ۲۰۲۳ جت حامل یوگنی پریگوژین در شمال مسکو سقوط کرد. پریگوژین و دیمیتری اوتکین، که به عنوان «دست راست» پریگوژین شناخته میشد بههمراه هشت سرنشین جت کشته شدند. مقامات روسی در ۲۷ آگوست ۲۰۲۳ مرگ رهبر واگنر را رسما تایید کردند. هنوز این پرونده ابهامات گستردهای درخود دارد.
پیوستن سوئد و فنلاند به ناتو
گرچه در جریان جنگ اوکراین، دیگر خبری از گسترش ناتو به شرق و عضویت اوکراین جنگزده در پیمان آتلانتیک شمالی نشد، اما در عوض سران ناتو روندعضویت دو کشورسوئد وفنلاند در این پیمان را تکمیل کردند. عضویت دو کشور جدید حوزه نوردیک و اسکاندیناوی در پیمان آتلانتیک شمالی به معنای گسترش ناتو به شمال و ایجاد بحرانهای جدید امنیتی-نظامی میان آتلانتیکیها و مسکو خواهد بود. مقامات روسی در واکنش به عضویت این دوکشور شمال اروپا در ناتو تاکید کردهاند که از این پس برخی اهداف سوئدوفنلاند در دریای بالتیک و شمال را اهداف خصمانه تلقی کرده و به عناوین گوناگون با آن مواجهه خواهند کرد.