اخبار کوتاه

رئیسی: اراده ایران و کشورهای آفریقایی در جهت توسعه روابط اقتصادی است

جایگاه راهبردی قاره سیاه در استراتژی سیاست خارجی تهران

گروه سیاسی: رئیس جمهور بیان کرد: اولین گام بین جمهوری اسلامی ایران و قاره آفریقا اراده است، به حمدالله این اراده وجود دارد و این نشست نمادی از اراده کشورهای آفریقایی و ایران برای گسترش روابط اقتصادی است. رئیس‌جمهور در دومین همایش بین المللی ایران و آفریقا اولین گام بین جمهوری اسلامی ایران و قاره آفریقا را اراده دو کشور در توسعه روابط دانست و گفت: ضرورت دارد که برنامه دقیقی هم نسبت به کل قاره آفریقا و هم نسبت به یک یک کشورهای آفریقایی با زمانبدی مشخص شود. اولین گام بین جمهوری اسلامی ایران و قاره آفریقا اراده است، به حمدالله این اراده وجود دارد و این نشست نمادی از اراده کشورهای آفریقایی و ایران است برای گسترش روابط اقتصادی است.
به گزارش «تجارت»،رئیسی دومین گام را شناخت ظرفیت‌های قاره آفریقا و جمهوری اسلامی ایران برشمرد و بیان کرد: بعضا برخی فعالان اقتصادی آشنایی کامل با ظرفیت‌های فی مابین ندارند و برگزاری این همایش به شناخت بهتر ظرفیت‌های متقابل کمک شایانی خواهد کرد. رئیس جمهور خاطر نشان کرد: به رغم تهدیدها و تحریم‌ها جمهوری اسلامی ایران پیشرفت‌های خوبی داشته و می‌توان ایران اسلامی را کشوری پیشرفته و فناور نامید. شناخت پیشرفت‌ها و دستیابی جمهوری اسلامی ایران به فناوری‌های نوین اهمیت بسیاری دارد. وی با اشاره به تفاوت نگاه ایران به آفریقا به نسبت کشور های غربی اظهار کرد: همکاری با آفریقا مورد تاکید امام خمینی و همچنین مورد تاکید رهبر انقلاب بوده است. غربی‌ها آفریقا را برای خودشان می‌خواهند اما ما آفریقا را برای آفریقا می‌خواهیم. این تفاوت دیدگاه حائز اهمیت است. تاریخ آفریقا نشان دهنده این است که بسیاری از کشورهای غربی چگونه ذخایر آفریقا را چپاول کرده‌اند. رئیس جمهور با اشاره به اینکه نیروی انسانی کارآمدی در آفریقا وجود دارد، بیان کرد: این باور ماست اگرچه غربی‌ها تبلیغ می‌کنند که خودشان می‌توانند دستیابی به فناوری نوین و خلاقیت دارند اما ما باور داریم که استعداد،‌ دانش و توانایی آفریقا از مغرب زمین چیزی کم ندارد و توان دستیابی به بسیاری از عرصه‌ها را دارد.
شکل‌گیری اقتصاد مکمل در گرو همکاری همه طرف‌هاست
آیت الله رئیسی با تاکید بر اینکه پیگیری مجدانه برای تحقق اهداف لازم است، تصریح کرد: اگر پیگیری مجدانه صورت نگیرد اهداف فقط بر روی کاغذ و به عنوان آرمان دست نیافتنی باقی خواهد ماند.پیشینیان کارهای بسیاری می‌خواستند انجام دهند اما فرصت‌ها از دست رفت و نشد آنچه باید اتفاق افتد.امیدوارم نمایشگاه توانمندی‌های جمهوری اسلامی ایران و هم این نشست بتواند اقتصاد مکمل ایران و آفریقا را شکل دهد. وی با اشاره به توانمندی های ایران در صدور خدمات فنی مهندسی اظهار کرد: ما توانمندی‌هایی داریم تحت عنوان صدور خدمات فنی و مهندسی، ظرفیت‌هایی نیز در آفریقا وجود دارد که اگر این ظرفیت‌ها به هم ضمیمه شود اقتصاد مکمل شکل می‌گیرد.شکل‌گیری اقتصاد مکمل در گرو همکاری و فعالیت همه طرف‌هاست و اگر همه دست به دست هم دهند این اتفاق خواهد افتاد.
اراده، شناخت ظرفیت ها و رفع موانع از مسائل مهم بین ایران و آفریقاست
رییس جمهوربیان کرد: فراوری معادن در آفریقا از موضوعات مهمی است که با توجه به دانشی که جمهوری در این زمینه دارد ومی تواند به فرآوری معادن آفریقا کمک‌کند.کشت فراسرزمینی از دیگر ظرفیت های مهم است.تامین مواد اولیه با قیمت مناسب می‌تواند برای همه فعالان اقتصادی ومراکز تولیدی از سوی آفریقا صورت گیرد. وی با اشاره به شاهکار مهندسان ایرانی در ساخت سد در سریلانکا تاکید کرد: خدمات فنی ومهندسی در ایران به برکت انقلاب اسلامی جایگاه قابل قبولی دارد که مورد قبول همگان است سدی که در کشور سریلانکا ساخته شد متخصصان ایرانی تکنولوژی و فناوری که در آن بکار برده بودند کم نظیر و در بخشی بی نظیر بود.امکان ساخت پالایشگاه ونیروگاه از سوی جمهوری اسلامی وجود دارد و می توانیم در این زمینه با کشور های آفریقای همکاری داشته باشیم. رئیسی اراده و شناخت ظرفیت ها و رفع موانع پیش رو را از مسائل مهم بین ایران و آفریقا برشمرد و گفت: رفع مشکل نقل وانتقال مالی وپولی از زیرساخت های ضروری است. در قاره آفریقا ارتباط با کشور ها نسخه مختص خود را می طلبد و باید برنامه های متفاوت برای هر کشور و اقلیم داشت‌.

پیگیری مجدانه شرط موفقیت در فعالیت‌های اقتصادی است
رئیس‌جمهور در ادامه پیگیری مجدانه را شرط موفقیت در فعالیت‌های اقتصادی دانست وبیان کرد: برای انجام کارها باید هدفگذاری داشته باشیم. کار را باید به روز دنبال کرد و این ظرفیت‌های برای قاره آفریقا و ما مهم است. باید زمان‌بندی انجام کارها را محدود کنیم.برنامه کار با زمانبندی دقیق انجام شود. پیگیری مجدانه شرط موفقیت در کار اقتصادی است. به همکاران در وزارت‌خانه‌های مختلف به ویژه وزارت امور خارجه و وزارت صمت اعلام کرده‌ام که شرط موفقیت در شناخت، انعقاد قرارداد، حل مسائل زیرساختی و دستیابی به اهداف اقتصادی پیگیری مجدانه موضوع به صورت روزانه است. رئیسی با اشاره به فعالیت بیش از ۱۰ هزار شرکت دانش‌بنیان در جمهوری اسلامی را که در سال گذشته حجم صادرات آنها به حدود ۲ میلیارد دلار رسید، از جمله ظرفیت‌های بسیار مناسب برای گسترش همکاری‌های اقتصادی و روابط تجاری برشمرد و تصریح کرد: در سفرهایی که به برخی کشورهای آفریقایی داشتم و در نمایشگاه‌هایی که در این سفرها برگزار شده بود، محصولات دانش‌بنیان ایرانی در حوزه‌های کشاورزی، صنعتی، معدنی، درمانی، پزشکی و دیگر زمینه‌ها مشتری‌های بسیار خوبی پیدا کرد. رئیس جمهور با بیان اینکه زمینه‌های صادراتی خوبی میان ایران و کشورهای آفریقایی وجود دارد و عموما شاهد بوده‌ایم که کشورهای آفریقایی برای همکاری با ایران تمایل زیادی دارند، خاطرنشان کرد: امیدوارم این نشست منشا تصمیم‌سازی‌ها و تصمیم‌گیری‌های سازنده و موثری برای ارتقای اقتصاد مکمل و اثربخش میان ایران و کشورهای آفریقایی و منشا پیشرفت اقتصادی بیش از پیش برای دو طرف باشد.

برش مطبوعاتی

سرمقاله

ایرادات طرح مالیات بر عایدی سرمایه

هادی حق شناس
کارشناس اقتصادی

واقعیت مطلب این است که در قوانینی مانند اخذ مالیات بر عایدی سرمایه به جای برخورد با علت، با معلول برخورد می‌شود. سئوال اساسی این است که چرا مردم به سراغ خرید طلا یا ارز می‌روند آیا غیر از این است که طلا و ارز؛ پناهگاه پول محسوب می‌شود. از این منظر که ارزش پول کم نشود.
مردم برای نگه داشت طلا و ارز، دچار مشکل هستند. آنها طلا و ارز می‌خرند وبعد آن را در صندوق امانات بانک می‌گذارند. در یکی دو سال گذشته وقتی یکی از صندوق‌های امانات دزدیده شد، ارزش طلا و دلار آن معادل یک ماه یارانه کشور در همان مقطع زمانی بود. به عبارت ساده تر مردم پولشان را تبدیل به دلار و طلا می‌کنند، برای اینکه در تورم‌ها آسیب نبینند، لذا مردم به دنبال پناهگاه هستند.اقتصاد ایران یک اقتصاد تورمی است. در چنین شرایطی مردم به دنبال حداکثر سود هستند. اگر تورم ما زیر پنج درصد بود، مردم انگیزه‌ای برای خرید طلا و دلار نداشتند.به جای اینکه قانون‌گذار کسانی که طلا و دلار می‌خرند را با مالیات تنبیه کند، باید به دنبال این باشند که سیاست‌هایی را اتخاذ کنند که تورم کم شود.مردم وقتی می‌بینند قیمت دلار بیش از 30 درصد رشد کرده است و این نرخ بیش از نرخ سود بانکی و اوراق بهادار است، چون آنها به دنبال حداکثر بازدهی هستند، به سمت خرید طلا و دلار می‌روند. اگر نرخ اسناد خزانه 50 تا 60 درصد شود، قطعا بخشی از پول‌ها از سمت دلار و طلا به سمت اسناد خزانه می‌رود.در دو تا سه سال گذشته نرخ سود اوراق کمتر از نرخ بازدهی سکه و دلار بوده است. بنابراین اگر دولت نرخ اوراق را اصلاح کند، مردم خود به خود به سمت خرید این اوراق می‌روند اما در حال حاضر به جای اینکه با معلول برخورد کنند، با علت برخورد می‌شود.

برش مطبوعاتی

یادداشت

زیر پوست استعفای نظامیان ارشد اسرائیل

سیدرضا صدرالحسینی
کارشناس مسائل منطقه

زمزمـــه‌هایی که پس از شکســت اسرائیل در عملیات طوفان‌الاقصی و وعده صادق به گوش می‌رسد نشان از آن دارد که رژیم صهیونیستی نه تنها به اهداف میدانی خود در خصوص غزه دست پیدا نکرده بلکه حالا در حال پرداخت هزینه‌های سنگین سیاسی و نظامی در سطوح مختلف و به خصوص ارتش و نیروهای نظامی خود است. در بعضی موارد شاهد آن هستیم که استعفاهای زیادی از سوی مقامات سطح بالا و میانی ارتش اسرائیل طی شش ماه اخیر رخ داده است. به عنوان مثال اخیراً فرماندهان ارشد و دو تن از مسئولان اصلی واحد اطلاعات نظامی ارتش رژیم صهیونیستی استعفا دادند و به نوعی با پذیرش شکست هفتم اکتبر خود را به حاشیه راندند.
از سوی دیگر برخی از سربازها در صفوف مختلف ارتش اسرائیل هم به صورت علنی از خدمت آن هم در شرایط فعلی جنگ فرار کردند و حتی از بازگشت به صفوف ارتش رژیم صهیونیستی سر باز می‌زنند. این روند حالا به جایی رسیده است که کاهش ورودی سرباز و جذب نیروهای نظامی به ارتش اسرائیل را هم شاهد هستیم و در این راستا به نوعی می‌توان دید که رژیم صهیونیستی به دنبال بایکوت این اخبار است و یا اینکه کمتر به آن اشاره می‌کند که در گذشته هم همین اقدام بارها از سوی تل‌آویو در این محور دیده شده است. بسیاری از دستگاه‌های نظارتی و امنیتی اسرائیل به فرماندهان ارتش این رژیم دستور داده‌اند که به هیچ وجه در مورد دلایل و ابعاد استعفای خود حتی پس از کناره‌گیری از سمت خود با رسانه‌های داخلی و خارجی صحبت نکنند.
همین موضوع نشان می‌دهد تل‌آویو به صورت علنی از وضعیت فعلی ترس دارد و نمی‌خواهد روحیه سربازان در صفوف مختلف ارتش و حتی فرماندهان رده‌ بالای ارتش تخریب شود. در این راستا باید توجه شود که احتمال حمله به رفح هیچگاه از دستور کار اسرائیل خارج نشده است اما شرایط حاکم بر ارتش اسرائیل در نهایت باعث شد تا نتانیاهو مجبور به عقب انداختن عملیات‌های مذکور به خصوص عملیات رفح شود. طی چند روز گذشته رژیم صهیونیستی نظامیان خود را به حالت آماده‌باش درآورده‌ تا حمله زمینی گسترده به رفح را آغاز کند ولی باید دانست که در طول بیش از ۲۰۰ روز گذشته نه تنها نتانیاهو، بلکه سایر مقام‌های سیاسی و نظامی اسرائیل هم هیچ دستاوردی را بر اساس هدف‌گذاری خود به دست نیاوردند و حالا تنها گزینه پیش‌روی خود برای فرار از این شکست را حمله به رفح می‌دانند.
در این راستا بسیاری از کشورهای غربی و حتی دولت‌های منطقه‌ای نسبت به پیامد خطرناک حمله ارتش رژیم صهیونیستی به رفح هشدار داده‌اند و اعتقاد دارند که این موضوع نه تنها پیامدهای سیاسی مخرب خواهد داشت بلکه می‌تواند مجدداً شرایط منطقه را با پیچیدگی‌های زیادی روبه‌رو کند. این در حالیست که مقاومت فلسطین در بالاترین حد آمادگی خود قرار دارد به نوعی معتقدم که می‌توانند در هر صورت علیه تل‌آویو اقدام کنند و پاسخ حملات ارتش اسرائیل را بدهند. لذا می‌توان گفت هر زمان که عملیات علیه رفح آغاز شود بسیاری از معادلات تغییر خواهد کرد که بخشی از آن نظامی و قسمتی دیگر درون مایه سیاسی خواهد داشت.

برش مطبوعاتی

«تجارت» از مداخله مثبت بانک مرکزی در بازار آزاد ارز گزارش می‌دهد؛

هراس سفته‌بازان از کاهش نرخ ارز

گروه اقتصادکلان: با کاهش هیجانات و تنش‌های سیاسی، نرخ دلار در بازار آزاد مجددا کاهشی شده است به نحوی که بررسی‌ها از سطح بازار نشان می‌دهد سفته‌بازان نسبت به مداخله بازارساز در تعیین قیمت‌ها نگران هستند و اینطور پیش بینی‌میکنند که ممکن است در هفته جاری نرخ‌ها باز هم در سطوح قیمتی پایین‌تر قرار بگیرد.
به گزارش«تجارت»، کارشناسان نیز اعتقاد دارند اگر بانک مرکزی بتواند انتظارات تورمی را مهار کند، به طور طبیعی نرخ‌ها در بازار آزاد میل به کاهش بیشتر هم خواهند داشت.

دلار به دامنه ۵۰ هزارتومان برمی‌گردد؟
در همین ارتباط،آل اسحاق با بیان این که شوک سیاسی جدید رخ ندهد، احتمال دارد دلار به دامنه ۵۰ هزار تومان برگردد، گفت: برخی با نشان دادن فضای ملتهب ناشی از بحران‌های سیاسی منطقه، نرخ ارز را بالا می‌برند و اقدام به فروش دلار می‌کنند و سپس با آرام شدن فضا اقدام به خرید ارز می‌کنند تا جیب‌های خود را پر کنند.یحیی آل اسحاق، رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق در گفتگو با ایسنا با اشاره به این موضوع که نرخ ارز در کشور تحت تاثیر جریان‌های روانی است، گفت: در سایه جریان‌های روانی انتظارات تورمی شکل می‌‎‌گیرد و این انتظارات نیز عاملی برای افزایش تقاضا و نرخ ارز است.وی افزود: عده‌ای متخصصِ ایجاد جنگ روانی هستند؛ بنابراین مخالفان دولت در حین رخداد تنش‌‎های‌ سیاسی از ابزار جنگ روانی استفاده می‌کنند؛ البته برخی از ذی‌نفعان نیز از بالارفتن نرخ دلار سود می‌برند؛ در نتیجه شرایطی را ایجاد می‌کنند تا مسیر انتظارات مردم را تغییر دهند.رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق اظهار داشت: برخی با نشان دادن فضای ملتهب ناشی از بحران‌های سیاسی منطقه، نرخ ارز را بالا می‌برند و اقدام به فروش دلار می‌کنند و سپس با آرام شدن فضا اقدام به خرید ارز می‌کنند تا جیب‌های خود را پر کنند.وی افزود: با حمله به کنسولگری ایران در دمشق شوک و تنش سیاسی در کشور ایجاد شد و سوداگران با سواستفاده از این شوک‌ها باعث افزایش نرخ دلار شدند.رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق با بیان اینکه گاهی نرخ ارز به علت تغییر در واقعیت‌های اقتصادی یعنی عرضه و تقاضا افزایش پیدا می‌کند، اظهار داشت: هم‌اکنون از سمت کانال اقتصادی تغییری در قیمت دلار رخ نداده؛ چون تمامی نیازهای قانونی کشور با نرخ 28 هزار و 500 و نرخ حدود 40 هزار تومان مرکز مبادله‌ تامین می‌شود، بنابراین التهابات ناشی از تنش‌های سیاسی، تنها عامل افزایش نرخ ارز است.آل اسحاق با اشاره به این موضوع که شرایط کنونی بازار ارز ناپایدار است، گفت: تحولات بازار ارز به علت رخدادهای سیاسی است؛ بنابراین زمانی که این فضا آرام شود؛ نرخ ارز به صورت خودکار به محدوده‌های قبلی خود بازمی‌گردد.وی در پایان تاکید کرد: درصورتی که شوک جدید سیاسی رخ ندهد، شرایط اقتصادی کشور با آرام شدن فضای منطقه و مسائل سیاسی، احتمالا به گونه‌ای رقم می‌خورد که دلار آزاد به دامنه ۵۰ هزار تومان برگردد.

استقبال بازار از عرضه سکه‌های بانک مرکزی
یک کارشناس بازار طلا نیز گفت: تداوم حراج‌ها و همچنین عرضه سکه‌های حراج شده به بازار باعث کاهش حباب سکه خواهد شد.محمد کشتی آرای کارشناس بازار طلا اظهار داشت: قیمت طلا سکه و ارز در هفته که گذشت سیر نزولی پیدا بالاترین کرد.وی گفت: برخلاف هفته قبل که به بهای هر اونس طلا در بازار‌های جهانی بالاترین سطح خود رسیده بود، از روز شنبه سیر نزولی قیمت‌ها با توجه به ثباتی که هم در مسائل سیاسی و اقتصادی جهانی پیش آمد و هم در بازار داخلی باعث شد قیمت‌ها سیر نزولی پیدا کند.
کارشناس بازار طلا گفت: قیمت اونس جهانی به بالاترین رقم خود یعنی بالای ۲۴۰۰ دلار رسیده بود، اما این هفته با ۷۰ دلار کاهش در آخرین معاملات به ۲۳۲۴ دلار رسید.کشتی آرای اظهار داشت: قیمت طلا و سکه هم با توجه به کاهش ۷۰ دلاری اونس جهانی و کاهش ۲۵۰۰ تومانی نرخ ارز، با کاهش همراه شد به طوری که در این هفته سکه طرح قدیم با یک میلیون و ۳۰۰ هزار تومان کاهش هفتگی دیروز در آخرین معاملات ۳۹ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان معامله شد.
وی افزود: قیمت سکه طرح جدید با یک میلیون و ۱۳۵۰ هزار تومان کاهش دیروز در آخرین معاملات ۴۲ میلیون تومان معامله شد.
فعال بازار طلا ادامه داد: نیم سکه این هفته با یک میلیون تومان کاهش ۲۴ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان ربع سکه با ۹۰۰ هزار تومان کاهش هفتگی دیروز به ۱۴ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان رسید. سکه یک گرمی هم با ۳۰۰ هزار تومان کاهش هفتگی دیروز در آخرین معاملات ۶ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان داد و ستد شد.
کشتی آرای گفت: طبیعتاً با کاهش ۷۰ دلاری انس جهانی و کاهش قیمت ارز قیمت طلای آب شده هم کاهش یافت.
قیمت هر مثقال طلای آب شده طی هفته اخیر با ۸۷۰ هزار تومان کاهش به ۱۵ میلیون و ۲۸۵ هزار تومان رسید. هر گرم طلای ۱۸ عیار هم با ۲۰۰ هزار تومان کاهش به ۳ میلیون و ۵۲۸ هزار تومان رسید.فعال بازار طلا تصریح کرد: البته حباب سکه برخلاف روند نزولی قیمت طلا و سکه با کمی افزایش همراه شد علت آن هم ین بود که سکه‌هایی که بانک مرکزی حراج کرد و تا پیش از این باعث کاهش حباب شده بود، تحویل داده نشد. تحویل نشدن سکه‌های حراج شده باعث افزایش ۶۰۰ هزار تومانی حباب سکه شد و به ۷ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان رسید.
وی همچنین گفت: در مجموع در هفته گذشته با توجه به کاهش هیجانات و التهابات کاذب بازار قیمت‌ها کاهش پیدا کرد و باعث شد معاملات واقعی باشد و می‌توان گفت که داد و ستد‌ها روال عادی خود را پیش گرفت و دیگر شاهد قیمت‌های کاذب و هیجانی نبودیم.کارشناس بازار طلا اظهار داشت: پیش بینی می‌شود در دو روز آینده با توجه به اینکه امروز جمعه آخرین روز کاری بازار‌های جهانی است قیمت‌ها در بازار داخلی در همین محدوده باقی بماند.
کشتی آرای درباره تاثیر حراج‌های سکه بانک مرکزی و عرضه این سکه‌ها در کاهش حباب سکه گفت: از روزی که حراج سکه‌های بانک مرکزی شروع شد حباب سکه کاهش یافت. اما بعد از نوروز با توجه به بودن تقاضا برای خرید سکه و وارد نشدن این سکه‌ها به بازار، باعث رشد حباب سکه شد. اما تداوم حراج‌ها و همچنین عرضه سکه‌های حراج شده به بازار باعث کاهش حباب سکه خواهد شد.

برش مطبوعاتی

«تجارت» چالش های معادن زغالسنگ در ایران را بررسی کرد

مصائب صنعت سیاه

گروه صنعت، بازرگانی و انرژی: منشاء غیر اقتصادی بودن صنعت زغالسنگ در ایران چیست؟ چرا سرمایه گذاران و فعالان اقتصادی تمایلی به سرمایه گذاری در این حوزه ندارند؟ به طور کلی در حوزه معادن ایران احتمالا صنعت زغالسنگ را می توان مغفول ترین بخش دانست. به گزارش «تجارت»، صنعت مهم و استراتژیکی که به دلایل مختلف دچار جاماندگی های بسیاری شده است. یکی از مهمترین دلایل در این زمینه را می توان حاشیه سود پایین این ماده معدنی دانست که سبب شده جذابیت سرمایه گذاری در این صنعت به پایین ترین سطح برسد. در حال حاضر هر تن زغالسنگ با مداخله دولت در قیمت گذاری، حدود 5/5 میلیون تومان به فروش می رسد که به گفته فعالان این صنعت عدد بسیار پایینی به حساب می آید و عملا این صنعت را از صرفه انداخته است. فعالان صنعت زغالسنگ معتقدند برای امکان پذیر بودن کار در این حوزه نیاز است که حداقل قیمت زغالسنگ در هر تن به 7 تا 8 میلیون تومان برسد. قیمت گذاری دستوری همچنین آسیب های خود را به حوزه تامین تجهیزات و ماشین آلات زغالسنگ هم وارد آورده است. در واقع افزایش تولید نیاز به تجهیزات و ماشین آلات مکانیزه و نیمه مکانیزه دارد که در اینجا هم به دلیل حاشیه سود کم این محصول، کسی رغبت به سرمایه گذاری در آن ندارد. در کشور به لحاظ تجهیزات استخراجی زغالسنگ، پیشرفت چندانی صورت نگرفته و عمده کار استخراج به صورت غیر مکانیزه و دستی انجام می شود. این شیوه سنتی در استخراج باعث شده است که عملا بخش قابل توجهی از ذخایر زغالسنگ ایران به مرحله بهره برداری و استفاده نرسد و به صورت برجا باقی بماند. از سوی دیگر افزایش قیمت دلار به طور سالیانه سرمایه گذاری در حوزه ماشین آلات را با چالش مواجه می کند.اما بررسی ها نشان می دهد صنعت زغال‌سنگ با چالش‌های زیادی روبه‌روست که به‌‌‌‌طور مستقیم بر وضعیت محیط‌‌‌زیست و سلامت انسان‌ها تاثیر می‌‌‌‌گذارد. در این میان ایران اما یکی از کشورهای دارای معادن غنی زغال‌سنگ است که با ذخایر اثبات‌شده ۱۴ میلیارد تنی جزو ۱۰ کشور اول دنیا شناخته می‌شود. اما سوال اصلی در اینجاست که چرا ایران با وجود داشتن ظرفیت ها زغال‌سنگ تا کنون نتوانسته نیاز مورد نظیر خود را از این ذخایر غنی بر طرف کند؟‌ به طور کلی معدن‌کاران زغال‌سنگ در سال‌های اخیر با مشکلات عدیده‌ای مواجه بوده‌اند که از جمله آنها می‌توان به نبود روشی شفاف برای تعیین قیمت زغال‌سنگ، وجود خریدار انحصاری، مطالبات معوق معدن‌کاران زغال‌سنگ، هزینه‌های بالای استخراج معادن و … اشاره کرد. کارشناسان معتقدند که صنعت زغال‌سنگ در ایران حوزه‌ای ست که تقریبا دست‌ نخورده به حساب می‌‌‌‌آید و با توجه به اینکه این ماده معدنی منبع حرارتی و انرژی در کشور محسوب نمی شود، برای ۵۰۰ سال آینده نیز ذخیره اکتشافی وجود دارد. این در حالی است که طی ۱۰ ماهه ابتدایی امسال شرایط به گونه ای پیش رفته که تولید زغال‌سنگ در کشور ۲۲ درصد کاهش یافته است که این اتفاق در نوبه خود برای این صنعت یک زنگ خطر به حساب می آید. از سوی دیگر مسائل و مشکلات موجود در حوزه معدن‌کاری زغال‌سنگ از جمله چگونگی واگذاری معادن دولتی، سرمایه‌گذاری در این بخش را با دست‌اندازهای جدی مواجه کرده است. مطابق آمار ارائه ‌شده از سوی گمرک، سال گذشته ۸۰۰ میلیون دلار واردات زغال‌سنگ صورت گرفته که ۸۰ درصد آن توسط شرکت ذوب آهن اصفهان بوده است. از سوی دیگر قیمت زغال‌سنگ وارداتی سه برابر قیمت تمام‌شده داخلی است، اما قیمت در ایران آن هر ماه کاهش پیدا می‌کند. این درحالی است که ۸۰ درصد کنستانتره زغال سنگ کشور توسط ذوب آهن مصرف می‌شود و همین مجموعه ۸۰ درصد واردات را انجام می‌دهد. به گفته سعید صمدی، دبیر انجمن تولیدکنندگان زغال‌سنگ، میزان تولید کنستانتره زغال‌سنگ در سال گذشته یک میلیون و ۸۰۰ هزار تن بود و پیش‌بینی می‌شود تولید امسال ۱۵ درصد کاهش داشته باشد. این درحالی است که به‌ رغم افزایش قیمت جهانی این ماده معدنی قیمت آن در آبان ماه نسبت به اسفند سال گذشته کاهش داشته است. علاوه‌بر این چالش‌‌ها، مصرف‌کنندگان داخلی زغال‌سنگ نیز بر این باورند که کیفیت زغال‌سنگ داخلی، استانداردهای فنی موردنظر را برای فرآیند تولید فولاد به روش کوره بلند تامین نمی‌کند. به طور کلی محصول زغال‌سنگ به دو نوع «کک شو» و «حرارتی» قابل تفکیک است. نوع اول برای صنایع فولادی و نوع دوم برای سوخت نیروگاه های برق استفاده می شود که شرکت ذوب آهن نیازمند محصول اول یعنی کک است. در واقع درست که در ایران ۱۴ میلیارد تن ذخایر قطعی زغال‌سنگ وجود دارد اما با این وجود زغال‌سنگ داخلی به تنها قابل استفاده نیست و دست کم نیاز به واردات ۲۵ درصد از این محصول از خارج وجود دارد. اما با این وجود همواره یک بحث اصلی مطرح است و آن اینکه به قدر کفایت و نیاز، زغال‌سنگ در داخل موجود است و بنابراین واردات باید ممنوع شود و در عین شرایط را برای صادرات این محصول مهیا کرد. در نیمه ابتدایی سال ۱۴۰۲ سیاست عوارض صادراتی باعث از دست رفتن بخشی از قراردادها و بازارهای صادراتی فعالان صنعت زغال‌سنگ شد. مسئله قیمت‌گذاری غیرواقعی زغال‌سنگ توسط وزارت صمت و اصرار در پایین نگه داشتن قیمت‌ها نسبت به قیمت های جهانی عملاً موجب شد که بسیاری از معادن زغال‌سنگ از چرخه فعالیت اقتصادی خارج شوند و طبیعتاً نتوانند سود و زیانشان را تنظیم کنند. در حال حاضربسیاری از معادن زغال‌‌‌سنگ ایران با بحران اقتصادی قیمت تمام‌شده مواجه هستند و نتیجه آن موجب تعطیلی یکسری از معادن شده و آماده‌سازی معادن عملا صورت نمی‌‌‌گیرد. در عین حال در شرایطی که مصرف زغال‌سنگ افزایش یافته و سال گذشته حدود ۸۰۰ میلیون دلار از این محصول وارد کشور شده است تولید آن در ۱۰ ماهه امسال کاهش یافت. دولت اگر بخواهد در حوزه افزایش تولید زغال‌سنگ برنامه‌‌‌ریزی انجام دهد مستلزم آن است که برای این معادن جذابیت ایجاد کند تا بخش خصوصی جهت سرمایه‌‌‌گذاری در این حوزه وارد شود. به نظر می رسد با وجود تمامی این مشکلات سیاستگذار نتوانسته برنامه و سیاست مشخص و دقیقی را حوزه صنعت زغال‌سنگ برای بلندمدت تعریف کند، از این رو باید در سال آتی شرایط تولید و بازار این محصول استراتژیک در حوزه معادن به سمت تعادل حرکت کند.

برش مطبوعاتی

برآوردها نشان می‌دهد؛

احتمال بروز بحران گازی در اروپا جدی شد

پس از گذشت بیش از یک سال از نوسانات بی سابقه قیمت در بازار گاز طبیعی اروپا، معامله‌گران دوباره مضطرب شده اند. به گزارش ایسنا، در حالی که تقاضا همچنان ملایم مانده و اروپا با بالاترین ذخایر ثبت شده از فصل گرمایش خارج شده است، بازیگران صنعت که هفته جاری در کنفرانس «فلیم» در آمستردام گرد هم آمدند، شاهد ریسکهای رو به صعود هستند و قیمتها هم واکنش نشان می‌دهند. نگرانیها شامل ابهامات نسبت به جریان باقی مانده صادرات گاز روسیه از طریق اوکراین و افزایش تقاضا برای گاز در آسیا است. پس از سپری شدن دو زمستان ملایم متوالی، احتمال دارد زمستان آینده سردتر از حد معمول باشد که باعث افزایش مصرف خانگی می‌شود. کارا مک دونالد، مدیر تامین و منشا ال‌ان‌جی و سوختهای پاک در شرکت RWE AG در این باره گفت: آیا از بحران خارج شده ایم؟ فکر می‌کنم خیلی زود است که بگوییم. اگر زمستان سردی داشته باشیم، امسال، سال آینده، انعطاف پذیری در بخش تقاضا، کاهش خواهد یافت. نگرانیها در بازار معاملات آتی خود را نشان می‌دهند. قراردادهای زمستان آینده، گرانترین قراردادها در منحنی هستند. پس از آغاز حمله نظامی روسیه به اوکراین، اروپا تا حد زیادی واردات گاز طبیعی مایع از منابع دیگر از جمله آمریکا، خاورمیانه و آفریقا را جایگزین واردات گاز روسیه از طریق خط لوله کرد اما کشورهایی مانند اتریش و اسلواکی هنوز بیشتر سوخت خود را از طریق مسیر قدیمی از روسیه، تامین می‌کنند. این وضعیت ممکن است به زودی تغییر کند. یکی از مدیران شرکت «گاز تی اس او» اوکراین در اظهاراتی در کنفرانس «فلیم»، هرگونه توافقی را که اجازه می‌دهد گاز روسیه پس از اتمام مدت قرارداد فعلی در پایان سال ۲۰۲۴، ترانزیت شود را منتفی اعلام کرد. آندری پروکوفیف گفت: هیچ ظرفیتی در مرز مزایده نخواهد شد. مارکو سالفرانک، رئیس قاره ای تجارت کالا اروپا در شرکت اکسپو هولدینگ گفت: در حالی که به نظر نمی رسد معامله‌گران به طور کامل برخی جریان ها را منتفی بدانند، چنین اظهارنظرهایی یک علامت سوال بزرگ ایجاد می‌کند. ریسکهای نوسان پس از این که قیمتها از رکورد مشاهده شده در اوج بحران انرژی نیمه دوم سال ۲۰۲۲، کاهش پیدا کردند، دوباره افزایش یافته اند. پاتریک دوگاس، مدیر تجارت ال‌ان‌جی در شرکت توتال انرژی در کنفرانس «فلیم» گفت: رقابت میان اروپا و آسیا برای ال‌ان‌جی، به قوت خود باقی می‌ماند. واردات ال‌ان‌جی چین در سه ماهه اول نسبت به مدت مشابه سال گذشته، ۲۱ درصد افزایش یافته است و همزمان، نشانه هایی از افزایش تقاضا از سوی بازارهایی در تایلند و مصر هم وجود دارد. مانند اروپا، بیشتر خرید ال‌ان‌جی در آسیا، در فصل گرمایش نیمکره شمالی انجام می‌شود. سالفرانک اظهار کرد: اگر ما به بازار برای زمستان آینده نگاه کنیم، یک نرخ اضافی ریسک وجود دارد. سایر مسائلی که توسط معامله‌گران در این کنفرانس ذکر شد، شامل اختلالات احتمالی در آمریکا در طول فصل توفان در سال جاری و مشکلات در تاسیسات تولید بود. مختل شدن فعالیت تاسیسات فری پورت در گلف کاست آمریکا یا نروژ که اکنون بزرگترین تامین کننده گاز اروپا است، قیمتهای اروپایی را در دو سال گذشته افزایش داده است. بر اساس گزارش بلومبرگ، گرگور پِت، تحلیلگر ارشد در شرکت یونیپر در این باره گفت: مسئله آنچه که واقعا اتفاق می افتد، نیست بلکه آن چیزی است که افراد انتظار دارند اتفاق بیافتد. این مسئله، به نوبه خود باعث افزایش قیمت می‌شود.

برش مطبوعاتی

تولید برق نیروگاه‌ها افزایش پیدا میکند

وزیر نیرو با بیان اینکه برنامه تعمیرات اغلب نیروگاه‌های کشور به پایان رسیده است، افزود: تا نیمه اردیبهشت‌ماه با اتمام فعالیت‌های پیش‌بینی شده در این بخش، تمامی نیروگاه‌های کشور با حداکثر ظرفیت به استقبال روزهای اوج مصرف برق تابستان خواهند رفت. به گزارش ایسنا، علی‌اکبر محرابیان در جریان بازدید از شرکت تعمیرات نیروگاهی ایران گفت: با توجه به شروع فصل گرم سال در حال آماده‌سازی نیروگاه‌های کشور برای تولید برق پایدار و مطمئن در سراسر کشور هستیم. وی با اشاره به اینکه از سال گذشته 180 پروژه در بخش‌های توسعه نیروگاه‌ها، افزایش و اصلاح شبکه و مدیریت مصرف برق برای تامین برق پایدار پیک تابستان امسال در دستور کار قرار گرفته است، ادامه داد: در همین راستا از مهم‌ترین اقدامات صنعت برق آماده‌سازی تمامی نیروگاه‌های کشور برای تولید حداکثری در روزهای اوج مصرف تابستان است. وزیر نیرو با تاکید بر اینکه شرکت تعمیرات نیروگاهی ایران نقش بسیار مهم و برجسته‌ای را برای تعمیرات، آماده‌سازی و ارتقای توان تولیدی نیروگاه‌های کشور بر عهده دارد، گفت: همکاران این مجموعه در طی چند ماه اخیر و حتی در ایام تعطیلات نوروز به صورت بی‌وقفه در تلاش بودند تا با آماده‌سازی نیروگاه‌های کشور مردم دغدغه‌ای برای تامین برق تابستان امسال نداشته باشند. محرابیان اضافه کرد: از جمله پروژه‌های مهم در حال اجرای این شرکت بازسازی کامل واحد یک 225 مگاواتی نیروگاه برقابی رودبار لرستان است. این واحد سال گذشته دچار مشکلات اساسی شده و نیاز به تعمیرات اساسی داشت. با توجه به اینکه تجربه انجام این پروژه در کشور وجود نداشت، برخی معتقد بودند که اجرای این طرح در داخل کشور امکان‌پذیر نیست و بایستی برای بازسازی آن از پیمانکاران و مشاوران خارجی استفاده کنیم. وی افزود: براساس پیشنهادات پیش‌بینی شده بود که با توجه به هزینه تعمیرات و شیوه کار بایستی حداقل 1.5 سال این واحد را از مدار خارج کنیم. اما با اعتماد به متخصصان شرکت تعمیرات نیروگاهی و انجام این کار توسط این مجموعه، هم اکنون پروژه بازسازی واحد یک نیروگاه رودبار با حداقل زمان در حال انجام است. وزیر نیرو تاکید کرد: همکاران شرکت به صورت سه شیفت مشغول به فعالیت هستند تا این واحد در موعد مقرر به مدار تولید بازگردد. خوشبختانه سد لرستان نیز در وضعیت آب‌گیری بسیار مناسبی است که با اتمام این پروژه بخشی از ظرفیت نیروگاه‌های برقابی کشور به کمک شبکه سراسری برق کشور خواهد آمد. محرابیان با بیان اینکه تعمیرات اغلب نیروگاه‌های کشور به پایان رسیده است، گفت: در حال حاضر بیش از 90 درصد برنامه‌های این بخش محقق شده است و تا نیمه اردیبهشت‌ماه به اتمام فعالیت‌های پیش‌بینی شده در این بخش، تمامی نیروگاه‌های کشور با حداکثر ظرفیت به استقبال روزهای اوج مصرف برق امسال خواهند رفت. وی در بخش دیگری از سخنان خود با تاکید بر اینکه شرکت مادرتخصصی برق حرارتی در حوزه تولید بار اول در کشور پیشتاز است، افزود: این شرکت توانسته است بیشترین حجم قرارداد با شرکت‌های دانش‌بنیان را داشته باشد و با همکاری شرکت برق حرارتی و دانش‌بنیان‌ها قطعات بسیار خوبی در حوزه صنعت نیروگاهی برای اولین بار در کشور ساخته شده است. وزیر نیرو با بیان اینکه بیش از 95 درصد تجهیزات و قطعات نیروگاه‌های حرارتی و برقابی ساخت داخل است، ادامه داد: در حوزه تجدیدپذیرها نیز در حال افزایش سهم ساخت داخل هستیم. واحدهای بسیار خوبی در کشور در حال توسعه است تا بتوانیم در حوزه نیروگاه‌های تجدیدپذیر و به ویژه واحدهای خورشیدی به خودکفایی کاملی دست پیدا کنیم. محرابیان با اشاره به اینکه صنعت نیروگاهی کشور بخش زیادی از حجم صادرات خدمات فنی و مهندسی را به خود اختصاص داده است، گفت: این بخش علاوه بر اینکه تاکنون نیروگاه‌های زیادی را در خارج از کشور احداث کرده است، در حوزه تعمیرات و بازسازی نیروگاه‌های موجود نیز مشغول به فعالیت است. وی اظهار کرد: واحدهای نیروگاهی که عمدتا توسط شرکت‌های غربی و آمریکایی ساخته شده است هم اکنون توسط متخصصان ایرانی در حال تعمیرات، نوسازی و بازسازی هستند و وابستگی این کشورها به سمت صنعت برق کشور افزایش یافته است.

برش مطبوعاتی