«تجارت» از درد و دل موتورسيکلت سواران پايتخت گزارش ميدهد؛
تجارت_محمدخادمي: موتورسيکلت به عنوان يکي از وسايل حمل و نقل به حساب ميآيد، در شهر تهران نزديک به 5/3 ميليون دستگاه موتورسيکلت وجود دارد، که از اين تعداد نزديک به 600هزار آن روزانه رهسپار مرکز شهر ميشوند، استقبال شهر نشينان از موتورسيکلت دلايل گوناگون دارد، موتور سواران به چند دسته تقسيم ميشوند، دسته نخست افرادي هستند که براي فرار از ترافيک اين وسيله را انتخاب ميکنند تا در زمان ترافيک از لابه لاي خودروها عبور کنند و مدت زمان کمتري را در ترافيک گرفتار شوند، دسته دوم افرادي هستندکه اين وسيله را براي تفريح مورد استفاده قرار ميدهند که اين افراد کمترين ميزان را تشکيل ميدهند، دسته سوم افرادي هستند که به دليل اينکه قدرت خريد خودرو ندارند و به يک وسيله نقليه احتياج دارند اقدام به خريد موتورسيکلت ميکنند، اما دسته آخر افرادي هستند که از اين وسيله براي کسب و کاراستفاده ميکنند و هر روز صبح راهي معابر پايتخت ميشوند تا با جابه جا کردن کالا و مسافر بتوانند خرج خانواده شان را به دست آورند، اين موتور سواران با همه خطراتي که تهديدشان ميکند و از هيچ گونه خدماتي بهره مند نيستند مورد بي مهري مسئولان قرار ميگيرند که در ادامه درد و دل راکبان پيک موتوري را ميخوانيد:
آمار چه ميگويد
در کل کشور 11 ميليون دستگاه موتورسيکلت وجود دارد، که اين تعداد موتورسيکلت معادل 44 ميليون دستگاه خودروي شخصي توليد آلودگي ميکند، يعني سهم 19 درصد آلودگي تهران را برعهده دارند، از اين تعداد موتور سيکلت5/3 ميليون دستگاه از موتورسيکلتهاي کاربراتوري در تهران تردد دارند و طبق آمارهاي مرکز کنترل کيفيت هواي شهر تهران روزانه نزديک به 600هزار موتور سيکلت در محدوده منطقه12 تهران (مرکزپايتخت) اقدام به تردد ميکنند.طبق آمار رئيس پليس پيشين تهران تردد 70 درصد موتورها در تهران مربوط به حوزه اشتغال بوده و براي امرار معاش انجام ميشود و فقط 30 درصد براي امورات شخصي است. البته نبايد ناديده گرفت که حدود 40 درصد از جان باختگان حوادث رانندگي در تهران را موتورسيکلت سواران تشکيل ميدهند، که اين ميزان در کشورهاي با سطح درآمد بالا بين 5تا18 درصد است.
چرا موتورسيکلت با کيفيت توليد نميشود
شايد يکي از دلايل برخورد زياد ماموران نيروي انتظاميبا راکبان موتور سوار توليد زياد آلودگي هوا از سوي اين وسايل است، که در اين خصوص «علي مرادي» يکي از موتور سيکلت داراني که پاتوقش در ميدان ولي عصر است، ميگويد:« مردم که اين وسايل را توليد نميکنند و تنها به عنوان مصرف کننده هستند، آلودگي هوا در مرحله نخست دودش به چشم خود ما موتور سواران ميرود که صبح تا شب در معابر شهر تردد ميکنيم، بنابراين مسئولان بايد با توليد کنندگان اين وسايل برخورد کنند تا محصول با کيفيت تر به بازار عرضه کنند.همچنين توليد کنندگان موتورسيکلت در کشور در زمان فروش محصولات شان اقدام به ارائه کلاهايمني نميکنند و هيچ نهادي نيز به اين موضوع نظارت ندارد، اگر کلاهايمني يکي از قواعد راکبان براي استفاده از موتور سيکلت به حساب ميآيد بايد کارخانههاي توليد کننده موتور سيکلت اين کلاهها را در اختيار مصرف کنندگان قرار دهند، مثل اين ميماند که توليدکنندگان خودرو کمربند ايمني را به روي محصولات شان نصب نکنند.»او ادامه ميدهد:« متاسفانه نگاه مسئولان و افراد جامعه به قشر موتور سوار نگاه مزاحمان شهري است، در صورتي که اگر اين افراد نياز مالي نداشته باشند هيچ گاه حاضر نميشوند از اين وسيله پر خطر استفاده کنند.»اين راننده موتور سيکلت در پاسخ به سوال خبرنگار«تجارت» درباره اينکه بسياري از موتور سواران توجهي به قانون راهنمايي و رانندگي نميکنند و باعث برهم زدن نظم تردد جامعه ميشوند؟ پاسخ ميدهد:« حجم موتورسيکلت در شهر تهران بسيار زياد است و اگر اندکي از اين حجم وسيع بي نظميکنند مردم تصور ميکنند که تمام موتور سواران به قانون راهنمايي و رانندگي توجه نميکنند.»
شهرداري به دنبال سودآوري از موتور سواران
در اين ميان يکي ديگر از موتور سواراني که خود را «ناصر ملکي» معرفي ميکنند و شغلش ثابتش مسافرکشي با موتور است ميگويد:« به دليل اينکه اين کار شغل اصلي من است و با اين کار خرج زندگي ام را تامين ميکنم مدام اخبارحوزه کاري ام را دنبال ميکنم، به طوري که به تازگي مسئولان اعلام کردهاند که موتور سيکلتها بايد همانند خودروها معاينه فني بگيرند، در صورتي که اين وظيفه کارخانههاي توليدکننده موتور سيکلت است که معاينه فني آن را تهيه کنند نه اينکه مصرف کننده اقدام به تهيه معاينه فني کند.»او ادامه ميدهد:« شهرداري تهران به دنبال به دست آوردن سود است و طرح معاينه فني براي موتورسيکلتها تنها يک طرح پول ساز براي شهرداري به حساب ميآيد و هيچ کمکي به کاهش آلودگي هوا نميکند، چرا که همه موتورسيکلتها کاربراتوري هستند و معاينه فني هيچ تغيير در سيستم موتور نميکند، بنابراين حجم ميليوني موتوري که درپايتخت است اگر بخواهند تنها 10 هزار تومان بابت معاينه فني به شهرداري بدهند مبلغ قابل توجهي ميشود.»به گفته اين راننده موتور سيکلت شهرداري به دنبال سود آوري از تردد موتور سيکلتها است، چرا که به دنبال اجرا کردن طرح زوج و فرد و طرح ترافيک براي موتور سيکلتهاست و اين طرح با هدف کاهش تردد موتورسيکلتها به محدوده مرکز شهر نيست، بلکه شهرداري به دنبال اين است که طرح تردد به محدوده مرکز شهر را نيز به موتور سواران بفروشد.»
«ملکي» ميافزايد:« اگر شهرداري به دنبال ساماندهي موتورسيکلتها در محدوده بازار تهران است نخست چرخيهايي را که اقدام به حمل بار در محدوده بازار ميکنند و مشکلاتي را براي تردد عابران و خودروها به وجود ميآورند ساماندهي کند و دوم اينکه طرح توليد موتور سيکلت برقي را با هزينه مناسب براي مصرف کنندگان فراهم کند.»
بيمه نداريم
يکي ديگر از افرادي که با موتور امرار معاش ميکند، «حامد تاج مير» است، او نيز دل پري از مسئولان دارد، به خبرنگار «تجارت» ميگويد:« افرادي که با موتور کار ميکنند از هيچ خدمات بيمه اي برخوردار نيستند و به جاي اينکه مسئولان مربوط کمک کنند تا اين حجم وسيع از موتورسواران را بيمه تامين اجتماعي کنند مشکلات فعاليت را نيز به وجود ميآورند.»او درپاسخ به سوال خبرنگار «تجارت» درباره اينکه مسئولان چه کمکي براي بيمه اين قشر بايد انجام بدهند؟ پاسخ ميدهد:« ميتوانند موتور سواراني که خرج زندگي شان را از مسافرکشي و حمل بار به دست ميآورند همانند رانندگان نيسان و تاکسي از مزاياي بيمه تامين اجتماعي برخوردار کنند، نه اينکه نمايندگان مجلس قانوني را به تصويب برسانند که موتور سواران حق ندارند مسافر و بار جابه جا کنند.»
اين موتور سوار ميگويد:« اين روزها به دليل بيکاري که در جامعه وجود دارد جمعيت قابل توجهي از بيکاران با موتور مشغول به کار هستند و جا دارد نمايندگان مجلس شوراي اسلاميو وزارت کار تلاش کنند قانوني به تصويب برسانند تا افرادي که با موتور مشغول به کار هستند با يکسري تغييرات و اصلاحات به کار خود ادامه دهند نه اينکه در سال اشتغال و توليد ملي که از سوي مقام معظم رهبري نامگذاري شده است باعث بيکار شدن نيروي انساني شوند.»او درپاسخ به سوال ديگر خبرنگار «تجارت» درباره اينکه چه اقداماتي بايد انجام شود تا شغل پيک موتوريها قانوني شود؟ پاسخ ميدهد:« قانوني به تصويب برسد که راکب و ترک نشين آن از کلاهايمني استفاده کنند آن وقت اجازه مسافر کشي صادر شود، رانندگان اين وسيله نقليه از خدمات بيمه تامين اجتماعي بهره مند شوند، در صورتي که مقررات رعايت شود حمل بار بلا مانع شود(يک الگويي در نظر گرفته شود)، روند بدست آوردن گواهينامه سريع تر انجام شود نه اينکه چندين ماه طول بکشد تا فرد به گواهينامه موتور دسترسي پيدا
کند.»
درخارج هم همين طور است
«علي رضا بختياري »يکي از جوانان موتور سواري است که در محدوه چهارراه طالقاني خيابان ولي عصر با موتور خود مسافر کشي ميکند، ميگويد:« موتور سواران مسافرکش در شهرتهران هرکدام يک پاتوقي دارند و ديگر موتور سواران به حريم ديگري براي مسافرکشي مراجعه نميکنند.» او ادامه ميدهد:« هنري ندارم وقبلا با موتور در رستوران کار ميکردم و غذا براي مشتريان ميبردم اما به دليل طولاني بودن زمان فعاليت تصميم گرفتم با موتور کار کنم تا شبها زود تر به خانه بروم.»اين موتور سوار درپاسخ به سوال خبرنگار ما درباره اينکه از شغلت راضي هستي؟ ميگويد:« روزانه بين 70تا130 هزار تومان درآمد دارم و در اين ترافيک تهران کمک حال خيلي از افراد که ميخواهند از شر ترافيک خلاص پيدا کنند ميشوم و به موقع آنها را به محل مورد نظر شان ميرسانم، من براي هرمسافر نيز کلاهايمني دارم، اما متاسفانه ماموران راهنمايي و رانندگي هر از گاهي بي دليل اقدام به متوقف کردن موتورسيکلتم ميکنند.»«بختياري» به وضعيت خارج از کشور اشاره ميکند، ميگويد:« در کشور هند وچين که جمعيت زيادي در شهرها زندگي ميکنند موتور سيکلت زياد تردد ميکند و موتور سيکلت نقش مهميدر حمل و نقل اين کشورها دارد، حتي موتور سيکلتها براي مسافرکشي نيز طراحي شدهاند و سهمي را در حمل و نقل عموميکشورشان برعهده دارند.»او ادامه ميدهد:« در کشورهاي شرق آسيا همانند ژاپن و کره نيز موتور سيکلت نقش مهميدر حمل و نقل مردم دارد.»
مشکلات را پيگيري کردهايم
براي اينکه اين موضوع را بيشتر بررسي کنيم به سراغ «فتحعلي مرادي» نايب رئيس اول اتحاديه صنف حمل و نقل بار سبک شهري و پيک موتوري رفتهايم، او در اين باره ميگويد:«درحال حاضر نزديک به 500 دفتر پيک موتوري در سطح شهر تهران فعاليت دارند که در هر يک از اين مراکز بين 10تا20 نفر موتور سوار مشغول به کار هستند، که جمعيت نزديک به 8هزار نفر تحت پوشش اتحاديه فعاليت ميکنند. دفاتر پيک موتوري بعد از تاييد شدن از طرف اتحاديه بايد تاييديه ادارهاماکن نيروي انتظاميرا نيز بگيرد و سپس اين مراکز از رانندههاي مورد اطمينان استفاده
ميکند.»او درپاسخ به سوال خبرنگار«تجارت» درباره اينکه تاکنون اتحاديه اقداميبراي برطرف کردن مشکلات راکبان موتور سيکلت که از اين طريق کسب درآمد ميکنند، کرده است؟ پاسخ ميدهد:« بارها موضوع بيمه تامين اجتماعي اين افراد را از سازمان تامين اجتماعي پيگيري کردهايم که متاسفانه اين نهاد بيمه گذار توجهي به اين درخواست اتحاديه نکرده است و آن طور که پيداست تعريف شغلي در اداره بيمه براي پيک موتوريها صورت نگرفته است.»
«مرادي» درپاسخ به سوال ديگر خبرنگار«تجارت» درباره اينکه چه صنفي در رديف فعاليت پيک موتوريها قرار ميگيرد که از خدمات بيمه اي برخوردار هستند؟ پاسخ ميدهد:« وانتهاي بار بري از جمله صنفهاي هستند که هم رديف فعاليتهاي پيک موتوريها هستند و در حال حاضر وانت بارها از خدمات بيمه اي برخوردار هستند و در صورتي که سازمان بيمه در اين خصوص اقداميانجام دهد گام بلندي براي اين قشر زحمت کش که در سرما و گرما با موتور به شهروندان خدمات رساني ميکنند، برداشته ميشود.»
هيچ نهادي توجه ندارد
«صادق کامران ليسار» دبير اتحاديه صنف حمل و نقل بار سبک شهري و پيک موتوري تهران نيز به خبرنگار ما ميگويد:« موتور سيکلت سواران از هيچ خدماتي بهره مند نيستند و اين افراد به دليل اينکه کارفرما ندارند و به شکل اختياري فعاليت دارند از مزاياي بيمه برخوردار نشدهاند و اين موضوع مهمترين نياز راکبان پيک موتوري است.»
او درپاسخ به سوال خبرنگار«تجارت» درباره اينکه اتحاديه تاکنون چه اقداماتي را براي بيمه پيک موتوريها انجام داده است؟ پاسخ ميدهد:« اين موضوع را از 4سال پيش در دستور کار اتحاديه قرار دادهايم، که تاکنون به مرحله اجرا نرسيده است، جلساتي با تعدادي از اعضاي شوراي شهر تهران برگزار کردهايم، با مسئولان سازمان تامين اجتماعي بارها نامه نگاري کردهايم و همچنين نشستهايي با نمايندگان دوره قبل مجلس تشکيل دادهايم که متاسفانه تا کنون هيچ اقداميصورت نگرفته است.»اين عضو اتحاديه پيک موتوريها در ادامه صحبتهايش ميافزايد:«از ديگر مشکلات پيک موتوريها اين است که دولت، شهرداري و ستاد تبصره 13 هيچ خدماتي را براي موتور سيکلتها انجام ندادند و حتي اقدام به جمع آوري موتورسيکلتهاي فرسوده نيز نکرده است.»او به طرح موتور سيکلتهاي برقي که از سوي شهرداري تهران به مرحله اجرا در آمد اشاره ميکند، ميگويد:« قبل از اينکه مسئولان شهرداري تهران بخواهند اين طرح را مورد اجرا قرار دهند اتحاديه اعلام کرد که مدل اين موتور سيکلتها براي پيک موتوري مناسب نيست، اما توجه به اين موضوع نکردند و راکبان موتور سيکلت نيز از طرح خودروهاي برقي به دليل طراحي و قيمت آن استقبال نکردند.»