سجاد سالارونديان
کارشناس بازار پول
بازيگران بازار پول عبارتند از:رهبر(بانک مرکزي)و پيرو (سپرده گذاران و موسسات اعتباري). بانک مرکزي براي اجراي موفقيت آميز سياست‌هاي پولي خود همواره سعي مي‌کند با اقدام غيرقابل پيش بيني ،فاصله اطلاعاتي نسبت به ساير بازيگران بازار پول ايجاد کند.
همانطور که مي‌دانيد مدتي است ناامن کردن بازار پول از طريق پخش شايعات منفي و نامساعد کردن فضاي کسب و کار براي تعاوني‌هاي اعتباري و بانکهاي خصوصي در حال اجرا مي‌باشد.
 با شرايط پيش آمده احتمال دارد بانک مرکزي به دنبال تحقق 2 هدف اصلي حرکت کند
1-کاهش ميل به سفته بازي و کاهش کنز پول ميان سپرده گذاران و درنهايت تقليل نرخ سود بانکي و انتقال منابع پولي از بخش اسمي‌به بخش واقعي اقتصاد به منظور ايجاد رونق اقتصاديي؛ چراکه مدت طولاني است سرعت گردش پول در اقتصاد ايران پايين آمده و سپرده گذاران به عنوان مالک بخش شبه پول با نرخ‌هاي سود بالا تمايلي به کاهش نرخ سود نداشتند و با نامني ايجاد شده و ترس از ريسک از دست رفتن سپرده‌ها ،انتظاراتشان نسبت به نرخ سود تعديل مي‌شود.
2-قرار گرفتن تعاوني‌هاي اعتباري غير مجاز ، در مسير ادغام و شفاف شدن با فشار رواني وارد شده از طرف سپرده گذاران ناراضي بر آنها .
اين نوع رفتار هيجاني و واکنش احساسي سفته بازان و سپرده گذاران به شايعات به دليل دريافت ناقص علائم اطلاعات از بازار پول است.سپرده گذاران به عنوان پيرو بازي بازار پول که در آن بانک مرکزي نقش رهبري را دارد،اطلاعات بازي را با تاخير و ناقص دريافت مي‌کنند.
بنابراين سپرده گذاران نمي‌توانند رفتار بانک مرکزي را پيش بيني کنند و بدون اينکه مطلع باشند در راستا و مسير بازي براي تحقق 2 هدف پيش گفته حرکت مي‌کنند.احتمال دارد در پايان بازي ،بازنده سفته بازان و برخي از سپرده گذاران پرريسک با تمايل به نرخ سود بالا و برنده بازي بانک مرکزي شود.
در ضمن دستيابي به 2 هدف مذکور از دستاوردهاي بازار پول است که در تمام مدت اجراي قاعده بازي، بانک مرکزي تلاش مي‌کند وقفه اطلاعاتي را حفظ کند.

تاکچان ايلدم – حريت
ناتو يکي از اتحادهاي موفق در تاريخ است زيرا قادر به حفظ سرعت خود در محيط امنيتي متغيير بوده است. در 40 سال اوليه خود ، ناتو بيشتر بر موضوعات دفاعي تمرکز داشته است. اما اين اتحاد همچنين به طور گسترده به دنبال تقويت همکاريهاي فرهنگي ، سياسي ، اقتصادي و علمي‌بين متحدينش است. پس از سقوط ديوار برلين ناتو شروع به گسترده کردن تمرکزش در بحرانهايي فراتر از مرزهاي ناتو کرد و همچنين عضويت خود را با افزودن چندين عضو تازه بين سالهاي 1999 تا 2009 گسترش داد. به علاوه با بيش از 40 کشور همکاري نزديک داشت. سير تکاملي اخير ناتو با چالش‌هاي بزرگتري از زمان جنگ سرد تاکنون روبرو شده است. جدايي جزيره کريمه توسط روسيه در شرق اوکراين، افزايش قدرت گروه تروريستي داعش در سال 2014. ناتو درمقابل اين چالش‌ها پاسخ داد . در سه سال گذشته متحدين ناتو با ايجاد نيروي مشترک به کشورهايي چون استوني ، ليتواني و لهستان نيرو ارسال کرده است و نيروهاي دريايي خود در دريايي بالتيک را تقويت کرده است که نشان دهنده آن است که جدايي کريمه را قبول نکردند. با اين وجود متحدين احساس مي‌کنند که مذاکره با روسيه ضروري است. ناتو براي تثبيت پروژه‌هايش در خاورميانه و شمال آفريقا يک مقر تازه در جنوب ايتاليا و يک مقر همکاري در استانبول و کويت ايجاد کرد. ناتو همچنين جزو نيروهاي محافظ جلوگيري از ورود مهاجران غيرقانوني از درياي اژه است. درحال حاضرکشورهاي عضو ناتو در افغانستان به نيروهاي امنيتي آموزش مي‌دهند تا قادر به ثبات در کشور باشند. به علاوه به برقراري صلح در غرب بالکان کمک کرده است.ناتو از تجربه‌هايش در افغانستان و بالکان آموخته است که يکي از بهترين سلاح براي مبارزه با تروريسم استفاده از نيروهاي محلي آن کشور است.ديدار روئساي ناتو در 25 مي‌به عنوان بخشي از اين همکاري طولاني مدت بود. ناتو همچنين به‌اموزش نيروها در عراق و افغانستان ادامه مي‌دهند و تصميم به ايجاد بخش اطلاعات را دارد.اگرچه ناتو در طول سالها خود را با تغيير تطبيق داده است بايد رابطه محکم بين اروپا و آمريکاي شمالي را حفظ کرده و همه اعضا از يکديگر دفاع کنند.
ترجمه : فاطمه مهتدي

 به گزارش‌ روزنامه تجارت به نقل از روابط‌عمومي‌بانک‌پاسارگاد، مهران عرفاني مدير امور روابط‌عمومي‌شرکت گسترش انرژي پاسارگاد، با اعلام اين خبر گفت: طرح احداث خطوط لوله صادرات گاز به کشور عراق، به روش BOT توسط شرکت نفتانير، يکي از زيرمجموعه‌هاي هلدينگ شرکت گسترش انرژي پاسارگاد وابسته به گروه مالي پاسارگاد، با سرمايه‌گذاري1670 ميليون دلار و با همکاري بانک‌پاسارگاد و صندوق توسعه ملي، در دست احداث است. عرفاني در مورد پيشرفت فيزيکي طرح اظهار داشت: پيشرفت فيزيکي اين طرح، تا خرداد سال 1396 در حدود 71 درصد است که بخش مربوط به خطوط لوله داراي پيشرفت فيزيکي 91 درصد است و بر اساس برنامه زمان‌بندي قرار است تا اواخر شهريور سال 1396، تست و راه‌اندازي شده و مورد بهره‌برداري قرار گيرد. همچنين پيشرفت فيزيکي بخش ايستگاه‌هاي تقويت فشار گاز 31 درصد است که اواخر سال 1396 آماده بهره‌برداري خواهد شد. عرفاني در خصوص فعاليت‌هاي اين طرح در دو گروه اصلي خطوط لوله و ايستگاه‌هاي تأسيسات تقويت فشار گاز تصريح کرد: 595 کيلومتر لوله در 5 گستره با اقطار 56، 48 و 30 اينچ و 5 ايستگاه کنترل فشار، يک ايستگاه‌اندازه‌گيري گاز در مرز شلمچه و همچنين تجهيزات مورد نياز ايستگاه‌هاي گيرنده و فرستنده توپک (L&R)، شيرهاي بين راهي (LBV)، ايستگاه‌هاي سيستم حفاظت کاتديک، فيبر نوري و سيستم مخابرات، يک گستره از اهواز تا شلمچه براي گازرساني به بصره و شهرهاي مسير داخل کشور، سه گستره شامل دزفول به کوهدشت، کوهدشت به بيستون و بيستون به کرمانشاه براي گازرساني به شهرهاي مسير داخلي کشور، يک گستره از کوهدشت به چارمله و سپس به نفت‌شهر براي گازرساني به بغداد و شهرهاي مسير داخل کشور و همچنين 5 ايستگاه تأسيسات تقويت فشار گاز در مسير انتقال گاز در مناطق بيدبلند، ديلم، اهواز، حسينيه و کوهدشت از بخش‌ها و فعاليت‌هاي اين طرح هستند. عرفاني در پايان تأکيد کرد: بانک‌پاسارگاد، با حمايت از طرح‌هاي توليدي و تلاش براي اشتغال‌زايي، گام‌هاي بسيار خوبي در مسير تحقق اقتصاد مقاومتي برداشته است. اقدامات شرکت گسترش انرژي پاسارگاد با همکاري بانک‌پاسارگاد در اين راستا با قوت ادامه دارد.

به گزارش روزنامه تجارت به نقل از روابط عمومي‌بانک مهر اقتصاد، متقاضيان گرامي‌مي‌توانند با سپرده گذاري مبلغ مورد نياز تسهيلات از 20 ميليون ريال تا سقف 5 ميليارد ريال تسهيلات دريافت کنند، حداقل مدت سپرده گذاري 2 ماه مي‌باشد و به ازاي هر ماه سپرده گذاري بيشتر 12 قسط به اقساط وام گيرنده افزوده خواهد شد. در طرح ارمغان مهرِ بانک مهر اقتصاد، تسهيلات در قالب عقدِ فروش اقساطي و مرابحه با نرخ 18 درصد پرداخت مي‌شود که بازپرداخت آن به نسبت سپرده گذاري مشتريان بين 24 تا 84 ماه در نظر گرفته شده است. حداقل مبلغ براي افتتاح حساب و حداقل مبلغ سپرده براي بهره مندي از تسهيلات 20 ميليون ريال مي‌باشد که در صورت انصراف متقاضي از دريافت تسهيلات 10 درصد سود علي الحساب به وي پرداخت
 مي‌شود. گفتني است متقاضيان محترم مي‌توانند از تاريخ 31/3/96 با مراجعه به يکي از شعب بانک مهر اقتصاد در سراسر کشور با ارائه مدارک و افتتاح حساب از تسهيلات طرح ارمغان مهر بهره مند شوند.

به گزارش روزنامه تجارت، ولي‌الله سيف در پيامي‌تلگرامي‌آورده است: در آخرين جمعه ماه مبارک رمضان و روزهاي پاياني اين ماه پربرکت، مردم ايران يکپارچه و يک صدا عهد ديرين خود با بنيانگذار جمهوري اسلامي‌ايران را تجديد مي‌كنند و با حماسه اي پرشکوه يادآور آرمانهاي آن امام همام مي‌شوند.
امسال نيز پس از نزديك به چهار دهه از عمر انقلاب اسلامي، با حضور گسترده خود در راهپيمايي امروز، صداي مظلوميت مردم فلسطين را به گوش جهانيان رساندند و حضور با صلابت در صحنه و حمايت مداوم خود از جمهوري اسلامي‌را به رخ جهانيان كشيدند. حضوري مسولانه که مسوليت سخت و سنگين کارگزاران نظام را براي خدمت بيشتر و بهتر به مردم و تلاش براي رفع مشکلات پيش روي ايشان، يادآور
 شد.
اين روزها يكي از دغدغه‌هاي اصلي، نگراني‌هايي است كه برخي از هموطنان گرامي‌با آن مواجه هستند و آن مشكلي است كه به واسطه اهمال و بي مسئوليتي سهامداران يك يا چند تعاوني ايجاد و سپرده گذاران آنها را دچار آسيب و خسران کرده است. اين موضوع مستلزم تلاشي مضاعف و مسئولانه براي رفع آن از سوي دستگاه‌هاي ذيربط به ويژه بانك مركزي است موضوعي که از ابتداي بروز، با ورود جدي حوزه‌هاي مرتبط در حاکميت همچون قوه قضائيه، بانك مركزي، نيروي انتظامي‌و برخي ديگر مواجه و جلوهايي از جديت و تلاش براي صيانت از حقوق سپرده گذاران را نمايان ساخت.
هرچند اين حضور مسولانه در مواردي با اين سوال مواجه شد که چرا بانک مرکزي به موضوع تصفيه نهادهاي پولي متوقف وارد مي‌شود. ورود مسولانه به موضوع، براساس وظيفه اي است كه قانون پولي و بانکي کشور بر عهده بانك مركزي قرار داده است. بر اين اساس در صورت توقف يا ورشکستگي يك مؤسسه اعتباري كه از محل جمع آوري سپرده‌هاي مردم فعاليت مي‌كند بانك مركزي در كنار مرجع محترم قضايي اقدامات لازم را به منظور جلوگيري از جابجايي و يا حيف و ميل دارايي‌هاي واحد متوقف يا ورشكسته انجام مي‌دهد. معمولا دادگاه در اينگونه موارد از نظرات كارشناسي بانك مركزي استفاده مي‌كند.
 البته مسؤليت اصلي تعيين تكليف بنگاه‌هاي اقتصادي متوقف و ورشكسته كه نهادهاي پولي را هم شامل مي‌شود بر عهده مرجع قضايي است لکن بانک مرکزي نيز براي حفظ و صيانت از حقوق سپرده گذاران و ارايه نظرات کارشناسي در مرحله رسيدگي حضور دارد. حضور بانک مرکزي در اين فرآيند در واقع به عنوان نماينده سپرده گذاران و براي استيفاي حقوق متعلق به آنهاست. به عنوان نمونه در موضوع تعاوني منحله "فرشتگان" ، بانک مرکزي با تاکيد بر اينکه تمام دارايي‌هاي اين تعاوني متعلق به سپرده گذاران آن است، به منظور سرعت بخشيدن به تسويه وجوه سپرده گذاران - با توجه به ميزان دارايي‌هاي شناسايي شده تعاوني منحله مذکور- خطوط اعتباري لازم را به منظور سرعت بخشيدن به تعيين تكليف سپرده گذاران محترم تخصيص و پرداخت‌هاي علي الحساب را آغاز کرده
 است
وتا بحال با همراهي سپردهگذاران محترم دو مرحله از تعيين تکليف وجوه سپرده گذاران از طريق موسسه اعتباري کاسپين انجام شده و مرحله سوم آن نيز از چهارم تيرماه شروع و سپرده‌هاي تا ۵۰۰ ميليون ريال از طريق ٨٠ شعبه موسسه اعتباري "کاسپين" تعيين تکليف ميشوند و بعد از مراجعه و تعيين تكليف اين گروه به تدريج تعيين تكليف ساير سپرده گذاران نيز در اولويت قرار گرفته و اعلام خواهد شد.
شناسايي ساير اموال و دارايي‌هاي تعاوني منحله فرشتگان نيز که‌اميدوارم به فضل الهي و همراهي و اطلاعرساني مردم و سپردهگذاران عزيز به مرجع قضايي و بانک مرکزي به سرعت به انجام برسد، با همکاري پليس آگاهي در حال انجام است .
  همانطور كه قبلا اعلام شد پرداختهاي حاضر، حکم پرداخت علي الحساب را داشته و در صورت تامين منابع ناشي از فروش اموال و دارايي‌ها پس از تکميل فرآيند شناسايي، طبق قراردادهاي سپرده گذاري متعاقبا به سپرده گذاران تعلق خواهد گرفت.  بدون شک اقدام بجا و شايسته قوه قضاييه در صدور بخشنامه به دادستان‌هاي کشور مبني بر لزوم هماهنگي در چگونگي رسيدگي به شکايات عليه تعاوني‌هاي اعتبار موجبات "وحدت قضايي" در فرآيند رسيدگي به اين موضوعات و افزايش دقت و سرعت در روند رسيدگي شده و به احقاق حقوق سپرده گذاران كمك شاياني خواهد کرد.
درخواستهاي واصله از سوي برخي از سپرده گذاران مبني بر حضور نماينده اي از سوي ايشان در هيئت تصفيه نيز در دست پي گيري است و در صورت عدم مغايرت قانوني و موافقت مرجع محترم قضايي، اقدام خواهد شد.
در پايان به تمامي‌سپردهگذاران اطمينان ميدهم که بانک مرکزي با معاضدت مسولين محترم قضايي و همكاري نيروي انتظامي‌و حمايت نمايندگان محترم مجلس شوراي اسلامي‌براي استيفا و بازستاندن حقوق آنها از هيچ کوشش و تلاش مضايقه نخواهد کرد. در اين مسيرِ سخت لطف الهي و صبر، شکيبايي، همدلي و همراهي صاحبان حق لازمه موفقيت است. موفقيتي که دور از دسترس نخواهدبود. انشاالله

 ايران نيز تا سال گذشته جزو کشورهايي قرار داشت که مشمول مواضع تنبيهي، تحريمي‌و البته قطع روابط کاري بين نهادهاي مالي قرار داشت اما در اجلاسي که حدود يک سال پيش برگزار شد علي‌رغم لابي رژيم صهيونيستي و برخي کشورهاي ديگر نام ايران از فهرست کشورهايي که لازم است در خصوص آنها اقدامات تنبيهي به عمل آيد، حذف شد.  اين در حالي است که در بيانيه پاياني اجلاس ۲۴ ژوئن سال گذشته (چهارم تيرماه ۱۳۹۵) به دنبال رايزني‌هاي تيم بانکي و اقتصادي، براي اولين بار نام ايران از فهرست کشورهايي که لازم است عليه آنها اقدام‌هاي متقابل اتخاذ شود، حذف شده بود. حالا اين گروه اقدامات تنبيهي عليه ايران را به مدت يک سال متوقف کرده بود، اعلام کرده است که با توجه به پايبندي تهران به تعهدات خود، همچنان اين محدوديت‌ها و اقدامات تنبيهي را معلق نگه خواهد داشت. اين دستاورد جديدي ديگر براي ايران و اقتصاد آن است. دستاوردي که بارها از سوي مخالفان سياسي دولت از جمله تندروهاي اصول گرا مورد تاخت و تاز قرار گرفته بود و به قول آنها اين نوع تعهد وخروج به نوعي به قراردادهاي قاجاريه البته در لفافه تشبيه کرده بودند. اما دولت با استدلال‌هاي خود در يک سال گذشته نقش خود را در اين زمنيه تنها به عنوان يک مجري تشريح کرد و اعلام کرد که دولت به تنهايي نمي‌تواند در اين مورد اظهارنظر کند بلکه اين نگاه حاکميتي بوده است و قوه مجريه نقش تسهيل اين کار را بر عهده داشته است. مخالفان نگراني خود را در اين باره به موضوع رصدکردن اطلاعات مهم و محرمانه اقتصادي و سياسي معطوف کردند و بر اين عقيده بوده و هستند که اين نهاد به مانند يک شبکه جاسوي و نفوذي بوده و اقتصاد کشور را متاثر کرده و موجب وابستگي شديد ايران در اين زمينه خواهد شد.
درحالي‌که در آن زمان دولت برخلاف اين گونه اظهارات با توجيهات خود در صدد شفاف‌سازي در اين مورد بود. به گونه‌اي که ابوذر نديمي‌مشاور رئيس سازمان برنامه و بودجه در برنامه تيتر امشب شبکه خبر در سال گذشته گفت:« ما حق داريم با همه مجامع بين‌المللي همکاري کنيم، براي مثال ما در شوراي امنيت چه کاره هستيم؟ ولي عضو سازمان ملل هستيم. شما عنوان مي‌کنيد آنان قانون ما را قبول ندارند خب ما نيز قوانين آنها را قبول نداريم حال مي‌توانيم امثال FATF را به طور کامل بپذيريم يا با شروطي بپذيريم.
وي با بيان اينکه بايد براي انجام استانداردهاي FATF، مديريتي صورت گيرد، گفت: قطعاً ما با اين رويکردي که همه ارکان حکومت ما را زير سوال ببرد، مخالفيم. شما عنوان مي‌کنيد ما چون تصميم‌گير نيستيم، نبايد عضو شويم، من مي‌گويم آنان همه جا هستند در گذشته‌امپرياليسم بوده و امروز نيز به صورت چند قطبي قدرت‌ها حضور دارند و آمريکا از همه اينها بدتر و غيرقابل ‌اعتمادتر است. نديمي‌با بيان اينکه در موضوع FATF آنچه که مربوط به اين دولت است چيست؟ گفت: مگر در اين زمينه دولت تام‌الاختيار است، مگر مي‌شود بدون اذن فرمانده کل قوا در بعضي موارد ورود کرد؟». حسين قضاوي معاون وزير اقتصاد حسين قضاوي در آن زمان با دفاع از اين موضوع در آن زمان گفت بود:« قبل از دهه 80 يکي از نهادهاي سازمان ملل به قوه قضائيه يعني دادستان ايران پروژه تحقيقي مي‌فرستد و ثابت مي‌شود که فعاليت‌هاي پولشويي مي‌تواند اثر معکوس بر رشد اقتصادي داشته باشد و از آن زمان به بعد تلاش‌هاي جدي در اين زمينه صورت گرفت و قوانين مبارزه با‌ پولشويي تصويب شد و سازماندهي آن در وزارت اقتصاد شکل گرفت». قضاوي با بيان اينکه ايران اعتقاد دارد که مبارزه با پولشويي يک امر ضروري است، گفت: «به جاي اينکه براي مبارزه با تروريسم به کوه و کمر برويم، بهتر است منافذ مالي آن را بخشکانيم».
معاون وزير اقتصاد تأکيد کرد:« دولت براي برداشتن محدوديت‌هاي مربوط به فعاليت‌هاي بانکي تلاش‌هاي جدي صورت داده و بنا دارد بستر مناسب براي مبارزه با تأمين منابع تروريسم و مبارزه با تروريسم ايجاد کند، اما اکنون با دو مخالفت، يکي از سوي لابي صهيونيست و برخي کشورهاي منطقه و ديگري از سوي منتقدان داخلي روبروست که بي‌جهت نگرانند و پايه‌اي هم ندارند». وي ادامه داد: «منتقدان داخلي مي‌گويند اگر امروز شما توصيه‌هاي FATF اجرا کرديد و فردا تصميمي‌را عليه منافع ملي گرفتند، چه مي‌شود؟ من به آنان پاسخ مي‌دهم ما عضو سازمان ملل هستيم که يک نظام تصميم‌گيري جاهلانه به نام شوراي امنيت دارد اما هيچ وقت نگران اين نبوديم که اگر تصميمي‌بر خلاف منافع ملي اتخاذ شد، از سازمان ملل خروج کنيم؛ چراکه بايد ما از مکانيزم‌هاي بين‌المللي استفاده کنيم». قضاوي با بيان اينکه‌امروز تمام کشورهاي عضو سازمان ملل، التزام مبارزه با پولشويي را براي خود ايجاد کرده‌اند، گفت: «بيش‌تر کشورهاي سازمان ملل سعي کرده‌اند توصيه‌هاي FATF را در کشور خودشان اجرا کنند، آيا اين کشورها خلاف منافع ملي‌شان عمل کردند»؟
حالا گروه اقدام مالي متقابل، بار ديگر به ايران اعتماد کرد و راي به تمديد تعليق محدوديت‌ها و اقدامات تنبيهي عليه آن داد. در اين بين گرچه لابي‌هاي زيادي از سوي آمريکا و برخي کشورهاي عربي براي اجراي دوباره محدوديت‌ها براي کشورمان وجود داشت اما پيشرفت‌هاي ايران در ارتباط با اجراي برنامه‌هاي نظارت مالي و البته پايبندي به تعهدات خود موجب خنثي شدن هجمه‌ها عليه ايران شده و FATF دوباره اعتماد خود را تمديد کرد.
توضيحات بعيدي‌نژاد در مورد مصوبه FATF
حميد بعيدي‌نژاد سفير ايران در انگليس و عضو تيم ايران در جريان مذاکرات هسته‌اي در اين باره در کانال تلگرامي‌خود نوشت: «اعضاي نهاد ترتيبات مالي بين‌المللي براي جلوگيري از پولشويي و تأمين مالي تروريسم موسوم به اف اي تي اف که در شهر والنسيا در اسپانيا تشکيل جلسه داده‌اند، طي مصوبه‌اي از اقدامات موثر نظام بانکي و مالي ايران براي مقابله با پولشويي و تامين مالي تروريسم تقدير نمودند و بدين ترتيب براي دومين سال متوالي اعمال محدوديت‌هاي تحميلي قبلي اين نهاد بر نظام بانکي و مالي ايران را تعليق و متوقف نمودند.
کشورهاي اروپايي و کشورهاي بزرگ اقتصادي جهان با اين تصميم خود، امکان توسعه روابط بانکي و مالي خود با ايران را که يکي از اهداف عمده تفاهم هسته‌اي برجام مي‌باشد، تضمين کردند. اين تصميم در شرايطي اتخاذ مي‌گردد که برخي محافل و مراکز تندرو در آمريکا از ترامپ رئيس‌جمهور اين کشور خواسته بودند که به هر ترتيبي جلوي اين تصميم را بگيرد اما آمريکا تحت فشار کشورهاي اروپايي نهايتا پذيرفت که متن مورد حمايت تمامي‌کشورهاي مهم جهان را بپذيرد. آمريکا با پذيرش متن مصوبه اين نهاد بين‌المللي مجبور شد اقدامات موثر بين‌المللي ايران در مقابله با پولشويي و تامين مالي تروريسم را مورد تاييد قرار دهد تا راه براي رفع هر چه بيشتر محدوديت‌هاي بانکي و مالي ايران طبق برجام هموار گردد».
تهديدها و فرصت‌ها
در حالي‌که يک سال از خروج ايران از ليست سياه اين گروه سپري مي‌شود. تهديدها و فرصت‌هاي اين موضوع مورد نقد کارشناسان قرار گرفته است. عده‌اي بر اين عقيده‌اند که تعيلق ايران از ليست سياه مي‌تواند فرصتي طلايي براي خروج ايران از فضاي بسته اقتصادي دورن‌گراي برون‌زا خواهد شد و اين امر باعث مي‌شود تا ايران از اقتصاد تک محصولي خود را نجات دهد. گروهي ديگر نيز بر اين باور هستند که عضويت يا خروج از ليست سياه يا تعليق مي‌تواند فرصتي مشروط باشد اما تهديد آن بيشتر از فرصت آن است.  به عقيده اين گروه ريسک تهديدپذيري آن در صورتي که برخي ضوابط از سوي دولت رعايت نشود تبديل به خطري بزرگ خواهد شد و اقتصاد را به باتلاق فرو خواهد برد. بر اين اساس عضو کميسيون برنامه و بودجه مجلس دهم با اعلام اينکه اين موضوع فرصتي بي‌نظير براي اقتصاد کشور در راستاي شفافيت مالي و پولي است، مي‌گويد: با وجود محدوديت‌هاي بي‌شماري که در داخل اقتصاد کشور وجود دارد و نگاه‌هاي سياسي مختلف که هجمه‌هاي زيادي در اين موضوع عليه دولت وارد کردند اما دولت توانست با درايت و تدابير ويژه ضمن خروج کشور از ليست سياه با اقدامات مناسب در راستاي افزايش شفافيت مالي و مبارزه با پول‌شويي اقدامات مناسبي را صورت دهد. بنابراين اين موضوع موجب شد تا ايران بتواند نظر مساعد اين گروه را در يک سال گذشته به دست آورد.
اصلاح ساختار اقتصادي
هادي قوامي‌در گفت‌وگو با روزنامه تجارت در عين حال مي‌گويد: البته براي رسيدن به نتيجه نهايي بايد گام‌هاي اساسي در اين زمينه برداشته شود و يکي از اقدامات در اين راستا اصلاح ساختار اقتصادي است که دولت دوازدهم بايد بدون تعلل اين ساختار پوسيده را اصلاح کند. نماينده مردم اسفراين به موضوع ساماندهي موسسات پولي – اعتباري اشاره کرد و مي‌گويد: در اين باره دولت و بانک مرکزي اقدامات اوليه را در حوزه ساماندهي بازار متشکل غير پولي انجام داده است و اين نشانه خوبي است که بتوان اين موضوع را تاييد کرد که دولت از فرصت پيش آمده در حال استفاده بهينه است. به گفته وي، دولت بايد در اين فرصت بدست آمده خلاهاي موجود و مورد انتقاد اين گروه را برطرف کند و در عين حال به تعهدات خود بر اساس چارچوب قانون اساسي اقدامات مناسب را انجام دهد. ابراهيم رزاقي ديگر اقتصاددان کشور اما نظري متفاوت در اين باره دارد و با نگاه ترديد موضوع را پيگيري مي‌کند.
دولت تهديد را به فرصت تبديل کند
اين اقتصاددان در گفت‌وگو با روزنامه تجارت معتقد است: اين موضوع تهديد و در عين حال فرصت است اما ريسک تهديدپذيري آن بسيار بالاست. دولت بايد براي اينکه يک اقتصاد پويا و در عين حال درون‌گراي برون‌زا داشته باشد از فرصت به دست آمده استفاده کند و وابستگي خود را به اين نوع گروه‌ها در ميان مدت کاهش دهد.
وي استقلال اقتصادي را مهمترين ابزار براي به دست آوردن يک استقلال واقعي مي‌داند و مي‌گويد: دولت بايد با اقدامات لازم از فرصت به دست آمده در راستاي اصلاحات ساختاري رويکردي کاملا داخلي در نظر بگيرد. به عنوان مثال در اين مدت نياز ارزي خود را از دلار به شدت و با نگاه واقع‌بينانه کاهش دهد يا اينکه با ايجاد ظرفيت‌هاي مناسب با عضويت در گروه‌هاي منطقه‌اي بازار خود را گسترش دهد. با اين کار دولت مي‌تواند توازن اقتصادي ايجاد کرده و ديگر اين نوع گروه‌ها نمي‌توانند مثل بر سر اقتصاد کشور حضور مستمري داشته باشند.
به هر حال FATF، اين فرصت را براي کشور به وجود آورده است که اقتصاد را متحول کند و ساختار اقتصادي کشور به سمت يک اقتصاد پويا و درون‌گراي برون‌زا حرکت کند.

با اين حساب به اعتقاد كارشناسان فرصت تجارت ايران با قطر که از آن با عنوان «فرصت کوتاه‌مدت» ياد مي‌کنند درحالي براي کشورمان فراهم شده که براساس آمارهاي ارائه شده تنها حدود 0.3درصد از کل واردات قطر در سال 2015 از سوي ايران بوده است. با گذشت چند روز از آغاز تحريم قطر ازسوي عربستان و برخي کشورهاي عربي و برنامه ايران براي حضور موثر‌تر در بازار قطر، اظهارات مقامات مسوول ايراني حاکي از بهره‌برداري از اين موقعيت و تاثير اين تحريم بر بهبود روابط تجاري و اقتصادي دو کشور است. حصر اقتصادي و سياسي قطر موجب شد تا تکاپوي کشورهايي همچون ترکيه، عمان و ايران براي ورود به اين بازار افزايش يابد و براي در اختيار گرفتن سهم بيشتر، بين آنها رقابت ايجاد شود. صادرات ايران به قطر طي چند روز گذشته افزايش يافته، اما رقباي ايران نيز بيکار ننشسته‌اند.
رقابت تجاري ميان ايران و تركيه
از طرف ديگر رقابت سختي ميان توليدكنندگان و فعالان اقتصادي ايران و تركيه براي كسب سهم بيشتر از بازارهاي قطر پس از ايجاد بحران در رابطه ميان اين كشور و ساير كشورهاي عرب حوزه خليج فارس شكل گرفته است. در حالي كه طي روزهاي اول فعالان تجاري ايراني براي تامين نيازهاي قطر اعلام آمادگي مي‌كردند به ناگهان خبر رسيد كه بسياري از فروشگاه‌هاي قطري قفسه‌هاي خود را با محصولات صادراتي تركيه پر كرده‌اند. در همين ارتباط وزير گمرکات و تجارت ترکيه گفت، صادرات اين کشور به قطر از زمان تحريم ۴ کشور عربي عليه اين کشور در ۵ ژوئن نسبت به زمان عادي ۳ برابر شده و به ۳۲.۵ ميليون دلار رسيده است. بولنت تفنگچي، وزير گمرکات و تجارت ترکيه گفت: از 5 ژوئن به اين طرف، صادرات به قطر به 32.5 ميليون دلار رسيده است. از اين رقم 12.5 ميليون دلار مواد غذايي بوده است. اين رقم سه برابر ميزان عادي صادرات به قطر است. بر اين اساس ترکيه بيش از 100 هواپيماي باري کالا به قطر ارسال کرده‌اما به گفته نيهات زيبکچي، وزير اقتصاد اينک شور، عرضه کالا از طريق هوايي نمي‌تواند ادامه دار باشد.
افزايش صادرات مواد غذايي به قطر
در همين حال روز گذشته مديرکل بنادر و دريانوردي استان بوشهر گفت: با توجه به نزديکي بنادر استان بوشهر با بنادر کشور قطر، صادرات مواد غذايي از بنادر دير، بوالخير، تنگستان و گناوه به قطر افزايش يافت. به گزارش صدا و سيما، محمد مهدي بنچاري با بيان اينکه استان بوشهر با آبراه خليج فارس داراي طولاني‌ترين مرز دريايي است اظهار داشت: بازرگانان و تجار استان بوشهر به سبب هم‌جواري با کشورهاي حوزه خليج فارس، داراي پيشينه تاريخي درخشاني در مراوده تجاري با اين کشورها هستند. وي با اشاره به افزايش ظرفيت تخليه و بارگيري کالا در بنادر استان بوشهر افزود: اکنون بيش از ۹ ميليون تن انواع کالاها در سال از بنادر ۱۱ گانه استان بوشهر تخليه و بارگيري مي‌شود که با تکميل پروژه‌هاي بندري افزايش مي‌يابد. مديرکل بنادر و دريانوردي استان بوشهر با بيان اينکه بنادر استان بوشهر توانايي و ظرفيت لازم براي صادرات مواد غذايي به قطر دارند خاطرنشان کرد: اکنون روزانه بيش از يک هزار و ۱۰۰ تن مواد غذايي که بيشتر ميوه، تره‌بار و سبزي‌جات است از بنادر اين استان به قطر صادر مي‌شود. بنچاري بيان کرد: با توجه به موقعيت ويژه بنادر استان بوشهر در مراوده تجاري با کشورهاي حوزه خليج فارس، روزانه يک‌هزار و ۱۰۰ تن مواد غذايي از بنادر دير، بوالخير و تنگستان به قطر صادر مي‌شود. وي بيان کرد: از بندر دير ۳۵۰ تن و بنادر بوالخير و تنگستان ۷۵۰ تن ميوه و تره بار روزانه ارسال مي‌شود و از بندر گناوه نيز نخستين محموله به وزن ۲۴۰ تن به بنادر قطر صادر شد.
بازار پايدار براي صادرات کالاي ايراني
در همين حال مينا مهرنوش، کارشناس تجارت در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان، گفت: شايد بتوان گفت که بازار قطر مي‌تواند بازار پايداري براي ايران باشد و به‌طور مسلم اتفاقات اخير، فرصت خوبي براي شناخته شدن کالاها و خدمات ايراني در کشور قطر و همچنين ورود بازرگانان ايراني به اين کشور و شکل‌گيري راه‌ها و زيرساخت‌هاي لازم براي ادامه تجارت بين دو کشور خواهد بود. وي با بيان اينکه در تجارت با قطر بايد تلاش کنيم تا تجربيات روسيه تکرار نشود، افزود: زماني که روسيه واردات را از ترکيه قطع کرد، از ايران خواست تا محصولات خود را جايگزين محصولات ترک در آن کشور کند اما متأسفانه استاندارد پايين محصولات ايراني، محدود بودن پتانسيل صادرات و ضعف مديريتي موجب شد تا ما نتوانيم به اين مهم دست يابيم.
چالش‌هاي ورود كالاي ايراني به قطر
در همين حال حسن فروزان‌فرد، ‌عضو اتاق بازرگاني تهران در گفتگو با خبرنگار «تجارت» با بيان برخي مشکلات پيش رو در تجارت با قطر گفت: مساله اول، نقل و انتقال پول و مشکلات بانکي در پرداخت‌ها است. مساله ديگر آمادگي در زمينه بسته‌بندي است يعني بسته‌بندي محصولات به‌نحوي‌که قابليت عرضه در کشورهاي عربي را داشته باشد. ارتباطات تجاري ايران با کشورهاي حاشيه خليج‌فارس در سال‌هاي اخير خوب نبوده و بيشتر توليدکنندگان بسته‌بندي مناسب با بازار مصرف کشور عربي براي شناساندن محصول به زبان عربي را ندارند و زمان مي‌برد تا اين بسته‌بندي‌ها آماده شود. اين فعال اقتصادي ادامه داد: تراز استاندارد کيفي در کشوري مثل قطر بالاست و فروشگاه‌هاي بزرگ در اين کشور بيشتر محصولات مشابه را از آمريکا و اروپا تامين مي‌کنند و ممکن است فعالان اقتصادي به‌ويژه فعالان صنايع تبديلي به زمان بيشتري براي تامين محصولات در اين تراز نياز داشته باشند. از همه مهمتر اينکه محصولات صادراتي به قطر در فروشگاه‌هاي معتبر زنجيره‌اي فروخته مي‌شود که ورود به آن نيازمند سرمايه‌گذاري اوليه و ايجاد تعهداتي در مورد زمان و قيمت محصول است. عضو اتاق بازرگاني تهران اضافه كرد: ايجاد چنين تعهدات زماني در اختيار بنگاه‌هاي کوچک و متوسط اقتصادي که در زمينه صنايع تبديلي فعاليت مي‌کنند، نيست. در مورد تغيير قيمت‌ها نيز هميشه دچار مشکلاتي بوديم که اجازه خطرپذيري براي حضور در بازارهاي مهم خليج‌فارس را به ما نداده است. به اين دليل که نمي‌توانيم در يک بازه زماني طولاني ثبات قيمت‌ها را تضمين کنيم، امکان تعهد دادن به فروشگاه‌هاي معتبر در کشورهاي عربي را نداريم. به گفته فروزان‌فرد،‌ قيمت محصول ايراني در زمان شش ماهه تا يک سال به دليل تورم، تغيير سال و افزايش قيمت مواد اوليه متغير است؛ بنابراين نمي‌توان تعهد بلندمدت داد و مجموعه اين مسائل باعث مي‌شود از بازارهاي کشورهاي عربي همسايه دور باشيم.

به گزارش ايلنا، محمدرضا چليپا با اشاره به تکميل زنجيره ارزش اين 2 فاز گفت: باتوجه به راه‌اندازي مخازن ذخيره سازي بوتان و پروپان، هم اکنون روزانه 2600 تن بوتان و پروپان توليد و در اين مخازن ذخيره سازي مي‌شود.
وي با بيان اين‌که همين ماه نخستين محموله LPG فازهاي 17 و 18 آماده بارگيري و صادرات مي‌شود، افزود: به اين ترتيب تمام فرآورده‌هاي توليدي اين پالايشگاه در چرخه ارزآوري قرار مي‌گيرد. مجري فازهاي 17 و 18 پارس جنوبي توليد تجمعي ميعانات گازي در فازهاي 17 و 18 پارس جنوبي را 19.5 ميليون بشکه عنوان کرد و گفت: خوشبختانه اين فاز با توليد بي‌وقفه اين محصول ضمن دستيابي به ارزآوري بالا از محل فروش، توانسته بخشي از نياز بازار داخلي و خارجي را تامين کند.
چليپا تصريح کرد: تاکنون در فازهاي 17 و 18 پارس جنوبي 21 ميليارد مترمکعب متان، 627 هزار تن اتان و 11هزار و 900 تن گوگرد توليد شده است. وي عنوان کرد: به طور متوسط از سه ماه نخست سال 96، روزانه 2300 تن اتان در اين فازها توليد و به مجتمع‌هاي پتروشيمي‌صادر شده است. چليپا به کاهش گازسوزي در فازهاي 17 و 18 پارس جنوبي اشاره کرد و گفت: باتوجه به فعاليت واحدهاي زيست محيطي در فرآيند فرآوري و بهره‌برداري از کمپرسور آف‌گس، گازسوزي در اين فازها به حداقل رسيده است.  قرارداد فازهاي ١٧ و ١٨ پارس جنوبي که در ۲۷ فروردين امسال با حضور رياست جمهوري به بهره برداري رسيد، حدود ١١ سال قبل (٢٢ خردادماه ١٣٨٥)، ميان شرکت ملي نفت ايران به کنسرسيومي‌متشکل از سازمان گسترش و نوسازي صنايع ايران، شرکت مهندسي و ساخت تاسيسات دريايي ايران، شرکت ملي حفاري ايران، شرکت مهندسي و ساختمان صنايع نفت و شرکت صنعتي دريايي ايران (صدرا) امضا شد که در ادامه راه و در دولت يازدهم به دليل تاخيرهاي صدرا در ساخت سکو، شرکت ايزوايکو جايگزين اين شرکت در فازهاي ١٧ و ١٨ شد.
اين دو فاز که زمان ٥٢ ماه براي اجراي آن تعريف شده بود قرار بود حداکثر تا پايان دولت دهم تکميل و به بهره برداري برسد اما به مانند بسياري از پروژه‌ها در دولت نهم و دهم به دليل تغييرات مديريتي، شدت تحريم‌ها و کمبود منابع مالي نيمه کاره ماند و به دولت بعد منتقل شد. دولت يازدهم که سرکار آمد، پارس جنوبي و برداشت از ميدان‌هاي مشترک اولويت بندي و بر سه موضوع هزينه، زمان و کيفيت تاکيد شد و پيمانکاران فازهاي پارس جنوبي با اين فرمان به جلو حرکت کردند تا اينکه حدود دو ماه قبل اين فازها همراه با فازهاي ۱۹، ۲۰ و ۲۱ به بهره‌برداري رسيدند.
اکنون با گذشت حدود دو ماه از بهره بهره برداري فازهاي ۱۷ و ۱۸ محمدرضا چليپا، مجري فازهاي ۱۷ و ۱۸ پارس جنوبي از بارگيري و صادرات نخستين محموله بوتان فازهاي ۱۷و ۱۸ در ماه جاري خبر داد. باتوجه به راه‌اندازي مخازن ذخيره سازي بوتان و پروپان، هم اکنون روزانه ۲۶۰۰ تن بوتان و پروپان توليد و در اين مخازن ذخيره سازي مي‌شود. بر اين اساس در ماه جاري نخستين محموله LPG فازهاي ۱۷ و ۱۸ آماده بارگيري و صادرات مي‌شود و به اين ترتيب تمام فرآورده‌هاي توليدي اين پالايشگاه در چرخه ارزآوري قرار مي‌گيرد. تاکنون در فازهاي ۱۷ و ۱۸ پارس جنوبي ۲۱ ميليارد مترمکعب متان، ۶۲۷ هزار تن اتان و ۱۱هزار و ۹۰۰ تن گوگرد توليد شده است. به طور متوسط از سه ماه نخست امسال، روزانه ۲۳۰۰ تن اتان در اين فازها توليد و به مجتمع‌هاي پتروشيمي‌صادر شده است. هند که قطبهاي بزرگ آسيايي و موتور رشد تقاضا در سال‌هاي اخير بوده‌اند، مشاهده مي‌شود.

او روز گذشته آخرين آمار رسمي‌تعداد معتادان كشور را ۲ ميليون و ۸۰۸ هزار نفر اعلام كرد، اين در حالي است كه هنوز هم بسياري از كارشناسان آسيب‌هاي اجتماعي از نبود تعريف مشخصي از اعتياد در جامعه صحبت مي‌كنند.  سخنگوي ستاد مبارزه با مواد مخدر همچنين اعلام كرد كه مصرف ترياك در كشور همچنان در صدر پرمصرف‌ترين مواد مخدر قرار دارد و در مقابل شاهد كاهش قابل توجه مصرف شيشه در ميان معتادان هستيم. اين خبر در حالي مطرح مي‌شود كه سال‌هاي گذشته برخي گزارش‌ها از افزايش مصرف مواد مخدر صنعتي نسبت به مواد مخدر سنتي خبر مي‌دادند و حالا طبق صحبت‌هاي مطرح شده از سوي افشار مي‌توان گفت كه سرعت تغيير الگوي مصرف مواد مخدر كاهش پيدا كرده است.
۲ ميليون و ۸۰۲ هزار نفر معتاد رسمي‌در كشور
رئيس کار گروه کاهش تقاضاي ستاد مبارزه با مواد مخدر درباره آخرين آمار شيوع و وضعيت اعتياد در کشور گفت: تا پيش از اين، آخرين آمارها مربوط به سال ۹۰ بود که بر اساس آن يک ميليون و ۳۲۵ هزار نفر را در بر مي‌گرفت. از همين رو ستاد با توجه به تغيير الگوي مصرف و تغيير جنسيت مصرف‌کنندگان مواد، آمارها را به روزرساني کرد. وي گفت: آمارگيري بين افراد ۱۵ تا ۶۴ سال صورت گرفته و نشان مي‌دهد که ۲ ميليون و ۸۰۲ هزار نفر معتاد در کشور ما وجود دارند.
رشد آمار فوت سوءمصرف موادمخدر
سخنگوي ستاد مبارزه با مواد مخدر، با اشاره به‌امار فوتي‌هاي ناشي از مصرف مواد مخدر گفت: در سال ۹۵ سه هزار و ۱۹۰ نفر به دليل سوء مصرف مواد فوت کرده‌اند که با توجه به‌امار سال گذشته با رشد ۶.۲ درصدي رشد داشته است که از بين آنها، ۳۴۳ نفر زن و ۲ هزار و ۸۴۷ نفر نيز مرد بوده‌اند. همچنين ۱۸۸۲ نفر از اين تعداد به دليل مسموميت حاد با مواد فوت کرده‌اند که بايد درباره سوء مصرف مواد به مصرف‌کنندگان اطلاع‌رساني کنيم. وي با هشدار افزايش مرگ و مير به دليل مصرف مواد روان گردان‌ها گفت در زمينه استفاده از روان گردان او و مرگ و مير مصرف‌کنندگان با رشد ۸ و ۶ دهم درصدي رو به رو بوده‌ايم که اين رشد زنگ خطر استفاده از اين مواد را به صدا درآورده است. وي با اشاره به‌امار دانش‌آموزان معتاد در کشور گفت: در سطح کشور ۳ هزار و ۶۰۰ دانش آموز پرخطر و در معرض خطر شناسايي شده‌اند که بحث‌هاي مشاوره‌اي براي اين دانش اموزان انجام شده است.
پرمصرف‌ترين مواد مخدر در ايران
افشار با اشاره به تغيير الگوي مصرف موادمخدر در کشور گفت: کماکان ترياک و شيره ترياک و شيشه با شيوع بالا جزو مواد مخدرپر مصرفي هستند که در کشور مصرف مي‌شوند. همچنين حشيش و ترکيبات آن، شامل علف، گل و ماري‌جوانا با ۱۱.۹ درصد و هرويين افشرده با ۱۰.۶ درصد در مقام بعدي مصرف قرار دارند. مصرف شيشه نيز با افت ۸.۱ درصدي در رتبه سوم قرار دارد که خوشبختانه با افت مصرف شيشه در بين معتادان کشور رو به رو هستيم.
بودجه ۷۹ ميليارد توماني براي بيمه معتادان
وي با اشاره به اختصاص رديف بودجه براي بيمه معتادان نيز گفت: امسال ۷۹ ميليارد تومان براي بيمه معتادان در نظر گرفته شده و به معاون وزارت رفاه ابلاغ شده و اميدواريم شاهد اتفاقات خوبي در زمينه بيمه معتادان باشيم. سخنگوي ستاد مبارزه با مواد مخدر همچنين گفت: خط ملي اعتياد با توسعه‌اي که انجام شده در طول سال گذشته به ۴۰۰ هزار پيام پاسخ داده که نشان دهنده ۹۸ و نيم درصد تماس گيرنده‌ها با اين خط به نتيجه رسيده‌اند.
تحقيق درباره تنباکوهاي قليان‌سراها
سخنگوي ستاد مبارزه با مواد مخدر با اشاره به آلوده بودن قليان‌سراها به مواد مخدر گفت: ما هم گزارش وزارت بهداشت را درباره وجود مواد مخدر در تنباکوها ديديم و نسبت به آن حساسيت داريم اما آنچه که مسلم است، اين است که هنوز براي ما وجود مخدر در تنباکوهاي ميوه‌اي محرز نشده‌اما خبر رسيده که در تنباکوهاي ميوه‌اي موادمخدر گل و حشيش استفاده مي‌شود. افشار افزود: ما گزارشات‌مان را مبني بر استفاده اين مخدرها در تنباکوها به پليس مبارزه با مواد مخدر ارائه داده‌ايم تا با توجه به ازمايشگاه‌هاي اين پليس تخصصي درباره وجود و عدم وجود مواد مخدر در تنباکوهاي مورد استفاده از قليان‌سراها مورد بررسي قرار گيرد.
كاهش سن آسيب‌هاي اجتماعي در كشور
کارشناسان از مدت‌ها قبل نسبت به کاهش سن اعتياد هشدار مي‌دهند اما تذکرات آنها چندان جدي گرفته نشده‌اما حالا سن مصرف مواد مخدر وارد رده سن نوجوانان شده و در حال شيوع است. در همين ارتباط سيدحسن موسوي چلك، كارشناس آسيب‌هاي اجتماعي و عضو انجمن مددكاري در گفتگو با خبرنگار «تجارت» با اشاره به لزوم همکاري دستگاه‌هاي متولي در حوزه موادمخدر تأکيد و اضافه کرد: يکي از موضوعات مهم در حوزه اعتياد، همکاري متوليان اين امر است. ايران تجارب بسيار خوبي در حوزه مبارزه با موادمخدر دارد از اين رو بايد از تمام قابليت‌ها براي مبارزه با آن استفاده شود. وی خاطرنشان کرد: هم‌اينک وضعيت اجتماعي در سطح جامعه نگران کننده است، چراکه 53 درصد پرونده‌هاي طلاق و تعداد قابل توجهي از پرونده‌هاي قتل، کودک آزاري و ... به موادمخدر بازمي‌گردد. او پايين آمدن سن آسيب‌هاي اجتماعي در کشور گفت: علاوه بر پايين آمدن سن آسيب‌هاي اجتماعي، سن آسيب ديدگان نيز پايين آمده که اين امر بسيار نگران کننده است. موسوي چلك با اشاره به افزايش اعتياد زنان نيز عنوان کرد: آمار زنان معتاد در سال 86 تا 90، 5.9 درصد بود اما از سال 90 اين آمار به 9.2 درصد رسيده است. وي اضافه کرد: متاسفانه آسيب‌هاي اجتماعي خانواده‌ها را به خود درگير کرده است.وی خاطرنشان کرد: حقيقت اين است كه در حوزه اجتماعي و آسيب‌هاي ناشي از آن هيچ‌گونه اطلاعاتي به مردم داده نمي‌شود اين در حاليست که عدم اطلاع رساني در اين حوزه ظلم در حق مردم است. موسوي چلك در پايان با اشاره به اينکه لذت، تفريح، فرار از مشکلات و کنجکاوي از دلايل اصلي استعمال موادمخدر است، گفت: زماني که در جامعه نشاط و زمينه براي شادي مشروع نباشد، افراد به سمت شادي از راه نامشروع سوق پيدا مي‌کنند.

وزارت کشور سعودي اعلام کرد: سه عمليات تروريستي در جده و مکه مکرمه را خنثي کرده است.وزارت کشور عربستان در بيانيه خود افزود: پنج تن از اعضاي اين گروهک تروريستي در مکه و جده بازداشت شده‌اند که در ميان آنها يک زن نيز وجود دارد. براساس اين بيانيه، تروريست‌ها در راستاي خدمت به طرح‌هاي خارجي قصد انجام اين اقدام تروريستي را داشتند و عامل انتحاري که خود را منفجر کرد براي حمله به مسجد الحرام آماده شده بود.
در بيانيه وزارت کشور عربستان آمده است، اين گروهک قصد داشت سه منطقه را منفجر کند که يکي در استان جده و دو مورد ديگر در محله العسله در مکه و محله اجياد المصافي در داخل اطراف منطقه مرکزي مسجد الحرام بود و عامل انتحاري پس از تيراندازي به نيروهاي امنيتي درمحاصره شليک گلوله‌هاي نيروهاي امنيتي قرار گرفت و درنهايت خود را منفجر کرد. منصور الترکي سخنگوي امنيتي وزارت کشور عربستان سعودي از خنثي شدن يک عمليات تروريستي خبر داد که "امنيت مسجد‌ الحرام و زائران آن را هدف قرار داده بود".
تا کنون گزارشي درباره هويت بازداشت‌شدگان و عامل انتحاري انفجار مکه منتشر نشده است. وزارت کشور عربستان اين افراد را "اعضاي يک گروه تروريستي" معرفي کرد. حدود يک سال پيش يک مهاجم انتحاري در مدينه چهار مامور امنيتي عربستان سعودي را در نزديکي مسجد النبي به قتل رساند. انفجار باعث صدمه زدن به ساختمانهاي اطراف و فروريختن ديوارها بر روي يک خودرو شد. ديگر ساختمانها نيز از تيراندازي مسلحانه درامان نمانده و گلوله‌ها آنرا سوراخ کردند. به گفته وزارت کشور عربستان «طرح تروريستي نقض تمامي‌مقدسات مسجد الحرام مقدس‌ترين مکان در روي زمين بود».
 اين حملات توسط سه گروه تروريستي مستقر در مکه و جده بوده البته هنوز مشخص نيست چه کسي پشت آن بوده است. گروه تروريستي داعش پيشتر عربستان سعودي را به دليل عضويت در ائتلاف آمريکايي مورد هدف قرارداده بود. اين گروه تروريستي در سال 2015 مسئوليت انفجار در مسجدي در شهر ابها و کشته شدن 15 تن را به عهده گرفته بود.
پيشتر اکثر حملات تروريستي در عربستان سعودي در محله های متعلق به اقليت شيعي و يا نيروهاي امنيتي بوده است. از ماه جولاي گذشته نيروهاي پليس نزديک به 40 نفر از تبعه‌هاي سعودي و پاکستاني را به دليل رابطه با گروه‌هاي افراطي دستگير کردند.
مبارزه با تروريسم در عربستان سعودي سالهاي زيادي زيرنظر شاهزاده محمد بن نايف وليعهد خلع شده ملک سلمان بود. حمله روز جمعه با تروريست‌ها اولين حمله درحالي صورت گرفت که وزير کشور عربستان نيز عوض شده و به عبدالعزيز بن سعود بن نايف 30 ساله داده شده است.در سال 1979 ، 250 شبه نظامي‌با گرفتن مسجد الحران براي دو هفته خواستار خلع سلطنت خاندان آل سعود شدند که با حمله ارتش به مسجد 229 نفر که شامل افراطي‌ها و سربازان بودند کشته شدند.
محکوميت جهاني حمله تروريستي به بيت‌الله الحرام  
سخنگو وزارت امور خارجه ايران طرح ناکام حمله تروريستي به بيت‌الله‌الحرام را به شدت محکوم و تاکيد کرد: جمهوري اسلامي‌ايران بار ديگر ضمن هشدار به تمامي‌دولت‌ها و بويژه کشورهاي منطقه در خصوص اين پديده شوم و نفرت انگيز، تمامي‌ملت‌هاي منطقه را به هوشياري و تلاش بي‌وقفه براي مبارزه با اين سمبل و مظهر کينه، نفرت، خشونت و جنايت فرا مي‌خواند.
بهرام قاسمي‌در اين باره گفت: طرح ناکام حمله تعدادي از تروريست‌هاي جنايتکار براي حمله به بيت‌الله‌ الحرام که با شکست روبرو شد بار ديگر نشان داد تروريسم لجام‌گسيخته و رو به تزايد کنوني که تمامي‌جهان، منطقه و به‌خصوص مسلمانان و کشورهاي اسلامي‌را هدف قرار داده است دين، مذهب، جغرافيا، نژاد و مليت نمي‌شناسد و براي رسيدن به اهداف شوم خود حتي مقدس‌ترين مکان مسلمانان جهان را مي‌تواند نشانه رود.
او افزود: جمهوري اسلامي‌ايران بار ديگر ضمن هشدار به تمامي‌دولت‌ها و به‌خصوص کشورهاي منطقه درخصوص اين پديده شوم و نفرت‌انگيز، تمامي‌ملت‌هاي منطقه را به هشياري و تلاش بي‌وقفه براي مبارزه با اين سمبل و مظهر کينه، نفرت، خشونت و جنايت فرامي‌خواند.
سخنگوي وزارت امور خارجه همچنين اظهار داشت: جمهوري اسلامي‌ايران تروريسم را به هر شکل و در هر کجا و با هر انگيزه‌اي محکوم کرده و آمادگي خود را همچون گذشته و هميشه براي کمک و همياري به ساير کشورها در مقابله و برخورد با اين جنايتکاران و سوداگران مرگ و نفرت‌پراکنان جاهل اعلام مي‌دارد.
وزارت خارجه قطر نيز در بيانيه‌اي به شدت انفجار اخير در نزديکي مسجد الحرام را محکوم کرد. اين بيانيه در حالي صادر شد که روابط دو کشور از هفته‌ها قبل دچار تنش شده است. اين وزارتخانه در ادامه بر همبستگي دوحه با رياض و حمايت از تمامي‌اقداماتي که اين کشور در راستاي حفظ مقدسات اسلامي‌در پيش گيرد، تاکيد کرد. اين بيانيه دوحه در حالي صادر شده که دو کشور از بيش از دو هفته قبل دچار تنش ديپلماتيک شده‌اند.
 همچنين حزب الله لبنان تلاش‌ها براي هدف قرار دادن مسجد الحرام در مکه مکرمه را از سوي گروه‌هاي وابسته به تکفيري‌ها و تروريست‌ها محکوم کرد و افزود: اين اقدام در سلسله اقدامات جنايتکارانه خونباري است که گروهک‌هاي تکفيري در عراق، سوريه و لبنان صورت مي‌دهند.
محمد علي الحوثي، رئيس کميته انقلابي عالي يمن در صفحه خود در فيس‌بوک نوشت، نظام سعودي بايد دست از تجاوز به يمن بردارد تا خطري متوجه مقدسات اسلامي‌در مکه و ديگران نباشد.
وي درباره تلاش‌ها در زمينه انفجار در مکه مکرمه که سعودي‌ها اعلام کرده‌اند، گفت: خطر عليه مقدسات اسلامي‌در فکر وهابي سعودي نهفته است.الحوثي افزود: واقعيت ثابت کرده است که خطر واقعي عليه مقدسات از ملت يمن همسايه نمي‌آيد بلکه از داخل عربستان است که در فکر وهابي آل سعود نهفته است و در داخل و خارج با تمايل آمريکا از آن حمايت مي‌شود و نتايجش اقداماتي است که خود نظام و مقدسات را تهديد مي‌کند.اين مقام انصارالله يمن افزود: کاري که بايد نظام سعودي انجام دهد بازنگري در عملکردش است به غير از اين براي خود و مقدسات خطر مي‌خرد و مسئول اول و آخر اين وضع خودش است.
تغيير وليعهد عربستان و شکستن خطوط سلطنت توسط ملک سلمان با انتخاب پسر محبوبش محمد بن سلمان به وليعهدي باعث گمانه زني زيادي درباره اختلاف نظر ديگر شاهزاده‌ها و همچنين ترديد درباره آينده کشور با توجه به رويکرد تندرو و پر طمع اين شاهزاده 31 ساله شده در جهان شده

 است.

دستور شناسايي عوامل
در اين رابطه دادستان تهران از پيگيري موضوع توهين به رييس‌جمهور در روز قدس در دستگاه قضايي خبرداد و گفت: امروز من يک نامه‌اي به فرماندهي پليس تهران بزرگ و معاون وزير اطلاعات نوشتم و درخواست کردم که نسبت به شناسايي عوامل حادثه ديروز اقدام کنند.به گزارش ايلنا، عباس جعفري دولت آبادي گفت: دادستاني تهران مانند ساير مواردي که تکليف قانوني داشته باشد، به موضوع ورود مي‌کند.دادستان تهران ادامه داد: در رابطه با حادثه روز گذشته چون جرم مشهود بوده و در منظر ماموران اتفاق افتاده، پليس مکلف بوده که گزارش خود را بلافاصله به دادستاني ارسال کند. بنابر اين نامه‌اي به فرماندهي پليس تهران بزرگ و معاون وزير اطلاعات نوشتم و درخواست کردم که نسبت به شناسايي عوامل حادثه ديروز اقدام کنند.او ابراز اميدواري کرد که اين حساسيت راجع به اهانت به ساير سران قوا هم وجود داشته باشد. در همين رابطه دادستان کل کشور نيز گفت: قرار است دادستاني تهران و دادسراي تهران به مساله توهين به رييس‌جمهور ورود پيدا کنند و وزارت کشور و نيروي انتظامي‌مستندات خود را ارائه
 دهند.
درخواست تشکيل کميته حقيقت‌ياب مجلس
در همين رابطه سخنگوي فراکسيون اميد مجلس از درخواست تشکيل کميته حقيقت‌ياب به‌منظور بررسي ابعاد ماجراي اهانت به رييس‌جمهوري، معاون اول رييس‌جمهوري و نايب رييس مجلس شوراي اسلامي‌در روز جهاني قدس خبر داد. بهرام پارسايي در گفت‌وگو با ايلنا، اعلام کرد: باتوجه به اهانت‌هاي صورت گرفته، فراکسيون اميد از رييس مجلس مي‌خواهد که به‌منظور بررسي ابعاد ماجراي هتک حرمت به مسوولان کميته‌ حقيقت‌يابي در مجلس تشکيل شود. سخنگوي فراکسيون اميد افزود: اين درخواست در حال حاضر تهيه شده و قرار است، در اولين روز کاري مجلس که هفته آينده خواهد بود، اين درخواست تقديم به هيات رييسه مجلس شود.
کام اسراييل را شيرين کردند
در همين رابطه عبدالله نوري، وزير کشور دولت اصلاحات در بيانيه اي نوشت: اقدام گروهي انقلابي نما بسيار انزجار آور و تأسف بار بود‎.‎جمعي محدود به جاي اين که در پيشگاه رأي ملت سر تعظيم ‏فرود آورند، به نام روز ‏قدس، گرد هم آمدند تا به جاي فرياد زدن بر سر اسرائيل، با ‏اهانت به رئيس جمهور منتخب ده‌ها ميليون ايراني، کام اسرائيل را شيرين کنند.‏ در ‏تجمع "همه با ‏هم عليه اسراييل"، شرکت کردند و در جهت تفرقه‌امت اسلامي‌تلاش ‏‏نمودند، تا اسرائيل ‏سرمستِ روز قدس باشد‏‎.‎‏ تعدادشان اندک، دهان شان آلوده و ‏شعارشان در راستاي ‏براندازي قانون اساسي و معيارهاي آن ‏بود‎.‎ در ادامه اين بيانيه‌امده است: آيا توهين به کسي که به ‏پشتيباني راي اکثريت اين ملت براي دومين بار به ‏رياست ‏‏جمهوري برگزيده شد و اهانت به شخصيت‌هايي که براي اعلام انزجار از اسرائيل در ‏‏راهپيمائي حضور يافتند، خواست بدخواهان اين ملت و در رأس آن اسرائيل نيست؟به راستي چگونه است که گروهي اندک مي‌توانند تمامي‌اصول اساسي ملتي بزرگ را ‏‏به تمسخر بگيرند؟به راستي، به پشتيباني کدام نيرو جرأت گستاخي به چهره‌هاي برگزيده اين ملت را ‏دارند؟به راستي، اينگونه رفتارها، براي ملتي که ساعت‌ها در صف رأي ايستادند تا اکثريت بودن ‏شان را، ‏باز هم اثبات کنند، چه پيامي‌دارد؟‏و به راستي، تا چه زماني قرار است عده اي خاص که بارها دست رد از ‏سوي اکثريت ‏ملت فهيم ايران به سينه آنها زده شده است، با حيثيت، ارزش‌ها و منتخبان کشور ‏‏اينگونه رفتار ‏کنند؟‏
ناسازگاري با سيرۀ علمي‌و عملي معصومين
در همين رابطه آيت‌الله العظمي‌اسدالله بيات زنجاني در پيامي‌نوشت: توهين برخي افراد به رئيس جمهوري اسلامي‌ايران و برخي ديگر از مسؤولين منتخب از سوي مردم در ماه مبارک رمضان و در راهپيمايي روز قدس که قرار است روز مبارزه با ظلم و خودکامگي باشد، نه عقلاني است و نه عقلائي.با مواجب‌بگيران که کاري نيست و تکليف‌شان روشن است و رفتارشان بايد توسط مسئولان امنيتي و قضائي مورد بررسي قرار گيرد؛ ليکن به خواهران و برادراني که دغدغۀ ايماني و انقلابي دارند توصيه مي‌کنم که به شنيده‌ها و شفاهيات سطحي برخي خطباي سياسي اکتفا نکنند؛ افسار فکر خويشتن را به ديگران ندهند و به‌جاي آن به مطالعه آثار مکتوب در سنت اسلامي‌بپردازند.همگان مطالعه کنيم تا متوجه شويم که اين قبيل رفتارها با الفباي سيرۀ علمي‌و عملي معصومين عليهم السلام در تعارض بوده و ناسازگار است؛ مطالعه کنيم تا ببينيم که حتي براي اهداف إن شاء الله مقدس و الهي‌، مي‌توان از وسايل نامقدس و بين الغي مانند دشنام و سب و توهين بهره برد يا خير؟ مطالعه کنيم تا ببينيم که کجاي تاريخ اين قبيل رفتارها توانسته است منافع قوم و ملتي را تأمين کند. با شنيده‌ها نبايد تحريک شد؛ مطالعه کنيم و يکديگر را به تأمل عميق در آيۀ هفدهم سورۀ رعد فرابخوانيم تا وعدۀ خداوند دربارۀ حق و باطل را شناخته و بدانيم و بسنجيم که در کدام طرف اين ترازوي قرآني نشسته‌ايم.
فاصله مخالفان با دموکراسي
از سوي ديگر طيبه سياووشي شاه‌عنايتي نماينده تهران در مجلس شوراي اسلامي‌در واکنش به توهين تندروها عليه رييس جمهور در حاشيه روز قدس در توييتر خود نوشت: ‏توهين به رييس‌جمهور منتخب در روزي که بايد وحدت خود را به رُخ جهانيان بکشيم نشان مى‌دهد که متاسفانه مخالفان ما فاصله زيادى با دموکراسي دارند.
تبعات مقايسه روحاني و بني‌صدر
از سوي ديگر عضو شوراي مرکزي فراکسيون اميد با انتقاد از اهانت‌هاي صورت گرفته به رييس‌جمهوري و نايب رييس مجلس در جريان راهپيمايي روز قدس، هرگونه مشابهت‌سازي ميان روحاني و بني‌صدر را خطرناک دانست و گفت: يک جريان خاص بعد از شکست در انتخابات از هر بهانه‌اي براي تخريب رييس‌جمهوري استفاده مي‌کنند.جلال ميرزايي در گفت‌وگو با ايلنا، گفت: متاسفانه جرياني که در انتخابات شکست خورد، دست به چنين واکنش‌هاي ناشي از عصبانيت مي‌زند که به نظر مي‌رسد بسيار براي کشور خطرناک باشد.او گفت: متاسفانه اين اتفاق سال‌ها است که رخ مي‌دهد و هرگز آنچنان که بايد با آن برخورد نشده و به همين دليل اکنون به يک معضل تبديل شده است. وي بر لزوم ريشه‌يابي ماجراي اهانت به رييس جمهوري تاکيد کرد و گفت: پس از آن‌که اين جريان خاص در انتخابات شکست خورد، متاسفانه شاهد بوديم که گروهي رو به اقدامات ضد وحدت آوردند. بايد توجه کنيم که اين مسائل کمکي به انسجام ملي نمي‌کند.او گفت: هم اکنون در دهه ۹۰ قرار داريم و فضاي جامعه کاملاً متفاوت از اوايل انقلاب است. دوستان بايد بدانند که نه مردم و نه رييس‌جمهور شباهتي به مردم و رييس جمهور آن دوران ندارند.عضو هيات رييسه کميته سياسي فراکسيون اميد همچنين با انتقاد از مقايسه نابجاي روحاني و بني‌صدر يادآور شد: اين مقايسه‌ها کاري بسيار خطرناک است و انسجام جامعه را به مخاطره مي‌کشد. شاهد بوديم در جريان انتخابات نيز همين اهانت‌ها عليه روحاني صورت گرفت اما در نهايت ۲۴ ميليون نفر از مردم به او راي داده و روحاني را انتخاب کردند.