هزینههای گزاف، حقوق های اندک؛
تجارت- مهدي سرمست: دوران زندگي انسان از بدو تولد تا مرگ به بخشهاي گوناگوني تقسيم ميشود، اما ابتدا و انتهاي اين دوران شباهتهايي با هم دارد به نوعي که انسان تولد خود را با ناتواني مطلق شروع ميکند و به مرور به توانمندي ميرسد تا در جواني به شکوفايي مير سد. البته انسان از نظر فکري دايم رو به رشد است و توانايي و ناتواني جسميتابع دوران زندگي ميشود.
با اين وصف از آنجا که انسان پس از گذشت سالها توانايي خود را از دست ميدهد، به فکر ايجاد راهکاري افتاد تا اين معضل را سامان دهد. به همين دليل بخشي از درآمد زندگي خود را در قالب صندوقهاي بازنشستگي پس انداز کرد تا هنگاميکه توان کسب درآمد ندارد، با مستمري که از آن صندوق ميگيرد، امرار معاش کند. اما بازنشستگي در کشور ما با بازنشستگي در ديگر نقاط جهان تفاوتهاي فاحشي دارد. بازنشستگان در اروپا و آمريکا بهاندازه اي مستمري دريافت ميکنند که ميتوانند زندگي مرفهي داشته باشند و حتي امکان اين را دارند که در قالب توريست به کشورهاي ديگر سفر کنند، در حالي که بيشتر بازنشستگان کشور ما حتي بهاندازه اي مستمري نميگيرند که هزينههاي زندگي روزمره خود را تامين کنند. بازنشستگان ايراني بهترين کاري که در ايام بازنشستگي انجام ميدهند، رفتن به پارکها و کشتن ايام فراغت است و در حالت ديگر خريد خانه ميتواند سرگرميديگرشان باشد. اما از آنجا که عادت کردهايم مناسبت تعيين کنيم و روز يا هفته خاصي را به گروهها اختصاص دهيم، روزي را هم به نام تکريم بازنشستگان نامگذاري کردهايم تا بگوييم قشري هم به نام بازنشسته در کشور داريم.
قدرداني را فراموش نکنيد
در اين رابطه يک عضو هيات مديره کانون کارگران بازنشسته و مستمري بگير شهر تهران با يادآوري اينکه 25 ذي حجه روز تکريم بازنشستگان نامگذاري شده است گفت: بازنشستگان يکي از اقشاري هستند که به ياد مسوولان نميمانند و تاکنون نديدهايم که از اين قشر زحمت کش تقديري درخور شان بشود.ميرمنصور موسوي با تاکيد بر اينکه احترام به بزرگترها همواره از سوي سخنرانان و بزرگان دين مورد تاکيد قرار گرفتهاما از سوي مسوولان به درستي اجرايي نشده است گفت: قرار نيست مسوولان حرفهايي بزنند که خودشان به آن اعتقاد ندارند.وي با اعلام اينکه بازنشستگان زير مجموعه بخشهاي بسياري هستند گفت: عدهاي از بازنشستگان تابع قوانين استخدام کشوري و لشگري ميشوند که به اشکال گوناگون مورد حمايت دولت قرار دارند.موسوي بازنشستگان تحت پوشش تامين اجتماعي را محرومترين قشر بازنشستگان دانست و گفت: بازنشستگان تامين اجتماعي از سوي هيچ دستگاهي حمايت نميشوند و تنها دستگاهي که از حدود چهار ميليون بازنشسته حمايت ميکند، سازمان تامين اجتماعي است.وي با اشاره به اينکه هرگاه از سازمان درخواست کردهايم خدمات ويژه اي به بازنشستگان بدهد، مشکلات مالي را مانع ارايه خدمات ويژه دانستهاند گفت: متاسفانه دولت 130 هزار ميليارد تومان به سازمان بدهکار است وهمين امر باعث شده تا تامين اجتماعي هنگام ارايه خدمات به بازنشستگان با مشکل رو به روشود.عضو هيات مديره کانون بازنشستگان تهران با تاکيد بر اينکه لازم نيست سازمان يک باره هزينههاي کلاني صرف تکريم بازنشستگان به عمل آورد گفت: سازمان تامين اجتماعي ميتواند به بهانههاي گوناگون از بازنشستگان تقدير کند تا اين قشر از جامعه مطمعن باشند که از سوي يک دستگاه تقدير ميشوند و فراموش نشدهاند.وي با اشاره به اينکه مناسبتهاي فراواني براي تکريم از بازنشستگان وجود دارد گفت: بهترين بهانه حداقل بگيري است. بدين معنا که سازمان ميتواند براي آن دسته از بازنشستگاني که حداقل بگير هستند و از نظر معيشت مشکل دارند، هداياي ويژهاي در نظر بگيرد.وي با اشاره به اينکهامروزه بانکها و بيمهها در سالروز تولد صاحبان حساب يا بيمه شدگان، پيامک تبريک ميفرستند گفت: امپراتورهاي تلفن همراه نيز در سالروز تولد دارندگان سيم کارت، يک روز مکالمه رايگان براي آنها ميفرستند و اين رفتارها بسيار تاثيرگذار است.وي بازنشستگان را پشتوانه اي قوي براي سازمان تامين اجتماعي دانست وگفت: سازمان بايد بداند که نقطهاميد بازنشستگان است و هرگاه که نياز به حمايت و پشتيباني دارد، ميتواند روي قشر بازنشسته حساب کند.موسوي با تاکيد بر اينکه بازنشستگان براي گرفتن هر امتيازي چشم اميد به سازمان دارند گفت: بازنشستگان ميدانند که اگر مشکلي براي سازمان پيش بيايد، حقوق و مزاياي آنان قطع ميشود. بنابر اين نهايت سعي خود را براي حفظ کيان تامين اجتماعي به عمل ميآورند.عضو هيات مديره کانون بازنشستگان تهران با تاکيد بر اينکه بازنشستگان افراد قدرشناسي هستند گفت: اگر سازمان دنبال قدرداني از بازنشستگان باشد، اين رفتارها هرگز براي بازنشستگان فراموش نميشود.
بازنشستگان چه ميگويند
در اين رابطه خانم "فاطمه غ" يک بازنشسته تامين اجتماعي ميگويد: براي آنکه احتمال ميدادم در سنين بالا با مشکل رو به رو شوم، در شرايط سخت کارگاه مدت 25 سال تحمل کردم تا بازنشسته شدم، اما امروزه با مشکلات بسياري رو به رو هستم. وي با اشاره به اينکه در حال حاضر حداقل حقوق را ميگيرد گفت: با حقوق ماهي يک ميليون تومان، سرپرستي پسرم و سه فرزندش را برعهده دارم. پسرم دچار حادثه کار شده و دست راستش از بين رفته و چون درآمدي ندارد، همسرش از او جدا شد و سه فرزندش را رها کرد. اين خانم بازنشسته با اعلام اينکه نوه بزرگش ديپلم گرفته و بيکار است ميگويد: دو نوه ديگرم نيز تحصيل ميکنند که هزينه زندگي آنها را نيز ميپردازم و اکنون که در آستانه آغاز سال تحصيلي قرار داريم، براي تهيه کتاب و نوشت افزار آغاز سال نگران هستم. اين بازنشسته تامين اجتماعي با اشاره به اينکه يخچال خانه اش از کار افتاده و ناچار شده يخچالي را به صورت اقساط تهيه کند گفت: ماهي 400 هزار تومان بابت اقساط ميپردازم و نميدانم با ماهي حدود 700 هزار تومان چگونه زندگي ام را ادامه دهم.
"پرويز الف" يکي ديگر از بازنشستگان است که نسبت به مشکلات انتقاد ميکند و ميگويد: بيش از 35 سال کار کردم تا بازنشسته شدم و گمان ميکردم که باقيمانده عمرم را در آرامش سپري خواهم کرد، اما ميبينم که تازه مشکلات شروع شده است. وي که پسر بزرگش به دليل بيماري آلزايمر توانايي زندگي معمولي را از دست داده است ميگويد: ما که به دليل کهولت سن امکان اين را نداريم که فرزندمان را نگهداري کنيم، اما چون توان مالي لازم را نداريم، با هزار مشکل زندگي ميکنيم. وي با اشاره به اينکه ماهيانه يک ميليون و 600 هزار تومان بابت داروهاي پسرش ميپردازد گفت: دولت هيچ کمکي از اين بابت نميکند و مشکلات بسياري گريبانگير ما شده است. وي با اعلام اينکه پسرش حداقل بگير از کارافتاده است ميگويد: حدود دو ميليون تومان حقوق ميگيرم که بخشي از آن را بابت هزينههاي زندگي پسر و اعضاي خانواده اش هزينه ميکنم و به جرات ميگويم که معناي تفريح و آسايش را نميفهمم.
يکي ديگر از بازنشستگان که به عنوان آبدارچي در يک اداره کار ميکند ميگويد: بعد از سالها که زحمت کشيدم تازه به جايي رسيدهام که بايد زير پاي يک جوان را در اداره جارو بکشم يا به خرده فرمايشهاي آنان گوش بدهم. "رضا د" حاضر نميشود که نام کامل وي را منتشر کنيم و ميگويد: با چه افتخاري به نزديکانم بگويم پس از 30 سال کار کردن، تازه بايد جلوي ديگران چاي بگذارم. اين بازنشسته با ابراز تاسف از اينکه برخي از جوانان اين دوره معناي بزرگتر وکوچکتر را نميفهمند ميگويد: اين قيبل جوانان با چنان غرور ابلهانه اي مرا صدا ميزنند که گويا شخص مهميهستند. وي با تاکيد بر اينکه بارها از خداوند آرزوي مرگ کرده است ميگويد: اگر شرمندگي زن و فرزند نبود، با همان حقوق ناچيز سر ميکردم اما چه کنم که ترجيح ميدهم نزد بيگانگان شرمنده شوم اما مقابل اعضاي خانوادهام سربلند باشم. وي با اعلام اينکه دو پسر و دو دختر دارد ميگويد: ايکاش که اينها ازدواج نکرده بودند و در خانه بودند. هر کدام از اينها که ازدواج کردهاند با دو بچه برگشتهاند و آخر هفته که به خانه ما ميآيند، عرق شرم ميريزم. اين بازنشسته با اعلام اينکه در گذشته آرزو داشتيم آخر هفته شود تا به بهانه اي سله رحم داشته باشيم ميگويد: اکنون دلم ميخواهد هرگز آخر هفته نشود زيرا فرزندانم به همراه همسر و فرزندانشان به خانه ما ميآيند و باعث افسردگي من ميشوند. اين بازنشسته با تاکيد بر اينکه دلم ميخواهد فرزندانم به خانه ما نيايند ميگويد: آخر هفته بهانه اي ميآورم تا در خانه نباشم يا به خانه ديگران ميروم که فرزندانم به خانه ما نيايند. وي ميافزايد: بارها فرزندانم متوجه شدهاند و از اين کار گلايه کردهاند که اگر ميخواهيد روي ما را نبينيد، به صراحت بگوييد چرا خودتان را از خانه آواره ميکنيد.
بازنشستگي دوران آغاز افسردگي است
در اين رابطه يک عضو هيات مديره کانون کارگران بازنشسته و مستمري بگير شهر تهران با اشاره به مطالعات جهاني در مورد بازنشستگان گفت: مراکز جهاني به وضعيت بازنشستگان اهميت ميدهند و دايم شرايط زندگي آنان را بررسي ميکنند اين در حالي است که در کشورمان توجهي به بازنشستگان نميشود و براي بهبود زندگي بازنشستگان اهميتي قايل نيستند. برزو روحبخش افزود: ﻣﻮﺳﺴﻪ ﭘﻮﻝ ﻣﻠﯽ در مورد زندگي بازنشستگان مطالعات گسترده اي انجام داده و زندگي بازنشستگان را تحليل کرده است و به اين نتيجه رسيده که ﺷﺎﺩﺗﺮﯾﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﺎﺯﻧﺸﺴﺘﻪ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻫﯿﭻ ﮔﻮﻧﻪ ﺑﺪﻫﯽ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﯾﺎ ﺍﯾﻨﮑﻪ ﺑﺪﻫﯽ ﺷﺎﻥ ﺻﺎﻑ ﺷﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ.وي با تاکيد بر اينکه بدهي مالي بدترين معضل براي مردم است گفت: امروزه کمتر بازنشستهاي را سراغ داريم که بدهي نداشته باشد يا براي رفع مشکلاتش از بانکها وام نگرفته باشد. وي با ابراز تاسف از وضعيت حقوق بازنشستگان گفت: امروزه 60 درصد بازنشستگان حداقل بگير هستند و هزينههاي روزمره خودشان را به سختي تامين ميکنند. بنابر اين اگر خداي ناکرده بيماري سختي گريبانگيرشان شود يا براي ازدواج دختر و پسرشان بخواهند کمک مالي کنند، ناچار ميشوند وام بگيرند که باقيمانده عمرشان را بايد قسط اين وام را بپردازند.روحبخش با اعلام اينکه کارگران درآمدي ندارند که بتوانند خانه بخرند گفت: اگر هم کارگري خانه اي بخرد، بايد وام کلاني بگيرد و ناچار خواهد بود تا پايان عمر قسط آن وام را بپردازد. بنابر اين بازنشستگان بايد بابت خانه اي که در دوران کارگري خريدهاند، بخشي از مستمريشان را بپردازند. وي با تاکيد بر اينکه اگر وضعيت بازنشستگان را بررسي کنيم، بيشتر آنان افسردگي دارند گفت: وقتي يک انسان به مرز بازنشستگي ميرسد، يعني فرزندانش ازدواج کردهاند و پدربزرگ هم شده است. بنابر اين عروس و داماد و نوه دارد که نميخواهد در مقابل آنها سرش را پايين بيندازد. اما در واقع ناچار هستند سرشکسته باشند زيرا درآمدي ندارند که بتوانند خواستههاي جزيي وابستگان جديدشان را برآورده کنند.عضو هيات مديره کانون کارگران بازنشسته و مستمري بگير شهر تهران با اشاره به اينکه بارها شاهد بودهايم که بازنشستگان به بهانههاي گوناگون مانع شدهاند که فرزندانشان به خانههايشان بيايند گفت: در گذشته فرزندان خانواده در آخر هفته به خانه بزرگترها ميرفتند، اما امروزه از يک سو هزينه زندگي بالا رفته و از سوي ديگر حقوق بازنشستگي بهاندازه اي ناچيز است که فقط ميتواند پاسخگوي هزينههاي جاري بازنشستگان باشد و امکان برگزاري ميهماني آخر هفته را نميدهد. بنابر اين بازنشستگان سعي ميکنند براي آنکه شرمنده فرزندانشان نشوند، بهانه بياورند و از آمدن فرزندانشان جلوگيري کنند. وي با تاکيد بر اينکه اگر روزي وضعيت روحي رواني بازنشستگان ايران را مطالعه کنند، به هيچ وجه مناسب نخواهد بود گفت: هنگاميکه مطالعه صورت ميگيرد، براي حل مشکلات است. اما در ايران اهميتي براي بازنشستگان قايل نيستند به همين دليل است که در مورد زندگي آنان مطالعه نميکنند.روحبخش با اعلام اينکه سازمان تامين اجتماعي مسوول تامين شرايط زندگي بازنشستگان است گفت: امروزه تامين اجتماعي براي پرداخت حقوق بازنشستگان مشکل داريم و شاهد بوديم که يک ماه پرداختها را عقب انداخت. آيا با وجود اين همه مشکلات ميتوانيم انتظار داشته باشيم که سازمان تامين اجتماعي براي روانشناسي وضعيت بازنشستگان هزينه کند؟ وي افزود: مهمتر اينکه اگر سازمان تامين اجتماعي چنين مطالعه اي را انجام داد، بايد به سرعت براي رفع مشکلات بازنشستگان اقدام کند در حالي کهامکان تامين نقدينگي آن را ندارد.عضو هيات مديره کانون کارگران بازنشسته و مستمري بگير شهر تهران با اشاره به بدهي 130 هزار ميليارد توماني دولت به سازمان تامين اجتماعي گفت: مشکلات تامين اجتماعي ناشي از کم لطفي دولت است. وي با تاکيد بر اينکه درخواست ارايه کمک به بازنشستگان با پاسخ سرد سازمان تامين اجتماعي رو به رو ميشود گفت: تشکلهاي بازنشستگي نيز ميدانند که سازمان تامين اجتماعي با مشکل مالي رو به رو است و بهترين راهکار آن است که از سازمان حمايت کنيم تا مطالباتش را از دولت بگيرد.روحبخش با اشاره به اينکه در تماميجهان براي بازنشستگان احترام و شرايط ويژه قايل هستند گفت: بازنشستگان در ديگر نقاط جهان به سفرهاي توريستي ميروند و در کشورشان نيز امکانات ويژه دارند. در حالي که بازنشسته ايراني براي رفتن به سفر داخلي با مشکل رو به رو ميشود. وي با اشاره به اينکه بسياري از بازنشستگان آرزوي سفر به مشهد مقدس و زيارت بارگاهامام هشتم شيعيان را دارند گفت: از هنگاميکه طرح کرامت رضوي اجرايي ميشود، بسياري از بازنشستگان به آروزي خود رسيدهاند و حداقل اينکه مرقد امام هشتم را زيارت کردهاند.عضو هيات مديره کانون کارگران بازنشسته و مستمري بگير شهر تهران ابراز اميدواري کرد که روزي فرا برسد که بازنشستگان ايران نيز بتوانند بدون کاستي، دوران پايان زندگي شان را با آرامش خاطر به سر بياورند.