«تجارت» افزايش قيمت مواد غذايي پرمصرف در ماه محرم را بررسي کرد؛
تجارت - سوگند السادات چاوشي: کمتر از يک هفته به آغاز دهه اول ماه محرم باقي مانده است و اينروزها تکاپوي عزاداران حسيني براي برگزاري مراسم در تکايا و حسينهها مشاهده ميشود.
معمولا پس از پايان مراسم عزاداري از سوي باني مجلس، غذاي نذري به عزاداران حسيني داده ميشود که براساس آيين و رسوم ملي کشور ما بيشتر عذاهاي سنتي مانند خورشت قيمه،خورشت قورمهسبزي، زرشک پلو با مرغ و عدس پلو بهعنوان نذورات از سوي مساجد يا تکايا در ايام ماه محرم و صفر توزيع ميشود، بنابراين برنج،حبوبات و روغن از محصولات پر مصرف در ايام ماه محرم براي پختن انواع غذاهاي نذري به شمار ميرود که آشپز يا باني مجلس براي تهيه اين اقلام بايد به مراکز فروش عمده موادغذايي و مراکزي که اقدام به توزيع اين محصولات ميکنند در چهار راه مولوي، خيابان مولوي، صاحب جم، ميدان محمديه، خيام شمالي و جنوبي، انبار نفت و رباط کريم مراجعه کند.
هزينه ميلياردي غذاهاي نذري
طبق آمار هرساله حدود دو هزار ميليارد تومان براي پخت انواع غذاهاي نذري در کشور هزينه ميشود، زيرا در ماه محرم مصرف برنج، روغن و حبوبات بهطور ميانگين ٣٥ درصد نسبت به ساير ماههاي سال افزايش پيدا ميکند، به طوري که در ماه محرم برنج حدود ٩١ هزار تن، روغن حدود 41.5 هزارتن و حبوبات حدود 23 هزارتن مصرف ميشود. همچنين مصرف گوشت قرمز در ماه محرم حدود٣٠ درصد و گوشت مرغ حدود 3.5 درصد بيشتر از ساير ماههاي سال است.هرساله با وجود وعده مسئولان ستاد تنظيم بازار درخصوص جلوگيري از افزايش قيمتها درجهت اداي نذر حاجتداران و نذرکنندگان، قيمت برخي موادغذايي پرمصرف در دهه اول ماه محرم به دليل افزايش حجم تقاضا افزايش پيدا ميکند، به همين جهت افزايش قيمت اين اقلام غذايي در دهه اول ماه محرم امسال دور از انتظار نيست، براساس گزارش اخير بانک مرکزي از ارزاني و گراني 11 گروه کالايي حاکي از آن است که در هفته منتهي به 24 شهريورماه، برنج 2.7 درصد، حبوب 16.3 درصد، گوشت قرمز 17 درصد، گوشت مرغ 4.2 درصد، چاي 22.8 درصد و روغن نباتي 4.9 درصد نسبت به هفته ماقبل افزايش قيمت را تجربه کردند. هرچند که اينروزها قيمت هرکيلوگرم مرغ در بازار حدود 1100 هزار تومان ارزان شده است. باتوجه به اينکه در شهريور ماه افزايش چشمگيري در نرخ اقلام غذايي پرمصرف مشاهده نميشود، لذا اين احتمال وجود دارد که در ماه محرم امسال با گراني کالاهاي پرمصرف از جمله گوشت قرمز، مرغ، برنج،حبوبات مواجه نشويم.
به منظور بررسي قيمت اقلام پرمصرف از جمله حبوبات، گوشت قرمز، مرغ، برنج، خرما و قند و شکر در روزهاي منتهي به ماه محرم سري به برخي مغازههاي سطح شهر تهران زديم و با برخي فروشندگان و رييس انجمن پرورش دهندگان مرغ گوشتي و رييس گروه حبوبات وزارت جهاد کشاورزي گفت و گو کرديم که مشروح آن را در ادامه ميخوانيد.
كشورهاي صادركننده حبوبات به ايران
در سال گذشته حدود 250 هزار تن لوبيا، حدود 270 هزار تن نخود و حدود 80 هزار تن عدس و حدود 90 هزار تن سايرحبوبات شامل باقلا و ماش در كشور توليد شده است، لذا در مجموع 690 هزار تن حبوبات در كشور توليد شده كه ميزان توليد در سال 95 نسبت به سال 94 افزايش داشته است. در سال 94 واردات نخود به كشور 16 هزار تن، لپه حدود 2000 تن، عدس حدود 70 هزار تن و لوبياي قرمز و چيتي حدود 5000 تن بوده است که در سال 95 نخود حدود 4790 تن، لپه حدود 406 تن، باقلا حدود 1253 تن، عدس حدود 69 هزار تن و لوبيا حدود 18000 تن به كشور وارد شده است، لذا بيشترين واردات حبوبات در سال گذشته مربوط به عدس بوده است. معمولا عدس از كانادا، هند و استراليا وارد ايران ميشود كه كانادا در اين زمينه درصدر قرار دارد. لوبيا نيز بيشتر از كشورهايي مانند تركمنستان، ازبكستان و قرقيزستان و به طور كلي همسايههاي شمالي ايران وارد ميشود و نخود نيز كه بيشتر به صورت لپه به كشورما وارد ميشود، بيشتر از كشورهاي اتيوپي، تانزانيا و استراليا وارد ايران ميشود. همچنين در سال گذشته حجم صادرات نخود حدود 1440 تن، لپه حدود 134 تن، عدس حدود 3.5 تن و لوبيا حدود 61.5 تن و باقلا حدود 125 تن بوده است که باتوجه به ميزان ظرفيت توليد حبوبات در ايران اين حجم صادرات چشمگير نيست.
ميزان توليد انواع حبوبات در سال 96
سرانه مصرف حبوبات در ايران حدود ١٠ کيلوگرم است، لذا هر ايراني در طول يك ماه حدود ٨٣٠ گرم حبوبات مصرف ميکند که مصرف آن در ماه محرم به 23 هزار تن ميرسد. از ميان انواع حبوبات عدس، نخود و لپه در ماه محرم براي تهيه انواع غذاهاي نذري بيشتر مصرف ميشود که در خصوص احتمال افزايش قيمت اين اقلام در دهه اول ماه محرم محمدرضا علي سعيدي رييس گروه حبوبات وزارت جهاد کشاورزي در گفت و گو با «تجارت» ميگويد: در سال 96 هيچ مشکلي بابت توليد حبوبات در کشور وجود ندارد به طوري کهامسال 290 هزار تن نخود توليدخواهد شد که با توجه به سرانه مصرف نخود و لپه در ايران که باهم درحدود 3.2 کيلوگرم است به 256 هزار تن نخود و لپه نياز است که در سال جاري بيش از نياز داخلي نخود و لپه در کشور توليد شده است. همچنين امسال حدود 250 تا 260 هزار تن لوبيا توليد خواهد شد که باتوجه به جمعيت 80 ميليون نفري ايران و مصرف سرانه 3 کيلوگرم ميزان نياز کشور به لوبيا حدود 240 هزار تن است، اما در خصوص عدس به واردات نياز است.
صادرات نخود به عراق در ماه محرم
رييس گروه حبوبات وزارت جهاد کشاورزي تصريح ميکند: باتوجه به اينکه فصل برداشت نخود و عدس تمام شده است، قيمتها در حدود 30 درصد نسبت به قبل از فصل برداشت کاهش پيدا کرده است. معمولا در ماه محرم حجم تقاضا براي مصرف حبوبات حتي در کشورهاي عربي به خصوص عراق افزايش پيدا ميکند، به عبارتي مصرف نخود در کشور عراق براي پخت غذاي نذري مرسوم اين کشور که يک نوع آش است، افزايش پيدا ميکند که نخود ايران به دليل کيفيت بسيار بالايي که دارد به عراق صادر ميشود، درحال حاضر کشاورزان توليدات خود را به تدريج روانه بازار ميکنند به همين جهت قيمتها در بازار از ثابت و پايداري خوبي برخوردار است، بنابراين پيش بينيميکنم در ماه محرم افزايش قيمت چشمگيري در انواع حبوبات نخواهيم داشت.
قيمت انواع حبوبات در بازار
براساس گزارش ميداني خبرنگار تجارت، درحال حاضر قيمت هر كيلوگرم عدس درشت درجه يك 5750 تومان، عدس درشت درجه دو 5200 تومان، عدس ريز درجه يك 5650 تومان، عدس ريز درجه دو 5100 تومان در بازار است. همچنين هرکيلوگرم لپه درجه يك 7900 تومان و لپه درجه دو 6900 تومان كيلوگرم لوبيا چيتي درجه يك 10500 تومان و لوبيا چيتي درجه دو 9600 تومان در مغازههاي سطح شهر تهران فروخته ميشود. هم اکنون قيمت لوبيا چشم بلبلي درجه يك 5800 تومان و نوع درجه دو آن 4800 تومان است. همچنين لوبيا قرمز کپسولي درجه يك 9000 تومان و نوع درجه دو آن 8000 تومان و هركيلوگرم ليمو عماني درجه يك 22000 تومان و درجه دو 19500 تومان در ميادين ميوه و تره بار شهرداري تهران به فروش ميرسد.
هر کيلوگرم مرغ؛ 7500 تومان
در سال جاري قيمت گوشت مرغ با نوساناتي همراه بود بهطوري که مرغ در چند نوبت با افزايش قيمت مواجه شد و حتي قيمت آن از کيلويي ۸۰۰۰ تومان هم گذشت. قيمت گوشت مرغ در آستانه ماه محرم با روند کاهشي همراه شده است و براساس آخرين بررسيها و مشاهدات هرکيلوگرم مرغ تازه حدود 1100 تومان ارزان شده است. درحال حاضر قيمت هرکيلوگرم مرغ زنده ۴۹۰۰ تومان، مرغ آماده طبخ در عمده فروشي درب کشتارگاه ۶۶۵۰ تومان، تحويل درب واحدهاي صنفي ۶۸۰۰ تومان و خرده فروشي واحدهاي صنفي ۷۵۰۰ تومان است.
دلايل کاهش قيمت مرغ
اواخر هفته گذشته قيمت مرغ حدود ١٠٠٠ تومان کاهش پيدا کرده و به ٧٦٥٠ تومان در مراکز خرده فروشي رسيده است که محمد يوسفي رييس انجمن پرورش دهندگان مرغ گوشتي درخصوص قيمت گوشت مرغ در ماه محرم در گفت و گو با «تجارت» ميگويد: در ماههاي اخير قيمت جوجه يک روزه به دليل کاهش توليد آن گران بود که اين امر باعث شد که قيمت هرکيلوگرم مرغ به بيش از 8000 تومان برسد، لذا برنامهريزيهايي براي افزايش توليد تعداد جوجه يک روزه و به دنبال آن کاهش قيمت جوجه يک روزه انجام شد که اين امر باعث شد که تعداد جوجه بيشتري به مرغ تبديل شود به طوري که در شهريور ماه 185 هزار تن مرغ توليد شده که نياز کشور به اين کالا درحدود 160 هزار تن است. به عبارتي اين روزها مرغ بيشتري به بازار عرضه ميشود که ميزان عرضه مرغ در بازار متناسب با ميزان مصرف اين کالا به دليل کاهش قدرت خريد مردم نيست که اين امر از دلايل ارزان شدن گوشت مرغ در بازار به شمار ميرود، لذا دولت بايد راهکاري بيانديشد تا قدرت خريد مردم را افزايش دهد و خانوادهها بتوانند مرغ بخرند.
روند کاهشي قيمت جوجه يک روزه
رييس انجمن پرورشدهندگان مرغ گوشتي تصريح ميکند: قيمت جوجه يک روزه از ٢٧٠٠ تومان به ٢١٠٠ تومان کاهش پيدا کرده است و احتمالا در روزهاي آينده قيمت جوجه يک روزه به دليل توليد بالاي آن بيشتر کاهش پيدا ميکند، با توجه به شرايط پيش آمده مرغداران بايد سياست به خرج داده و ميزان جوجه ريزي خود را مقداري کاهش دهند تا بيشتر از اين متضرر نشوند. البته شرکت پشتيباني امور دام براي جمع آوري و خريد مرغ مازاد توليدکنندگان اعلام آمادگي کرده است، لذا نگراني بابت افزايش قيمت مرغ در ماه محرم نيستيم، بلکه بايد نگران پرورشدهندگان مرغ گوشتي باشيم که کيلويي هزار تومان زيان مرغ را پرداخت ميکنند.
جزييات توزيع گوشت دولتي در ايام محرم
همچنين ديروز سهشنبه ( 28 شهريور 96) عليرضا ولي مديرعامل شرکت پشتيباني امور دام جزئيات توزيع مرغ و گوشت دولتي در ايام محرم را اعلام کرد که به مناسبت فرارسيدن ايام ماه محرم ۲۰۰۰ تن گوشت منجمد گوساله وارداتي و ۱۰ هزارتن گوشت مرغ منجمد داخلي به استانها ارسال شده است، بنابراين هياتهاي مذهبي ميتوانند با مراجعه به ادارات کل پشتيباني امور دام استانها گوشت را به قيمت ۲۳ هزار تومان و مرغ را به قيمت ۵۳۰۰ تومان دريافت کنند. در تهران علاوه بر مرغ و گوشت منجمد که با همين قيمت عرضه ميشود؛ گوشت گرم نيز به هياتها عرضه خواهدشد، اما قيمت هرکيلوگرم گوشت گرم دولتي ۳۱ هزار و ۵۰۰ تومان است و به هر اندازه که نياز باشد آمادگي عرضه اين نوع گوشت وجود دارد. بدين ترتيب هياتهاي مذهبي ميتوانند با مراجعه به اداره کل پشتيباني امور دام استان تهران واقع در خيابان ملاصدرا حواله مورد نظر را دريافت کنند، البته اعلام شده است که سازمان تبليغات اسلامينيز ميتواند اين کار را انجام دهد.
قيمت انواع مشتقات مرغ در بازار
براساس گزارش ميداني خبرنگار تجارت، درحال حاضر فيله مرغ کيلويي 16500 تومان، سينه جوجه کبابي 15800 تومان، سينه مرغ کيلويي 8600 تومان و ران مرغ کيلويي 8150 تومان در مغازههاي سطح شهر تهران فروخته ميشود. همچنين مرغ سبز کيلويي 11200 تومان، بال مرغ کيلويي 8900 تومان، کتف مرغ 10000 تومان و گردن مرغ کيلويي 3200تومان قيمت دارد. هماکنون قيمت مصوب مرغ کامل تازه بستهبندي 7250 تومان و مرغ کامل تازه پاک شده 8160 تومان درميادين ميوه و تره بار شهرداري تهران است.
فروش بالاي اسکلت مرغ در سطح شهر
باتوجه به اينکه مصرف گوشت قرمز در ماه محرم حدود٣٠ درصد و گوشت مرغ حدود 3.5 درصد براي پخت اوانع غذاهاي نذري بيشتر از ساير ماههاي سال است. درخصوص احتمال افزايش قيمت گوشت قرمز و مرغ در دهه اول ماه محرم يكي از قصابان خيابان وليعصر تهران در گفتوگو با «تجارت» ميگويد: طي اين يكي دو سال اخير ميزان فروش گوشت قرمز قصابيها تا 70 تا 80 درصد کاهش داشته است، زيرا قدرت خريد گوشت قرمز ايرانيان بسيار كاهش پيدا كرده و روز به روز هم اوضاع اسفناكتر ميشود. اين روزها براي اينكه ما قصابان تنها بتوانيم هزينه اجاره مغازه خود را بدست آوريم گوشت قرمز را به صورت نسيه به مردم ميفروشيم. در چند سال اخير مصرف مرغ نسبت به گوشت قرمز رشد داشته است، اما بازهم ميزان مصرف مرغ مانند سالهاي گذشته نيست، زيرا مردم توان خريد مرغ 7000 تا 8000 هزار توماني را هم ندارند. اينروزها مردم به دنبال اضافههاي گوشت، استخوانها و اسکلت مرغ هستند. فروش پاي مرغ و بال و گردن هم که بسيار افزايش پيدا كرده، زيرا خانوادهها داخل خورشت به جاي گوشت قرمز پاي مرغ ميريزند.با توجه به وضعيت مالي مردم و کاهش قدرت خريد خانوادهها بعيد ميدانم که گوشت قرمز و مرغ درماه محرم گرانتر شود هرچند که درحال حاضرمرغ ارزانتر هم شده است.
قيمت انواع گوشت قرمز در بازار
براساس گزارش ميداني خبرنگار تجارت، درحال حاضر قيمت مصوب هر كيلوگرم قلوهگاه بياستخوان گوسفندي 25000 تومان، کف دست با ماهيچه گوسفندي 42000 تومان، ران کامل ممتاز گوسفندي 43000 تومان، گردن گوسفند 35000 تومان ، سرسينه و دنده گوسفندي 8500 تومان ، نيم شقه سردست گوسفندي 32000 تومان و راسته با استخوان گوسفندي 35000 تومان است. همچنين هر كيلوگرم گوشت سردست پاک کرده گوساله 37100 تومان ، ران پاک کرده گوساله 39500 تومان ، راسته پاک کرده گوساله 42200 تومان، گردن گوساله 34100 تومان، قلوه گاه گوساله 24400 تومان، فيله پاک کرده گوساله 69100 تومان و سرسينه گوساله 8200 تومان در ميادين ميوه و ترهبار شهرداري تهران به فروش ميرسد. همچنين انواع گوشت گوسفندي شقه با گردن 44800 تومان، سر دست گوسفندي 45800 تومان، ران و کف دست 56500 تومان و گردن 43800 تومان در مراکز خرده فروشي در سطح شهر تهران قيمت دارد. همچنين در ميان انواع گوشت گوساله، گوشت مخلوط گوساله 36800 تومان، گوشت گوساله 41800 تومان، ران گوساله 43200 تومان، راسته گوساله 49000 تومان، ماهيچه 49000 تومان، گوشت استيکي 59000 تومان و مغز ران 4000 تومان در مغازههاي سطح شهر تهران عرضه ميشود.
مصرف 91 هزار تني برنج در ماه محرم
سرانه مصرف سالانه برنج براي هر ايراني ٤٠ کيلوگرم است که هر ايراني در طول يك ماه حدود سه کيلو و ٣٠٠ گرم برنج مصرف ميکند. برنج پرمصرفترين ماده غذايي در ماه محرم است که ميزان مصرف اين کالا در ماه محرم به ٩١ هزار تن ميرسد.
براساس گزارش ميداني خبرنگار تجارت، قيمت انواع برنج خارجي و ايراني در بازار متفاوت است. درحال حاضر برنج طارم رمضاني با قيمت مصوب هر كيلوگرم 8400 تومان و برنج طارم اصل كيلويي 10800 تومان هر كيلوگرم از انواع برنج دودي پرمحصول 9800 تومان و هركيلوگرم برنج شيرودي 8600 تومان، برنج طارم عسگري با قيمت مصوب كيلويي 8200 تومان، برنج دمسياه با قيمت هر كيلوگرم 10800 تومان و هر كيلوگرم برنجهاشمي10800 تومان در بازار فروخته ميشود. همچنين مصرف انواع برنج وارداتي درماه محرم بسيار زياد است به طوري كه هر کيلوگرم برنج هندي دانه بلند ممتاز 5200 تومان، برنج وارداتي تايلندي هومالي كيلويي 2700 تومان و برنج وارداتي پاکستاني كيلويي 6600 تومان در مغازههاي سطح شهر تهران قيمت دارد.
گراني 35 درصدي ظروف يک بار مصرف
در ماه محرم به ويژه در دهه اول ماه و روزهاي تاسوعا و عاشورا مصرف ظروف يک بار مصرف بسيار افزايش پيدا ميکند به طوري که برخي مغازهها در مرکز شهر تهران به ويژه در منطقه بازار در دهه اول ماه محرم تغيير کاربري داده و به فروش ظروف يکبار مصرف ميپردازند. به گفته سيد رحيم مقيمياصل رييس اتحاديه توليدکنندگان و فروشندگان پلاستيک و نايلون، با نزديک شدن به ايام محرم قيمت ظروف يک بار مصرف در حدود 35 درصد افزايش پيدا کرده است که اين افزايش قيمت ريشه در افزايش قيمت مواد اوليه توسط پتروشيميها دارد. براساس گزارش ميداني خبرنگار تجارت، درحال حاضر بسته 10 عددي ظرف يکبار مصرف 4900 تومان،50 عدد ظرف يکبار مصرف غذا 6000 تومان،50 عدد چاقو و چنگال و قاشق معمولي 1500 تومان،50 عدد ليوان معمولي 2000 تومان در بازار قيمت دارد. لازم به ذکر است که با افزايش قيمت مواد اوليه و با توجه به کاهش قدرت خريد مردم در برخي از ظروف يکبار مصرف ناخالصي مواد بيشتر شده که اين امر بر سلامت اجناس تاثيرگذار است. هم اکنون ظروفهاي گياهي که 100 درصد گياهي باشد در بازار وجود ندارد بلکه 70 درصد اين ظروف پليمر و 30 درصد آن گياهي است که استفاده از اين نوع جنس در مناطق شرجي توصيه نميشود و حتي ليوانهايي که به اسم کاغذي فروخته ميشود از جنس کاغذ نيستند و در توليد آنها پلاستيک استفاده شده است به همين خاطر اين دست از ظروف تنها براي مواد غذايي سرد بهداشتي هستند.
قيمت خرما، قند و شكر در بازار
مصرف خرما در ماه محرم نيز افزايش پيدا ميکند که براساس گزارش ميداني خبرنگار تجات، درحال حاضر قيمت هر كيلوگرم خرما پيارم درجه يک 19200 تومان و قيمت نوع درجه دو آن 16500 تومان، خرماي دشتستان و کبکاب درجه يک 4500 تومان و نوع درجه دو آن 3700 تومان در بازار است. همچنين هرکيلوگرم خرماخاصويي ( شهددار) درجه يک 5300 تومان و درجه دو آن 4600 تومان، خرماي رطب مضافتي بم از نوع درجه يک آن 7900 تومان، خرماي زاهدي درجه يک 4800 تومان و نوع درجه دو آن 4200 تومان در بازار قيمت دارد. در گروه قند و شكر قيمت مصوب شکر فله کيسه 50 کيلويي 3000 تومان، شکر بستهبندي 10 کيلوگرمينيز 30000 تومان، قند شکسته بستهبندي 10کيلوگرمي34000 تومان و شکر فله تنظيم بازار 2855 تومان فروخته ميشود.