النا هلدني
بيزنس اينسايدر
چين به لحاظ تاريخي همواره بزرگترين شريک تجاري کره شمالي بوده است اما تحولات اخير باعث فاصله گرفتن پکن از پيونگ‌يانگ شده است. پروژه‌‌اي که توسط دانشگاه «ام‌آي‌تي» با استفاده از اطلاعات و داده‌هاي اقتصادي مرکز «ديده‌باني پيچيدگي اقتصادي» مربوط به سال ۲۰۱۵ ميلادي انجام شده است، نشان مي‌دهد که در اين سال، ۸۵ درصد واردات کره‌شمالي از چين انجام شده است. دومين شريک تجاري کره‌شمالي نيز هند بوده است که پيونگ يانگ سه و نيم درصد کل واردات خود را از آن انجام داده است. در ارتباط با صادرات نيز، مقصد ۸۳ درصد صادارات کره‌شمالي، چين بوده است و هند نيز سه و نيم درصد از صادرات کره‌شمالي را به خود اختصاص داده است.
محوريت تجارت با چين براي کره‌شمالي، با توجه به افزايش تنش‌ها در شبه جزيره کره در پي آزمايش‌هاي هسته‌اي و موشکي اخير کره‌شمالي، اهميتي مضاعف پيدا کرده است.
شوراي امنيت سازمان ملل متحد اخيرا با هدف اعمال فشار بيشتر عليه کره‌شمالي، تحريم‌هايي را عليه اين کشور اعمال کرد. اما آنچه بيش ازهمه جلب نظر کرد، اعمال محدوديت‌هاي اقتصادي پکن براي پيونگ‌يانگ در پي آزمايش‌هاي اخير موشکي و هسته‌اي بوده است. چين در اقدامي‌همسو با شوراي امنيت، واردات سنگ آهن، آهن، سرب، زغال و غذاهاي دريايي از کره‌شمالي را ممنوع کرد. بسياري معتقدند که اگر چين به‌اندازه کافي عليه کره‌شمالي فشار اقتصادي وارد کند، مساله برنامه تسليحات هسته‌اي و موشکي اين کشور به راحتي قابل حل خواهد بود. با اين وجود برخي ديگر ترديد دارند که آيا فاصله گرفتن چين از کره‌شمالي و نزديک شدن به جمع دشمنان اين کشور مي‌تواند منجر به نتيجه مطلوب آمريکا و سازمان ملل متحد شود يا خير.
بيزنس اينسايدر
چين به لحاظ تاريخي همواره بزرگترين شريک تجاري کره شمالي بوده است اما تحولات اخير باعث فاصله گرفتن پکن از پيونگ‌يانگ شده است. پروژه‌‌اي که توسط دانشگاه «ام‌آي‌تي» با استفاده از اطلاعات و داده‌هاي اقتصادي مرکز «ديده‌باني پيچيدگي اقتصادي» مربوط به سال ۲۰۱۵ ميلادي انجام شده است، نشان مي‌دهد که در اين سال، ۸۵ درصد واردات کره‌شمالي از چين انجام شده است. دومين شريک تجاري کره‌شمالي نيز هند بوده است که پيونگ يانگ سه و نيم درصد کل واردات خود را از آن انجام داده است. در ارتباط با صادرات نيز، مقصد ۸۳ درصد صادارات کره‌شمالي، چين بوده است و هند نيز سه و نيم درصد از صادرات کره‌شمالي را به خود اختصاص داده است.
محوريت تجارت با چين براي کره‌شمالي، با توجه به افزايش تنش‌ها در شبه جزيره کره در پي آزمايش‌هاي هسته‌اي و موشکي اخير کره‌شمالي، اهميتي مضاعف پيدا کرده است.
شوراي امنيت سازمان ملل متحد اخيرا با هدف اعمال فشار بيشتر عليه کره‌شمالي، تحريم‌هايي را عليه اين کشور اعمال کرد. اما آنچه بيش ازهمه جلب نظر کرد، اعمال محدوديت‌هاي اقتصادي پکن براي پيونگ‌يانگ در پي آزمايش‌هاي اخير موشکي و هسته‌اي بوده است. چين در اقدامي‌همسو با شوراي امنيت، واردات سنگ آهن، آهن، سرب، زغال و غذاهاي دريايي از کره‌شمالي را ممنوع کرد. بسياري معتقدند که اگر چين به‌اندازه کافي عليه کره‌شمالي فشار اقتصادي وارد کند، مساله برنامه تسليحات هسته‌اي و موشکي اين کشور به راحتي قابل حل خواهد بود. با اين وجود برخي ديگر ترديد دارند که آيا فاصله گرفتن چين از کره‌شمالي و نزديک شدن به جمع دشمنان اين کشور مي‌تواند منجر به نتيجه مطلوب آمريکا و سازمان ملل متحد شود يا خير.
در هشتمين اجلاس تجارت و سرمايه گذاري جهان اسلام؛
فرشيد گل زاده در نمايشگاه تجارت و سرمايه گذاري جهان اسلام و اجلاس توسعه علوم و فناوري کشورهاي اسلامي‌لوح برتر و جايزه کارآفرين نوآور کشورهاي اسلامي‌را دريافت کرد.
در هشتمين اجلاس تجارت و سرمايه گذاري جهان اسلام که در مرکز تجارت جهاني شهر کوالالامپور با حضور مقامات رسمي، تجار، بازرگانان و کارآفرينان بيش از ٥٠ کشور مطرح اسلامي‌برگزار شد فرشيد گل زاده عضو هئيت مديره و مدير عامل شرکت فروشگاه‌هاي زنجيره‌اي رفاه ضمن سخنراني در مجمع نخبگان اقتصادي جهان اسلام موفق به کسب لوح تقدير برتر و جايزه کارآفرين نوآور کشورهاي اسلامي‌شد.اين جايزه به جهت توسعه کمي‌و کيفي، اشتغالزايي جوانان، استفاده از فناوري و نوآوري‌هاي متعدد در بسط و گسترش کسب و کار، به وي و شرکت فروشگاه‌هاي زنجيره اي رفاه اعطا شد.
در گزارش هيئت ارزيابي اين اجلاس جهاني؛ فروشگاه‌هاي زنجيره‌اي رفاه، توانسته است يکي از بزرگترين کسب وکار متوسط را در مدت زمان کوتاه در جغرافياي غرب آسيا و کشورهاي اسلامي‌تاسيس و نتايج ارزنده‌اي به ثمر برساند.
معرفي چهره‌هاي نخبه جهان اسلام، برگزاري همايش‌هاي جانبي، بخش نمايشگاه، ملاقات‌ها و رويدادهاي تجاري از بخشهاي مهم اين رويداد است که توسط مرکز تجارت بين المللي سازمان همکاري‌هاي اسلامي‌و با همکاري مرکز اسلامي‌توسعه تجارت برگزار ميشود. به گفته مسئولان اين رويداد قرار است تا سال 2020 به بزرگترين رويداد اقتصادي جهان اسلام برگزار تبديل شود.گفتي است هشتمين دوره اجلاس و نمايشگاه تجارت و سرمايه گذاري جهان اسلام 24 الي 28 شهريورماه به ميزباني کوالالامپور و با حضور کارآفرينان بيش از 50 کشور اسلامي‌برگزار شد.
در گزارش هيئت ارزيابي اين اجلاس جهاني؛ فروشگاه‌هاي زنجيره‌اي رفاه، توانسته است يکي از بزرگترين کسب وکار متوسط را در مدت زمان کوتاه در جغرافياي غرب آسيا و کشورهاي اسلامي‌تاسيس و نتايج ارزنده‌اي به ثمر برساند.
معرفي چهره‌هاي نخبه جهان اسلام، برگزاري همايش‌هاي جانبي، بخش نمايشگاه، ملاقات‌ها و رويدادهاي تجاري از بخشهاي مهم اين رويداد است که توسط مرکز تجارت بين المللي سازمان همکاري‌هاي اسلامي‌و با همکاري مرکز اسلامي‌توسعه تجارت برگزار ميشود. به گفته مسئولان اين رويداد قرار است تا سال 2020 به بزرگترين رويداد اقتصادي جهان اسلام برگزار تبديل شود.گفتي است هشتمين دوره اجلاس و نمايشگاه تجارت و سرمايه گذاري جهان اسلام 24 الي 28 شهريورماه به ميزباني کوالالامپور و با حضور کارآفرينان بيش از 50 کشور اسلامي‌برگزار شد.
واکنشهاي شديد سخنرانی رییس جمهور آمریکا در سازمان ملل؛
دونالد ترامپ، رييس جمهور آمريکا که براي سخنراني در مجمع عمومي‌سازمان ملل حاضر شده بود، اظهارات سخيف و تهديد آميزي عليه جمهور اسلامي‌ايران مطرح کرد که اين اظهارات با واکنشهاي شديدي رو به رو شد. اين واکنشها در سطح ايران و جهان صورت گرفت و بررسي‌ها نشان مي‌دهد که تندروها و جنگ طلباني همچون جان بولتن از اين اظهارات خرسند شده‌اند اما واقع بينان نسبت به اظهارات بي ارزش ترامپ واکنش منفي نشان داده‌اند.
اتهام زني يک دروغگوي حامي‌تروريسم
اما دبيرکل جامعه اسلامي‌مهندسين در واکنش به سخنان رييس جمهور آمريکا عليه ايران، گفت: يک دروغگو، فاسد و حامي‌تروريسم، ملت ما را متهم کرد. اين است واقعيت شيطان بزرگي که‌امام ميشناخت.به گزارش ايسنا، محمدرضا باهنر در حساب توئيتر خود نوشت: سبک مغز بي ادبي در سازمان ملل عليه مردمي‌بزرگ سخن گفت.
سخنراني نفرت‌انگيز ترامپ
رييس فراکسيون اميد مجلس، نيز در توييتي نسبت به اظهارات دونالد ترامپ در سخنراني روز گذشته خود در مجمع عمومي‌سازمان ملل متحد واکنش نشان داد.به گزارش ايلنا، محمدرضا عارف چنين توييت کرد: سخنراني ترامپ آن‌قدر نفرت‌انگيز بود که حمايت مردم کشورش را هم به‌دنبال نخواهد داشت. افراط‌گرايان و خشونت‌طلبان روزبه‌روز در جهان منزوي‌تر خواهند شد.
سخنان ترامپ نبايد بي‌جواب بماند
در اين رابطه فرمانده کل سپاه با بيان اينکه اتهام زني ترامپ به ايران، زيبنده‌امريکا و دولت فاسد و قلدر آن است، گفت: زمان آن رسيده است که محاسبات غلط امريکا را تصحيح کنيم.به گزارش ايلنا، سرلشکر پاسدار محمدعلي جعفري در واکنش به سخنان سخيف و اتهام‌زني‌هاي وقاحت‌بار دونالد ترامپ رئيس جمهور امريکا عليه ايران در سازمان ملل متحد با بيان اينکه در حرف‌هاي ترامپ چيز جديدي وجود نداشت، گفت: آنچه تازگي داشت اينکه‌امريکا چهره واقعي خود را براي جهانيان آشکار ساخته و امروز دنيا همان تصويري از آمريکا مشاهده ميکند که ايران سال‌هاست در تلاش است آن را آشکار سازد و در واقع اين تهمت‌ها به ايران، زيبنده‌امريکا و دولت فاسد و قلدر آن است. وي افزود: با شکست‌هاي پي در پي و خردکننده‌اي که‌امريکايي‌ها به ويژه در منطقه از ايران دريافت کرده‌اند طبيعي است که سيستم عصبي و انسجام فکري آنها به هم ريخته باشد.فرمانده کل سپاه با اشاره به اينکه بايد از ترامپ بابت برداشتن نقاب از چهره واقعي آمريکا تشکر کرد، اظهار داشت: سخنان رئيس‌جمهور آمريکا نبايد بي‌جواب بماند و اميدواريم رئيس‌جمهور محترم در نطق خود پاسخ قاطع، انقلابي و روشنگر چنانکه در شأن ملت ايران است به وي بدهد.جعفري تأکيد کرد: موضع‌گيري قاطع در مقابل ترامپ تازه آغاز راه است و آنچه اهميت راهبردي دارد اين است که‌امريکا پاسخ‌‌هاي دردناک‌تر را در عمل و در رفتار و تصميماتي که ايران ظرف ماه‌هاي آينده خواهد گرفت، مشاهده کند.
هشتک ترامپ دهانت را ببند
از سوي ديگر اظهارات ترامپ تاکنون با واکنش تعدادي از کاربران ايراني شبکه اجتماعي توييتر مواجه شده است.تعدادي از کاربران ايراني به دو زبان فارسي و انگليسي به اظهارات ترامپ واکنش نشان دادند و عموما از هشتکShutUpTrump #استفاده کردند.روزنامه صهيونيستي‌هاآرتص هم نوشت: ايراني‌ها با هشتگ «ترامپ دهانت را ببند» طوفان توئيتري راه‌انداختند و به سخنان ترامپ واکنش نشان دادند .همچنين کاربران ايراني اين شبکه اجتماعي در واکنش به اظهارات مداخله جويانه بنيامين نتانياهو که حتي مدعي شده بود پنگوئن‌ها در قطب شمال نيز حامي‌اين رژيم هستند، از هشتک ShutupNetanyahu#استفاده کرده و به سخنان نخست وزير صهيونيستي عليه ايران در مجمع عمومي‌سازمان ملل واکنش نشان دادند.
اجراي برجام با جديت
در همين رابطه رييس کميته سياست خارجي مجلس نمايندگان آمريکا گفت: ما بايد با جديت توافق هسته‌اي را اجرا کنيم و سپس براي پايبندي ايران به تعهداتش فشار بياوريم.به گزارش ايلنا «اد رويس» گفت: آمريکا بايد بر اجراي توافق هسته‌اي تمرکز کند به جاي اينکه بر بازنگري و مذاکره مجدد در آن تکيه داشته باشد.وي گفت: بايد با جديت توافق هسته‌اي را اجرا کنيم و سپس براي پايبندي ايران به تعهداتش فشار بياوريم. اظهارات رويس چند ساعت بعد از سخنراني ترامپ در مجمع عمومي‌سازمان ملل مطرح شده است. ترامپ در اين سخنراني عليه توافق هسته‌اي ايران صحبت کرد. از سوي ديگر تريتا پارسي رييس شوراي ايرانيان آمريکا در واکنش به اين اظهارات در توييتر خود نوشت: «متاسفانه اين صحبت‌هاي رويس تنها به معناي اعمال فشار بيشتر به ايران براي خروج از توافق هسته‌اي از سوي آنهاست تا کار آمريکا کمتر اشتباه به نظر برسد.»
سخنراني ترامپ نااميدکننده بود
رئيس جمهور اتريش در انتقاد از سخنان رئيس‌جمهور آمريکا در مجمع عمومي‌سازمان ملل و سخنان وي درباره ايران گفت که تهران به طور کامل به توافق هسته‌اي پايبند بوده است.به گزارش فارس، «الکساندر فان در بالن» گفت: «اگر به اين پيام بپردازيم مي‌بينيم که بيشتر حرف‌هايي بود که وي در يک ايالت و (در جريان) رقابت‌هاي انتخاباتي مي‌زند و حرف‌هايي نيست که در يک مجمع عمومي‌در جمع 190 کشور گفته ميشود و چيزهايي نيست که سران کشورها انتظار آن را داشته باشند.»فان‌دربالن سخنان ترامپ را نااميد کننده دانست و گفت که بدون استثنا همه شرکاي اروپايي وي معتقدند که ايران تمام و کمال به توافق هسته‌اي پايبند بوده است.وي همچنين گفت که ايران شريکي قابل اعتماد است و او در جريان ديدار با «حسن روحاني» رئيس‌جمهور ايران هم چنين ديدگاهي داشته است.
سخنراني ترامپ در تضاد با منشور ملل
وزير خارجه سوئد نيز در انتقاد به سخنراني ترامپ، موارد بيان شده را در تضاد با منشور سازمان ملل دانست. «مارگوت والستروم» سخنان ترامپ را تهاجمي‌و با رويکرد ملي‌گرايي افراطي ارزيابي کرد و گفت که سخنراني ترامپ در تضاد با منشور سازمان ملل بود.والستروم گفت که آنچه ترامپ گفت قابل توجه و در واقع ادامه تهديد نظامي‌بود که نقض منشور سازمان ملل است.وي با اعلام اينکه از اين سخنراني شوکه شده است و بسياري از مردم هم همين حس را دارند، افزود: « او کره شمالي را تهديد کرد. سخنراني ترامپ خواسته‌اي از يک کشور بود و براي مخاطباني نادرست ارائه شد. اين سخنراني قطعا در دفاع از همکاري نبود.»
ترامپ «هيتلر جديد»
رئيس‌جمهور ونزوئلا نيز ضمن رد اظهارات رئيس‌جمهور آمريکا ترامپ را «هيتلر جديد در سياست بين‌الملل» توصيف کرد.دونالد ترامپ رئيس‌جمهور آمريکا در اولين سخنراني خود در مجمع عمومي‌سازمان ملل، کشورهاي ايران، کره شمالي،کوبا و ونزوئلا را آماج حملات شديد خود قرار داد.نيکلاس مادورو گفت: «هيچ کس ونزوئلا را تهديد نمي‌کند و هيچ کسي صاحب ونزوئلا نيست. دونالد ترامپ رئيس‌جمهور جمهوري بوليواري ونزوئلا را به مرگ تهديد کرد».
به برجام پايبند مي‌مانيم
وزير امور خارجه روسيه ضمن ابراز نگراني شديد مسکو از اظهارات ضدايراني «دونالد ترامپ» در سخنراني مجمع عمومي‌سازمان ملل تأکيد کرد، روسيه به برجام پايبند مي‌ماند و تمام تلاش خود را براي حفظ اجماع درباره اين توافق انجام خواهد داد.سرگئي لاوروف گفت، انتقاد شفاهي ترامپ از توافق هسته اي ايران (برجام) و تهديدهاي تکراري به خروج از اين توافق نيز موجب نگراني شديد مسکو است.لاوروف تأکيد کرد، مسکو به توافق برجام پايبند خواهد ماند و هر چه در توان دارد براي دفاع از «اجماعي که در جامعه بين‌المللي ايجاد شده و روز به روز نيز تقويت شده و ما هيچ شکي درباره آن نداريم» به کار خواهيم گرفت؛ توافقي که وزير خارجه روسيه آن را موجب تقويب ثبات منطقه‌اي و همچنين در سطحي وسيعتر امنيت بين‌المللي خوانده است.
به برجام نيازمنديم
رئيس‌جمهور فرانسه نيز گفت: «ما به اين چارچوب (برجام) نياز داريم. اگر اين توافق را کنار بگذاريم، چه پيشنهادي داريم؟ هيچ چيز.»«امانوئل ماکرون»، با اشاره به بحران‌هاي ايجاد شده بر سر برنامه هسته‌اي کره شمالي، مدعي شد که خروج از برجام، ايران را نيز وارد مسيري خواهد کرد که پيونگ‌يانگ پيموده است. او گفت: «کره شمالي نمونه بسيار خوبي است که مسيرهاي اقتضائي درباره ايران و [در صورت خروج از برجام] را نشان مي‌دهد.»ماکرون تصريح کرد: «چرا؟ چون ما سالها پيش کره شمالي را رها کرديم. ما از هر گونه نظارت، هر گونه گفت‌وگو با آنها دست کشيديم و نتيجه چه شد؟ آنها احتمالاً به سلاح هسته‌اي دست پيدا مي‌کنند. من نمي‌خواهم آن وضعيت را درباره ايران تکرار کنم.»رئيس‌جمهور فرانسه در واکنش به اظهارات ترامپ گفت: «ديدگاه من اين است که فشارها را با جنگ لفظي افزايش ندهيم. ما بايد از تنش‌ها بکاهيم و از مردم منطقه محافظت کنيم.»وي بار ديگر به توافق هسته‌اي ايران پرداخت و گفت: «فکر مي‌کنم خارج شدن آمريکا از برجام اشتباهي بزرگ خواهد بود. به نظر من اين توافقِ ايران - اين توافق هسته‌اي با ايران- قرار نيست درباره تمامي‌مسائلي باشد که لازم است با ايران انجام شوند.»او در سخنراني خود در مجمع عمومي‌سازمان ملل متحد گفت اميدوار است که بتواند پس از سال ۲۰۲۵ برنامه موشکي ايران را محدود کند.رئيس‌جمهور فرانسه گفت: «من اميدوارم که بتوانيم بر روي محدود کردن برنامه موشک‌هاي بالستيک ايران هم کار کنيم. ما بايد بر روي راهکاري براي دوره پس از ۲۰۲۵ کار کنيم.»
اما دبيرکل جامعه اسلامي‌مهندسين در واکنش به سخنان رييس جمهور آمريکا عليه ايران، گفت: يک دروغگو، فاسد و حامي‌تروريسم، ملت ما را متهم کرد. اين است واقعيت شيطان بزرگي که‌امام ميشناخت.به گزارش ايسنا، محمدرضا باهنر در حساب توئيتر خود نوشت: سبک مغز بي ادبي در سازمان ملل عليه مردمي‌بزرگ سخن گفت.
سخنراني نفرت‌انگيز ترامپ
رييس فراکسيون اميد مجلس، نيز در توييتي نسبت به اظهارات دونالد ترامپ در سخنراني روز گذشته خود در مجمع عمومي‌سازمان ملل متحد واکنش نشان داد.به گزارش ايلنا، محمدرضا عارف چنين توييت کرد: سخنراني ترامپ آن‌قدر نفرت‌انگيز بود که حمايت مردم کشورش را هم به‌دنبال نخواهد داشت. افراط‌گرايان و خشونت‌طلبان روزبه‌روز در جهان منزوي‌تر خواهند شد.
سخنان ترامپ نبايد بي‌جواب بماند
در اين رابطه فرمانده کل سپاه با بيان اينکه اتهام زني ترامپ به ايران، زيبنده‌امريکا و دولت فاسد و قلدر آن است، گفت: زمان آن رسيده است که محاسبات غلط امريکا را تصحيح کنيم.به گزارش ايلنا، سرلشکر پاسدار محمدعلي جعفري در واکنش به سخنان سخيف و اتهام‌زني‌هاي وقاحت‌بار دونالد ترامپ رئيس جمهور امريکا عليه ايران در سازمان ملل متحد با بيان اينکه در حرف‌هاي ترامپ چيز جديدي وجود نداشت، گفت: آنچه تازگي داشت اينکه‌امريکا چهره واقعي خود را براي جهانيان آشکار ساخته و امروز دنيا همان تصويري از آمريکا مشاهده ميکند که ايران سال‌هاست در تلاش است آن را آشکار سازد و در واقع اين تهمت‌ها به ايران، زيبنده‌امريکا و دولت فاسد و قلدر آن است. وي افزود: با شکست‌هاي پي در پي و خردکننده‌اي که‌امريکايي‌ها به ويژه در منطقه از ايران دريافت کرده‌اند طبيعي است که سيستم عصبي و انسجام فکري آنها به هم ريخته باشد.فرمانده کل سپاه با اشاره به اينکه بايد از ترامپ بابت برداشتن نقاب از چهره واقعي آمريکا تشکر کرد، اظهار داشت: سخنان رئيس‌جمهور آمريکا نبايد بي‌جواب بماند و اميدواريم رئيس‌جمهور محترم در نطق خود پاسخ قاطع، انقلابي و روشنگر چنانکه در شأن ملت ايران است به وي بدهد.جعفري تأکيد کرد: موضع‌گيري قاطع در مقابل ترامپ تازه آغاز راه است و آنچه اهميت راهبردي دارد اين است که‌امريکا پاسخ‌‌هاي دردناک‌تر را در عمل و در رفتار و تصميماتي که ايران ظرف ماه‌هاي آينده خواهد گرفت، مشاهده کند.
هشتک ترامپ دهانت را ببند
از سوي ديگر اظهارات ترامپ تاکنون با واکنش تعدادي از کاربران ايراني شبکه اجتماعي توييتر مواجه شده است.تعدادي از کاربران ايراني به دو زبان فارسي و انگليسي به اظهارات ترامپ واکنش نشان دادند و عموما از هشتکShutUpTrump #استفاده کردند.روزنامه صهيونيستي‌هاآرتص هم نوشت: ايراني‌ها با هشتگ «ترامپ دهانت را ببند» طوفان توئيتري راه‌انداختند و به سخنان ترامپ واکنش نشان دادند .همچنين کاربران ايراني اين شبکه اجتماعي در واکنش به اظهارات مداخله جويانه بنيامين نتانياهو که حتي مدعي شده بود پنگوئن‌ها در قطب شمال نيز حامي‌اين رژيم هستند، از هشتک ShutupNetanyahu#استفاده کرده و به سخنان نخست وزير صهيونيستي عليه ايران در مجمع عمومي‌سازمان ملل واکنش نشان دادند.
اجراي برجام با جديت
در همين رابطه رييس کميته سياست خارجي مجلس نمايندگان آمريکا گفت: ما بايد با جديت توافق هسته‌اي را اجرا کنيم و سپس براي پايبندي ايران به تعهداتش فشار بياوريم.به گزارش ايلنا «اد رويس» گفت: آمريکا بايد بر اجراي توافق هسته‌اي تمرکز کند به جاي اينکه بر بازنگري و مذاکره مجدد در آن تکيه داشته باشد.وي گفت: بايد با جديت توافق هسته‌اي را اجرا کنيم و سپس براي پايبندي ايران به تعهداتش فشار بياوريم. اظهارات رويس چند ساعت بعد از سخنراني ترامپ در مجمع عمومي‌سازمان ملل مطرح شده است. ترامپ در اين سخنراني عليه توافق هسته‌اي ايران صحبت کرد. از سوي ديگر تريتا پارسي رييس شوراي ايرانيان آمريکا در واکنش به اين اظهارات در توييتر خود نوشت: «متاسفانه اين صحبت‌هاي رويس تنها به معناي اعمال فشار بيشتر به ايران براي خروج از توافق هسته‌اي از سوي آنهاست تا کار آمريکا کمتر اشتباه به نظر برسد.»
سخنراني ترامپ نااميدکننده بود
رئيس جمهور اتريش در انتقاد از سخنان رئيس‌جمهور آمريکا در مجمع عمومي‌سازمان ملل و سخنان وي درباره ايران گفت که تهران به طور کامل به توافق هسته‌اي پايبند بوده است.به گزارش فارس، «الکساندر فان در بالن» گفت: «اگر به اين پيام بپردازيم مي‌بينيم که بيشتر حرف‌هايي بود که وي در يک ايالت و (در جريان) رقابت‌هاي انتخاباتي مي‌زند و حرف‌هايي نيست که در يک مجمع عمومي‌در جمع 190 کشور گفته ميشود و چيزهايي نيست که سران کشورها انتظار آن را داشته باشند.»فان‌دربالن سخنان ترامپ را نااميد کننده دانست و گفت که بدون استثنا همه شرکاي اروپايي وي معتقدند که ايران تمام و کمال به توافق هسته‌اي پايبند بوده است.وي همچنين گفت که ايران شريکي قابل اعتماد است و او در جريان ديدار با «حسن روحاني» رئيس‌جمهور ايران هم چنين ديدگاهي داشته است.
سخنراني ترامپ در تضاد با منشور ملل
وزير خارجه سوئد نيز در انتقاد به سخنراني ترامپ، موارد بيان شده را در تضاد با منشور سازمان ملل دانست. «مارگوت والستروم» سخنان ترامپ را تهاجمي‌و با رويکرد ملي‌گرايي افراطي ارزيابي کرد و گفت که سخنراني ترامپ در تضاد با منشور سازمان ملل بود.والستروم گفت که آنچه ترامپ گفت قابل توجه و در واقع ادامه تهديد نظامي‌بود که نقض منشور سازمان ملل است.وي با اعلام اينکه از اين سخنراني شوکه شده است و بسياري از مردم هم همين حس را دارند، افزود: « او کره شمالي را تهديد کرد. سخنراني ترامپ خواسته‌اي از يک کشور بود و براي مخاطباني نادرست ارائه شد. اين سخنراني قطعا در دفاع از همکاري نبود.»
ترامپ «هيتلر جديد»
رئيس‌جمهور ونزوئلا نيز ضمن رد اظهارات رئيس‌جمهور آمريکا ترامپ را «هيتلر جديد در سياست بين‌الملل» توصيف کرد.دونالد ترامپ رئيس‌جمهور آمريکا در اولين سخنراني خود در مجمع عمومي‌سازمان ملل، کشورهاي ايران، کره شمالي،کوبا و ونزوئلا را آماج حملات شديد خود قرار داد.نيکلاس مادورو گفت: «هيچ کس ونزوئلا را تهديد نمي‌کند و هيچ کسي صاحب ونزوئلا نيست. دونالد ترامپ رئيس‌جمهور جمهوري بوليواري ونزوئلا را به مرگ تهديد کرد».
به برجام پايبند مي‌مانيم
وزير امور خارجه روسيه ضمن ابراز نگراني شديد مسکو از اظهارات ضدايراني «دونالد ترامپ» در سخنراني مجمع عمومي‌سازمان ملل تأکيد کرد، روسيه به برجام پايبند مي‌ماند و تمام تلاش خود را براي حفظ اجماع درباره اين توافق انجام خواهد داد.سرگئي لاوروف گفت، انتقاد شفاهي ترامپ از توافق هسته اي ايران (برجام) و تهديدهاي تکراري به خروج از اين توافق نيز موجب نگراني شديد مسکو است.لاوروف تأکيد کرد، مسکو به توافق برجام پايبند خواهد ماند و هر چه در توان دارد براي دفاع از «اجماعي که در جامعه بين‌المللي ايجاد شده و روز به روز نيز تقويت شده و ما هيچ شکي درباره آن نداريم» به کار خواهيم گرفت؛ توافقي که وزير خارجه روسيه آن را موجب تقويب ثبات منطقه‌اي و همچنين در سطحي وسيعتر امنيت بين‌المللي خوانده است.
به برجام نيازمنديم
رئيس‌جمهور فرانسه نيز گفت: «ما به اين چارچوب (برجام) نياز داريم. اگر اين توافق را کنار بگذاريم، چه پيشنهادي داريم؟ هيچ چيز.»«امانوئل ماکرون»، با اشاره به بحران‌هاي ايجاد شده بر سر برنامه هسته‌اي کره شمالي، مدعي شد که خروج از برجام، ايران را نيز وارد مسيري خواهد کرد که پيونگ‌يانگ پيموده است. او گفت: «کره شمالي نمونه بسيار خوبي است که مسيرهاي اقتضائي درباره ايران و [در صورت خروج از برجام] را نشان مي‌دهد.»ماکرون تصريح کرد: «چرا؟ چون ما سالها پيش کره شمالي را رها کرديم. ما از هر گونه نظارت، هر گونه گفت‌وگو با آنها دست کشيديم و نتيجه چه شد؟ آنها احتمالاً به سلاح هسته‌اي دست پيدا مي‌کنند. من نمي‌خواهم آن وضعيت را درباره ايران تکرار کنم.»رئيس‌جمهور فرانسه در واکنش به اظهارات ترامپ گفت: «ديدگاه من اين است که فشارها را با جنگ لفظي افزايش ندهيم. ما بايد از تنش‌ها بکاهيم و از مردم منطقه محافظت کنيم.»وي بار ديگر به توافق هسته‌اي ايران پرداخت و گفت: «فکر مي‌کنم خارج شدن آمريکا از برجام اشتباهي بزرگ خواهد بود. به نظر من اين توافقِ ايران - اين توافق هسته‌اي با ايران- قرار نيست درباره تمامي‌مسائلي باشد که لازم است با ايران انجام شوند.»او در سخنراني خود در مجمع عمومي‌سازمان ملل متحد گفت اميدوار است که بتواند پس از سال ۲۰۲۵ برنامه موشکي ايران را محدود کند.رئيس‌جمهور فرانسه گفت: «من اميدوارم که بتوانيم بر روي محدود کردن برنامه موشک‌هاي بالستيک ايران هم کار کنيم. ما بايد بر روي راهکاري براي دوره پس از ۲۰۲۵ کار کنيم.»
سخنگوی حزب اعتدال و توسعه در گفتگو با «تجارت» تاکید کرد:
سخنان سخيف ترامپ، تخريب جايگاه آمريکا
سخنگوي حزب اعتدال و توسعه با انتقاد شديد از اظهارات ترامپ در سخنراني مجمع عمومي‌سازمان ملل گفت: آنچه ترامپ بر زبان آورده، ناشي از ادبيات غير منطقي و تفکرات جناح سياسي است که از ترامپ حمايت ميکند.رمضانعلي سبحاني‌فر در گفتگو با تجارت با اشاره به اينکه سازمان ملل در جايگاهي بين‌المللي قرار دارد گفت: در اين سازمان روساي جمهور کشورهاي جهان گرد هم مي‌آيند و آنچه در اين سازمان مطرح ميشود، به نوعي سياست گذاري يک سال آينده جهان است.وي با تاکيد بر اينکه سخنرانان مجمع عمومي‌سازمان ملل بايد به نوعي سخن بگويند که از بحران‌هاي جهاني بکاهند گفت: قرار نيست کسي که در سازمان ملل سخنراني ميکند، به جنگ و دشمني بين ملتها دامن بزند و خاطره جنگ و دشمني را در اذهان عمومي‌زنده کند.نماينده سبزوار در مجلس شوراي اسلامي‌اظهارات ترامپ را سخيف و تفرقه‌افکنانه توصيف کرد و گفت: سياست مداري کلاس خاص خودش را دارد و کساني که وارد عرصه سياست مي‌شوند،بايد بازي‌هاي سياسي را بدانند و متوجه باشند که در هر جايگاهي چگونه سخن بگويند.وي ترامپ را فردي آماتور و ناآشنا با ادبيات سياسي جهان توصيف کرد و گفت: آنچه ترامپ بر زبان آورد، سخناني بر گرفته از ادبيات نتانياهو و تفکرات جنگ افروزي است که سالها قبل منسوخ شده است.سبحاني فر با اشاره به تبعات گسترده سخنان ترامپ گفت: ادبيات جنگ افروزانه ترامپ با انتقادهاي گسترده در جهان رو به رو شده و اين رويکرد باعث ميشود جايگاه‌امريکا در جهان تخريب شود.اين عضو کميسيون صنايع و معادن مجلس در پاسخ به اينکه گمان ميکنيد سخنان ترامپ چه تاثيري بر جهان بگذارد گفت: واکنشهايي که به سخنان ترامپ نشان داده شده، گوياي اين است که سخنان ترامپ و البته خود ترامپ براي جهان بي ارزش شده است.وي با تاکيد بر اينکه سخنان ترامپ زورگويي آمريکا را اثبات ميکند گفت: شايد ترامپ به دنبال آن است که کدخداي جهان باشد، اما اين روشهايي که روساي جمهور اين کشور در پيش گرفته‌اند، به جز تحقير هيچ نتيجه اي نصيب آمريکا نمي‌شود.
سخنان سخيف ترامپ، تخريب جايگاه آمريکا
سخنگوي حزب اعتدال و توسعه با انتقاد شديد از اظهارات ترامپ در سخنراني مجمع عمومي‌سازمان ملل گفت: آنچه ترامپ بر زبان آورده، ناشي از ادبيات غير منطقي و تفکرات جناح سياسي است که از ترامپ حمايت ميکند.رمضانعلي سبحاني‌فر در گفتگو با تجارت با اشاره به اينکه سازمان ملل در جايگاهي بين‌المللي قرار دارد گفت: در اين سازمان روساي جمهور کشورهاي جهان گرد هم مي‌آيند و آنچه در اين سازمان مطرح ميشود، به نوعي سياست گذاري يک سال آينده جهان است.وي با تاکيد بر اينکه سخنرانان مجمع عمومي‌سازمان ملل بايد به نوعي سخن بگويند که از بحران‌هاي جهاني بکاهند گفت: قرار نيست کسي که در سازمان ملل سخنراني ميکند، به جنگ و دشمني بين ملتها دامن بزند و خاطره جنگ و دشمني را در اذهان عمومي‌زنده کند.نماينده سبزوار در مجلس شوراي اسلامي‌اظهارات ترامپ را سخيف و تفرقه‌افکنانه توصيف کرد و گفت: سياست مداري کلاس خاص خودش را دارد و کساني که وارد عرصه سياست مي‌شوند،بايد بازي‌هاي سياسي را بدانند و متوجه باشند که در هر جايگاهي چگونه سخن بگويند.وي ترامپ را فردي آماتور و ناآشنا با ادبيات سياسي جهان توصيف کرد و گفت: آنچه ترامپ بر زبان آورد، سخناني بر گرفته از ادبيات نتانياهو و تفکرات جنگ افروزي است که سالها قبل منسوخ شده است.سبحاني فر با اشاره به تبعات گسترده سخنان ترامپ گفت: ادبيات جنگ افروزانه ترامپ با انتقادهاي گسترده در جهان رو به رو شده و اين رويکرد باعث ميشود جايگاه‌امريکا در جهان تخريب شود.اين عضو کميسيون صنايع و معادن مجلس در پاسخ به اينکه گمان ميکنيد سخنان ترامپ چه تاثيري بر جهان بگذارد گفت: واکنشهايي که به سخنان ترامپ نشان داده شده، گوياي اين است که سخنان ترامپ و البته خود ترامپ براي جهان بي ارزش شده است.وي با تاکيد بر اينکه سخنان ترامپ زورگويي آمريکا را اثبات ميکند گفت: شايد ترامپ به دنبال آن است که کدخداي جهان باشد، اما اين روشهايي که روساي جمهور اين کشور در پيش گرفته‌اند، به جز تحقير هيچ نتيجه اي نصيب آمريکا نمي‌شود.
«تجارت» پیامدهای افزایش نرخ ارز را بررسی کرد؛
در شرايطي که يک اقتصاد کم و بيش داراي خودکفايي نسبي باشد (داراي عمق لازم در زنجيره‌هاي ارزش اقتصادي اصلي باشد و نيروهاي مولد قدرتمند باشند)، افزايش نرخ تبديل ارز يا به عبارتي کاهش ارزش پول داخل در زمان برقراري ديگر شرايط لازم حاکم بر محيط اقتصاد، مي‌تواند به افزايش قدرت رقابتي صنايع داخلي منجر شود.
اما حالا اين شرايط در حالي در ايران رخ مي‌دهد كه خبري از نشانه‌هايي كه گفته شد وجود ندارد.
سناريو افزايش نرخ ارز در شرايط فعلي تنها و تنها به نفع اقتصاد رانتي و دلالاتي است كه سالها در بدنه قدرت و در مثلاث دولتها، مجالس و بخش خصوصي غير مولد رخنه كرده‌اند.
به عقيده احسان سلطاني، كارشناس و پژوهشگر اقتصادي، اگر نرخ ارز به تنهايي مي‌توانست عامل تعيين کننده رقابت و تغييردهنده باشد، افزايش در حدود ۳ برابري آن در نيمه اول دهه هفتاد و سالهاي ۱۳۹۱ و ۱۳۹۲، بايستي به تحولات مثبت قابل توجهي در جهت بهبود شرايط و افزايش توليد داخلي منجر مي‌شد.
با توجه به سهم ۷۷ درصدي مواد اوليه صنعتي، کالاهاي سرمايه اي و محصولات کشاورزي و مواد غذايي از کل واردات کشور، مشخص است که هم اکنون کم و بيش کفه واردات به نفع تامين نيازهاي اساسي و توليدکنندگان سنگين تر است. البته بايد توجه داشت که سهم قابل توجهي از واردات مواد خام و اوليه صنعتي ارتباطي به بخش توليد صنعتي ندارد.
واردات نزديک به ۳ ميليارد دلار نهاده‌ها و خوراک دام و وابستگي بالا به واردات اقلام غذايي مانند روغنهاي خوراکي نشان مي‌دهد که هر گونه افزايش نرخ ارز، منجر به بالا رفتن بهاي اقلام اساسي و مهم غذايي مانند لبنيات، تخم مرغ، گوشت، روغن و ... خواهد گرديد که به ديگر اقلام (با وابستگي پايين به واردات) نيز منتقل مي‌گردد.
در کنار حساسيت بالاي توليدات داخلي و مواد غذايي به افزايش نرخ ارز، بهاي اقلام قابل تجارت (قابل واردات يا صادرات) نيز از نرخ ارز پيروي ميکند.
در مجموع افزايش نرخ ارز بر روي قيمت تمام شده و در نتيجه بهاي فروش توليدکنندگان صنعتي و کشاورزي کشور تاثير مستقيمي‌بر جاي مي‌گذارد. در چند سال اخير به انحاء متعددي، حاشيه سود توليدکنندگان داخلي پايين آمده است، بنابراين امکان ناچيزي براي عدم افزايش قيمتها وجود دارد. در غياب فقدان افزايش قدرت خريد مردم و شرايط رکودي، افزايش قيمتها منجر به تتزل قدرت خريد مردم و به تبع آن کاهش مصرف داخلي ميشود. در نتيجه چرخه رکودي کشور عميق تر خواهد شد.
افزايش نرخ ارز در شرايطي که دولت تامين کننده اصلي آن به شمار مي‌رود، نوعي ماليات تورمي‌محسوب ميشود.افزايش تورم از طريق ماليات تورمي(inflation tax) در شرايط کنوني کشور اثرات نامطلوب متعددي دارد که موارد مهم آن به شرح زير است.
طبقات متوسط و ضعيف جامعه را هدف مي‌گيرد و به فقيرتر شدن عامه مردم مي‌انجامد.رکود عميق تر ميشود و اشتغال کاهش پيدا ميکند. افزايش فقر و نابرابري‌هاي اجتماعي، نارضايتي مردم از دولت را به شدت بالا مي‌برد.
احسان سلزاني در ادامه به تجارت مي‌گويد: اقتصاد اين قدر تک وجهي و ساده عمل نمي‌کند که با تغيير يک متغير کليدي، شرايط دلخواه حاصل شود. افزايش قدرت رقابتي اقتصاد و توليدکنندگان داخلي به متغيرهاي زيادي بستگي دارد که فقط يکي از آنها نرخ ارز است. ميزان و چگونگي دخالت دولت و بخشهاي شبه دولتي در اقتصاد، فساد، کارآمدي دستگاههاي مسئول، ساختارها و نهادهاي پشتيبان توليد، نظام مالياتي، انحصارها، بهره وري، هزينه‌هاي کسب و کار داخلي، هزينه سرمايه (نرخ سود بانکي) و مبزان دسترسي به آن، کارآيي زنجيره‌هاي عرضه، فضاي کسب و کار، مديريت بنگاه‌ها، دانش فني و تخصص و .... از جمله عوامل مهمي‌هستند که به همراه تعيين نرخ ارز بر روي قدرت رقابتي توليد تاثير مي‌گذارند.
در همين باره به نقل از ايرنا، حيدر مستخدمين حسيني» کارشناس بانکي درباره اجراي سياست کاهش ارز پول ملي کشور اظهار داشته است : به طور قطع زماني سياست کاهش ارزش پول ملي به نفع اقتصاد خواهد بود که ارزآوري از طريق صادرات غير نفتي باشد.
وي تاکيد کرده است: در شرايطي که مهمترين محل تامين ارز کشور از فروش نفت و به صورت انحصاري در اختيار دولت است، کاهش ارزش پول کشور مي‌تواند موجب ضرر و زيان باشد چنانکه در سال 1390، پيامدهاي منفي کاهش سه برابري ارزش پول کشورمان به اقتصاد تحميل شد.
مستخدمين حسيني با بيان اينکه بايد ديد کاهش ارزش پول ملي کشورمان در آن دوره چه منافعي براي مردم، اقتصاد، جذب سرمايه گذاري‌ها و ... داشته است، ادامه داده : با کاهش ارزش پول ملي هر چند که پس انداز افزايش يافت اما اين نقدينگي‌ها به سمت توليد و خدماتي که ارزش افزوده داشتند، هدايت نشد. زماني مي‌توانيم به سمت اجرايي سازي اين سياست پيش برويم که براي کاهش اتکا به درآمدهاي نفتي، بهبود فضاي کسب و کار و افزايش صادرات غير نفتي در يک بازه زماني 5 ساله برنامه ريزي داشته باشيم
وي تاکيد کرده : يکي از مهمترين الزامات اجراي اين سياست بهبود فضاي کسب و کار و کاهش محدوديت‌ها در اين حوزه است اما امروز چيزي حدود 600 محدوديت در حوزه کسب و کار وجود دارد. از سوي ديگر با يک نظام بانکي بيمار مواجه هستيم که منابع آن در اختيار توليد و خدمات نيست. اين در حالي است که براي پاسخگو بودن سياست کاهش ارزش پول ملي کوشرمان به نفع اقتصاد، فراهم بودن اين بسترها از شرايط اوليه است.
به هر حال كارشناسان اقتصادي و به خصوص احسان سلطاني معتقد است: به جاي راه‌انداختن امواج گراني و از سوي ديگر تامين اهداف گروه‌هاي رانتي خاص، به موضوعات کليدي اقتصاد کشور مانند فساد و توزيع گسترده رانت (به‌خصوص رانت منابع و انرژي)، بيکاري، تشديد فقر و نابرابري‌هاي اجتماعي، چالش‌هاي امنيتي، اقتصادي و اجتماعي سالخوردگي جمعيت، تعميق رکود در فعاليت‌هاي اقتصادي مردم و صنايع کوچک و متوسط، بحران بانکي و نرخ‌هاي بالاي سود بانکي و کاهش هزينه‌هاي دولت به جاي انتقال بار ناکارآمدي دولت به دوش مردم نيز عنايت داشته باشند.
از آن سو، کاهش ارزش پول ملي يکي از سياست‌هاي مدرن پولي محسوب ميشود. در اجراي اين سياست، کشورهايي موفق هستند که بتوانند با کاهش قيمت پول کشورشان و همزمان افزايش صادرات کالاهاي خود، ارزآوري را افزايش دهند. بهترين مثال براي اجراي موفق اين سياست کشور چين است که توانست تحولي در اقتصاد خود ايجاد کند.اما آيا اجراي اين سياست پولي براي تمام کشورها مانند همان نسخه شفا بخش براي اقتصاد چين عمل ميکند؟ بر پايه گزارش ايرنا، کارشناسان اقتصادي جواب اين سوال را با احتياط مي‌دهند چرا که از نگاه آنان مهمترين عامل در موفقيت سياست کاهش ارزش پول، وضعيت بازرگاني خارجي کشورها است. اينکه آن کشور صادرات محور است يا تراز تجاري منفي دارد؟ ميزان صادرات آن کشور مبناي نفت محور دارد يا به صنايع مولد متکي است ؟ پرسش‌هايي است که دراين خصوص مطرح ميشود ، از اين رو اجراي اين سياست با شرط و شروط‌هايي همراه است که بايد تمام احتياط‌هاي لازم متناسب با اقتصاد را در به کار گرفتن اين سياست مدرن پولي رعايت کرد.
سناريو افزايش نرخ ارز در شرايط فعلي تنها و تنها به نفع اقتصاد رانتي و دلالاتي است كه سالها در بدنه قدرت و در مثلاث دولتها، مجالس و بخش خصوصي غير مولد رخنه كرده‌اند.
به عقيده احسان سلطاني، كارشناس و پژوهشگر اقتصادي، اگر نرخ ارز به تنهايي مي‌توانست عامل تعيين کننده رقابت و تغييردهنده باشد، افزايش در حدود ۳ برابري آن در نيمه اول دهه هفتاد و سالهاي ۱۳۹۱ و ۱۳۹۲، بايستي به تحولات مثبت قابل توجهي در جهت بهبود شرايط و افزايش توليد داخلي منجر مي‌شد.
با توجه به سهم ۷۷ درصدي مواد اوليه صنعتي، کالاهاي سرمايه اي و محصولات کشاورزي و مواد غذايي از کل واردات کشور، مشخص است که هم اکنون کم و بيش کفه واردات به نفع تامين نيازهاي اساسي و توليدکنندگان سنگين تر است. البته بايد توجه داشت که سهم قابل توجهي از واردات مواد خام و اوليه صنعتي ارتباطي به بخش توليد صنعتي ندارد.
واردات نزديک به ۳ ميليارد دلار نهاده‌ها و خوراک دام و وابستگي بالا به واردات اقلام غذايي مانند روغنهاي خوراکي نشان مي‌دهد که هر گونه افزايش نرخ ارز، منجر به بالا رفتن بهاي اقلام اساسي و مهم غذايي مانند لبنيات، تخم مرغ، گوشت، روغن و ... خواهد گرديد که به ديگر اقلام (با وابستگي پايين به واردات) نيز منتقل مي‌گردد.
در کنار حساسيت بالاي توليدات داخلي و مواد غذايي به افزايش نرخ ارز، بهاي اقلام قابل تجارت (قابل واردات يا صادرات) نيز از نرخ ارز پيروي ميکند.
در مجموع افزايش نرخ ارز بر روي قيمت تمام شده و در نتيجه بهاي فروش توليدکنندگان صنعتي و کشاورزي کشور تاثير مستقيمي‌بر جاي مي‌گذارد. در چند سال اخير به انحاء متعددي، حاشيه سود توليدکنندگان داخلي پايين آمده است، بنابراين امکان ناچيزي براي عدم افزايش قيمتها وجود دارد. در غياب فقدان افزايش قدرت خريد مردم و شرايط رکودي، افزايش قيمتها منجر به تتزل قدرت خريد مردم و به تبع آن کاهش مصرف داخلي ميشود. در نتيجه چرخه رکودي کشور عميق تر خواهد شد.
افزايش نرخ ارز در شرايطي که دولت تامين کننده اصلي آن به شمار مي‌رود، نوعي ماليات تورمي‌محسوب ميشود.افزايش تورم از طريق ماليات تورمي(inflation tax) در شرايط کنوني کشور اثرات نامطلوب متعددي دارد که موارد مهم آن به شرح زير است.
طبقات متوسط و ضعيف جامعه را هدف مي‌گيرد و به فقيرتر شدن عامه مردم مي‌انجامد.رکود عميق تر ميشود و اشتغال کاهش پيدا ميکند. افزايش فقر و نابرابري‌هاي اجتماعي، نارضايتي مردم از دولت را به شدت بالا مي‌برد.
احسان سلزاني در ادامه به تجارت مي‌گويد: اقتصاد اين قدر تک وجهي و ساده عمل نمي‌کند که با تغيير يک متغير کليدي، شرايط دلخواه حاصل شود. افزايش قدرت رقابتي اقتصاد و توليدکنندگان داخلي به متغيرهاي زيادي بستگي دارد که فقط يکي از آنها نرخ ارز است. ميزان و چگونگي دخالت دولت و بخشهاي شبه دولتي در اقتصاد، فساد، کارآمدي دستگاههاي مسئول، ساختارها و نهادهاي پشتيبان توليد، نظام مالياتي، انحصارها، بهره وري، هزينه‌هاي کسب و کار داخلي، هزينه سرمايه (نرخ سود بانکي) و مبزان دسترسي به آن، کارآيي زنجيره‌هاي عرضه، فضاي کسب و کار، مديريت بنگاه‌ها، دانش فني و تخصص و .... از جمله عوامل مهمي‌هستند که به همراه تعيين نرخ ارز بر روي قدرت رقابتي توليد تاثير مي‌گذارند.
در همين باره به نقل از ايرنا، حيدر مستخدمين حسيني» کارشناس بانکي درباره اجراي سياست کاهش ارز پول ملي کشور اظهار داشته است : به طور قطع زماني سياست کاهش ارزش پول ملي به نفع اقتصاد خواهد بود که ارزآوري از طريق صادرات غير نفتي باشد.
وي تاکيد کرده است: در شرايطي که مهمترين محل تامين ارز کشور از فروش نفت و به صورت انحصاري در اختيار دولت است، کاهش ارزش پول کشور مي‌تواند موجب ضرر و زيان باشد چنانکه در سال 1390، پيامدهاي منفي کاهش سه برابري ارزش پول کشورمان به اقتصاد تحميل شد.
مستخدمين حسيني با بيان اينکه بايد ديد کاهش ارزش پول ملي کشورمان در آن دوره چه منافعي براي مردم، اقتصاد، جذب سرمايه گذاري‌ها و ... داشته است، ادامه داده : با کاهش ارزش پول ملي هر چند که پس انداز افزايش يافت اما اين نقدينگي‌ها به سمت توليد و خدماتي که ارزش افزوده داشتند، هدايت نشد. زماني مي‌توانيم به سمت اجرايي سازي اين سياست پيش برويم که براي کاهش اتکا به درآمدهاي نفتي، بهبود فضاي کسب و کار و افزايش صادرات غير نفتي در يک بازه زماني 5 ساله برنامه ريزي داشته باشيم
وي تاکيد کرده : يکي از مهمترين الزامات اجراي اين سياست بهبود فضاي کسب و کار و کاهش محدوديت‌ها در اين حوزه است اما امروز چيزي حدود 600 محدوديت در حوزه کسب و کار وجود دارد. از سوي ديگر با يک نظام بانکي بيمار مواجه هستيم که منابع آن در اختيار توليد و خدمات نيست. اين در حالي است که براي پاسخگو بودن سياست کاهش ارزش پول ملي کوشرمان به نفع اقتصاد، فراهم بودن اين بسترها از شرايط اوليه است.
به هر حال كارشناسان اقتصادي و به خصوص احسان سلطاني معتقد است: به جاي راه‌انداختن امواج گراني و از سوي ديگر تامين اهداف گروه‌هاي رانتي خاص، به موضوعات کليدي اقتصاد کشور مانند فساد و توزيع گسترده رانت (به‌خصوص رانت منابع و انرژي)، بيکاري، تشديد فقر و نابرابري‌هاي اجتماعي، چالش‌هاي امنيتي، اقتصادي و اجتماعي سالخوردگي جمعيت، تعميق رکود در فعاليت‌هاي اقتصادي مردم و صنايع کوچک و متوسط، بحران بانکي و نرخ‌هاي بالاي سود بانکي و کاهش هزينه‌هاي دولت به جاي انتقال بار ناکارآمدي دولت به دوش مردم نيز عنايت داشته باشند.
از آن سو، کاهش ارزش پول ملي يکي از سياست‌هاي مدرن پولي محسوب ميشود. در اجراي اين سياست، کشورهايي موفق هستند که بتوانند با کاهش قيمت پول کشورشان و همزمان افزايش صادرات کالاهاي خود، ارزآوري را افزايش دهند. بهترين مثال براي اجراي موفق اين سياست کشور چين است که توانست تحولي در اقتصاد خود ايجاد کند.اما آيا اجراي اين سياست پولي براي تمام کشورها مانند همان نسخه شفا بخش براي اقتصاد چين عمل ميکند؟ بر پايه گزارش ايرنا، کارشناسان اقتصادي جواب اين سوال را با احتياط مي‌دهند چرا که از نگاه آنان مهمترين عامل در موفقيت سياست کاهش ارزش پول، وضعيت بازرگاني خارجي کشورها است. اينکه آن کشور صادرات محور است يا تراز تجاري منفي دارد؟ ميزان صادرات آن کشور مبناي نفت محور دارد يا به صنايع مولد متکي است ؟ پرسش‌هايي است که دراين خصوص مطرح ميشود ، از اين رو اجراي اين سياست با شرط و شروط‌هايي همراه است که بايد تمام احتياط‌هاي لازم متناسب با اقتصاد را در به کار گرفتن اين سياست مدرن پولي رعايت کرد.
«تجارت» راهکارهاي افزايش کفايت سرمايه در نظام بانکي ايران را بررسي کرد؛
تجارت- سوگند السادات چاوشي:قبل از اجرايي شدن برجام هزينه نقل و انتقالات پولي به دليل تحريم‌ها وبه دنبال آن بسته شدن سوئيفت و استفاده از راه‌هاي غير رسمي‌و پرخطرازجمله شبکه صرافي بسيار افزايش پيدا کرده بود و همچنين بانک‌ها يکي از اصلي‌ترين منابع درآمدي خود که کارمزدحوالجات ارزي و گشايش ال‌سي‌ها است را از دست داده بودند.
خوشبختانه پس ازاجرايي شدن برجام ورفع تحريم‌ها، شبکه بانکي ايران توانست به شبکه سوئيفت متصل شود،اما تاکنون بانک‌ها به دليل تحريم‌هاي دلاري آمريکا وعدم کفايت سرمايه نتوانستند درآمدي ازکارمزدحوالجات ارزي وگشايش ال‌سي‌ها کسب کنند. متاسفانه نظام بانکي کشور همچنان با بحران کمبود نقدينگي وعدم کفايت سرمايه ناشي ازبنگاهداري و مطالبات معوق غيرجاري دست و پنجه نرم ميکند که اين عدم کفايت سرمايه باعث شده است که بانک‌ها بين‌المللي اعتمادي براي همکاري به بانکهاي ايراني نداشته باشند، به عبارتي علي رغم اتصال بانکهاي ايراني به شبکه سوئيفت،بانکهاي پذيرنده دراروپا،حواله ارزي واسناد اعتباري بانکهاي ايراني را قبول نمي‌کنند.
13 درصد؛ نسبت کفايت سرمايه بانک‌ها
نسبت کفايت سرمايه يکي ازنسبت‌هاي سنجش سلامت عملکرد وثبات مالي بانک‌ها است، لذا بانک‌ها بايد سرمايه کافي براي پوشش دادن ريسک ناشي از فعاليت‌هاي خود داشته باشند تا آسيب‌هاي وارده به سپرده‌گذاران منتقل نشود.طبق ضوابط بين‌المللي کفايت سرمايه بانک‌ها حداقل بايد معادل 10 درصد ازمجموع دارايي‌هاي آن بانک باشد.درحال حاضرهيچ‌کدام از بانکهاي کشور سرمايه لازم و کافي ندارند به‌طوري که طي بررسي‌هاي انجام شده هم‌اکنون نسبت کفايت سرمايه بسياري از بانکهاي کشورتنها به 5 درصد مي‌رسد و برخي بانک‌ها نيز حتي يک درصد هم کفايت سرمايه ندارند که دليل اصلي کمبود کفايت سرمايه بانکهاي ايران نه به دليل قدرت وام دهي بالاي بانکهاي کشوراست، بلکه بيشتردارايي بانک‌ها به سمت بنگاهداري املاک ومستغلات حرکت کرده که با توجه به شرايط کنوني اقتصادي کشورقابليت نقدشوندگي ندارند. براساس بازل 3 بانك‌هاي دنيا بايد تا سال 2018 ميلادي كفايت سرمايه خود را به 13 درصد برسانند.به عبارتي کفايت سرمايه بانک‌ها بايد معادل 13 درصد ازمجموع تسهيلاتي باشد که بانک‌ها تخصيص مي‌دهند. باتوجه به اينکه افزايش مطالبات معوق غيرجاري به بيش از 250 هزارميليارد تومان،رشد بنگاهداري وسرمايه‌گذاري بانک‌ها در املاک ومستغلات ازمشکلات کنوني نظام بانکي ايران به شمارمي‌رود،لذا سوالي که مطرح ميشود اين است که آيا با اجراي قوانين بازل 3 درخصوص رسيدن کفايت سرمايه بانک‌ها به 13 درصد، مشکلات کنوني نظام بانکي ايران حل ميشود يا وضعيت نظام بانکي کشور بحراني‌ترخواهد شد؟
شمشيردولبه اجراي بازل 3
بعد ازاجراي بازل 1 و در پي بحران‌هاي مالي،کميته بال( BCBS ) سعي داشت تا با يک روند تکاملي فعاليت بانکي را تحت کنترل درآورد تا ازاين طريق از سپرده‌هاي مردم واقتصاد محافظت شود که دراين راستا اين کميته اجراي بازل 3 ازسوي بانکهاي دنيا را الزامي‌اعلام کرد که تا انتهاي سال 2018 ميلادي بايد به طورکامل اجرايي شود. بازل 3 با اصلاح قوانين واستانداردهاي جهاني بايد ريسک سيستماتيک بانک‌ها را کاهش دهد،به عبارتي بازل 3 براي کاهش ريسک سيستماتيک بانک‌ها،محدوديت‌هاي جديدي ازجمله حجم نقدينگي،نسبت اهرمي‌وکفايت سرمايه بانک‌ها لحاظ کرده است. به طورحتم اجراي بازل 3 براي بهبود نظام بانکداري و کاهش ريسک سيستماتيک نظام مالي است،اما مي‌تواند نتايج معکوسي برميزان وام‌دهي بانکهاي کشورهاي درحال توسعه داشته باشد. به عبارت ساده‌تراجراي بازل 3 همچون شمشير دو لبه است که با مديريت صحيح رشد اقتصادي پايداربه همراه خواهد داشت و در صورت اجراي نادرست رکود اقتصادي را عميق‌ترخواهد کرد.
کاهش قدرت وام‌دهي بانک‌ها با اجراي بازل 3
چنانچه بخواهيم نتايج اجراي بازل 3 را درنظام بانکي ايران باتوجه به کفايت سرمايه 4 درصدي بيشتربانک‌هاي کشور بررسي کنيم، لازم به ذکر است که براساس بازل 3 کفايت سرمايه بانک‌ها تا سال 2018 ميلادي بايد به 13 درصد برسد،يعني بانکهاي ايران بايد 13 درصد ازمجموع تسهيلاتي که به بنگاه‌هاي توليدي مي‌دهند را درنزد خود نگهداري کنند که به طورحتم اجراي بازل 3 باعث کاهش قدرت وام دهي بانکهاي کشور وبه دنبال آن کاهش ميزان فعاليت‌هاي اقتصادي ميشود که به رکود صنايع کوچک و متوسط دامن مي‌زند،به عبارتي تا زماني که گزارش‌هاي اقتصادي خبري ازرونق‌اقتصادي کشورنداشته باشد،اجراي کامل بازل 3 قدرت وام‌دهي بانکهاي کشوررا کاهش داده و مانع خروج تمام بخشهاي اقتصادي ازرکود ميشود.همچنين بخش عظيمي‌ازمنابع مالي بانکهاي کشور به دو صورت طلب ازدولت ومطالبات معوق غيرجاري است که هيچگونه بازدهي براي بانک‌ها به‌همراه ندارد،لذا اعمال دقيق قوانين بازل 3 درچنين زماني که بانک‌ها با کمبود نقدينگي مواجه هستند،قسمت ديگري ازمنابع‌درآمدی بانک‌ها را قفل کرده و توان تسهيلات‌دهي بانک‌ها را کاهش چشمگيري مي‌دهد که درنهايت منجربه کاهش سودآوري بانک‌ها وتامين سود سپرده‌ها خواهد شد که اين امر منجر به خروج سپرده‌ها ازبانک‌ها ميشود.
رشد مجدد موسسات مالي واعتباري غيرمجاز
همچنين به گفته برخي ازکارشناسان اقتصادي،احتمال دارد که در راستاي اجراي بازل 3 با تشديد محدوديت‌ها دربانک‌هاي کشور، وجود بانکهاي سايه يعني موسسات مالي واعتباري غيرمجاز دوباره پررنگ ترشود که اين بانکهاي سايه براي جذب منابع مالي با بانکهاي دولتي وخصوصي رقابت مي‌کنند،لذا نبود نظارت برموسسات مالي واعتباري غيرمجازوبزرگ‌ترشدن آنها به طورغير مستقيم باعث ايجاد ريسک سيستماتيک درنظام مالي ميشود که هدف اصلي بازل 3 کاهش ريسک سيستماتيک درنظام مالي است، بنابراين موفقيت بازل 3 به بررسي دقيق بخش بانکداري غير‌رسمي‌يک کشوربستگي دارد،لذا تا سامان نيافتن بازارغير‌متشکل پولي به صورت کامل درکشورما وضع قوانين شديد بربانک‌ها مقداري ازنقدينگي را به سوي موسسات مالي واعتباري غير‌مجازهدايت خواهد کرد.
١٧ ميليارد دلار؛سرمايه بانکهاي کشور
نبود سيستم اعتبارسنجي دقيق مشتريان،بنگاهداري،سرمايه‌گذاري‌هاي پرريسک وکمبود نقدينگي ازمهم‌ترين مشکلات بانکداري در سطح جهان است که بانکهاي ايران با شدت بيشتري با آن روبه‌رو هستند، با اين اوصاف انجام اصلاحات وسالم‌سازي نظام مالي عملکردي زمان‌بر است که هرگونه شتاب‌زدگي باعث فاصله گرفتن از وضعيت مطلوب خواهد شد، بنابراين سوالي که مطرح ميشود اين است که براي رسيدن نسبت کفايت سرمايه بانك‌هاي ايراني به 13 درصد در راستاي اعتماد بانکهاي بين‌المللي براي تعامل وهمکاري بدون اينکه باعث رکود صنايع کوچک ومتوسط و خروج سپرده‌ها از بانک‌ها شود بايد چه راهکاري انديشيد؟ که دراين‌باره محمد ربيع زاده کارشناس ارشد بانکي درگفت‌وگوبا«تجارت»مي‌گويد: کل دارايي‌هاي بانك‌هاي ايراني ١٩ هزارهزار ميليارد ريال يعني حدود ٦٠٠ ميليارد دلاراست. با احتساب اقلام زيرخط ٢٣٣١٩ هزار ميليارد ريال است. سرمايه بانك‌هاي کشور ٥٧٧ هزار ميليارد ريال يعني حدود ١٧ ميليارد دلار است. طبق بازل٣ بانك‌هاي دنيا بايد تا سال ٢٠١٨ ميلادي كفايت سرمايه خود را به ١٣درصد برسانند، لذا وقتي متوجه ميشويم كه متوسط فعلي كفايت سرمايه بانك‌هاي ايراني به ٣ درصد هم نمي‌رسد انگيزه براي اقدامات فوري در بازسازي نظام بانكي بيشترمي‌شود. اتفاق مهمي‌كه دربازل٣ افتاده اين است كه اگر بانكي در شركت‌هايي سهامدار است كه اين شركت‌ها در حوزه فعاليت بانكي نيستند مانند فولاد، معدن و ... درمحاسبات كفايت سرمايه تمامي‌اين سرمايه‌گذاري‌ها از سرمايه آن بانك كسر ميشود و همچنين ذخيره‌گيري تسهيلات بانك‌ها بايد شفاف و استانداردهاي IFRS رعايت شود.
١٨٩ ميليارددلار؛هزينه بازسازي نظام بانکي
ربيع زاده ادامه مي‌دهد: بانك‌هاي ايراني براي بازسازي نياز به تزريق١٨٩ ميليارد دلارمعادل ٤٠ درصد توليد ناخالص داخلي دارند كه واريزيكباره اين وجوه توسط دولت وبخش خصوصي امكان‌پذيرنيست.اين کارشناس ارشد بانکي با اشاره به اينکه با استفاده از مدل ژاپني و كره‌اي بايد به مدت سه سال به مديران بانك‌ها فرصت داده شود، تصريح ميکند: با استفاده از روش آب رفتن ترازنامه بايد دارايي‌هاي مازاد بانک‌ها چون املاك، مستغلات و ساير سرمايه‌گذاري‌ها فروخته شده و با كاهش NPL از وجه آن براي كاهش بدهي‌ها استفاده شود. با كوچك شدن ترازنامه بانک‌ها، سهم حقوق صاحبان سهام افزايش پيدا ميکند. بعد از گذشت سه سال و پس از اصلاحات ساختاري، بانك‌ها با كفايت سرمايه زير ٤ درصد منحل شده و سپرده‌هاي آنها بايد به بانك‌هاي دولتي منتقل شود و بانك‌هايي با كفايت سرمايه ٤ تا ١٠ درصد ادغام شوند و با افزايش نقدي سرمايه، بانك‌ها با كفايت سرمايه بيش از ١٠ درصد به فعاليت خود ادامه دهند.
لزوم عرضه سهام بانک‌ها در بورس
همچنين در اين‌باره احمد حاتمي‌يزد ازمديران اسبق نظام بانكي كشوردرگفت وگوبا«تجارت»مي‌گويد:هم‌اكنون نظام بانكي كشور با سه معضل كمبود سرمايه، بدهي دولت و مطالبات معوق غيرجاري دست و پنجه نرم ميکند كه راهكاراصلي براي جبران كمبود سرمايه اين است كه سهامداران بانك اقدام به افزايش سرمايه كنند به عبارتي سهامداران بايد درمجمع عمومي‌اعلام کنند که سرمايه بانک افزايش پيدا کرده است، اما به دليل اينکه دولت،سهامداربسياري از بانکهاي بزرگ است اقدامي‌به افزايش سرمايه بانک نمي‌کند و حتي بدهي خود را هم به نظام بانکي پرداخت نمي‌کند و صاحبان بانکهاي کوچک هم نقدينگي کافي برافزايش سرمايه بانک ندارند. لذا تنها راه ممکن براي افزايش سرمايه بانک‌ها اين است که سهامداران سهام خود را ارزيابي کرده و سپس دربورس عرضه کنند. به عبارت ساده‌تر عموم مردم از جمله افرادي که متقاضي راه‌اندازي بانک خصوصي هستند، سهام بانك‌ها را خريداري مي‌كنند.با فروش سهام بانک‌ها در بورس مي‌توان کمبود سرمايه بانک‌ها را تاحدودي جبران کرد،اما افزايش سرمايه و فروش سهام بانک‌ها در بورس طي بازه زماني کوتاه مدت امکان‌پذيرنيست و زمان‌براست، يعني بانک‌ها درچند مرحله بايد افزايش سرمايه دهند. البته سهام برخي از اين بانک‌ها را هم شخصي خريداري نخواهد کرد، زيرا کفايت سرمايه آنها نزديک به صفر درصد است. متاسفانه صاحبان بانکهاي خصوصي و دولتي به دليل ازدست ندادن قدرت ترجيح مي‌دهند که با سپرده‌هاي مردم اوضاع خود را بچرخانند، اما تا ابد نمي‌توانند اين کاررا ادامه دهند وديريا زود با بحران عظيمي‌مواجه خواهند شد که مجبورمي‌شوند يا بانک را تعطيل کرده يا با عرضه سهام در بورس اقدام به افزايش سرمايه بانک کنند.
ادغام بانک‌ها مساله کمبود سرمايه را حل نخواهد کرد
اين کارشناس ارشد بانکي درخصوص ادغام بانک‌ها با يکديگرمي‌گويد:ادغام بانک‌ها مساله کمبود سرمايه را حل نخواهد کرد، بلکه هزينه‌ها را کاهش مي‌دهد.به عبارتي وقتي دو بانك در يك منطقه ازشهرشعبه دارند وشعبات آن دوبانك با يكديگر ادغام شوند، يكي از شعبه‌ها باز مي‌ماند وشعبه ديگر بسته ميشود كه مي‌توان ملك يا سرقفلي آن شعبه بسته شده را فروخت كه بدون‌شك با كاهش پرسنل هزينه بانك كاهش پيدا مي‌كند وبا انتخاب مديريت صحيح اقتصاد بانك بهبود پيدا خواهد كرد. اما درشرايط فعلي ادغام بانك‌ها با يكديگر عملكردي نيست كه بتوان يك‌شبه آن را انجام داد، بلكه نيازمند به پروسه طولاني‌مدت يك يا دوساله است كه بتوان تصميم گرفت كه يك بانك با كدام بانك كشور ادغام شود، بنابراين پروژه ادغام بانك‌ها با يكديگر موضوعي نيست كه بتوان طي بازه زماني كوتاه مدت انجام داد.
پيش شرط خريد بانکهاي ايراني
حاتمي‌يزد درخصوص ادغام بانکهاي ايراني با بانکهاي خارجي تصريح ميکند:زمينه ادغام بانکهاي کشور با بانکهاي خارجي در ايران وجود ندارد. بانک‌ها خارجي حتي حاضرنيستند براي بانکهاي کشورما حساب جاري بازکنند،زيرا هر بانک خارجي که با ايران کار کند مورد تنبيه وجريمه دولت آمريکا قرارمي‌گيرد.به عبارت ساده‌تر باتوجه به اينکه کفايت سرمايه بيشتر بانکهاي کشور بسيار پايين است، راهكاري كه براي افزايش كفايت سرمايه بانك‌ها مي‌توان انجام داد اين است كه يک بانک قوي خارجي، يک بانک ضعيف ايراني را خريداري كند وبانك ايراني هم قبل اززمان خريداري بايد حساب‌هاي مالي خود را شفاف کند تا ارزش سهام تعيين شود و تعيين ارزش سهام هم منوط بر تعيين ميزان مطالبات بانك ازمردم، بخش خصوصي و دولت است،اما اگر ارزش سهام بانکهاي کشور هم تعيين شود، بانکهاي خارجي به دليل مشکلات و جريمه‌هايي که دولت آمريکا براي آنها ايجاد ميکند،حاضر نيستند که با بانکهاي ايراني تعامل حتي درحد بازگشايي حساب جاري داشته باشند.
13 درصد؛ نسبت کفايت سرمايه بانک‌ها
نسبت کفايت سرمايه يکي ازنسبت‌هاي سنجش سلامت عملکرد وثبات مالي بانک‌ها است، لذا بانک‌ها بايد سرمايه کافي براي پوشش دادن ريسک ناشي از فعاليت‌هاي خود داشته باشند تا آسيب‌هاي وارده به سپرده‌گذاران منتقل نشود.طبق ضوابط بين‌المللي کفايت سرمايه بانک‌ها حداقل بايد معادل 10 درصد ازمجموع دارايي‌هاي آن بانک باشد.درحال حاضرهيچ‌کدام از بانکهاي کشور سرمايه لازم و کافي ندارند به‌طوري که طي بررسي‌هاي انجام شده هم‌اکنون نسبت کفايت سرمايه بسياري از بانکهاي کشورتنها به 5 درصد مي‌رسد و برخي بانک‌ها نيز حتي يک درصد هم کفايت سرمايه ندارند که دليل اصلي کمبود کفايت سرمايه بانکهاي ايران نه به دليل قدرت وام دهي بالاي بانکهاي کشوراست، بلکه بيشتردارايي بانک‌ها به سمت بنگاهداري املاک ومستغلات حرکت کرده که با توجه به شرايط کنوني اقتصادي کشورقابليت نقدشوندگي ندارند. براساس بازل 3 بانك‌هاي دنيا بايد تا سال 2018 ميلادي كفايت سرمايه خود را به 13 درصد برسانند.به عبارتي کفايت سرمايه بانک‌ها بايد معادل 13 درصد ازمجموع تسهيلاتي باشد که بانک‌ها تخصيص مي‌دهند. باتوجه به اينکه افزايش مطالبات معوق غيرجاري به بيش از 250 هزارميليارد تومان،رشد بنگاهداري وسرمايه‌گذاري بانک‌ها در املاک ومستغلات ازمشکلات کنوني نظام بانکي ايران به شمارمي‌رود،لذا سوالي که مطرح ميشود اين است که آيا با اجراي قوانين بازل 3 درخصوص رسيدن کفايت سرمايه بانک‌ها به 13 درصد، مشکلات کنوني نظام بانکي ايران حل ميشود يا وضعيت نظام بانکي کشور بحراني‌ترخواهد شد؟
شمشيردولبه اجراي بازل 3
بعد ازاجراي بازل 1 و در پي بحران‌هاي مالي،کميته بال( BCBS ) سعي داشت تا با يک روند تکاملي فعاليت بانکي را تحت کنترل درآورد تا ازاين طريق از سپرده‌هاي مردم واقتصاد محافظت شود که دراين راستا اين کميته اجراي بازل 3 ازسوي بانکهاي دنيا را الزامي‌اعلام کرد که تا انتهاي سال 2018 ميلادي بايد به طورکامل اجرايي شود. بازل 3 با اصلاح قوانين واستانداردهاي جهاني بايد ريسک سيستماتيک بانک‌ها را کاهش دهد،به عبارتي بازل 3 براي کاهش ريسک سيستماتيک بانک‌ها،محدوديت‌هاي جديدي ازجمله حجم نقدينگي،نسبت اهرمي‌وکفايت سرمايه بانک‌ها لحاظ کرده است. به طورحتم اجراي بازل 3 براي بهبود نظام بانکداري و کاهش ريسک سيستماتيک نظام مالي است،اما مي‌تواند نتايج معکوسي برميزان وام‌دهي بانکهاي کشورهاي درحال توسعه داشته باشد. به عبارت ساده‌تراجراي بازل 3 همچون شمشير دو لبه است که با مديريت صحيح رشد اقتصادي پايداربه همراه خواهد داشت و در صورت اجراي نادرست رکود اقتصادي را عميق‌ترخواهد کرد.
کاهش قدرت وام‌دهي بانک‌ها با اجراي بازل 3
چنانچه بخواهيم نتايج اجراي بازل 3 را درنظام بانکي ايران باتوجه به کفايت سرمايه 4 درصدي بيشتربانک‌هاي کشور بررسي کنيم، لازم به ذکر است که براساس بازل 3 کفايت سرمايه بانک‌ها تا سال 2018 ميلادي بايد به 13 درصد برسد،يعني بانکهاي ايران بايد 13 درصد ازمجموع تسهيلاتي که به بنگاه‌هاي توليدي مي‌دهند را درنزد خود نگهداري کنند که به طورحتم اجراي بازل 3 باعث کاهش قدرت وام دهي بانکهاي کشور وبه دنبال آن کاهش ميزان فعاليت‌هاي اقتصادي ميشود که به رکود صنايع کوچک و متوسط دامن مي‌زند،به عبارتي تا زماني که گزارش‌هاي اقتصادي خبري ازرونق‌اقتصادي کشورنداشته باشد،اجراي کامل بازل 3 قدرت وام‌دهي بانکهاي کشوررا کاهش داده و مانع خروج تمام بخشهاي اقتصادي ازرکود ميشود.همچنين بخش عظيمي‌ازمنابع مالي بانکهاي کشور به دو صورت طلب ازدولت ومطالبات معوق غيرجاري است که هيچگونه بازدهي براي بانک‌ها به‌همراه ندارد،لذا اعمال دقيق قوانين بازل 3 درچنين زماني که بانک‌ها با کمبود نقدينگي مواجه هستند،قسمت ديگري ازمنابع‌درآمدی بانک‌ها را قفل کرده و توان تسهيلات‌دهي بانک‌ها را کاهش چشمگيري مي‌دهد که درنهايت منجربه کاهش سودآوري بانک‌ها وتامين سود سپرده‌ها خواهد شد که اين امر منجر به خروج سپرده‌ها ازبانک‌ها ميشود.
رشد مجدد موسسات مالي واعتباري غيرمجاز
همچنين به گفته برخي ازکارشناسان اقتصادي،احتمال دارد که در راستاي اجراي بازل 3 با تشديد محدوديت‌ها دربانک‌هاي کشور، وجود بانکهاي سايه يعني موسسات مالي واعتباري غيرمجاز دوباره پررنگ ترشود که اين بانکهاي سايه براي جذب منابع مالي با بانکهاي دولتي وخصوصي رقابت مي‌کنند،لذا نبود نظارت برموسسات مالي واعتباري غيرمجازوبزرگ‌ترشدن آنها به طورغير مستقيم باعث ايجاد ريسک سيستماتيک درنظام مالي ميشود که هدف اصلي بازل 3 کاهش ريسک سيستماتيک درنظام مالي است، بنابراين موفقيت بازل 3 به بررسي دقيق بخش بانکداري غير‌رسمي‌يک کشوربستگي دارد،لذا تا سامان نيافتن بازارغير‌متشکل پولي به صورت کامل درکشورما وضع قوانين شديد بربانک‌ها مقداري ازنقدينگي را به سوي موسسات مالي واعتباري غير‌مجازهدايت خواهد کرد.
١٧ ميليارد دلار؛سرمايه بانکهاي کشور
نبود سيستم اعتبارسنجي دقيق مشتريان،بنگاهداري،سرمايه‌گذاري‌هاي پرريسک وکمبود نقدينگي ازمهم‌ترين مشکلات بانکداري در سطح جهان است که بانکهاي ايران با شدت بيشتري با آن روبه‌رو هستند، با اين اوصاف انجام اصلاحات وسالم‌سازي نظام مالي عملکردي زمان‌بر است که هرگونه شتاب‌زدگي باعث فاصله گرفتن از وضعيت مطلوب خواهد شد، بنابراين سوالي که مطرح ميشود اين است که براي رسيدن نسبت کفايت سرمايه بانك‌هاي ايراني به 13 درصد در راستاي اعتماد بانکهاي بين‌المللي براي تعامل وهمکاري بدون اينکه باعث رکود صنايع کوچک ومتوسط و خروج سپرده‌ها از بانک‌ها شود بايد چه راهکاري انديشيد؟ که دراين‌باره محمد ربيع زاده کارشناس ارشد بانکي درگفت‌وگوبا«تجارت»مي‌گويد: کل دارايي‌هاي بانك‌هاي ايراني ١٩ هزارهزار ميليارد ريال يعني حدود ٦٠٠ ميليارد دلاراست. با احتساب اقلام زيرخط ٢٣٣١٩ هزار ميليارد ريال است. سرمايه بانك‌هاي کشور ٥٧٧ هزار ميليارد ريال يعني حدود ١٧ ميليارد دلار است. طبق بازل٣ بانك‌هاي دنيا بايد تا سال ٢٠١٨ ميلادي كفايت سرمايه خود را به ١٣درصد برسانند، لذا وقتي متوجه ميشويم كه متوسط فعلي كفايت سرمايه بانك‌هاي ايراني به ٣ درصد هم نمي‌رسد انگيزه براي اقدامات فوري در بازسازي نظام بانكي بيشترمي‌شود. اتفاق مهمي‌كه دربازل٣ افتاده اين است كه اگر بانكي در شركت‌هايي سهامدار است كه اين شركت‌ها در حوزه فعاليت بانكي نيستند مانند فولاد، معدن و ... درمحاسبات كفايت سرمايه تمامي‌اين سرمايه‌گذاري‌ها از سرمايه آن بانك كسر ميشود و همچنين ذخيره‌گيري تسهيلات بانك‌ها بايد شفاف و استانداردهاي IFRS رعايت شود.
١٨٩ ميليارددلار؛هزينه بازسازي نظام بانکي
ربيع زاده ادامه مي‌دهد: بانك‌هاي ايراني براي بازسازي نياز به تزريق١٨٩ ميليارد دلارمعادل ٤٠ درصد توليد ناخالص داخلي دارند كه واريزيكباره اين وجوه توسط دولت وبخش خصوصي امكان‌پذيرنيست.اين کارشناس ارشد بانکي با اشاره به اينکه با استفاده از مدل ژاپني و كره‌اي بايد به مدت سه سال به مديران بانك‌ها فرصت داده شود، تصريح ميکند: با استفاده از روش آب رفتن ترازنامه بايد دارايي‌هاي مازاد بانک‌ها چون املاك، مستغلات و ساير سرمايه‌گذاري‌ها فروخته شده و با كاهش NPL از وجه آن براي كاهش بدهي‌ها استفاده شود. با كوچك شدن ترازنامه بانک‌ها، سهم حقوق صاحبان سهام افزايش پيدا ميکند. بعد از گذشت سه سال و پس از اصلاحات ساختاري، بانك‌ها با كفايت سرمايه زير ٤ درصد منحل شده و سپرده‌هاي آنها بايد به بانك‌هاي دولتي منتقل شود و بانك‌هايي با كفايت سرمايه ٤ تا ١٠ درصد ادغام شوند و با افزايش نقدي سرمايه، بانك‌ها با كفايت سرمايه بيش از ١٠ درصد به فعاليت خود ادامه دهند.
لزوم عرضه سهام بانک‌ها در بورس
همچنين در اين‌باره احمد حاتمي‌يزد ازمديران اسبق نظام بانكي كشوردرگفت وگوبا«تجارت»مي‌گويد:هم‌اكنون نظام بانكي كشور با سه معضل كمبود سرمايه، بدهي دولت و مطالبات معوق غيرجاري دست و پنجه نرم ميکند كه راهكاراصلي براي جبران كمبود سرمايه اين است كه سهامداران بانك اقدام به افزايش سرمايه كنند به عبارتي سهامداران بايد درمجمع عمومي‌اعلام کنند که سرمايه بانک افزايش پيدا کرده است، اما به دليل اينکه دولت،سهامداربسياري از بانکهاي بزرگ است اقدامي‌به افزايش سرمايه بانک نمي‌کند و حتي بدهي خود را هم به نظام بانکي پرداخت نمي‌کند و صاحبان بانکهاي کوچک هم نقدينگي کافي برافزايش سرمايه بانک ندارند. لذا تنها راه ممکن براي افزايش سرمايه بانک‌ها اين است که سهامداران سهام خود را ارزيابي کرده و سپس دربورس عرضه کنند. به عبارت ساده‌تر عموم مردم از جمله افرادي که متقاضي راه‌اندازي بانک خصوصي هستند، سهام بانك‌ها را خريداري مي‌كنند.با فروش سهام بانک‌ها در بورس مي‌توان کمبود سرمايه بانک‌ها را تاحدودي جبران کرد،اما افزايش سرمايه و فروش سهام بانک‌ها در بورس طي بازه زماني کوتاه مدت امکان‌پذيرنيست و زمان‌براست، يعني بانک‌ها درچند مرحله بايد افزايش سرمايه دهند. البته سهام برخي از اين بانک‌ها را هم شخصي خريداري نخواهد کرد، زيرا کفايت سرمايه آنها نزديک به صفر درصد است. متاسفانه صاحبان بانکهاي خصوصي و دولتي به دليل ازدست ندادن قدرت ترجيح مي‌دهند که با سپرده‌هاي مردم اوضاع خود را بچرخانند، اما تا ابد نمي‌توانند اين کاررا ادامه دهند وديريا زود با بحران عظيمي‌مواجه خواهند شد که مجبورمي‌شوند يا بانک را تعطيل کرده يا با عرضه سهام در بورس اقدام به افزايش سرمايه بانک کنند.
ادغام بانک‌ها مساله کمبود سرمايه را حل نخواهد کرد
اين کارشناس ارشد بانکي درخصوص ادغام بانک‌ها با يکديگرمي‌گويد:ادغام بانک‌ها مساله کمبود سرمايه را حل نخواهد کرد، بلکه هزينه‌ها را کاهش مي‌دهد.به عبارتي وقتي دو بانك در يك منطقه ازشهرشعبه دارند وشعبات آن دوبانك با يكديگر ادغام شوند، يكي از شعبه‌ها باز مي‌ماند وشعبه ديگر بسته ميشود كه مي‌توان ملك يا سرقفلي آن شعبه بسته شده را فروخت كه بدون‌شك با كاهش پرسنل هزينه بانك كاهش پيدا مي‌كند وبا انتخاب مديريت صحيح اقتصاد بانك بهبود پيدا خواهد كرد. اما درشرايط فعلي ادغام بانك‌ها با يكديگر عملكردي نيست كه بتوان يك‌شبه آن را انجام داد، بلكه نيازمند به پروسه طولاني‌مدت يك يا دوساله است كه بتوان تصميم گرفت كه يك بانك با كدام بانك كشور ادغام شود، بنابراين پروژه ادغام بانك‌ها با يكديگر موضوعي نيست كه بتوان طي بازه زماني كوتاه مدت انجام داد.
پيش شرط خريد بانکهاي ايراني
حاتمي‌يزد درخصوص ادغام بانکهاي ايراني با بانکهاي خارجي تصريح ميکند:زمينه ادغام بانکهاي کشور با بانکهاي خارجي در ايران وجود ندارد. بانک‌ها خارجي حتي حاضرنيستند براي بانکهاي کشورما حساب جاري بازکنند،زيرا هر بانک خارجي که با ايران کار کند مورد تنبيه وجريمه دولت آمريکا قرارمي‌گيرد.به عبارت ساده‌تر باتوجه به اينکه کفايت سرمايه بيشتر بانکهاي کشور بسيار پايين است، راهكاري كه براي افزايش كفايت سرمايه بانك‌ها مي‌توان انجام داد اين است كه يک بانک قوي خارجي، يک بانک ضعيف ايراني را خريداري كند وبانك ايراني هم قبل اززمان خريداري بايد حساب‌هاي مالي خود را شفاف کند تا ارزش سهام تعيين شود و تعيين ارزش سهام هم منوط بر تعيين ميزان مطالبات بانك ازمردم، بخش خصوصي و دولت است،اما اگر ارزش سهام بانکهاي کشور هم تعيين شود، بانکهاي خارجي به دليل مشکلات و جريمه‌هايي که دولت آمريکا براي آنها ايجاد ميکند،حاضر نيستند که با بانکهاي ايراني تعامل حتي درحد بازگشايي حساب جاري داشته باشند.
رئيس سابق انجمن انبوه‌سازان استان تهران تاکيد کرد:
رئيس جمهور اخيرا به پيوست حکم وزير راه و شهرسازي اولويت‌هاي بخشهاي مسکن و اولويت‌هاي بخش حمل و نقل را به وي ابلاغ نمود و بر اصلاح ساختاري به منظور محقق کردن برنامه‌ها تاکيد کرد. در همين راستا با حسن محتشم فعال بخش مسکن و رييس سابق انجمن انبوه سازان استان تهران گفتگو کرديم و نظر ايشان را در باره چگونگي محقق شدن برنامه‌هاي دولت در بخش مسکن جويا شديم.
تمرکز بر ساخت واحدهاي کوچک
حسن محتشم در اين باره گفت: قاعدتا دولت بايستي براي ايجاد تحول و حل مشکل مسکن بايستي بر ساخت واحدهاي کوچک و اجاره آنها به اقشار کم درآمد متمرکز شود. وي در توضيح اين نکته افزود: از آنجا که دولت نمي‌تواند در اقتصاد آزاد دخالت داشته باشد لذا اين کار مي‌تواند از طريق مشارکت شهرداري‌ها با شرکتهاي خارجي تحقق پيدا کند . به اين ترتيب با الگوپذيري از کشورهاي خارج 50 درصد مبلغ يک خانه کوچک را از متقاضي مي‌گيرد و از بابت 50 درصد ديگر آن از وي اجاره دريافت ميکند. محتشم ادامه داد:در مرحله بعد متقاضي مي‌تواند 30 درصد باقيمانده پول واحد را بپردازد و در مرحله پاياني هم 20 درصد آن را پرداخت ميکند و به طور قطعي صاحب خانه ميشود. وي يادآور شد: الزاما هم نيازي به اين نيست که اين خانه‌ها داراي مشاعات بالا و پارکينگ باشند و مي‌توان براي حل مشکلات ترافيکي با هماهنگي شهرداري محوطه‌هايي را به پارکينگ اختصاص داد و پيش بيني‌هاي لازم در اين مورد انجام داد. محتشم در بخش ديگري از اظهارات خود بيان کرد: وزارت راه و شهرسازي بايد از طريق کاهش بروکراسي بر سرعت اقدامات خود بيفزايد. با اين ترتيبي وزارت راه و شهرسازي در پيش گرفته است همين مسکن مهري را که قول اتمام آن را تا پايان سال 96 داده است تا پايان سال 97 هم به پايان نخواهد برد. وي اضافه کرد: بنابراين لازم است اين وزارتخانه در شاکله اداري و وضعيت مديريتي خود تجديد نظر کند و شرايط را به قصد بهينه شدن تغيير دهد. او همچنين با اشاره به ساير برنامه‌هايدر دست اجراي وزارت راه و شهرسازي گفت: در باره بقيه اولويت‌هاي دولت در بخش مسکن مثل بافت فرسوده هم بايد گفت الان در حدود 15 سال است که دولتها و وزيران و استانداران واين اواخر ستاد بازآفريني شهري که تشکيل شده به طور قطعي و نهايي نتوانسته‌اند مشکلي را حل کنند و علي رغم همه فعاليت‌هايي که صورت مي‌گيرد نتيجه اقدامات آنها چشمگير نبوده است. محتشم در پايان خاطر نشان کرد: وزارت راه و شهرسازي و دولت بايستي در مواضع و سياست‌هاي خود در بخش بافت فرسوده تجديد نظر کند و با يک جمع بندي مناسب راه حل مطلوبي براي اين بخش طراحي و اجرا نمايد.
پيوست حکم انتصاب آخوندي
رئيس جمهوري ضمن صدور پيوست حکم انتصاب «عباس آخوندي» به عنوان وزير راه و شهرسازي دولت دوازدهم بر اصلاح ساختاري به منظور محقق کردن برنامه‌ها تاکيد کرد.
به گزارش ايرنا دکتر «حسن روحاني » پيوست حکم انتصاب آخوندي را ابلاغ کرد. در بخش‌هايي از اين ابلاغيه‌امده است:
... دولت دوازدهم، بر اساس برنامههايي که در دوران انتخابات رياست جمهوري به مردم ارائه شده است و نيز مبتني بر برنامه تقديم شده به مجلس شوراي اسلامي‌در هنگام معرفي وزيران، رسالتي بس سنگين برعهده دارد.
لذا ضروري است جنا‌ب‌عالي برنامه‌هاي وزارتخانه تحت مديريت خود را با توجه دقيق به جهت‌گيري‌ها و اولويت‌هاي ذيل تنظيم کرده و برنامه‌هاي اجرايي را ظرف 2 ماه به دفتر اينجانب ارائه نماييد.همچنين، سازمان برنامه و بودجه کشور موظف است هر 6 ماه يک‌بار گزارش مقايسه‌اي از پيشرفت و تحقق برنامه درباره اولويت‌هاي ابلاغي را به دفتر رئيس جمهور ارائه نمايد تا عملکرد و چگونگي پيشرفت برنامه‌ها ارزيابي شود.
اولويت‌هاي عمومي
ارتقاي سلامت نظام اداري، شفافيت مالي، بهبود دسترسي همگاني به اطلاعات، فراهم آوردن فرصت برابر، حفاظت از اموال دولتي و معيار قرار دادن قانون در همه‌امور در دستور کار قرار گيرد.
اعمال شايسته‌سالاري به عنوان تنها معيار انتـخاب همکاران و مديريت تعارض منافع در تصميم گيريها، واگذاري‌ها و انتصابات،ملاک قرار دادن «منشور حقوق شهروندي» در وزارتخانه و دستگاههاي تابعه به ويژه در حوزه‌هاي مرتبط با حقوق عمومي‌و توجه به حفاظت از محيط زيست در برنامه ريزي‌ها و سياستگذاريها بايد پيگيري شود.اولويت واگذاري فعاليتها به مردم و فراهم آوردن زمينه مشارکت هرچه بيشتر بخش خصوصي،توجه به رفع انحصارها و برقرارکردن فضاي رقابتي در کنارِ تحت کنترل قراردادن و قاعده مند کردن حوزه‌هاي انحصاري و اعمال اولويت ويژه بر استقرار دولت الکترونيک در حوزة تحت مديريت از ديگر موضوع‌هايي است که بايد پيگيري شود.به‌کارگيري هرچه بيشترجوانان، زنان و شهرونداني از اقوام و مذاهب در سطوح مديريتي و کارشناسي در سطوح مختلف اداري بايد به جد مورد توجه قرار گيرد.
اولويت‌هاي تخصصي حوزه حمل و نقل
ايجاد تحول در سرمايه گذاري در صنعت حمل‌و‌نقل ريلي،تحقق برونگرايي در حوزه حمل و نقل با بهره گيري از موقعيت ممتاز جغرافيايي کشور و اتصال به کشورهاي همجوار، توجه به برقي کردن راه‌آهن و جلب مشارکت بخش خصوصي و جذب سرمايه‌گذاري خارجي در تأمين زيرساخت‌هاي حمل‌و‌نقل بايد پيگيري شود.ادامة نوسازي ناوگان هوائي،تشويق به سرمايه گذاري بخش خصوصي و خارجي در توسعة آزادراهها و بزرگراهها،توسعه کريدورهاي تجاري و ترانزيت کشور با محوريت حمل‌و‌نقل ريلي و هوايي و جلب مشارکت بخش خصوصي و جذب سرمايه‌گذاري خارجي در تأمين زيرساخت‌هاي حمل‌و‌نقل،توسعه ناوگان با تاکيد بر حمل‌و‌نقل ترکيبي و توسعه بنادر به‌منظور تقويت توان تجاري کشوربايد از سوي اين وزارتخانه دنبال شود.
اولويت‌هاي تخصصي حوزه مسکن
همچنين در حوزه مسکن برنامه‌ريزي مؤثر براي ايجاد تحرک در بخش مسکن،ايجاد تحول براي توسعه سرمايه گذاري در بافت‌هاي فرسوده به‌عنوان مهمترين اولويت بخش مسکن، سياستگذاري مناسب براي تقويت سرمايه گذاري به‌منظور تسهيل برخورداري مسکن اولي‌ها و زوجهاي جوان،تلاش براي تحقق رشد بالاتر سرمايه گذاري در مسکن روستايي و طراحي ساز و کارهاي پايدار براي تأمين مالي سرمايه گذاري در بخش مسکن بايد مورد توجه قرار گيرد.
حسن محتشم در اين باره گفت: قاعدتا دولت بايستي براي ايجاد تحول و حل مشکل مسکن بايستي بر ساخت واحدهاي کوچک و اجاره آنها به اقشار کم درآمد متمرکز شود. وي در توضيح اين نکته افزود: از آنجا که دولت نمي‌تواند در اقتصاد آزاد دخالت داشته باشد لذا اين کار مي‌تواند از طريق مشارکت شهرداري‌ها با شرکتهاي خارجي تحقق پيدا کند . به اين ترتيب با الگوپذيري از کشورهاي خارج 50 درصد مبلغ يک خانه کوچک را از متقاضي مي‌گيرد و از بابت 50 درصد ديگر آن از وي اجاره دريافت ميکند. محتشم ادامه داد:در مرحله بعد متقاضي مي‌تواند 30 درصد باقيمانده پول واحد را بپردازد و در مرحله پاياني هم 20 درصد آن را پرداخت ميکند و به طور قطعي صاحب خانه ميشود. وي يادآور شد: الزاما هم نيازي به اين نيست که اين خانه‌ها داراي مشاعات بالا و پارکينگ باشند و مي‌توان براي حل مشکلات ترافيکي با هماهنگي شهرداري محوطه‌هايي را به پارکينگ اختصاص داد و پيش بيني‌هاي لازم در اين مورد انجام داد. محتشم در بخش ديگري از اظهارات خود بيان کرد: وزارت راه و شهرسازي بايد از طريق کاهش بروکراسي بر سرعت اقدامات خود بيفزايد. با اين ترتيبي وزارت راه و شهرسازي در پيش گرفته است همين مسکن مهري را که قول اتمام آن را تا پايان سال 96 داده است تا پايان سال 97 هم به پايان نخواهد برد. وي اضافه کرد: بنابراين لازم است اين وزارتخانه در شاکله اداري و وضعيت مديريتي خود تجديد نظر کند و شرايط را به قصد بهينه شدن تغيير دهد. او همچنين با اشاره به ساير برنامه‌هايدر دست اجراي وزارت راه و شهرسازي گفت: در باره بقيه اولويت‌هاي دولت در بخش مسکن مثل بافت فرسوده هم بايد گفت الان در حدود 15 سال است که دولتها و وزيران و استانداران واين اواخر ستاد بازآفريني شهري که تشکيل شده به طور قطعي و نهايي نتوانسته‌اند مشکلي را حل کنند و علي رغم همه فعاليت‌هايي که صورت مي‌گيرد نتيجه اقدامات آنها چشمگير نبوده است. محتشم در پايان خاطر نشان کرد: وزارت راه و شهرسازي و دولت بايستي در مواضع و سياست‌هاي خود در بخش بافت فرسوده تجديد نظر کند و با يک جمع بندي مناسب راه حل مطلوبي براي اين بخش طراحي و اجرا نمايد.
پيوست حکم انتصاب آخوندي
رئيس جمهوري ضمن صدور پيوست حکم انتصاب «عباس آخوندي» به عنوان وزير راه و شهرسازي دولت دوازدهم بر اصلاح ساختاري به منظور محقق کردن برنامه‌ها تاکيد کرد.
به گزارش ايرنا دکتر «حسن روحاني » پيوست حکم انتصاب آخوندي را ابلاغ کرد. در بخش‌هايي از اين ابلاغيه‌امده است:
... دولت دوازدهم، بر اساس برنامههايي که در دوران انتخابات رياست جمهوري به مردم ارائه شده است و نيز مبتني بر برنامه تقديم شده به مجلس شوراي اسلامي‌در هنگام معرفي وزيران، رسالتي بس سنگين برعهده دارد.
لذا ضروري است جنا‌ب‌عالي برنامه‌هاي وزارتخانه تحت مديريت خود را با توجه دقيق به جهت‌گيري‌ها و اولويت‌هاي ذيل تنظيم کرده و برنامه‌هاي اجرايي را ظرف 2 ماه به دفتر اينجانب ارائه نماييد.همچنين، سازمان برنامه و بودجه کشور موظف است هر 6 ماه يک‌بار گزارش مقايسه‌اي از پيشرفت و تحقق برنامه درباره اولويت‌هاي ابلاغي را به دفتر رئيس جمهور ارائه نمايد تا عملکرد و چگونگي پيشرفت برنامه‌ها ارزيابي شود.
اولويت‌هاي عمومي
ارتقاي سلامت نظام اداري، شفافيت مالي، بهبود دسترسي همگاني به اطلاعات، فراهم آوردن فرصت برابر، حفاظت از اموال دولتي و معيار قرار دادن قانون در همه‌امور در دستور کار قرار گيرد.
اعمال شايسته‌سالاري به عنوان تنها معيار انتـخاب همکاران و مديريت تعارض منافع در تصميم گيريها، واگذاري‌ها و انتصابات،ملاک قرار دادن «منشور حقوق شهروندي» در وزارتخانه و دستگاههاي تابعه به ويژه در حوزه‌هاي مرتبط با حقوق عمومي‌و توجه به حفاظت از محيط زيست در برنامه ريزي‌ها و سياستگذاريها بايد پيگيري شود.اولويت واگذاري فعاليتها به مردم و فراهم آوردن زمينه مشارکت هرچه بيشتر بخش خصوصي،توجه به رفع انحصارها و برقرارکردن فضاي رقابتي در کنارِ تحت کنترل قراردادن و قاعده مند کردن حوزه‌هاي انحصاري و اعمال اولويت ويژه بر استقرار دولت الکترونيک در حوزة تحت مديريت از ديگر موضوع‌هايي است که بايد پيگيري شود.به‌کارگيري هرچه بيشترجوانان، زنان و شهرونداني از اقوام و مذاهب در سطوح مديريتي و کارشناسي در سطوح مختلف اداري بايد به جد مورد توجه قرار گيرد.
اولويت‌هاي تخصصي حوزه حمل و نقل
ايجاد تحول در سرمايه گذاري در صنعت حمل‌و‌نقل ريلي،تحقق برونگرايي در حوزه حمل و نقل با بهره گيري از موقعيت ممتاز جغرافيايي کشور و اتصال به کشورهاي همجوار، توجه به برقي کردن راه‌آهن و جلب مشارکت بخش خصوصي و جذب سرمايه‌گذاري خارجي در تأمين زيرساخت‌هاي حمل‌و‌نقل بايد پيگيري شود.ادامة نوسازي ناوگان هوائي،تشويق به سرمايه گذاري بخش خصوصي و خارجي در توسعة آزادراهها و بزرگراهها،توسعه کريدورهاي تجاري و ترانزيت کشور با محوريت حمل‌و‌نقل ريلي و هوايي و جلب مشارکت بخش خصوصي و جذب سرمايه‌گذاري خارجي در تأمين زيرساخت‌هاي حمل‌و‌نقل،توسعه ناوگان با تاکيد بر حمل‌و‌نقل ترکيبي و توسعه بنادر به‌منظور تقويت توان تجاري کشوربايد از سوي اين وزارتخانه دنبال شود.
اولويت‌هاي تخصصي حوزه مسکن
همچنين در حوزه مسکن برنامه‌ريزي مؤثر براي ايجاد تحرک در بخش مسکن،ايجاد تحول براي توسعه سرمايه گذاري در بافت‌هاي فرسوده به‌عنوان مهمترين اولويت بخش مسکن، سياستگذاري مناسب براي تقويت سرمايه گذاري به‌منظور تسهيل برخورداري مسکن اولي‌ها و زوجهاي جوان،تلاش براي تحقق رشد بالاتر سرمايه گذاري در مسکن روستايي و طراحي ساز و کارهاي پايدار براي تأمين مالي سرمايه گذاري در بخش مسکن بايد مورد توجه قرار گيرد.
قاتل آتنا اصلاني دختر هفت ساله پارس آبادي در ملاعام و در ميدان باکري شهر پارس آباد اعدام شد.
صبح روز گذشته (چهارشنبه) قاتل دختر هفت ساله پارس آبادي در ملاعام و در حضور مردم داغدار پارس آباد از قتل آتنا اصلاني به دار مجازات آويخته شد. آتنا اصلاني دختر هفت ساله پارس آبادي اوايل تير ماه مفقود شده بود که بعد از ۲۰ روز جستجو جسد وي از پارکينگ قاتل پيدا شد.
بعد از تحقيقات پليس قاتل اين دختربچه نيز پيدا شد و در نهايت وي به قتل و آزار و اذيت اين کودک اعتراف کرد. دادگستري استان اردبيل بعد از تشکيل دادگاه کيفري اين قاتل را به اعدام به دليل تجاوز به عنف، قصاص به دليل قتل و رد مال، شلاق و حبس محکوم شده بود که با وجود اعتراض قاتل اين راي مورد بررسي قرار گرفته و تائيد شد. در نهايت قاتل مطابق راي دادگاه در ملاعام اعدام شد. دادستان عمومي‌و انقلاب اردبيل اعدام قاتل را مطابق راي دادگاه عنوان کرد.
بعد از تحقيقات پليس قاتل اين دختربچه نيز پيدا شد و در نهايت وي به قتل و آزار و اذيت اين کودک اعتراف کرد. دادگستري استان اردبيل بعد از تشکيل دادگاه کيفري اين قاتل را به اعدام به دليل تجاوز به عنف، قصاص به دليل قتل و رد مال، شلاق و حبس محکوم شده بود که با وجود اعتراض قاتل اين راي مورد بررسي قرار گرفته و تائيد شد. در نهايت قاتل مطابق راي دادگاه در ملاعام اعدام شد. دادستان عمومي‌و انقلاب اردبيل اعدام قاتل را مطابق راي دادگاه عنوان کرد.
پاسخ العبادي به اولتيماتوم روزه بارزاني
مسعود بارزاني بار ديگر تاکيد کرد،اگرظرف سه روزجايگزين واقعي براي همه‌پرسي روي ميزنباشد در مسيري گام برمي‌دارد که کشورهاي همجوار را نگران ميکند.
به گزارش ايسنا،به نوشته روزنامه فرامنطقه‌اي القدس العربي،مسعود بارزاني،رئيس اقليم کردستان عراق روز سه‌شنبه در جريان کارناوالي در شهرستان سوران در حمايت از همه‌پرسي استقلال گفت:اگرجايگزين واقعي ظرف سه روز وجود نداشته باشد غيرممکن است که همه‌پرسي را به تاخير بيندازيم و در صورت وجود جايگزين تضمين‌کننده حقوق‌مان در ۲۵ سپتامبر جشن مي‌گيريم و جشن‌هاي مردمي‌برگزار مي‌کنيم و اگر به جايگزين واقعي دست نيابيم همگي در همه‌پرسي راي مي‌دهيم.وي افزود: تصميم همه‌پرسي تصميمي‌ملت کردستان است نه يک شخص يا حزب خاص.بارزاني از تمام شرکت‌کنندگان در کارناوال خواست پرچم اقليم کردستان را به دست بگيرند و پرچم احزاب کردستاني را پايين بياورند.رئيس اقليم کردستان عراق بار ديگر گفت: در مشارکت با بغداد موفق نشديم و از اين رو بايد دو همسايه دوست و عزيز براي هم باشيم و براي ما راهي جز همه‌پرسي باقي نمانده است. از ما مي‌خواهند از خطر سبز ترسيم شده در مرزهاي کردستان عراق عقب‌بنشينيم اما ما به آنها مي‌گوييم هرگز آماده بحث در اين باره نيستيم.خط سبز همان خطي است که پل بريمر حاکم مدني آمريکايي در عراق در دهه ۹۰ قرن گذشته ترسيم کرد که خط تماس بين نيروهاي ارتش عراق و پيشمرگ‌ها را در زمان صدام تشکيل مي‌داد.بارزاني گفت: آري به همه‌پرسي به معناي اعلام استقلال نيست بلکه سرآغاز مذاکرات جدي با بغداد بر سر مسائل پيچيده است.وي تصريح کرد، قطع حقوق کارمندان اقليم به منزله عمليات انفال ديگري است که ملت کردستان با آن روبه‌رو شدند. دولت کنوني عراق دولتي ديني است نه فدرالي و ما مي‌خواهيم مستقل شويم. ما به دنبال مناصب در بغداد نيستيم.رئيس اقليم کردستان عراق ادامه داد: به خوبي مي‌دانيم تمامي‌قوانين پارلمان عراق عليه اقليم کردستان است. همچنان بعضي معتقدند ما درباره پست‌هاي اصلي و وزارتي با بغداد مذاکره خواهيم کرد آنها نمي‌دانند که اين مرحله تمام شده است. من به تمام دوستانم مي‌گويم با ما با زبان تهديد حرف نزنيد چون ما تهديد هيچ کس را نمي‌پذيريم و بعد از استقلال همسايگان خوبي خواهيم بود و عليه هيچ جناحي متوسل به زور نمي‌شويم.
درباره استقلال کردستان مذاکره نمي‌کنيم
اين در حالي است که حيدر العبادي، نخست وزير عراق نيز روز سه‌شنبه گفت، با هر گونه همه‌پرسي استقلال کردستان عراق مخالف است و اين همه‌پرسي از نظر او مردود است چه الان باشد يا در آينده. چه در منطقه اقليم باشد يا در مناطق مورد مناقشه.اين موضع گيري العبادي در واکنش به اظهارات اخير بارزاني است که گفته بود، در صورت وجود تضمين مذاکرات درباره استقلال در آينده حاضر به تعليق همه‌پرسي است.العبادي تمامي‌احتمالات را در قبال مداخله نظامي‌در کرکوک که ساکنان آن عرب، کرد و ترکمان هستند، باز گذاشت.نخست وزير عراق تاکيد کرد: در صورتي که شهروندان کرکوک در معرض خطر قرار بگيرند وظيفه شرعي ما حمايت از آنها و برقراري امنيت است.وي افزود: ما صراحتا به پليس کرکوک گفتيم بايد به وظايفش در برقراري امنيت عمل کرده و به ابزار سياسي تبديل نشود.نخست وزير عراق تصريح کرد، امنيت کرکوک منوط به نيروهاي آسايش و نيروهاي پليس عراق وابسته به دولت فدرال است.العبادي در واکنش به طرح جايگزين سازمان ملل درباره همه‌پرسي گفت: بغداد با اقليم مذاکراتي را که سه سال به طول مي‌انجامد را آغاز خواهد کرد.سازمان ملل به مسعود بارزاني پيشنهاد کرده است، مقابل صرف نظر از برگزاري همه‌پرسي حاضر است به دستيابي به توافق بين بغداد و اربيل در بازه زماني سه ساله کمک کند.العبادي گفت: در صورتي که به راه حلي نرسيم کردها راه‌هايي طبق قانون اساسي بيابند. من مخالف درگيري مسلحانه با اقليم کردستان هستم.وي تصريح کرد: دولت مخالف برگزاري همه‌پرسي حتي روي مرزهاي مارس ۲۰۰۳ است تصميمات سه گانه قوا در مخالفت با همه‌پرسي است که همگي طبق قانون اساسي است اگر همه‌پرسي برگزار شود بايد طبق مذاکره و قانون اساسي باشد.نخست وزير عراق تاکيد کرد: اکثر کشورهاي غربي از جمله‌امريکا به ما گفته‌اند که از همه‌پرسي يا هر گونه منطقه‌اي تحت نظارت بغداد نباشد حمايت نمي‌کنند.وي افزود: مخالف مداخله ديگر کشورها در امور داخلي عراق هستم و کردها بايد دست از همه‌پرسي بردارند و پاي ميز مذاکره بيايند. تشکيل دولتي قومي‌و مذهبي عاقلانه نيست.نخست وزير عراق ادامه داد: ما براي يک منطقه يا شهر يا يک قطعه زمين هرگز نخواهيم جنگيد و جنگ کاملا از نظر ما مردود است. بغداد هرگز بر سنجار يا مناطق مورد مناقشه مستولي نمي‌شود چراکه ساکنان اين مناطق همان کساني هستند که بر مناطق‌شان حکومت خواهند کرد.وي اظهار داشت: به جاي اينکه وارد درگيري در اين مناطق شويم مي‌خواهيم با هم براي حمايت و تامين امنيت اين مناطق همکاري کنيم. نمي‌توان عراق را در حال حاضر به وضعيت زمان ديکتاتوري کرد که تمام جريان‌ها در معرض ظلم قرار داشتند.العبادي تاکيد کرد، طرح‌هاي خبيثانه پشت درخواست‌هاي تحريک‌هاي آميز از دو طرف است و هرگز هيچ مجازات و فشاري عليه شهروندان کرد اتخاذ نخواهد شد اما احتمال اتخاذ تدابير حقوقي عليه برخي شخصيت‌ها وجود دارد.نخست وزير عراق فاش کرد، به نيچروان بارزاني نخست وزير اقليم کردستان عراق ابلاغ کرده تسلط زوري بر نفت کرکوک امري رد شده است و براي بازگرداندن آن تلاش خواهد کرد.وي افزود: جناحي که مانع اجراي ماده ۱۴۰ ميشود همان کسي است که به دنبال تسلط بر مناطق مورد مناقشه است.العبادي تاکيد کرد: هيچ دولتي جز اسرائيل به استقلال کردستان کمک نمي‌کند. برخي گروه‌هاي کرد معتقدند تل‌آويو در راستاي حمايت از همه‌پرسي در آمريکا نفوذي دارد اما لابي اسرائيلي درگير مسائل خاص خودش است.از سوي ديگر، يک منبع دولتي آگاه اعلام کرد که طرح ارائه شده سازمان ملل شامل بندهاي مقدماتي است که مي‌تواند عملاً به جدايي عراق بينجامد.وي تصريح کرد: اجراي ماده ۱۴۰ (که مربوط به مناطق مورد مناقشه است) با تضمين سهم اقليم و نيروهاي پيشمرگ در بودجه دولت فدرال، تمامي‌اين‌ها بغداد را مجبور خواهد کرد تا اگر نتواند اين طرح را اجرايي کند، همه پرسي را بپذيرد.اين منبع تاکيد کرد، کردها به مخالفت‌هاي آمريکا که اين زمان را براي جدايي از عراق مناسب نمي‌داند، اهميت نمي‌دهند.وي گفت، تشويق‌هاي اسرائيل کردها را وامي‌دارد تا به موضع خود پايبند باشند و بر تشکيل کشور خود پافشاري ورزند که اين امر تمامي‌کشورها را وادار ميکند تا تسليم امر واقع شده و آن را به رسميت بشناسند.وي مدعي شد: اگر حجم سرمايه گذاري‌ها را که به حدود چهار ميليارد دلار مي‌رسد و روابط تاريخي ميان دو طرف را مد نظر قرار دهيم، روسيه از اولين کشورهايي خواهد بود که جدايي کردستان را تاييد خواهد کرد.در همين حال، خسرو کوران، از رهبران حزب دموکرات کردستان تصريح کرد، همه‌پرسي پابرجاست و اعطاي "چند ميليارد" از سوي بغداد باعث تغيير آن نخواهد شد.وي گفت، توافقي که سازمان ملل مطرح کرده است، به بلندپروازي‌هاي اقليم کردستان جامه عمل نمي‌پوشاند.همزمان، احمد المساري از نمايندگان "ائتلاف گروه‌هاي عراقي" نسبت به محتوي "طرح جايگزين همه‌پرسي" اظهار تعجب کرده و گفت: اطلاعات موجود نشان مي‌دهد که اين توافق به تمديد دوره رئيس اقليم کردستان براي دو سال ديگر مي‌انجامد و در مقابل همه‌پرسي براي مدت دو سال به تعويق مي‌افتد.از سوي ديگر، خالد الاسدي، از نمايندگان ائتلاف دولت قانون مخالفت خود را با هرگونه طرح يا توافقنامه‌اي که به تقسيم عراق و تجزيه آن بينجامد، اعلام کرد و گفت: ايده همه‌پرسي اساساً مغاير با قانون اساسي است.
درباره استقلال کردستان مذاکره نمي‌کنيم
اين در حالي است که حيدر العبادي، نخست وزير عراق نيز روز سه‌شنبه گفت، با هر گونه همه‌پرسي استقلال کردستان عراق مخالف است و اين همه‌پرسي از نظر او مردود است چه الان باشد يا در آينده. چه در منطقه اقليم باشد يا در مناطق مورد مناقشه.اين موضع گيري العبادي در واکنش به اظهارات اخير بارزاني است که گفته بود، در صورت وجود تضمين مذاکرات درباره استقلال در آينده حاضر به تعليق همه‌پرسي است.العبادي تمامي‌احتمالات را در قبال مداخله نظامي‌در کرکوک که ساکنان آن عرب، کرد و ترکمان هستند، باز گذاشت.نخست وزير عراق تاکيد کرد: در صورتي که شهروندان کرکوک در معرض خطر قرار بگيرند وظيفه شرعي ما حمايت از آنها و برقراري امنيت است.وي افزود: ما صراحتا به پليس کرکوک گفتيم بايد به وظايفش در برقراري امنيت عمل کرده و به ابزار سياسي تبديل نشود.نخست وزير عراق تصريح کرد، امنيت کرکوک منوط به نيروهاي آسايش و نيروهاي پليس عراق وابسته به دولت فدرال است.العبادي در واکنش به طرح جايگزين سازمان ملل درباره همه‌پرسي گفت: بغداد با اقليم مذاکراتي را که سه سال به طول مي‌انجامد را آغاز خواهد کرد.سازمان ملل به مسعود بارزاني پيشنهاد کرده است، مقابل صرف نظر از برگزاري همه‌پرسي حاضر است به دستيابي به توافق بين بغداد و اربيل در بازه زماني سه ساله کمک کند.العبادي گفت: در صورتي که به راه حلي نرسيم کردها راه‌هايي طبق قانون اساسي بيابند. من مخالف درگيري مسلحانه با اقليم کردستان هستم.وي تصريح کرد: دولت مخالف برگزاري همه‌پرسي حتي روي مرزهاي مارس ۲۰۰۳ است تصميمات سه گانه قوا در مخالفت با همه‌پرسي است که همگي طبق قانون اساسي است اگر همه‌پرسي برگزار شود بايد طبق مذاکره و قانون اساسي باشد.نخست وزير عراق تاکيد کرد: اکثر کشورهاي غربي از جمله‌امريکا به ما گفته‌اند که از همه‌پرسي يا هر گونه منطقه‌اي تحت نظارت بغداد نباشد حمايت نمي‌کنند.وي افزود: مخالف مداخله ديگر کشورها در امور داخلي عراق هستم و کردها بايد دست از همه‌پرسي بردارند و پاي ميز مذاکره بيايند. تشکيل دولتي قومي‌و مذهبي عاقلانه نيست.نخست وزير عراق ادامه داد: ما براي يک منطقه يا شهر يا يک قطعه زمين هرگز نخواهيم جنگيد و جنگ کاملا از نظر ما مردود است. بغداد هرگز بر سنجار يا مناطق مورد مناقشه مستولي نمي‌شود چراکه ساکنان اين مناطق همان کساني هستند که بر مناطق‌شان حکومت خواهند کرد.وي اظهار داشت: به جاي اينکه وارد درگيري در اين مناطق شويم مي‌خواهيم با هم براي حمايت و تامين امنيت اين مناطق همکاري کنيم. نمي‌توان عراق را در حال حاضر به وضعيت زمان ديکتاتوري کرد که تمام جريان‌ها در معرض ظلم قرار داشتند.العبادي تاکيد کرد، طرح‌هاي خبيثانه پشت درخواست‌هاي تحريک‌هاي آميز از دو طرف است و هرگز هيچ مجازات و فشاري عليه شهروندان کرد اتخاذ نخواهد شد اما احتمال اتخاذ تدابير حقوقي عليه برخي شخصيت‌ها وجود دارد.نخست وزير عراق فاش کرد، به نيچروان بارزاني نخست وزير اقليم کردستان عراق ابلاغ کرده تسلط زوري بر نفت کرکوک امري رد شده است و براي بازگرداندن آن تلاش خواهد کرد.وي افزود: جناحي که مانع اجراي ماده ۱۴۰ ميشود همان کسي است که به دنبال تسلط بر مناطق مورد مناقشه است.العبادي تاکيد کرد: هيچ دولتي جز اسرائيل به استقلال کردستان کمک نمي‌کند. برخي گروه‌هاي کرد معتقدند تل‌آويو در راستاي حمايت از همه‌پرسي در آمريکا نفوذي دارد اما لابي اسرائيلي درگير مسائل خاص خودش است.از سوي ديگر، يک منبع دولتي آگاه اعلام کرد که طرح ارائه شده سازمان ملل شامل بندهاي مقدماتي است که مي‌تواند عملاً به جدايي عراق بينجامد.وي تصريح کرد: اجراي ماده ۱۴۰ (که مربوط به مناطق مورد مناقشه است) با تضمين سهم اقليم و نيروهاي پيشمرگ در بودجه دولت فدرال، تمامي‌اين‌ها بغداد را مجبور خواهد کرد تا اگر نتواند اين طرح را اجرايي کند، همه پرسي را بپذيرد.اين منبع تاکيد کرد، کردها به مخالفت‌هاي آمريکا که اين زمان را براي جدايي از عراق مناسب نمي‌داند، اهميت نمي‌دهند.وي گفت، تشويق‌هاي اسرائيل کردها را وامي‌دارد تا به موضع خود پايبند باشند و بر تشکيل کشور خود پافشاري ورزند که اين امر تمامي‌کشورها را وادار ميکند تا تسليم امر واقع شده و آن را به رسميت بشناسند.وي مدعي شد: اگر حجم سرمايه گذاري‌ها را که به حدود چهار ميليارد دلار مي‌رسد و روابط تاريخي ميان دو طرف را مد نظر قرار دهيم، روسيه از اولين کشورهايي خواهد بود که جدايي کردستان را تاييد خواهد کرد.در همين حال، خسرو کوران، از رهبران حزب دموکرات کردستان تصريح کرد، همه‌پرسي پابرجاست و اعطاي "چند ميليارد" از سوي بغداد باعث تغيير آن نخواهد شد.وي گفت، توافقي که سازمان ملل مطرح کرده است، به بلندپروازي‌هاي اقليم کردستان جامه عمل نمي‌پوشاند.همزمان، احمد المساري از نمايندگان "ائتلاف گروه‌هاي عراقي" نسبت به محتوي "طرح جايگزين همه‌پرسي" اظهار تعجب کرده و گفت: اطلاعات موجود نشان مي‌دهد که اين توافق به تمديد دوره رئيس اقليم کردستان براي دو سال ديگر مي‌انجامد و در مقابل همه‌پرسي براي مدت دو سال به تعويق مي‌افتد.از سوي ديگر، خالد الاسدي، از نمايندگان ائتلاف دولت قانون مخالفت خود را با هرگونه طرح يا توافقنامه‌اي که به تقسيم عراق و تجزيه آن بينجامد، اعلام کرد و گفت: ايده همه‌پرسي اساساً مغاير با قانون اساسي است.
مسعود يوسفي
روزنامه نگار
yousef44@yahoo.com
ژاژخــايي‌هـا و يـاوه گويي‌هاي کهنسال‌ترين رئيس جمهور تاريخ آمريکا بر عليه کشورمان تمامي‌ندارد. دونالد ترامپ روز سه شنبه گذشته اولين سخنراني دوران رياست جمهوري خود را در نشست مجمع عمومي‌سازمان ملل متحد ايراد کرد و طي آن کشورهاي ايران، سوريه، ونزوئلا، کوبا و کره شمالي را مثل گذشته مورد لفاظي و هدف اتهام قرار داد. سخنراني ترامپ در سازمان ملل چنان خام و به دور از معيارهاي غالب ديپلماتيک بود که واکنش منفي افراد و مجامع و رسانه‌هاي جهان را به سرعت و در سطح گسترده اي برانگيخت که اين واکنشها تا لحظه نگارش اين يادداشت همچنان ادامه دارد. هرچند تهديدات واتهامات ترامپ بر عليه ايران تا آنجا سخيف و بي مايه است که ارزش پاسخگويي ندارد با اين حال ذکر يک نکته براي يادآوري به دستياران و مشاوران رئيس جمهور سالخورده‌اما کم تجربه‌امريکا خالي از فايده نخواهد بود، باشد که از آن درس عبرت بگيرند و اين درس عبرت را هم به رئيس پرمدعاي خود بياموزانند. سالها قبل يعني در اوايل انقلاب اسلامي‌ايران جيمي‌کارتر رئيس جمهور آمريکا در پاسخ به اطرافيان خود که به او توصيه کرده بودند به ايران حمله کند گفته بود « اگر به ايران حمله کنم پاسخ تاريخ را نمي‌توانم بدهم». با اين حال او هم در ماجراي طبس و هم در ماجراي جنگ تحميلي به سخن خود وفادار نماند و به ايران حمله کرد و چنان که مي‌دانيم کاري از پيش نبرد و همانطوريکه خود گفته بود نتوانست به تاريخ پاسخ بدهد و شرمنده شد. حکايت اعتبار و شان تاريخي ايران که جيمي‌کارتر از آن سخن گفته بود در ميان فرهيختگان مغرب زمين حکايتي آشنا و ترديد ناپذير است. در بخشي ازيک سروده والت ويتمن شاعر بلندآوازه‌امريکايي و در ستايش صلح و دوستي در ميان همه مردم جهان ميخوانيم: « تو اي ايراني زيباپيکر که سواره مي‌تازي و تير بر هدف مي‌نشاني ...»، که به اين وسيله از تاريخ و مردم ايران به نيکي و سرافرازي ياد ميکند. همين معنا در کتاب‌هاي تاريخي اروپاييان نيز به کرات آمده است، کما اينکه هرودت مورخ دوران باستان در کتاب خود بارها به جنگاوري و تبحر ايرانيان در استفاده از ابزار و ادوات جنگي اشاره ميکند و سربلندي پارسيان را در طول نبردهاي تاريخي به رشته تحرير در مي‌آورد. اين اشاره تاريخي از آن رو آورده شد که دونالد ترامپ بيش از پيش متوجه جايگاه و شان تاريخي ملت ايران باشد و پيش از آن که او هم همچون سلف ناکام خود شرمنده شود در ياوه بافي‌ها و اظهارات تحريک آميزش تجديد نظر کند.
روزنامه نگار
yousef44@yahoo.com
ژاژخــايي‌هـا و يـاوه گويي‌هاي کهنسال‌ترين رئيس جمهور تاريخ آمريکا بر عليه کشورمان تمامي‌ندارد. دونالد ترامپ روز سه شنبه گذشته اولين سخنراني دوران رياست جمهوري خود را در نشست مجمع عمومي‌سازمان ملل متحد ايراد کرد و طي آن کشورهاي ايران، سوريه، ونزوئلا، کوبا و کره شمالي را مثل گذشته مورد لفاظي و هدف اتهام قرار داد. سخنراني ترامپ در سازمان ملل چنان خام و به دور از معيارهاي غالب ديپلماتيک بود که واکنش منفي افراد و مجامع و رسانه‌هاي جهان را به سرعت و در سطح گسترده اي برانگيخت که اين واکنشها تا لحظه نگارش اين يادداشت همچنان ادامه دارد. هرچند تهديدات واتهامات ترامپ بر عليه ايران تا آنجا سخيف و بي مايه است که ارزش پاسخگويي ندارد با اين حال ذکر يک نکته براي يادآوري به دستياران و مشاوران رئيس جمهور سالخورده‌اما کم تجربه‌امريکا خالي از فايده نخواهد بود، باشد که از آن درس عبرت بگيرند و اين درس عبرت را هم به رئيس پرمدعاي خود بياموزانند. سالها قبل يعني در اوايل انقلاب اسلامي‌ايران جيمي‌کارتر رئيس جمهور آمريکا در پاسخ به اطرافيان خود که به او توصيه کرده بودند به ايران حمله کند گفته بود « اگر به ايران حمله کنم پاسخ تاريخ را نمي‌توانم بدهم». با اين حال او هم در ماجراي طبس و هم در ماجراي جنگ تحميلي به سخن خود وفادار نماند و به ايران حمله کرد و چنان که مي‌دانيم کاري از پيش نبرد و همانطوريکه خود گفته بود نتوانست به تاريخ پاسخ بدهد و شرمنده شد. حکايت اعتبار و شان تاريخي ايران که جيمي‌کارتر از آن سخن گفته بود در ميان فرهيختگان مغرب زمين حکايتي آشنا و ترديد ناپذير است. در بخشي ازيک سروده والت ويتمن شاعر بلندآوازه‌امريکايي و در ستايش صلح و دوستي در ميان همه مردم جهان ميخوانيم: « تو اي ايراني زيباپيکر که سواره مي‌تازي و تير بر هدف مي‌نشاني ...»، که به اين وسيله از تاريخ و مردم ايران به نيکي و سرافرازي ياد ميکند. همين معنا در کتاب‌هاي تاريخي اروپاييان نيز به کرات آمده است، کما اينکه هرودت مورخ دوران باستان در کتاب خود بارها به جنگاوري و تبحر ايرانيان در استفاده از ابزار و ادوات جنگي اشاره ميکند و سربلندي پارسيان را در طول نبردهاي تاريخي به رشته تحرير در مي‌آورد. اين اشاره تاريخي از آن رو آورده شد که دونالد ترامپ بيش از پيش متوجه جايگاه و شان تاريخي ملت ايران باشد و پيش از آن که او هم همچون سلف ناکام خود شرمنده شود در ياوه بافي‌ها و اظهارات تحريک آميزش تجديد نظر کند.
روحاني در هفتاد و دومين مجمع عمومي‌سازمان ملل:
رئيس‌جمهور گفت: ادبيات جاهلانه، زشت، کينه‌توزانه و مشحون از اطلاعات غلط و اتهامات بي‌پايه‌اي که از زبان رئيس‌جمهور آمريکا عليه ملت ايران شنيده شد، در شأن سازمان ملل نبود.
به گزارش تسنيم، حجت‌الاسلام حسن روحاني رئيس‌جمهوري اسلامي‌ايران دقايقي پيش در هفتاد و دومين مجمع عمومي‌سازمان ملل به سخنراني پرداخت.رئيس‌جمهور در واکنش به اظهارت روز گذشته ترامپ اظهار داشت: ادبيات جاهلانه، زشت، کينه‌توزانه و مشحون از اطلاعات غلط و اتهامات بي‌پايه‌اي که از زبان رئيس‌جمهور آمريکا عليه ملت ايران ديروز در اين مجمع محترم شنيده شد، نه تنها در شأن سازمان ملل نبود بلکه در تقابل با خواسته‌امروز ملتها از اين اجلاس -يعني اتحاد دولتها براي مقابله با جنگ و تروريسم - قرار داشت.
متن کامل سخنان روحاني به شرح زير است:
بسم الله الرحمن الرحيم
آقاي رئيس،آقاي دبيرکل،عاليجنابان،خانمها و آقايان
مايلم در آغاز سخنم انتخاب رياست مجمع و همچنين دبيرکلّي جناب آقاي گوتِرِش را تبريک بگويم و براي ايشان در انجام مأموريت سنگيني که بر عهده گرفته‌اند، آرزوي موفقيت نمايم.چهار ماه پيش در دوازدهمين دوره از انتخابات رياست‌جمهوري در ايران، بيش از 41 ميليون يراني يعني 73 درصد واجدان شرايط، با حضور خود در پاي صندوق‌هاي راي، يک بار ديگر به برنامه اينجانب براي اعتدال و احترام به «حقوق بشر و حقوق شهروندي» در سياست داخلي و اتخاذ خط مشي «تعامل سازنده» در سياست‌خارجي و پيشرفت در مسير تحول اقتصادي اطمينان کردند. اين راي حاصل بلوغ سياسي اجتماعي در جامعه‌اي بود که تنها چهار دهه است حکومتي مردم‌سالار و آزاد را تجربه ميکند. اين راي صرفاً انتخاب يک رئيس‌جمهور نبود، بلکه يک سرمايه‌گذاري بزرگ سياسي، از سوي مردمي‌بود که بزرگترين پشتوانه نظام جمهوري اسلامي‌به شمار مي‌روند.حقوق بشر و حقوق شهروندي در کنار اسلام‌خواهي و عدالت‌جويي از مهمترين خواسته‌هاي مردم ايران در طول بيش از يکصد و پنجاه سال گذشته و به ويژه در انقلاب اسلامي‌سال 1357 بوده است. دولت من در دوره قبل، همزمان با پيشبرد مذاکرات هسته‌اي در عرصه خارجي، براي تدوين حقوق شهروندي در عرصه داخلي نيز تلاش نموده و «منشور حقوق شهروندي» را اعلام و براي اجرا ابلاغ نمود. تحقق اين منشور در راستاي خواسته‌هاي مردمي‌بود که 111 سال پيش، انقلاب مشروطيت و 39 سال پيش انقلاب اسلامي‌را عليه رژيم‌هاي خودکامه و ديکتاتور و به منظور دستيابي به حيثيت و کرامت والاي انساني و دستيابي به حقوق خود رقم زدند.
خانمها و آقايان
در اين بزرگترين تريبون بين‌المللي، با صداي بلند اعلام مي‌کنم که اعتدال منش و روش ملت بزرگ ايران است. اعتدال نه انزواطلبي است و نه استيلاجويي؛ اعتدال نه بي‌تفاوتي است و نه پرخاشگري.مشي اعتدال، مشي صلح است، اما صلحي عادلانه و جامع؛ نه صلح براي ملتي و جنگ و درگيري براي ملتي ديگر؛ اعتدال، آزادي و مردم‌سالاري است؛ اما به صورتي شامل و فراگير؛ نه حمايت ظاهري از آزادي در يک جا و پشتيباني از ديکتاتوري در جاي ديگر؛ اعتدال، هم‌افزايي انديشه‌هاست و نه رقص شمشيرها و بالاخره مشي اعتدال، زيبايي‌آفرين است. سلاح‌هاي مرگ بار صادراتي زيبا نيست؛ صلح زيباست، تحريم‌هاي ظالمانه زيبا نيست، عدالت زيباست.رويکرد ما صلح‌خواهي و حمايت از حقوق ملت‌هاست. ما ظلم را نمي‌پسنديم و از مظلوم دفاع مي‌کنيم. ما تهديد نمي‌کنيم و تهديد را از جانب هيچ کس نمي‌پذيريم. زبان ما زبان کرامت است و زبان تهديد را برنمي‌تابيم. ما اهل مذاکره‌ايم، اما از موضع برابر و احترام متقابل و با رويکرد برد برد.
در دنياي امروز صلح، امنيت، ثبات و پيشرفت کشورها در هم تنيده شده‌اند. نمي‌شود مردم فلسطين توسط رژيمي‌شرور و نژادپرست از کمترين حقوق انساني محروم باشند و غاصبان اين سرزمين در امنيت؟ نمي‌شود يمن، سوريه، عراق، بحرين، افغانستان، ميانمار و در بسياري مناطق ديگر در فقر و جنگ و درگيري زندگي کنند و عده‌اي گمان کنند که مي‌توانند امنيت و رفاه و توسعه بلندمدت در کشورهاي خود داشته باشند.
آقاي رئيس
ايران از گذشته، پرچم‌دار تسامح در حق اديان و اقوام مختلف بوده است. ما همان ملتي هستيم که يهوديان را از رنج اسارت بابلي نجات داديم؛ ارمنيان مسيحي را با آغوش باز در ميان خويش پذيرفتيم و در ميان خود يک "قارۀ فرهنگي" و تنوعي کم نظير از اقوام و اديان را جاي داده‌ايم. اين همان ايران است که همواره از مظلومان دفاع کرده است؛ قرن‌ها پيش مدافع حقوق يهوديان و اکنون مدافع حقوق فلسطينيان است. ايران همان ايران حق‌جو و آرامش‌طلب است.ما امروز در صف مقدم مبارزه با تروريزم و تندروي مذهبي در خاورميانه قرار داريم نه از موضع فرقه‌اي و قومي‌که از موضعي انساني، اخلاقي و استراتژيک.ايران نه مي خواهد، امپراتوري تاريخي‌اش را احيا کند و نه ميخواهد، مذهب رسمياش را حاکم کند و نه ميخواهد انقلابش را با زور سرنيزه صادر کند. ما به استواري فرهنگمان، حقيقت مذهبمان و اصالت انقلابمان آن قدر باور داريم که، هرگز نمي‌خواهيم آنها را چونان اهداف استعماري جديد بر کولۀ سربازان صادر کنيم. ما براي ترويج فرهنگ و تمدن و مذهب و انقلابمان، در قلبها وارد ميشويم و با عقلها سخن ميگوئيم. شعر ميخوانيم و با حکمت سخن ميگوئيم. سفيران ما، شاعران و عارفان و حکيمانمان هستند. ما با مولوي تا اين سوي اقيانوس اطلس را در نورديدهايم. ما با سعدي در دل آسيا نفوذ کردهايم. ما با حافظ جهان را فتح کردهايم پس چه نيازي ديگر، به فتح جديد داريم؟!
عاليجنابان
صداي اعتدال از طرف ملتي است که نه فقط در بيان، که در عمل به آنها پايبند بوده است. برجام، بهترين نشانه صدق ادعاي ما است.برجام حاصل بيش از دو سال مذاکرات فشرده است که نتيجة آن، مورد حمايت شوراي امنيت ملل متحد، و جامعه جهاني قرار گرفت و به صورت بخشي از قطعنامه 2231 شوراي امنيت در آمد. برجام متعلق به يک يا دو کشور نيست، برجام سند شوراي امنيت، و متعلق به کل جامعه بين‌المللي است.برجام ايجاد يک تعامل نو در مناسبات جديد جهاني است. تعاملي مبتني بر مشارکت و سازندگي دوجانبه، ميان ما و جهان. ما درهاي تعامل و همکاري را گشوديم. ما دهها قرارداد توسعه با دولتهاي توسعه يافته شرق و غرب بستيم. متاسفانه برخي خود را از اين امکان تازه محروم کردند. به خود تحريمي‌دست زدند و حال با احساس غبن، فکر مي‌کنند فريب خورده‌اند. در حاليکه ما نه فريب خورده‌ايم و نه کسي را فريب داده‌ايم.ما سطح برنامة هسته‌اي خود را، خود تعيين کردهايم. ما بازدارندگي هسته‌اي را نه از سلاح هسته‌اي که از دانش و مهمتر از آن از مقاومت ملت خود بدست آورده‌ايم. اين هنر و تکنيک ماست. آنها مي‌خواستند سلاح نداشتۀ اتمي‌را از ايران، سلب کنند و البته ما از سلب چيزي که نداشتيم و مدعي آن هم نبوديم، ابايي نداشتيم و نداريم. نمي‌توان پذيرفت رژيم غاصب صهيونيستي که با سلاح هسته‌اي‌اش منطقه و جهان را تهديد ميکند و متعهد به هيچ مقررات و نظارت بين‌المللي نيست، ملت‌هاي صلح طلب را نصيحت کند.تنها يک لحظه تصور کنيد که منطقة خاورميانه بدون برجام، در چه وضعيتي قرار داشت. تصور کنيد اگر در کنار جنگ‌هاي داخلي، تروريسم تکفيري، بحران‌هاي انساني، و وضعيت‌هاي پيچيده سياسي ـ اجتماعي در غرب آسيا، يک بحران ساختگي هسته‌اي نيز در اين منطقه وجود مي‌داشت؛ چه مي‌شد؟به صراحت اعلام مي‌کنم که جمهوري اسلامي‌ايران اولين کشوري نخواهد بود که برجام را نقض کند ولي در مواجهه با نقض آن عکس‌العمل متناسب و قاطع خواهد داشت. اگر اين توافق به دست «نااهلان عرصه سياست» از بين برود، مايه تأسف خواهد بود و دنيا فرصت بزرگي را از دست خواهد داد؛ اما چنين اقدامي‌هرگز قادر نخواهد بود جمهوري اسلامي‌ايران را در مسير پيشرفت و تعالي خود متوقف نمايد.
دولت جديد آمريکا با پيمان شکني و نقض تعهدات بين المللي، فقط اعتبار جهاني خود را مي‌شکند و اعتماد دولتها و ملتها نسبت به هر گونه مذاکره و تعهدات آينده خود را از دست مي‌دهد.
خانمها و آقايان
جمهوري اسلامي‌ايران مبتکر اتحاد جهاني براي مقابله با خشونت و افراطي‌گري است و گفتگو و مذاکره بر مبناي برد-برد را تنها مسير حل و فصل بحران‌هاي جهاني و منطقه‌اي مي‌داند. تعميق پيوندها با کشورهاي همسايه و منطقه، و افزايش سطح همکاري با کشورهاي دوست، انتخابِ آگاهانه ما است و عبور از تهديدات خطرناک و تحولات پيچيده دوران گذار فعلي جز با افزايش تماس‌ها و مراودات و نهادينه کردن گفتگو از سوي دولتها و ملتها امکان‌پذير نيست.ادبيات جاهلانه، زشت، کينه توزانه و مشحون از اطلاعات غلط و اتهامات بي‌پايه‌اي که از زبان رئيس جمهور آمريکا عليه ملت ايران ديروز در اين مجمع محترم شنيده شد، نه تنها در شأن سازمان ملل نبود بلکه در تقابل با خواسته‌امروز ملتها از اين اجلاس -يعني اتحاد دولتها براي مقابله با جنگ و تروريسم - قرار داشت.در همين جا اعلام مي‌کنم که توان دفاعي جمهوري اسلامي‌ايران، از جمله توانمندي‌هاي موشکي، تنها جنبه دفاعي و بازدارندگي داشته و براي حفظ صلح و ثبات در منطقه، و جلوگيري از ماجراجويي بيخردان هدف گذاري شده است. مردم شهرهاي مختلف ما در جنگ تحميلي هشت ساله قرباني موشک‌هاي دوربرد رژيم صدام بودند و ما هرگز اجازه تکرار چنين جاه طلبي‌هاي فاجعه بار را نخواهيم داد.بي ثباتي و خشونت‌ورزي در منطقه ما با مداخله نظامي‌قدرت‌هاي فرامنطقه‌اي تشديد شد؛ همان قدرت‌هايي که اکنون با هدف مداخله بيشتر و فروش سلاح‌هاي مرگبارشان ايران را به ايجاد ناامني متهم مي‌کنند. من به صراحت اعلام مي‌کنم که مداخله خارجي و تعيين تکليف براي مردم منطقه نتيجه‌اي جز تداوم و گسترش بحران برجاي نخواهد گذاشت. بحران‌هاي سوريه، يمن و بحرين راه حل نظامي‌ندارند و تنها از طريق توقف خشونت، و پذيرش راي و نظر مردم پايان پذير است.دولت آمريکا بايد براي مردم خود توضيح دهد که چرا با صرف صدها ميليارد دلار از دارايي‌هاي ملت خود و ملت‌هاي منطقه به جاي آن‌که به ثبات و امنيت کمک کند موجب قتل و فقر و ويراني و رشد تروريسم و افراطي‌گري شده است.
خانمها، آقايان
اقتصاد ايران در چهار سال اخير به خوبي نشان داد که از ظرفيتهاي کم نظير رشد و توسعه برخوردار است.تحريم‌هاي اقتصادي نه تنها مايه توقف ايران نشد ، بلکه عزم ملي را بر تقويت توليد ملي راسخ تر کرد. دستيابي به بالاترين نرخ رشد جهاني در سال گذشته نيز نشان داد که اقتصاد ايران مي‌تواند با پتانسيل رشد يک تريليون دلاري در بيست سال پيش رو ، اميدبخش‌ترين اقتصاد نوظهور جهان شود. سياست راهبردي ما براي تحقق اين رشد پايدار و متوازن، تعامل گسترده با جهان است. باور ما اين است که توسعه و امنيت، دست در دست هم ارتقاء مي‌يابد و منافع مشترک ، مي‌تواند ضامن امنيت منطقه اي و جهاني شود.ايران با برخورداري از بزرگترين ذخائر گاز و نفت در جهان، آمادگي دارد که در يک همکاري بلندمدت، به‌امنيت انرژي جهاني کمک کند و با سرمايه گذاري مشترک در زيرساخت‌هاي حمل و نقل دريائي ، ريلي و جاده اي، ظرفيت کريدورهاي ترانزيت بين المللي را ارتقاء بخشد. تقويت زيرساخت‌هاي اقتصادي در حوزه‌هاي گاز رساني، شبکه‌هاي برق، و ارتباطات ريلي و جاده اي ، امکان توليد ارزان با دسترسي به بازار بزرگ ملي و منطقه اي را براي پروژه‌هاي متنوع صنعتي فراهم کرده است. اينک با فراهم آمدن فضاي حقوقي مساعد، هيأت‌هاي متعدد سرمايه گذاران خارجي به ايران گسيل شده‌اند که به‌امضاي روزافزون قراردادهاي بزرگ سرمايه گذاري مشترک و تأمين مالي در حوزه‌هاي مختلف منجر شده است.سياست دولت در ايران بر آن است که با بهبود مستمر فضاي کسب و کار ، حمايت از حقوق مالکيت فکري، اصلاح مداوم قواعد حکمراني شرکتها و مبارزه جدي با پولشوئي، فضاي حقوقي مساعد براي سرمايه گذاري در شرکتهاي دانش بنيان و حوزه‌هاي مختلف فني و اقتصادي را بيش از پيش فراهم نمايد.عزم ملت ايران بر ساختن ايراني آزاد و پيشرو، و مشارکت در توسعه منطقه اي امن و آرام، بر مبناي اخلاق و احترام به حقوق بين الملل جدي است و در اين راه ، از مشارکت و همکاري همه سرمايه گذاران و صاحبان انديشه و ابتکار در سراسر جهان استقبال ميکند. من در اين جايگاه جهاني ، به سخنگوئي از ملت مهمان نواز ايران، از همه آنها که صلح و امنيت و پيشرفت را در سايه مشارکت و همکاري ملتها جستجو مي‌کنند، براي سفر به ايران و مشارکت در اين آينده پراميد، دعوت مي‌کنم.
خانمها، آقايان
ما مي‌توانيم با باور به تصميم چهار سال قبل خود در اين مجمع عمومي، براي ايجاد جهاني عاري از خشونت و افراط، گفتمان تحميل، يکجانبه گرايي، ارعاب و جنگ را به منطق گفتگو، هم‌افزايي و صلح تبديل کنيم؛ تا صداي اعتدال، تنها صداي غالب در جهان باشد.از توجه شما متشکرم.
متن کامل سخنان روحاني به شرح زير است:
بسم الله الرحمن الرحيم
آقاي رئيس،آقاي دبيرکل،عاليجنابان،خانمها و آقايان
مايلم در آغاز سخنم انتخاب رياست مجمع و همچنين دبيرکلّي جناب آقاي گوتِرِش را تبريک بگويم و براي ايشان در انجام مأموريت سنگيني که بر عهده گرفته‌اند، آرزوي موفقيت نمايم.چهار ماه پيش در دوازدهمين دوره از انتخابات رياست‌جمهوري در ايران، بيش از 41 ميليون يراني يعني 73 درصد واجدان شرايط، با حضور خود در پاي صندوق‌هاي راي، يک بار ديگر به برنامه اينجانب براي اعتدال و احترام به «حقوق بشر و حقوق شهروندي» در سياست داخلي و اتخاذ خط مشي «تعامل سازنده» در سياست‌خارجي و پيشرفت در مسير تحول اقتصادي اطمينان کردند. اين راي حاصل بلوغ سياسي اجتماعي در جامعه‌اي بود که تنها چهار دهه است حکومتي مردم‌سالار و آزاد را تجربه ميکند. اين راي صرفاً انتخاب يک رئيس‌جمهور نبود، بلکه يک سرمايه‌گذاري بزرگ سياسي، از سوي مردمي‌بود که بزرگترين پشتوانه نظام جمهوري اسلامي‌به شمار مي‌روند.حقوق بشر و حقوق شهروندي در کنار اسلام‌خواهي و عدالت‌جويي از مهمترين خواسته‌هاي مردم ايران در طول بيش از يکصد و پنجاه سال گذشته و به ويژه در انقلاب اسلامي‌سال 1357 بوده است. دولت من در دوره قبل، همزمان با پيشبرد مذاکرات هسته‌اي در عرصه خارجي، براي تدوين حقوق شهروندي در عرصه داخلي نيز تلاش نموده و «منشور حقوق شهروندي» را اعلام و براي اجرا ابلاغ نمود. تحقق اين منشور در راستاي خواسته‌هاي مردمي‌بود که 111 سال پيش، انقلاب مشروطيت و 39 سال پيش انقلاب اسلامي‌را عليه رژيم‌هاي خودکامه و ديکتاتور و به منظور دستيابي به حيثيت و کرامت والاي انساني و دستيابي به حقوق خود رقم زدند.
خانمها و آقايان
در اين بزرگترين تريبون بين‌المللي، با صداي بلند اعلام مي‌کنم که اعتدال منش و روش ملت بزرگ ايران است. اعتدال نه انزواطلبي است و نه استيلاجويي؛ اعتدال نه بي‌تفاوتي است و نه پرخاشگري.مشي اعتدال، مشي صلح است، اما صلحي عادلانه و جامع؛ نه صلح براي ملتي و جنگ و درگيري براي ملتي ديگر؛ اعتدال، آزادي و مردم‌سالاري است؛ اما به صورتي شامل و فراگير؛ نه حمايت ظاهري از آزادي در يک جا و پشتيباني از ديکتاتوري در جاي ديگر؛ اعتدال، هم‌افزايي انديشه‌هاست و نه رقص شمشيرها و بالاخره مشي اعتدال، زيبايي‌آفرين است. سلاح‌هاي مرگ بار صادراتي زيبا نيست؛ صلح زيباست، تحريم‌هاي ظالمانه زيبا نيست، عدالت زيباست.رويکرد ما صلح‌خواهي و حمايت از حقوق ملت‌هاست. ما ظلم را نمي‌پسنديم و از مظلوم دفاع مي‌کنيم. ما تهديد نمي‌کنيم و تهديد را از جانب هيچ کس نمي‌پذيريم. زبان ما زبان کرامت است و زبان تهديد را برنمي‌تابيم. ما اهل مذاکره‌ايم، اما از موضع برابر و احترام متقابل و با رويکرد برد برد.
در دنياي امروز صلح، امنيت، ثبات و پيشرفت کشورها در هم تنيده شده‌اند. نمي‌شود مردم فلسطين توسط رژيمي‌شرور و نژادپرست از کمترين حقوق انساني محروم باشند و غاصبان اين سرزمين در امنيت؟ نمي‌شود يمن، سوريه، عراق، بحرين، افغانستان، ميانمار و در بسياري مناطق ديگر در فقر و جنگ و درگيري زندگي کنند و عده‌اي گمان کنند که مي‌توانند امنيت و رفاه و توسعه بلندمدت در کشورهاي خود داشته باشند.
آقاي رئيس
ايران از گذشته، پرچم‌دار تسامح در حق اديان و اقوام مختلف بوده است. ما همان ملتي هستيم که يهوديان را از رنج اسارت بابلي نجات داديم؛ ارمنيان مسيحي را با آغوش باز در ميان خويش پذيرفتيم و در ميان خود يک "قارۀ فرهنگي" و تنوعي کم نظير از اقوام و اديان را جاي داده‌ايم. اين همان ايران است که همواره از مظلومان دفاع کرده است؛ قرن‌ها پيش مدافع حقوق يهوديان و اکنون مدافع حقوق فلسطينيان است. ايران همان ايران حق‌جو و آرامش‌طلب است.ما امروز در صف مقدم مبارزه با تروريزم و تندروي مذهبي در خاورميانه قرار داريم نه از موضع فرقه‌اي و قومي‌که از موضعي انساني، اخلاقي و استراتژيک.ايران نه مي خواهد، امپراتوري تاريخي‌اش را احيا کند و نه ميخواهد، مذهب رسمياش را حاکم کند و نه ميخواهد انقلابش را با زور سرنيزه صادر کند. ما به استواري فرهنگمان، حقيقت مذهبمان و اصالت انقلابمان آن قدر باور داريم که، هرگز نمي‌خواهيم آنها را چونان اهداف استعماري جديد بر کولۀ سربازان صادر کنيم. ما براي ترويج فرهنگ و تمدن و مذهب و انقلابمان، در قلبها وارد ميشويم و با عقلها سخن ميگوئيم. شعر ميخوانيم و با حکمت سخن ميگوئيم. سفيران ما، شاعران و عارفان و حکيمانمان هستند. ما با مولوي تا اين سوي اقيانوس اطلس را در نورديدهايم. ما با سعدي در دل آسيا نفوذ کردهايم. ما با حافظ جهان را فتح کردهايم پس چه نيازي ديگر، به فتح جديد داريم؟!
عاليجنابان
صداي اعتدال از طرف ملتي است که نه فقط در بيان، که در عمل به آنها پايبند بوده است. برجام، بهترين نشانه صدق ادعاي ما است.برجام حاصل بيش از دو سال مذاکرات فشرده است که نتيجة آن، مورد حمايت شوراي امنيت ملل متحد، و جامعه جهاني قرار گرفت و به صورت بخشي از قطعنامه 2231 شوراي امنيت در آمد. برجام متعلق به يک يا دو کشور نيست، برجام سند شوراي امنيت، و متعلق به کل جامعه بين‌المللي است.برجام ايجاد يک تعامل نو در مناسبات جديد جهاني است. تعاملي مبتني بر مشارکت و سازندگي دوجانبه، ميان ما و جهان. ما درهاي تعامل و همکاري را گشوديم. ما دهها قرارداد توسعه با دولتهاي توسعه يافته شرق و غرب بستيم. متاسفانه برخي خود را از اين امکان تازه محروم کردند. به خود تحريمي‌دست زدند و حال با احساس غبن، فکر مي‌کنند فريب خورده‌اند. در حاليکه ما نه فريب خورده‌ايم و نه کسي را فريب داده‌ايم.ما سطح برنامة هسته‌اي خود را، خود تعيين کردهايم. ما بازدارندگي هسته‌اي را نه از سلاح هسته‌اي که از دانش و مهمتر از آن از مقاومت ملت خود بدست آورده‌ايم. اين هنر و تکنيک ماست. آنها مي‌خواستند سلاح نداشتۀ اتمي‌را از ايران، سلب کنند و البته ما از سلب چيزي که نداشتيم و مدعي آن هم نبوديم، ابايي نداشتيم و نداريم. نمي‌توان پذيرفت رژيم غاصب صهيونيستي که با سلاح هسته‌اي‌اش منطقه و جهان را تهديد ميکند و متعهد به هيچ مقررات و نظارت بين‌المللي نيست، ملت‌هاي صلح طلب را نصيحت کند.تنها يک لحظه تصور کنيد که منطقة خاورميانه بدون برجام، در چه وضعيتي قرار داشت. تصور کنيد اگر در کنار جنگ‌هاي داخلي، تروريسم تکفيري، بحران‌هاي انساني، و وضعيت‌هاي پيچيده سياسي ـ اجتماعي در غرب آسيا، يک بحران ساختگي هسته‌اي نيز در اين منطقه وجود مي‌داشت؛ چه مي‌شد؟به صراحت اعلام مي‌کنم که جمهوري اسلامي‌ايران اولين کشوري نخواهد بود که برجام را نقض کند ولي در مواجهه با نقض آن عکس‌العمل متناسب و قاطع خواهد داشت. اگر اين توافق به دست «نااهلان عرصه سياست» از بين برود، مايه تأسف خواهد بود و دنيا فرصت بزرگي را از دست خواهد داد؛ اما چنين اقدامي‌هرگز قادر نخواهد بود جمهوري اسلامي‌ايران را در مسير پيشرفت و تعالي خود متوقف نمايد.
دولت جديد آمريکا با پيمان شکني و نقض تعهدات بين المللي، فقط اعتبار جهاني خود را مي‌شکند و اعتماد دولتها و ملتها نسبت به هر گونه مذاکره و تعهدات آينده خود را از دست مي‌دهد.
خانمها و آقايان
جمهوري اسلامي‌ايران مبتکر اتحاد جهاني براي مقابله با خشونت و افراطي‌گري است و گفتگو و مذاکره بر مبناي برد-برد را تنها مسير حل و فصل بحران‌هاي جهاني و منطقه‌اي مي‌داند. تعميق پيوندها با کشورهاي همسايه و منطقه، و افزايش سطح همکاري با کشورهاي دوست، انتخابِ آگاهانه ما است و عبور از تهديدات خطرناک و تحولات پيچيده دوران گذار فعلي جز با افزايش تماس‌ها و مراودات و نهادينه کردن گفتگو از سوي دولتها و ملتها امکان‌پذير نيست.ادبيات جاهلانه، زشت، کينه توزانه و مشحون از اطلاعات غلط و اتهامات بي‌پايه‌اي که از زبان رئيس جمهور آمريکا عليه ملت ايران ديروز در اين مجمع محترم شنيده شد، نه تنها در شأن سازمان ملل نبود بلکه در تقابل با خواسته‌امروز ملتها از اين اجلاس -يعني اتحاد دولتها براي مقابله با جنگ و تروريسم - قرار داشت.در همين جا اعلام مي‌کنم که توان دفاعي جمهوري اسلامي‌ايران، از جمله توانمندي‌هاي موشکي، تنها جنبه دفاعي و بازدارندگي داشته و براي حفظ صلح و ثبات در منطقه، و جلوگيري از ماجراجويي بيخردان هدف گذاري شده است. مردم شهرهاي مختلف ما در جنگ تحميلي هشت ساله قرباني موشک‌هاي دوربرد رژيم صدام بودند و ما هرگز اجازه تکرار چنين جاه طلبي‌هاي فاجعه بار را نخواهيم داد.بي ثباتي و خشونت‌ورزي در منطقه ما با مداخله نظامي‌قدرت‌هاي فرامنطقه‌اي تشديد شد؛ همان قدرت‌هايي که اکنون با هدف مداخله بيشتر و فروش سلاح‌هاي مرگبارشان ايران را به ايجاد ناامني متهم مي‌کنند. من به صراحت اعلام مي‌کنم که مداخله خارجي و تعيين تکليف براي مردم منطقه نتيجه‌اي جز تداوم و گسترش بحران برجاي نخواهد گذاشت. بحران‌هاي سوريه، يمن و بحرين راه حل نظامي‌ندارند و تنها از طريق توقف خشونت، و پذيرش راي و نظر مردم پايان پذير است.دولت آمريکا بايد براي مردم خود توضيح دهد که چرا با صرف صدها ميليارد دلار از دارايي‌هاي ملت خود و ملت‌هاي منطقه به جاي آن‌که به ثبات و امنيت کمک کند موجب قتل و فقر و ويراني و رشد تروريسم و افراطي‌گري شده است.
خانمها، آقايان
اقتصاد ايران در چهار سال اخير به خوبي نشان داد که از ظرفيتهاي کم نظير رشد و توسعه برخوردار است.تحريم‌هاي اقتصادي نه تنها مايه توقف ايران نشد ، بلکه عزم ملي را بر تقويت توليد ملي راسخ تر کرد. دستيابي به بالاترين نرخ رشد جهاني در سال گذشته نيز نشان داد که اقتصاد ايران مي‌تواند با پتانسيل رشد يک تريليون دلاري در بيست سال پيش رو ، اميدبخش‌ترين اقتصاد نوظهور جهان شود. سياست راهبردي ما براي تحقق اين رشد پايدار و متوازن، تعامل گسترده با جهان است. باور ما اين است که توسعه و امنيت، دست در دست هم ارتقاء مي‌يابد و منافع مشترک ، مي‌تواند ضامن امنيت منطقه اي و جهاني شود.ايران با برخورداري از بزرگترين ذخائر گاز و نفت در جهان، آمادگي دارد که در يک همکاري بلندمدت، به‌امنيت انرژي جهاني کمک کند و با سرمايه گذاري مشترک در زيرساخت‌هاي حمل و نقل دريائي ، ريلي و جاده اي، ظرفيت کريدورهاي ترانزيت بين المللي را ارتقاء بخشد. تقويت زيرساخت‌هاي اقتصادي در حوزه‌هاي گاز رساني، شبکه‌هاي برق، و ارتباطات ريلي و جاده اي ، امکان توليد ارزان با دسترسي به بازار بزرگ ملي و منطقه اي را براي پروژه‌هاي متنوع صنعتي فراهم کرده است. اينک با فراهم آمدن فضاي حقوقي مساعد، هيأت‌هاي متعدد سرمايه گذاران خارجي به ايران گسيل شده‌اند که به‌امضاي روزافزون قراردادهاي بزرگ سرمايه گذاري مشترک و تأمين مالي در حوزه‌هاي مختلف منجر شده است.سياست دولت در ايران بر آن است که با بهبود مستمر فضاي کسب و کار ، حمايت از حقوق مالکيت فکري، اصلاح مداوم قواعد حکمراني شرکتها و مبارزه جدي با پولشوئي، فضاي حقوقي مساعد براي سرمايه گذاري در شرکتهاي دانش بنيان و حوزه‌هاي مختلف فني و اقتصادي را بيش از پيش فراهم نمايد.عزم ملت ايران بر ساختن ايراني آزاد و پيشرو، و مشارکت در توسعه منطقه اي امن و آرام، بر مبناي اخلاق و احترام به حقوق بين الملل جدي است و در اين راه ، از مشارکت و همکاري همه سرمايه گذاران و صاحبان انديشه و ابتکار در سراسر جهان استقبال ميکند. من در اين جايگاه جهاني ، به سخنگوئي از ملت مهمان نواز ايران، از همه آنها که صلح و امنيت و پيشرفت را در سايه مشارکت و همکاري ملتها جستجو مي‌کنند، براي سفر به ايران و مشارکت در اين آينده پراميد، دعوت مي‌کنم.
خانمها، آقايان
ما مي‌توانيم با باور به تصميم چهار سال قبل خود در اين مجمع عمومي، براي ايجاد جهاني عاري از خشونت و افراط، گفتمان تحميل، يکجانبه گرايي، ارعاب و جنگ را به منطق گفتگو، هم‌افزايي و صلح تبديل کنيم؛ تا صداي اعتدال، تنها صداي غالب در جهان باشد.از توجه شما متشکرم.
برنامه‌ريزي براي رونق بخش معدن همزمان با اشتغالزايي
گروه صنعت، معدن و تجارت: دولت دوازدهم برنامه‌هاي متفاوتي براي رونق بخش معدن در دستور کار دارد. آخرين خبرها هم حاکي از آن است که قرار است کارگروهي تخصصي براي احياي 500 معدن متروکه در کشور فعاليت خود را آغاز کند. اين عمليات با هدف رونق و همچنين ايجاد اشتغال براي حداقل 25 هزار نفر اجرايي خواهد شد. اين خبر را مهدي کرباسيان، رئيس هيات عامل ايميدرو روز گذشته در جلسه هم انديشي ايميدرو و خانه معدن اعلام کرد.
آنطور که معاون وزير صنعت، معدن و تجارت اعلام کرده قرار است کارگروه تخصصي احياي معادن متروکه ترکيبي باشد از نمايندگان ايميدرو، معاونت معدني وزارت صنعت، معدن و تجارت، شرکت تهيه و توليد و بيمه معدن، خانه معدن ايران و ديگر نهادها و تشکل‌هاي در ارتباط براي اين منظور. به گفته کرباسيان، برنامه‌ريزي براي احياي معادن متروکه در کشور در اوايل فعاليت دولت دوازدهم و در آستانه برنامه‌ريزي دولت براي بودجه سال آينده (1397) در دستور کار قرار گرفته و قرار است پشتيباني اين طرح برعهده صندوق بيمه معدن، شرکت تهيه و توليد و ايميدرو به‌عنوان حامي‌اصلي اين پروژه باشد.
دولتهاي يازدهم و دوازدهم برنامه‌ريزي مشخصي براي حمايت از فعاليت در بخش معدن دارند. اين موضوع را از صحبت‌هاي مهدي کرباسيان، رئيس هيات عامل ايميدرو درباره تخصيص 1.5 ميليارد دلار تسهيلات براي حوزه صنايع و معدن کوچک مي‌تواند فهميد. از طرف ديگر آنطور که معاون وزير صنعت، معدن و تجارت اعلام کرده تجميع معادن کوچک يکي از موضوعات مهم در اين حوزه است که بايد در دستور کار قرار بگيرد و براي اين منظور نياز است تا مراکز فرآوري با هزينه‌هاي حداقلي راه‌اندازي شود.
آنچه از برنامه‌ريزي‌هاي صورت گرفته مي‌توان متوجه شد اين است که براي احياي معادن متروکه در کشور ايجاد يک بانک جامع اطلاعاتي از وضعيت اين معادن توسط استان‌ها مي‌تواند در رسيدن به هدف پيش‌بيني شده کمک کند. همچنين آنطور که کرباسيان وعده داده اين طرح قرار است در يک بازه زماني سه ساله حدود 25 هزار شعل به صورت مستقيم ايجاد کند.
محمدرضا بهرامن، رئيس خانه معدن ايران نيز در جلسه هم‌انديشي اين تشکل و ايميدرو اعلام کرد که با راه‌اندازي هر واحد معدني به‌طور ميانگين حدود 50 نيروي انساني مشغول کار مي‌شوند که اين مساله با احياي معادن متروکه نيز عملياتي خواهد شد. در اين ميان تشکل‌هاي تخصصي حوزه معدن نيز اعلام آمادگي کرده‌اند تا در کنار دولت اقدامات لازم براي احياي معادن متروکه را انجام دهند.
معاون کوچک و متوسط از اين منظر داراي اهميت بالايي هستد که مي‌توانند موجب تحرک بخش توليد، اشتغالزايي و تحقق برنامه‌هاي ابلاغي در راستاي اجراي اهداف پيش‌بيني شده براي اقتصاد مقاومتي باشند. با اين همه آنطور که بهرام شکوري، رئيس کميسيون معادن و صنايع معدني ايران اعلام کرده پروژه‌هاي بزرگ معدني زمان‌بر خواهد بود و اين در حالي است که معادن کوچک را مي‌توان بين 8 ماه تا يک سال به بهره‌برداري رساند. اين همان مساله‌اي است که در عمل موجب ميشود تا آثار آيجاد اشتغال در دوره دولت دوازدهم نيز قابل مشاهده باشد. شکوري در صحبت‌هاي خودش از تلاش‌هاي صورت گرفته در طول دوره دولت يازدهم براي افزايش سرمايه صندوق بيمه معدن به 110 ميليارد دلار صحبت کرد و گفت که با بخشي از اين سرمايه مي‌توان 100 تا 150 معدن را همراه با ايجاد واحدهاي فرآوري راه‌اندازي کرد.
معادن متروکه اولويت بخش معدن
به اين ترتيب به نظر مي‌رسد يکي از برنامه‌هاي اولويت‌دار بخش معدن در دولت دوازدهم احياي هرچه سريع‌تر معادن متروکه به قصد رونق بخشيدن به اين حوزه اقتصاد و با هدف اشتغالزايي خواهد بود. حالا به نظر مي‌رسد که قرار است تا معادن متروکه و قديمي‌با تجهيزات پيشرفته بار ديگر بهره‌برداري مي‌شوند. کارشناسان اين حوزه نيز معتقدند اين معادن به دليل اينکه با روش‌هاي سنتي مورد اکتشاف قرار گرفته‌اند ذخاير غني از مواد معدني در آنها پنهان مانده که بهره‌برداري دوباره با تجهيزات پيشرفته مي‌تواند معادن بزرگي را با صرفه اقتصادي به دست دهد.
بررسي‌ها نشان مي‌دهد که معادن پس از انجام عمليات اکتشافي و استخراج مواد معدني در طبيعت رها مي‌شوند، در شرايطي ممکن است هنوز در محدوده‌هاي اکتشاف نشده، مواد معدني غني باشد، چراکه با توجه به اطلاعات زمين‌شناسي، کانسنگ‌هاي معدني به شکل رگه‌هاي وسيعي تمام محدوده را در برمي‌گيرد. به همين دليل وجود مواد معدني در يک نقطه مي‌تواند علامتي از وجود ذخاير بيشتر باشد. به اعتقاد فعالان حوزه معدن با توجه به اينکه در گذشته معادن با روش‌هاي سنتي مورد اکتشاف و بهره‌برداري قرار مي‌گرفتند توان استخراج بخشهاي عمقي زمين را نداشته‌اند. از طرف ديگر با تجهيزات اوليه تنها مناطق پرعيار را مورد شناسايي قرار مي‌دادند. از اين رو، صدور مجوز اکتشاف و بهره‌برداري دوباره از اين معادن يک روش اصولي در بهره‌مندي از اين شرايط است. حال اگر اين معادن با تجهيزات روز مورد اکتشاف قرار گيرند احتمال دستيابي به ذخاير بالا به ويژه عناصر فلزي در آنها زياد است.
انواع معادن متروکه
چند نوع معدن متروکه در کشور وجود دارد و نمي‌توان گفت بهره‌برداري جديد از تمام اين معادن صرفه اقتصادي دارد. در وقع برخي از اين معادن به دليل اينکه پس از اکتشافات ذخاير مناسبي در آنها يافت نشده در طبيعت به حال خود رها شده‌اند. برخي ديگر از اين معادن پيش از ملي شدن جنگل‌هاي کشور فعاليت خود را آغاز کرده بودند، به همين دليل استعلام‌هاي سازمان منابع طبيعي و محيط‌زيست را نداشته‌اند. برخي ديگر از معادن متروکه شامل آن دسته از معادني هستند که در گذشته بهره‌برداري از آنها نيازمند اخذ مجوز از سازمان‌هاي صنعت، معدن و تجارت نبوده است. براي نمونه بهره‌برداري از معادن گچ در گذشته نيازمند اخذ مجوز نبود اما بعدها شرايط تغيير کرد.
اهميت اقتصادي معادن متروکه
در همين ارتباط بيژن پناهي‌زاده، معاون معدني خانه صنعت، معدن و تجارت در گفتگو با خبرنگار «تجارت» درباره صرفه اقتصادي معادن متروکه موجود در کشور گفت: به‌طور قطع ابتدا بايد عمليات شناسايي روي معادن متروکه در کشور انجام شود تا براساس آنچه شناسايي ميشود صرفه اقتصادي طرح مورد بررسي قرار گيرد. به عبارت ديگر معادني که از نظر ذخيره ماده معدني، عيار و موقعيت قرارگيري از مزيت‌هاي مناسبي برخوردار باشد به‌عنوان محدوده جديد مورد استخراج قرار خواهد گرفت.
اين فعال حوزه معدن ادامه داد: به‌طور کلي نمي‌توان پيش‌بيني کرد معادن متروکه مي‌توانند با ظرفيت بالايي همراه باشند يا اينکه طرح بهره‌برداري جديد نبايد به اجرا درآيد. با توجه به اينکه در گذشته معادني که با تجهيزات قديمي‌مورد بهره‌برداري قرار گرفته‌اند مي‌توانند با استفاده از اکتشافات علمي‌مورد شناسايي قرار گيرند و در صورتي که ذخاير جديد کشف شد به معدنکاران بخش خصوصي واگذار شود تا گامي‌براي توسعه بخش معدن باشد.
دولتهاي يازدهم و دوازدهم برنامه‌ريزي مشخصي براي حمايت از فعاليت در بخش معدن دارند. اين موضوع را از صحبت‌هاي مهدي کرباسيان، رئيس هيات عامل ايميدرو درباره تخصيص 1.5 ميليارد دلار تسهيلات براي حوزه صنايع و معدن کوچک مي‌تواند فهميد. از طرف ديگر آنطور که معاون وزير صنعت، معدن و تجارت اعلام کرده تجميع معادن کوچک يکي از موضوعات مهم در اين حوزه است که بايد در دستور کار قرار بگيرد و براي اين منظور نياز است تا مراکز فرآوري با هزينه‌هاي حداقلي راه‌اندازي شود.
آنچه از برنامه‌ريزي‌هاي صورت گرفته مي‌توان متوجه شد اين است که براي احياي معادن متروکه در کشور ايجاد يک بانک جامع اطلاعاتي از وضعيت اين معادن توسط استان‌ها مي‌تواند در رسيدن به هدف پيش‌بيني شده کمک کند. همچنين آنطور که کرباسيان وعده داده اين طرح قرار است در يک بازه زماني سه ساله حدود 25 هزار شعل به صورت مستقيم ايجاد کند.
محمدرضا بهرامن، رئيس خانه معدن ايران نيز در جلسه هم‌انديشي اين تشکل و ايميدرو اعلام کرد که با راه‌اندازي هر واحد معدني به‌طور ميانگين حدود 50 نيروي انساني مشغول کار مي‌شوند که اين مساله با احياي معادن متروکه نيز عملياتي خواهد شد. در اين ميان تشکل‌هاي تخصصي حوزه معدن نيز اعلام آمادگي کرده‌اند تا در کنار دولت اقدامات لازم براي احياي معادن متروکه را انجام دهند.
معاون کوچک و متوسط از اين منظر داراي اهميت بالايي هستد که مي‌توانند موجب تحرک بخش توليد، اشتغالزايي و تحقق برنامه‌هاي ابلاغي در راستاي اجراي اهداف پيش‌بيني شده براي اقتصاد مقاومتي باشند. با اين همه آنطور که بهرام شکوري، رئيس کميسيون معادن و صنايع معدني ايران اعلام کرده پروژه‌هاي بزرگ معدني زمان‌بر خواهد بود و اين در حالي است که معادن کوچک را مي‌توان بين 8 ماه تا يک سال به بهره‌برداري رساند. اين همان مساله‌اي است که در عمل موجب ميشود تا آثار آيجاد اشتغال در دوره دولت دوازدهم نيز قابل مشاهده باشد. شکوري در صحبت‌هاي خودش از تلاش‌هاي صورت گرفته در طول دوره دولت يازدهم براي افزايش سرمايه صندوق بيمه معدن به 110 ميليارد دلار صحبت کرد و گفت که با بخشي از اين سرمايه مي‌توان 100 تا 150 معدن را همراه با ايجاد واحدهاي فرآوري راه‌اندازي کرد.
معادن متروکه اولويت بخش معدن
به اين ترتيب به نظر مي‌رسد يکي از برنامه‌هاي اولويت‌دار بخش معدن در دولت دوازدهم احياي هرچه سريع‌تر معادن متروکه به قصد رونق بخشيدن به اين حوزه اقتصاد و با هدف اشتغالزايي خواهد بود. حالا به نظر مي‌رسد که قرار است تا معادن متروکه و قديمي‌با تجهيزات پيشرفته بار ديگر بهره‌برداري مي‌شوند. کارشناسان اين حوزه نيز معتقدند اين معادن به دليل اينکه با روش‌هاي سنتي مورد اکتشاف قرار گرفته‌اند ذخاير غني از مواد معدني در آنها پنهان مانده که بهره‌برداري دوباره با تجهيزات پيشرفته مي‌تواند معادن بزرگي را با صرفه اقتصادي به دست دهد.
بررسي‌ها نشان مي‌دهد که معادن پس از انجام عمليات اکتشافي و استخراج مواد معدني در طبيعت رها مي‌شوند، در شرايطي ممکن است هنوز در محدوده‌هاي اکتشاف نشده، مواد معدني غني باشد، چراکه با توجه به اطلاعات زمين‌شناسي، کانسنگ‌هاي معدني به شکل رگه‌هاي وسيعي تمام محدوده را در برمي‌گيرد. به همين دليل وجود مواد معدني در يک نقطه مي‌تواند علامتي از وجود ذخاير بيشتر باشد. به اعتقاد فعالان حوزه معدن با توجه به اينکه در گذشته معادن با روش‌هاي سنتي مورد اکتشاف و بهره‌برداري قرار مي‌گرفتند توان استخراج بخشهاي عمقي زمين را نداشته‌اند. از طرف ديگر با تجهيزات اوليه تنها مناطق پرعيار را مورد شناسايي قرار مي‌دادند. از اين رو، صدور مجوز اکتشاف و بهره‌برداري دوباره از اين معادن يک روش اصولي در بهره‌مندي از اين شرايط است. حال اگر اين معادن با تجهيزات روز مورد اکتشاف قرار گيرند احتمال دستيابي به ذخاير بالا به ويژه عناصر فلزي در آنها زياد است.
انواع معادن متروکه
چند نوع معدن متروکه در کشور وجود دارد و نمي‌توان گفت بهره‌برداري جديد از تمام اين معادن صرفه اقتصادي دارد. در وقع برخي از اين معادن به دليل اينکه پس از اکتشافات ذخاير مناسبي در آنها يافت نشده در طبيعت به حال خود رها شده‌اند. برخي ديگر از اين معادن پيش از ملي شدن جنگل‌هاي کشور فعاليت خود را آغاز کرده بودند، به همين دليل استعلام‌هاي سازمان منابع طبيعي و محيط‌زيست را نداشته‌اند. برخي ديگر از معادن متروکه شامل آن دسته از معادني هستند که در گذشته بهره‌برداري از آنها نيازمند اخذ مجوز از سازمان‌هاي صنعت، معدن و تجارت نبوده است. براي نمونه بهره‌برداري از معادن گچ در گذشته نيازمند اخذ مجوز نبود اما بعدها شرايط تغيير کرد.
اهميت اقتصادي معادن متروکه
در همين ارتباط بيژن پناهي‌زاده، معاون معدني خانه صنعت، معدن و تجارت در گفتگو با خبرنگار «تجارت» درباره صرفه اقتصادي معادن متروکه موجود در کشور گفت: به‌طور قطع ابتدا بايد عمليات شناسايي روي معادن متروکه در کشور انجام شود تا براساس آنچه شناسايي ميشود صرفه اقتصادي طرح مورد بررسي قرار گيرد. به عبارت ديگر معادني که از نظر ذخيره ماده معدني، عيار و موقعيت قرارگيري از مزيت‌هاي مناسبي برخوردار باشد به‌عنوان محدوده جديد مورد استخراج قرار خواهد گرفت.
اين فعال حوزه معدن ادامه داد: به‌طور کلي نمي‌توان پيش‌بيني کرد معادن متروکه مي‌توانند با ظرفيت بالايي همراه باشند يا اينکه طرح بهره‌برداري جديد نبايد به اجرا درآيد. با توجه به اينکه در گذشته معادني که با تجهيزات قديمي‌مورد بهره‌برداري قرار گرفته‌اند مي‌توانند با استفاده از اکتشافات علمي‌مورد شناسايي قرار گيرند و در صورتي که ذخاير جديد کشف شد به معدنکاران بخش خصوصي واگذار شود تا گامي‌براي توسعه بخش معدن باشد.