به گزارش تجارت آنلاین به نقل از خبرگزاری رویترز؛ ایران و گروه 1+5 بار دیگر مذاکرات خود را تمدید کردند که به این کشورها فرصت میدهد تا آخر ژوئن سال 2015 به رایزنیهای خود برای دستیابی به یک توافق جامع بر سر برنامه هستهای ایران و لغو تحریمها علیه این کشور ادامه دهند. یکی از موانع رسیدن به این هدف این است که آژانس بین المللی انرژی اتمی خود را به یک هدف غیر ممکن ، یعنی راستیآزمایی ماهیت صلحآمیز برنامه هستهای ایران متعهد کرده است.
رویترز در ادامه گزارش مداخله جویانه خود نوشت: آژانس چنین هدفی را نه تنها برای ایران، بلکه برای هیچ کشور دیگری نمیتواند محقق کند. درواقع آژانس با پایبند کردن ایران به این استاندارد غیر ممکن احتمال دستیابی به یک توافق هستهای را تضعیف کرده است.
رویترز که در گزارش خود ایران را به تلاش برای دستیابی ظرفیت تولید سلاح هستهای متهم کرده آورده است : مهم نیست که نظارت آژانس تا چه اندازه دقیق باشد. چون برای مثال برخی کارشناسان و مهندسان ایرانی همیشه میتوانند با اطلاع یا بدون اطلاع دولت این کشور به دنبال طراحی بمب باشند. بنابراین هیچکس نمی تواند بگوید تمام فعالیت های هستهای در ایران کاملاً صلحآمیز است.
یوکیا آمانو مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی پس از آخرین دور مذاکرات هستهای ایران و گروه 1+5 در گفتوگو با شبکه سی ان ان گفت که گروهش هنوز نمی تواند در خصوص صلحآمیز بودن تمام فعالیت های هستهای ایران تضمین دهد.
وی در این گفتوگو چندین بار تاکید کرد که این نقش کلیدی آژانس است، اما در واقع نیست.
آمانو همچنین ذکر نکرد که ایران در این مسئله تنها نیست و آژانس درباره ماهیت صرفاًصلحآمیز فعالیت های هستهای دربرزیل ،افغانستان و 51 کشور دیگر نیز نمی توان اطمینان دهد.
در ادامه این گزارش آمده است: آژانس تائید کرده که اختیارات قانونیاش برای پیگیری راستی آزمایی فعالیت احتمالی مربوط به تسلیحات هستهای محدود است مگر اینکه مواد هستهای نیز شامل باشد. این سازمان میتواند به دنبال همکاری داوطلبانه کشورهای امضا کننده باشد تا فراتر از این استاندارد را انجام دهند اما آژانس حتی اساس قانونی یا قابلیت فنی برای تضمین ماهیت کاملاً صلحآمیز فعالیت های هستهای در هیچ کشوری را ندارد.
آژانس بین المللی انرژی اتمی در ابتدا به عنوان یک سازمان فنی غیر سیاسی طراحی شد که وظیفه بررسی منظم مواد هستهای کشورهای عضو و راستیآزمایی عدم انحراف آنها به سمت سلاح را به عهده داشت. آژانس این وظیفه را به خوبی انجام داده و به عنوان مثال در طول دهه های گذشته بارها تائید کرده است که مواد هستهای اعلام شده در ایران هیچ انحرافی و استفاده ای در برنامه نظامی نداشته است.
به گزارش رویترز ، ارتباط با کشورهای عضو آژانس از طریق توافق نامه های پادمانی دو جانبه انجام میشود که هدف آن تائید عدم انحراف مواد هستهای است اما هیچ کجا گفته نشده که وظیفه آژانس نظارت بر تمام فعالیت های هستهای است و در حقیقت مسئولیت تضمین ماهیت صرفاً صلحآمیز برنامه هستهای کشورها به عهده این سازمان نیست.
دلیل این مسئله ساده است ،آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیروی انسانی ، بودجه و مهارت های فنی تخصصی لازم برای انجام تحقیقات در خصوص فعالیت های هستهای نظامی احتمالی در کشورهای امضا کننده را ندارد.
ایران پس از برگزاری آخرین دور مذاکرات در وین پایتخت اتریش در نوامبر 2014 شواهدی ارائه کرد که از گفته هایش درباره وجود خطاهای بسیار در گزارش های مربوط به وجود ابعاد نظامی احتمالی آژانس پشتیبانی می کرد.
بخش اعظم ارتباط میان ایران و آژانس درباره دسترسی به سایت نظامی پارچین است که البته آژانس تاکنون دو بار از آن بازدید کرده و هیچ چیز نگران کننده ای پیدا نکرده است، اما این سازمان اکنون اعلام میکند که منابع ناشناسی از وجود اطاقک مهار انفجار در سایت پارچین خبر داده اند که ممکن است با تحقیقات هستهای نظامی ارتباط داشته باشد و به همین دلیل در خواست بازدید مجدد از آژانس را مطرح کرده است.
حقیقت این است که آژانس در بررسی مواد هستهای مهارت دارد و برای تحقیقات مربوط به تسلیحات هستهای مناسب نیست. در این میان لفاظی های آژانس تا جایی بر رهبران سراسر جهان تاثیر گذاشته است که انگشت خود را روی ایران بگذارند چون این کشور یک برنامه هستهای دارد که ماهیت صلحآمیز آن هنوز تائید نشده است.
اکنون باتوجه به کمبود در منابع پرسنلی و مالی آژانس، اگر جهان خواستار تحقیقات عمیق تر در خصوص برنامه هستهای ایران یا هر کشور دیگری است باید یک سازمان دیگر تشکیل دهد که دانش فنی سلاح های اتمی بعلاوه صلاحیت و اختیارات قانونی برای انجام این کار را داشته باشد. چیزی که آژانس بین المللی انرژی اتمی هیچ یک از آنها را ندارد.
انتهای پیام/