بازار خودروی ایران طی یکی دو سال گذشته اسیر رکودی سنگین شد به گونه‌ای که همین اواخر تولید خودروسازان جاده مخصوص تا 600 دستگاه در روز نیز کاهش یافت.
اقتصاد ایران پس از نهایی شدن توافق هسته‌ای، به واسطه بالاتر رفتن سطح انتظار مردم و رویای سقوط قیمت‌ها، دچار رکود سنگین‌تری شد.
شرایط پیچیده رکود و نبود تقاضا، دولتمردان را به این فکر انداخت تا با ارائه یک بسته ضد رکود و محرک تقاضا، کشور را تا حد ممکن از این رکود خارج کنند.
ارائه تسهیلات 25 میلیونی به بخش خودرو با کمترین بوروکراسی اداری حتی بدون ضامن با نرخ تقریبا پایین، کم‌سابقه بوده و این خود گویای تلاش دولت برای تحریک تقاضا در جامعه بوده است. این بسته حمایتی اگرچه محدود بود، ولی می‌تواند سرآغاز یک برنامه بلندمدت برای رونق بازارها باشد.
در مجموع می‌توان گفت که سیاست ایجاد رونق با بسته‌های حمایتی در صنعت خودرو و کالاهای بادوام، حرکت معقولی است، زیرا تجربه نشان داده که کالاهای مصرفی با رکود چندانی مواجه نمی‌شوند و مردم در زمان کاهش قدرت خرید، از خرید کالاهای سرمایه‌ای امتناع می‌کنند، نه از خرید کالاهای مصرفی، خوراکی و بهداشتی.
کارشناسان معتقدند چگونگی استقبال مردم از این طرح، تا حد زیادی مشکلات بازار خودرو را عیان خواهد کرد.
با توجه به شرایط در نظر گرفته شده برای پرداخت تسهیلات 25 میلیون تومانی خودرو، مشتریان بین یک تا چهار سال متعهد پرداخت قسط خواهند شد.
به عقیده کارشناسان، هرچند چهارساله شدن بازپرداخت تسهیلات، انگیزه بخشی از متقاضیان را برای استفاده از تسهیلات 25 میلیونی کم کرد، اما در عوض این کم شدن زمان بازپرداخت سبب می‌شود که سود نهایی تسهیلات، چند میلیون تومان کاهش یابد.
در چنین شرایطی، هم دولتمردان و هم خودروسازان بسیار امیدوارند که تزریق این تسهیلات، رکود موجود در بازار را بشکند و چرخ‌های تولید را روغن‌کاری کند.
اتفاقی که شواهد امر گویای آن است که در حال رخ دادن است.
با شروع طرح مذکور، نمایندگی‌های خودروسازان کشور روزهای شلوغی را پشت‌سر گذاشتند و این موضوع بیانگر این حقیقت است که بخشی از جامعه تمایل به خرید خودرو داشته‌اند.
اما نقدینگی لازم را در اختیار نداشته‌اند.
استقبال خوب مشتریان نشان داد که چنانچه اقتصاد مساعد باشد، آنها علاقمند به خرید خودرو هستند و مساله اصلی، نقدینگی است.
به بیان دیگر، وقتی شرایط برای خرید قسطی فراهم شود، مشتریان از آن استقبال خواهند کرد. برخی کارشناسان معتقدند، حالا که دولت دیده ارائه تسهیلات سبب رونق در بازار خودرو شده، این کار را ادامه خواهد داد.
بر طبق گفته‌های دولتمردان، 20 درصد منابع بانک‌ها برای تحریک تقاضا در کشور اختصاص خواهد یافت که معادل 140 هزار میلیارد تومان خواهد شد؛ مطمئنا این رقم می‌تواند کمک زیادی به تحریک تقاضا و رونق بازار بکند.
در بسیاری از کشورهای دنیا، خودرو و مسکن از محل درآمدهای آتی مردم به فروش می‌رسد، بدین معنی که مردم، خودرو و مسکن تحویل می‌گیرند و قسطی پول آن را می‌پردازند.
بنابراین اگر دولت ارائه تسهیلات خودرو را ادامه دهد، اتفاق عجیبی نیست و طبق الگوی جهانی رفتار کرده است.
یکی از اقداماتی که خودروسازان باید برای بازاریابی و جذب مشتریان انجام بدهند، عرضه مدل‌های جدید است.
به طور حتم با ارائه خودروهای جدید، مشتریان بیشتری جذب خواهند شد و تجربه این را ثابت کرده است.
البته در کنار این اقدام، باید تا حد امکان از روش‌های فروش منعطف و مشتری‌پسند نیز استفاده کرد. آنگونه که خودروسازان می‌گویند، همزمان با آغاز فروش تسهیلاتی خودرو، تیراژ تولید نیز افزایش یافته و این می‌تواند یک خبر خوشحال کننده برای دولت باشد.
زیرا امیدواری‌ها برای اثرگذاری مثبت خودروسازی در اقتصاد کشور، افزایش خواهد یافت. با این وجود البته برخی کارشناسان معتقدند تسهیلات 25 میلیون تومانی نمی‌تواند تضمینی برای بالا ماندن تیراژ خودرو باشد.
چه آنکه این تسهیلات بالاخره تمام می‌شود و با این حساب محرک اصلی رونق این روزهای بازار خودرو، از بین خواهد رفت.
بدون تردید یکی از هدف‌های اصلی دولت از پرداخت تسهیلات 25 میلیون تومانی، بیرون کشیدن خودروسازان کشور از سیطره رکود به واسطه تحریک تقاضا در بازار است. اما این تسهیلات که مطمئنا محدود خواهد بود، توانایی احیای غول‌های خودروسازی جاده مخصوص را دارد؟
در طرح اولیه که اجرا شد، بانک مرکزی طی بیانیه‌ای اعلام کرد که سقف فروش،
110 هزار دستگاه است. به طور حتم فروش رفتن 110 هزار دستگاه خودرو می‌تواند خبر
بسیار خوشی برای خودروسازان و بازار خودرو
داخلی باشد.
با اعلام بانک مرکزی، فعلا ایران خودرو و سایپا فروش خود را در قالب این طرح مسکوت کردند و در ادامه طرح منوط به مجوز دوباره بانک مرکزی خواهد بود. اجرای موفقیت‌آمیز این طرح ثابت کرد که رکود قبلی بازار خودرو به دلیل پایین بودن قدرت خرید مردم بود، چرا که به محض ایجاد قدرت خرید مردم به سمت خودرو رفتند و نکته دیگر اینکه ثابت شد کمپین نخریدن خودرو اصالت نداشت.
مردم نشان دادند که به آینده اقتصاد ایران امیدوار هستند. بسته خروج از رکود برای حدود شش ماه در نظر گرفته شده و دولت بایستی بتواند مساله اقتصاد ایران را در این مدت برطرف کند. پیش‌بینی می‌شود که در صورت ادامه عملکرد امسال در سال آینده ممکن است تولید خودرو رشدی حدود شش درصدی را تجربه کند، چرا که خودروسازان بدون تقاضا نمی‌توانند تولیدی داشته باشند.
انتظار مردم از آینده مهمتر از وضع فعلی‌شان در الگوی فعلی تاثیر خواهد گذاشت. بدین جهت این موضوع مهم است که بدانیم تصویر مردم از آینده پیش‌رو چه خواهد بود؛ مردم امیدوارند که تا آخر سال جاری تحریم‌ها برداشته شود، درآمدهای نفتی افزایش یابد، یک انتخابات پرشور برگزار شود و چالش‌های سیاسی مابین احزاب کشور کاهش یابد. دولت باید در بسته خروج از رکود کالاهای مصرفی بادوام را مورد حمایت قرار دهد بویژه مهمترین کالاهای مصرفی بادوام همچون خودرو، مسکن و لوازم خانگی. دولت باید برای تحریک دیگر بخش‌هایی که می‌توانند برای خروج از رکود به دولت کمک کنند، کاری که با بخش خودرو کرد را انجام دهد. وام‌دهی در بخش خودرو نشان داد این عمل درست است و توانست 100 هزار خودرو را در چند روز به فروش برساند و این یک حرکت فوق‌العاده بود.
