مینا ابراهیمی بسابی
جامعه شناس
از گذشته تا امروز پیشرفت روزافزون علم و تکنولوژی تغییرات اساسی و نوینی را در زندگی انسانها ایجاد کرده است یکی از این تغییرات بافت خانههای قدیمی اجدادی، حیاطدار، دوستداشتنی با فضای وسیع است که روزگاری در آن خانوادههایی پرجمعیت خاطرات خوشی را با هم داشتند؛ اما در چند دهه اخیر آهنگ رشد سریع جمعیت همراه با زنگ خطر خروج اقشار روستایی بهویژه جمعیت جوان و کوچ آانان به محیطهای شهری وایجاد محلههای حاشیه نشین در اطراف کلان شهرها درسایه ی اهرمهای قدرتمند وتاثیرگذارنظیر فقرشدید زمینهای قابل ساخت برای مسکن، سیر صعودی بهای زمین و به دنبال ان هزینههای ساخت وساز توام باقطار پیشرفت مهندسی ساختمان باعث گردید تا تنها گزینة روی میزاحداث چهاردیواریهای چندطبقه با واحدهای مسکونی مستقل و دسترسی به امکانات وتجهیزات بر روی خانههای کلنگی یاروی زمینهای خالی باشد لذا سبک وسیاق جدیدی از زندگی باعبارات اپارتمان نشینی، فرهنگ اپارتمان نشینی، قوانین و مقررات اپارتمان نشینی برسرزبان ها جاری شد وتب بلند مرتبه نشینی در کلان شهرها بالاگرفت وسکونت در چهاردیواریهای شبیه کندوی عسل بافرهنگ وشیوه های مختلف زندگی باارتباطات محدود وافزایش غریبگی ونیز میل به فردگرایی فضای همدلی وهمراهی وگفتگوهای مثبت ومسئولیت پذیری وروحیه دلسوزی وفرهنگ کار جمعی را کم رنگ وهمسایگی رنگ وبوی خود را از دست داد. دراین میان عدهای از سرنیاز وبرای گریز از چالشهای مادی سکونت در اپارتمان را صرفاً سرپناه دانسته وعلاقه وهمچنین انگیزهای برای رعایت حقوق دیگران ندارند لذا بارفتار نادرست محیط زندگی را به چهاردیواریهای تنش زا همراه با درگیری ونزاع برای خود ودیگران تبدیل کردهاند. آفت دیگر زندگی درکاشانه های کوچک کم رنگ شدن سنت مهمانی و وصله رحم همچنین سپردن افراد مسن وسالخورده به خانههای سالمندان به علت محدودیت فضا ومکان وازسوی دیگرکوچکی حریم زندگی امکان نگهداری وتربیت بیش از یک یا دو فرزند را ازخانوادهای طالب فرزند بیشتر راگرفته است لذا کاهش نرخ جمعیت را در اینده به دنبال خواهد داشت. قاب دیگری از زندگی اپارتمان نشینی نگهداری حیوانات خانگی با عدم اموزش صحیح است که در راستای ان ایجاد الودگی های صوتی و خطر ابتلای بیماریهای مشترک بین انسان وحیوان را افزایش میدهد
با نیم نگاهی به زندگی کودکان درفضای کوچک خانه درمی یابیم که انان ازحق بازی وتفریح وسرگرمی ازادانه محروم میباشند بی شک عدم تخلیه انرژی وسرکوب ازادی عمل، سبب کاهش خلاقیت ومانعی برای رشد طبیعی انان میگردد وکودکان در محاصره اپارتمان نشینی با بازیهای دیجیتالی ورایانه ای دچار چاقی، عدم تحرک وافزایش وزن شده ودربلندمدت افسردگی واسیب های روحی وروانی واختلال در روابط اجتماعی را دراینده برایشان به همراه خواهد داشت به مرور زمان نیز والدین بامشغله های فراوان فرصت کافی برای همدلی وهمراهی ومحبت به فرزندان را نخواهند داشت ونوجوانان به گروههای همسالان خود تمایل بیشتری نشان میدهند
اکنون که چند دهه از ایستگاه زندگی اپارتمان نشینی میگذرد و داشتن خانة ویلایی برای هر ایرانی رویایی بیش نیست لذا برای ارتقای کیفیت زندگی وسازش با تغییر وتحولات وکاهش چالشها وتنش هادراتاق های فکر باتدوین قوانین ومقررات جامع وکامل درارتباط باساختمان سازی، همسایگی، مشاعات وحمایت وارائه تسهیلات به ساخت مجتمعهای مسکونی با امکانات کامل ونیز سازندگان مسکن درقالب ساختمانهای یک طبقه ویلایی ونوسازی بافتهای فرسوده همراه بانظارت بر اجرای مقررات ازسوی سکانداران نظام واموزش فرهنگ وقوانین در راستای زندگی پر طرفدار اپارتمان نشینی از طریق رسانهها به ویژه سیما ونهادهای اموزشی میبایست گامهایی بلند برای توقف چرخة چالشهای زندگی در کاشانههای کوچک برداشته شود.