به گزارش تجارت، مدت كوتاهي پس از اجرایی شدن برجام، تعدادی از خودروسازان مطرح جهانی مذاکرات خود را با خودروسازان داخلی برای آغاز فعالیت در ایران آغاز کردند. كمپانيهاي خودروسازي مطرح كه بيشتر آنها را ساكنان قاره سبز تشكيل ميدادند. در اين ميان خودروسازان خارجي كه پيش از تشديد تحريمها در ايران حضور فعال داشتند، علاقه بيشتري براي بازگشت به بازارهاي ايران را دارند. همچنين در بين خودروسازان اروپايي، فرانسويها بيشتري تمايل و اصرار را براي بازگشت به بازارهاي شريك سالهاي گذشته خود داشتهاند؛ به همين دليل هم هست كه بعد از نهايي شدن قرار همكاري جديد ميان ايرانخودرو و پژو نام ديگر خودروسازان فرانسوي نيز بيش از ساير خودروسازان شنيده ميشود. در همين حال آخرين خبرها، نشان ميدهد كه شرکت سیتروئن اعلام کرده است که برای آغاز مجدد فعالیت در ایران با شرکت سایپا به توافق رسیدهاند.
سیتروئن پیش از این نیز سابقه فعالیت در ایران را داشته؛ بهگونهای که در دوره پیش از پیروزی انقلاب اسلامی خودروهایی همچون ژیان و بعد از انقلاب خودروهایی مانند زانتیا را در ایران تولید میکرد. کارشناسان نيز معتقدند حضور مجدد شرکت خودروسازی سیتروئن فرانسه در ایران به شرط سرمایهگذاری، انتقال تکنولوژی و داخلیسازی محصولات، باعث بهبود وضعیت و ارتقای کیفیت خودروهای داخلی خواهد شد. در همين حال پس از اعلام واگذاری 50 درصد از سهام شرکت سایپا کاشان به سیتروئن و طرح نظرات متفاوت کارشناسان و مسئولان در این ارتباط، یکی از اعضای کمیسیون صنایع و معادن مجلس دهم خبر از پذیرش این همکاری از سوی مجلس داد و گفت: قراردادی که بین شرکت خودروسازی سایپا کاشان و سیتروئن منعقد شده، مسلما مورد پذیرش و موافقت مجلس دهم نیز خواهد بود.
گسترش همكاري با شركاي خارجي
از طرف ديگر رئیس هیات عامل ايدرو در گفتگو با ایلنا، در خصوص مذاکرات انجام شده و انعقاد قرارداد سایپا با شرکت سیتروئن گفت: ویژگی این قرارداد ارتقای کیفیت، بهبود مدیریت، افزایش فروش، سهم بازار و افزایش صادرات از طریق بازار سیتروئن است و انعقاد این قرارداد بدیع و قابل ستایش است. منصور معظمی اظهار داشت: سایپا اگر بخواهد بقا داشته باشد هیچ راهی جز همکاری با شرکای خارجی و حضور در بازارهای بینالمللی ندارد و این کار بسیار ارزشمند و قابل ستایش است. وی افزود: تاکید دولت و خواست وزیر صنعت نیز گسترش این نوع همکاریهای خارجی است و خوشبختانه سایپا همکاری خود با سیتروئن را نهایی کرده و در این روند باید یکی از اولویتهای هیات مدیره و مدیرعامل گروه سایپا حرکت به سوی انعقاد قراردادهای جدید و مشارکت با شرکتهای برتر دنیا باشد تا بتواند هم به نیازمندیهای بازار پاسخ دهد و هم محصول جدیدی تولید کند.
معظمی گفت: یکی دیگر از مزایای انجام همکاری با شرکتهای معتبر، صادرات محصول است و به دلیل اینکه ایران در بین کشورهای همسایه و منطقه در این صنعت پیشتاز است، لذا از این شرایط میتوان به نحو احسن استفاده کرد و بازارهای منطقه را در اختیار گرفت. وی تصریح کرد: در صورتی که نتوانیم با شرکتهای خارجی همکاری کنیم بهطور قطع، صادرات را از دست خواهیم داد و لذا باید به دنبال کسب بازارهای بینالمللی باشیم و براساس نیاز مشتریان داخلی و خارجی تولید داشته باشیم چراکه در صحنههای بینالمللی شرایط بسیار متمایز و سخت است. رئیس هیات عامل ايميدرو با اشاره به اینکه قراردادهایی که در گذشته منعقد شده جوینت ونچر نبوده گفت: مفهوم جوینت ونچر در قراردادهای بینالمللی ایجاد سرمایهگذاری بین دو طرف است و در انعقاد قرارداد جدید سایپا و سیتروئن، شرکت خارجی اقدام به سرمایهگذاری در ایران کرده و ما هم با افزایش بهرهوری در شرکت داخلی خودمان توانستهایم به صورت شراکت 50-50 حضور یابیم. وي گفت: در سایپا حرکت به سوی تامین نیازهای داخلی از طریق توان داخلی صورت میپذیرد و بر همین محور است. معظمي گفت: بهترین روشی که موضوع اقتصاد مقاومتی در صنعت خودروسازی محقق میشود اول تجمیع ظرفیت داخلی کشور است که در حال حاضر به صورت پراکنده است، یعنی ظرفیت قطعهسازی داخلی را با کمک خودروسازان مدیریت کنیم و یکپارچهسازی صورت پذیرد به نحوی که با همافزایی قدرت رقابت را در صحنه بینالمللی افزایش دهیم.
تایید قرارداد سایپا و سیتروئن در مجلس دهم
در همين حال عبدالله رضیان، نماينده مجلس دهم در گفتگو با خبر خودرو اظهار داشت: قطعا مجلس میپذیرد که شرکتهای ایرانخودرو و سایپا در مشارکت با شرکتهای خارجی، خودروهای جدیدی را تولید و به بازار ایران عرضه كنند كه شرایط بهتری را برای مصرفکنندگان داخلی ایجاد شود. وی واگذاری 50 درصد از سهام شرکت سایپا کاشان در جریان مذاکرات اخیر به شرکت سیتروئن را زمینهساز همکاریهای گستردهتر در صنعت خودرو با شرکتهای معتبر دنیا دانست و گفت: هدف از این نوع همکاریها ورود خودروهای گرانقیمت و لوکس نخواهد بود بلکه هدف از مشارکت با شرکتهای خارجی، بهرهمندی از دانش روز خودروسازان و ورود تکنولوژی جدید و تولید و عرضه خودروهای متنوع در داخل است. وی تاکید کرد: متاسفانه در سالهای اخیر بواسطه تحریمها فضای تولید در صنعت خودرو تا حدودی انحصاری گردید.
اين نماینده مجلس دهم اظهار داشت: قطعا با تبادل دانش و تکنولوژی و بهرهمندی از فرصتهای موجود در کشور میتوان شرایط بهتری را در صنعت خودرو ایران بوجود آورد. رضیان افزود: هرچند صنعت خودرو ایران با توجه به سابقهای که در بحث خودروسازی دارد تاکنون نتوانسته در حوزه طراحی تولید جدید به شرایط مطلوبی دست پیدا کند اما قطعا با استفاده از تکنولوژی کشورهای صاحب برند در خودروسازی میتواند از شرایط مناسبی را برای مصرفکنندگان داخلی فراهم كرده و در این راستا از واردات خودرو نیز جلوگیری كنند.
الزامات فعاليت سيتروئن در ايران
سیتروئن از خودروسازان قدیمی و صاحب تکنولوژی اروپا است که در گذشته نیز تجربه تولید در ایران را داشته است. در دوره پسابرجام صنعت خودروسازی کشور باید با دو استراتژی مشارکت با خودروسازان صاحب تکنولوژی جهان و به موازات آن توسعه محصولات با برند داخلی، برای بهبود وضعیت تلاش کند. همچنين همکاری با خودروسازان معتبر جهانی باعث انتقال تکنولوژی و ارتقای کیفیت خودروهای داخلی خواهد شد، البته در فضای پسابرجام و دور جدید همکاری با خودروسازان خارجی باید بهگونهای عمل شود که تجربههاي تلخ گذشته در کشور تکرار نشود. در دوره پسا برجام همکاری با خودروسازان خارجی نباید مانند همکاری پیشین، تکمحصولی باشد. در دور جدید همکاری با خودروسازان خارجی از جمله باید همکاریها متمرکز بر تولید خودروهای جدید و بهروز و البته با مدلهای متنوع باشد. ميتوان خودروهای مشترک تولیدی در ایران متناسب با تغییرات تکنولوژی و مدل در خودروساز خارجی مادر، در ایران نیز بهروز كرد. كارشناسان ميگويند در حوزه داخلیسازی این محصولات نیز داخلیسازی باید بر روی قطعات اصلی مانند موتور، گیربکس و اکسل باشد تا بتوان بر روی یک پلتفرم خارجی، چندین مدل خودروی متفاوت را تولید کرد.
استفاده خودروسازان داخلی از فرصت برجام
در این زمینه يك عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی در گفتگو با "تجارت" میگوید: خودروسازان داخلی باید با استفاده از فرصت ناشی از برجام نسبت به همکاری مشترک با خودروسازان مطرح جهانی برای انتقال تکنولوژی و دانش فنی اقدام کنند. امرالله امینی با بیان اینکه البته در قرارداد با خودروسازان خارجی باید تعهدات طرف خارجی به روشنی قید شود، خاطرنشان میکند: انتقال تکنولوژی، سرمایهگذاری و صادرات از جمله موارد مهمی است که در همکاری با خودروسازان خارجی باید مدنظر قرار گیرد. وی ادامه میدهد: نفس همکاری با خودروسازان معتبر جهانی اقدام مثبتی است اما باید توجه شود که در ازای در اختیار قرار دادن بازار داخلی، خدماتی همچون انتقال تکنولوژی از طرف خارجی دریافت شود. این کارشناس صنعت خودرو اضافه میکند: در همکاری با خودروسازان خارجی باید این امکان وجود داشته باشد که خودروسازان داخلی بتوانند با استفاده از پلتفرم مشترک، محصولاتی را با برند خودشان و البته با استفاده از تکنولوژی وارداتی، تولید کنند. از آن سو نیز باید موضوع داخلیسازی خودروهای خارجی تولیدی در کشور مدنظر قرار گیرد تا از این طریق صنایع قطعهسازی فعال شده و اشتغال در کشور افزایش یابد.