جایگزینی سیاست قیمت تضمینی به جای خرید تضمینی و عرضه مجدد سیمان در بورس کالا و بهره‌گیری از اوراق سلف موازی، از اخبارهای پررنگ این روزهای بورس کالاست.
حامد سلطانی‌نژاد، مدیرعامل بورس کالای ایران در مورد عرضه جو و ذرت در سال ۱۳۹۵ توسط بورس کالا گفت: در حال حاضر برداشت جو شروع شده و طبق مصوبه هیات وزیران کل عرضه جو و ذرت در سال ۱۳۹۵ از طریق بورس کالا صورت می‌گیرد. با جایگزین شدن سیاست قیمت تضمینی به جای خرید تضمینی، کشاورزان محصول خود را با هر قیمتی که در بورس کشف شد، می‌فروشند و سریعا به پول خود می‌رسند و مابه‌التفاوت قیمت تضمینی و قیمت کشف شده توسط دولت به کشاورزان پرداخت خواهد شد.
خرید با قیمت عمده از بورس کالا
وی ادامه داد: این موضوع امسال در استان‌های قزوین، کردستان و تهران در قالب سیاست گواهی سپرده انجام می‌شود.
مدیر عامل بورس کالای ایران با تاکید بر لزوم آشنایی کشاورزان و خریداران از سازوکار بورس کالا تصریح کرد: در حالی که عرضه‌ها هر روز در مورد محصول جو انجام می‌شود، خریداران هنوز با سازوکار بورس کالا خو نگرفته‌اند. باید به خریداران اطلاع‌رسانی شود که می‌تواند با قیمت عمده محصولات خود را از بورس کالای ایران خریداری کنند.
سلطانی‌نژاد با بیان اینکه در استان‌های مختلف معاملات محصول جو به صورت فیزیکی انجام می‌شود، به خریداران توصیه کرد کسانی که خرید می‌کنند دقت کنند از نمادی خرید انجام دهند که نزدیک به استان خودشان یا محل مصرف محصول است.
عزم جدی دولت برای اجرای طرح قیمت تضمینی
وی در مورد نگرانی‌هایی که سابقا از عدم پرداخت مابه‌التفاوت قیمت تضمینی و قیمت خریداری شده ذرت و جو در بورس کالا وجود داشت، اظهار کرد: خوشبختانه در حال حاضر این نگرانی وجود ندارد، چرا که عزم وزارت جهاد کشاورزی و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی بر این است که این سیاست اجرایی شود. چون با اجرا شدن این طرح بار مالی کمتری به دولت وارد می‌شود. گزینه دیگر برای این طرح این بود که دولت کل محصول را با قیمت تضمینی بخرد، اما در حال حاضر با اجرای طرح قیمت تضمینی دولت تنها به یک سوم طرح خرید تضمینی، منابع مالی نیاز دارد. در نتیجه توان پرداخت دولت در این مورد خیلی بهتر خواهد بود.
مدیر عامل بورس کالای ایران در مورد طرح پایلوتی که برای خرید ذرت و جو در استان خوزستان انجام شد نیز تصریح کرد: در آن طرح مقدار سرعت عمل در پرداخت‌ها کمتر بود، اما در حال حاضر بودجه‌اش تصویب شده و به زودی به کشاورزان پرداخت خواهد شد.
بورس های کالایی حامی کشاورزان
سلطانی‌نژاد در پاسخ به منتقدانی که معتقد هستند که در صورت عرضه جو و ذرت در بورس کالا قیمت تضمینی و خرید تضمینی دیگر معنایی ندارد و این سیاست باید لغو شود، افزود: ما یا می‌خواهیم از محصولات کشاورزی حمایت کنیم یا خیر. محصولات کشاورزی استراتژیک هستند و معیشت مردم ما به این محصولات وابسته است. سیاست دولت و مجلس نیز براین است که از این محصولات حمایت کنند. بحث مهم این است که با چه قیمتی این حمایت انجام پذیرد. تنها ممکن است در مورد قیمت اختلاف‌نظری وجود داشته باشد ولی روی اصل حمایت هیچ کس تردید ندارد. در بسیاری از کشورها هم از سازوکار بورس و ابزارهای مالی برای حمایت از بخش کشاورزی استفاده می‌شود.
وی ادامه داد: ما در کشورهایی همچون برزیل، آرژانتین و تعدادی از کشورهای پیشرفته مطالعاتی داشتیم و دیدیم که آن ها هم از سازوکار بورس تحت عنوان آپشن‌هایی که در اختیار کشاورزان قرار می‌دهند بیمه می‌کنند که محصولات آنها در بورس به فروش برسد. البته آن ها لزوما نمی‌گویند که ما محصول را از کشاورزان می‌خریم. بلکه ابزارهای مالی مانند Option در اختیار کشاورز قرار می‌دهند تا بتواند محصول خود را با قیمت‌هایی بفروشد که حتما آن محصول استراتژیک دوباره در کشور تولید شوند.
تامین مالی تولیدکنندگان سیمان از مسیر بورس
سلطانی‌نژاد در مورد عرضه مجدد سیمان در بورس کالا اظهار کرد: برای اینکه شرکت‌های سیمانی از اوراق سلف موازی استفاده کنند از آن ها خواستیم که برنامه تولید و عرضه خود را ارائه کرده تا ثابت شود که اوراقی که برای آنها منتشر می‌کنیم به پشتوانه تولیدشان است.
وی با اشاره به عرضه سیمان در بورس کالا در چهار سال پیش گفت: در آن زمان به علت تلاطم‌های قیمتی که وجود داشت سیمان از بورس خارج شد، ولی در حال حاضر با توجه به شرایط مازاد تولید، سیمان می‌تواند در بورس کالا عرضه شود.
شرایط امن بازار در روزهای رکود و رونق
مدیر عامل بورس کالا تاکید کرد: چه در شرایط تورمی و چه در شرایط رکودی بهترین سازوکار برای عرضه محصولات، بورس است چرا که این روش به شکل کاملا موثری عرضه را در مقابل تقاضا قرار می‌دهد.
سلطانی‌نژاد ادامه داد: شرایط بحرانی برای تولیدکنندگان در حالت "کسادی بازار" و برای مصرف‌کنندگان در شرایط "رونق" پیش می‌آید. بورس می‌تواند کمک کند در این شرایط کمترین آسیب به تولیدکننده و عرضه‌کننده وارد شود، چرا که سازوکار بورس بر مبنای عرضه و تقاضا است. این سازوکار این امکان را فراهم می‌کند که تولیدکننده‌ها محصول خود را به قیمت بهتری بفروشند و مصرف‌کننده‌ها نیز در قیمت مناسب‌تری کالای مورد نظر خود را خریداری کنند.
وی در پاسخ به اینکه آیا در شرایط مازاد عرضه سیمان، کشف قیمت در بورس به درستی برای این محصول صورت می‌گیرد، اظهار کرد: اگر شرکت‌های تولیدکننده سیمان عرضه خود را در بورس انجام دهند خریدارها هم تمایل پیدا خواهند کرد که به سمت بورس بروند. از آنجا که سیمان کالایی است که واردات‌اش به علت هزینه حمل‌ونقل زیاد صرفه اقتصادی ندارد و در نتیجه این واردات به سادگی صورت نمی‌پذیرد، می‌توانیم با قرار دادن عرضه کل در برابر کل تقاضای داخل قیمت را کشف کنیم.
عرضه کل سیمان در انتظار موافقت وزارت صنعت
مدیر عامل بورس کالا تاکید کرد: اگر مسئولان امر برنامه‌ریزی کنند، خود شرکت‌ها این آمادگی را دارند که محصولات خود را در بورس عرضه کنند، ضمنا انجمن تولیدکنندگان سیمان نیز بارها اعلام کرده که این آمادگی را دارد.
سلطانی‌نژاد افزود: در حال حاضر خیلی از تولیدکنندگان مجبور هستند محصول خود را با قیمت‌های خیلی پایین‌تر در اختیار بازارهای مصرف قرار دهند، در نتیجه در مورد بازارهای صادرات هم این آمادگی وجود دارد. در شرایط موجود یک رقابت منفی بین تولیدکنندگان صورت می‌گیرد در نتیجه اگر معاملات سیمان روی تابلوهای بورس بیاید رقابت منفی شکل نمی‌گیرد و به جای اینکه مزیت‌های سیمان ارزان، به کشورهای خارجی اختصاص یابد و آنها از منافع مواد اولیه و قیمت انرژی ارزان بهره‌مند شوند، مردم و تولیدکنندگان ایران خودمان از این موضوع سود می‌برند.
وی تاکید کرد: برای اینکه کل عرضه در مقابل کل تقاضا قرار گیرد ما نیاز به حمایت ارگان‌های مرتبط داریم. انجمن صنفی صنعت سیمان بارها اعلام آمادگی کرده که هم در رینگ صادراتی و هم در رینگ داخلی محصول را عرضه کنند و اگر وزارت صنعت، معدن و تجارت هم موافقت خود را اعلام کند به نظر می‌رسد هم در بازار داخلی و هم در بازار صادراتی بتوانیم از سازوکارهای بازار بورس بهره‌مند شویم.
اوراق سلف موازی خودرو در گرو مجوز هیئت پذیرش
سلطانی نژاد درباره اوراق سلف موازی خودرو نیز گفت: اگر مجوز های لازم برای انتشار اوراق سلف موازی خودرو از هیئت پذیرش گرفته شود منعی برای انجامش وجود نخواهد داشت.
او درباره مدت زمانی که احتمال دارد طول بکشد تا هیئت پذیرش با انتشار اوراق سلف موازی خودرو موافقت کند تصریح کرد: مدارکی در آنجا باید تکمیل شود که اگر آن مدارک را متقاضی ها تکمیل کنند مشکلی برای انجامش وجود نخواهد داشت.
مدیر عامل بورس کالا در مورد اوراق سلف موازی نیز توضیح داد: اوراق سلف موازی یکی از راه‌های تامین منابع مالی است که در برخی از شرکت‌ها این سازوکار مورد استفاده قرار می‌گیرد.
سلطانی‌نژاد گفت: اوراق سلف موازی با پشتوانه تولید و عرضه منتشر می‌شود اگر شرکتی ثابت کند تولید دارد و با عرضه محصول خود در یک بازار رسمی مثل بورس کالای ایران، توانایی این را دارد که حجمی از کالا را تولید کند به پشتوانه آن تولیدش می‌تواند از اوراق سلف موازی استفاده کند.
وی ادامه داد: اوراق سلف موازی به این صورت است که کالا به قطعات کوچک‌تر تقسیم می شود و هر قطعه‌اش به عنوان اوراق بهادار مورد مبادله قرار می‌گیرد. هر کس اوراق بهادار را بخرد می‌تواند در زمان سررسید کالایش را تحویل بگیرد.
مدیر عامل بورس کالا اضافه کرد: چون آن واحدها تبدیل به اوراق بهادار یکسانی شده می‌تواند در بازار ثانویه بورس کالا مورد مبادله قرار گیرد. خاصیت دیگر اوراق سلف این است که عده‌ای که به دنبال خرید کالا نیستند و تنها می‌خواهند از افزایش یا کاهش قیمت‌ها سود ببرند می‌توانند در این بازار وارد شوند و در پایان کالا را تحویل نگیرند و برگه خود را در بازار ثانویه به شخص دیگری واگذار کنند.
منبع: ایسنا
خرید با قیمت عمده از بورس کالا
وی ادامه داد: این موضوع امسال در استان‌های قزوین، کردستان و تهران در قالب سیاست گواهی سپرده انجام می‌شود.
مدیر عامل بورس کالای ایران با تاکید بر لزوم آشنایی کشاورزان و خریداران از سازوکار بورس کالا تصریح کرد: در حالی که عرضه‌ها هر روز در مورد محصول جو انجام می‌شود، خریداران هنوز با سازوکار بورس کالا خو نگرفته‌اند. باید به خریداران اطلاع‌رسانی شود که می‌تواند با قیمت عمده محصولات خود را از بورس کالای ایران خریداری کنند.
سلطانی‌نژاد با بیان اینکه در استان‌های مختلف معاملات محصول جو به صورت فیزیکی انجام می‌شود، به خریداران توصیه کرد کسانی که خرید می‌کنند دقت کنند از نمادی خرید انجام دهند که نزدیک به استان خودشان یا محل مصرف محصول است.
عزم جدی دولت برای اجرای طرح قیمت تضمینی
وی در مورد نگرانی‌هایی که سابقا از عدم پرداخت مابه‌التفاوت قیمت تضمینی و قیمت خریداری شده ذرت و جو در بورس کالا وجود داشت، اظهار کرد: خوشبختانه در حال حاضر این نگرانی وجود ندارد، چرا که عزم وزارت جهاد کشاورزی و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی بر این است که این سیاست اجرایی شود. چون با اجرا شدن این طرح بار مالی کمتری به دولت وارد می‌شود. گزینه دیگر برای این طرح این بود که دولت کل محصول را با قیمت تضمینی بخرد، اما در حال حاضر با اجرای طرح قیمت تضمینی دولت تنها به یک سوم طرح خرید تضمینی، منابع مالی نیاز دارد. در نتیجه توان پرداخت دولت در این مورد خیلی بهتر خواهد بود.
مدیر عامل بورس کالای ایران در مورد طرح پایلوتی که برای خرید ذرت و جو در استان خوزستان انجام شد نیز تصریح کرد: در آن طرح مقدار سرعت عمل در پرداخت‌ها کمتر بود، اما در حال حاضر بودجه‌اش تصویب شده و به زودی به کشاورزان پرداخت خواهد شد.
بورس های کالایی حامی کشاورزان
سلطانی‌نژاد در پاسخ به منتقدانی که معتقد هستند که در صورت عرضه جو و ذرت در بورس کالا قیمت تضمینی و خرید تضمینی دیگر معنایی ندارد و این سیاست باید لغو شود، افزود: ما یا می‌خواهیم از محصولات کشاورزی حمایت کنیم یا خیر. محصولات کشاورزی استراتژیک هستند و معیشت مردم ما به این محصولات وابسته است. سیاست دولت و مجلس نیز براین است که از این محصولات حمایت کنند. بحث مهم این است که با چه قیمتی این حمایت انجام پذیرد. تنها ممکن است در مورد قیمت اختلاف‌نظری وجود داشته باشد ولی روی اصل حمایت هیچ کس تردید ندارد. در بسیاری از کشورها هم از سازوکار بورس و ابزارهای مالی برای حمایت از بخش کشاورزی استفاده می‌شود.
وی ادامه داد: ما در کشورهایی همچون برزیل، آرژانتین و تعدادی از کشورهای پیشرفته مطالعاتی داشتیم و دیدیم که آن ها هم از سازوکار بورس تحت عنوان آپشن‌هایی که در اختیار کشاورزان قرار می‌دهند بیمه می‌کنند که محصولات آنها در بورس به فروش برسد. البته آن ها لزوما نمی‌گویند که ما محصول را از کشاورزان می‌خریم. بلکه ابزارهای مالی مانند Option در اختیار کشاورز قرار می‌دهند تا بتواند محصول خود را با قیمت‌هایی بفروشد که حتما آن محصول استراتژیک دوباره در کشور تولید شوند.
تامین مالی تولیدکنندگان سیمان از مسیر بورس
سلطانی‌نژاد در مورد عرضه مجدد سیمان در بورس کالا اظهار کرد: برای اینکه شرکت‌های سیمانی از اوراق سلف موازی استفاده کنند از آن ها خواستیم که برنامه تولید و عرضه خود را ارائه کرده تا ثابت شود که اوراقی که برای آنها منتشر می‌کنیم به پشتوانه تولیدشان است.
وی با اشاره به عرضه سیمان در بورس کالا در چهار سال پیش گفت: در آن زمان به علت تلاطم‌های قیمتی که وجود داشت سیمان از بورس خارج شد، ولی در حال حاضر با توجه به شرایط مازاد تولید، سیمان می‌تواند در بورس کالا عرضه شود.
شرایط امن بازار در روزهای رکود و رونق
مدیر عامل بورس کالا تاکید کرد: چه در شرایط تورمی و چه در شرایط رکودی بهترین سازوکار برای عرضه محصولات، بورس است چرا که این روش به شکل کاملا موثری عرضه را در مقابل تقاضا قرار می‌دهد.
سلطانی‌نژاد ادامه داد: شرایط بحرانی برای تولیدکنندگان در حالت "کسادی بازار" و برای مصرف‌کنندگان در شرایط "رونق" پیش می‌آید. بورس می‌تواند کمک کند در این شرایط کمترین آسیب به تولیدکننده و عرضه‌کننده وارد شود، چرا که سازوکار بورس بر مبنای عرضه و تقاضا است. این سازوکار این امکان را فراهم می‌کند که تولیدکننده‌ها محصول خود را به قیمت بهتری بفروشند و مصرف‌کننده‌ها نیز در قیمت مناسب‌تری کالای مورد نظر خود را خریداری کنند.
وی در پاسخ به اینکه آیا در شرایط مازاد عرضه سیمان، کشف قیمت در بورس به درستی برای این محصول صورت می‌گیرد، اظهار کرد: اگر شرکت‌های تولیدکننده سیمان عرضه خود را در بورس انجام دهند خریدارها هم تمایل پیدا خواهند کرد که به سمت بورس بروند. از آنجا که سیمان کالایی است که واردات‌اش به علت هزینه حمل‌ونقل زیاد صرفه اقتصادی ندارد و در نتیجه این واردات به سادگی صورت نمی‌پذیرد، می‌توانیم با قرار دادن عرضه کل در برابر کل تقاضای داخل قیمت را کشف کنیم.
عرضه کل سیمان در انتظار موافقت وزارت صنعت
مدیر عامل بورس کالا تاکید کرد: اگر مسئولان امر برنامه‌ریزی کنند، خود شرکت‌ها این آمادگی را دارند که محصولات خود را در بورس عرضه کنند، ضمنا انجمن تولیدکنندگان سیمان نیز بارها اعلام کرده که این آمادگی را دارد.
سلطانی‌نژاد افزود: در حال حاضر خیلی از تولیدکنندگان مجبور هستند محصول خود را با قیمت‌های خیلی پایین‌تر در اختیار بازارهای مصرف قرار دهند، در نتیجه در مورد بازارهای صادرات هم این آمادگی وجود دارد. در شرایط موجود یک رقابت منفی بین تولیدکنندگان صورت می‌گیرد در نتیجه اگر معاملات سیمان روی تابلوهای بورس بیاید رقابت منفی شکل نمی‌گیرد و به جای اینکه مزیت‌های سیمان ارزان، به کشورهای خارجی اختصاص یابد و آنها از منافع مواد اولیه و قیمت انرژی ارزان بهره‌مند شوند، مردم و تولیدکنندگان ایران خودمان از این موضوع سود می‌برند.
وی تاکید کرد: برای اینکه کل عرضه در مقابل کل تقاضا قرار گیرد ما نیاز به حمایت ارگان‌های مرتبط داریم. انجمن صنفی صنعت سیمان بارها اعلام آمادگی کرده که هم در رینگ صادراتی و هم در رینگ داخلی محصول را عرضه کنند و اگر وزارت صنعت، معدن و تجارت هم موافقت خود را اعلام کند به نظر می‌رسد هم در بازار داخلی و هم در بازار صادراتی بتوانیم از سازوکارهای بازار بورس بهره‌مند شویم.
اوراق سلف موازی خودرو در گرو مجوز هیئت پذیرش
سلطانی نژاد درباره اوراق سلف موازی خودرو نیز گفت: اگر مجوز های لازم برای انتشار اوراق سلف موازی خودرو از هیئت پذیرش گرفته شود منعی برای انجامش وجود نخواهد داشت.
او درباره مدت زمانی که احتمال دارد طول بکشد تا هیئت پذیرش با انتشار اوراق سلف موازی خودرو موافقت کند تصریح کرد: مدارکی در آنجا باید تکمیل شود که اگر آن مدارک را متقاضی ها تکمیل کنند مشکلی برای انجامش وجود نخواهد داشت.
مدیر عامل بورس کالا در مورد اوراق سلف موازی نیز توضیح داد: اوراق سلف موازی یکی از راه‌های تامین منابع مالی است که در برخی از شرکت‌ها این سازوکار مورد استفاده قرار می‌گیرد.
سلطانی‌نژاد گفت: اوراق سلف موازی با پشتوانه تولید و عرضه منتشر می‌شود اگر شرکتی ثابت کند تولید دارد و با عرضه محصول خود در یک بازار رسمی مثل بورس کالای ایران، توانایی این را دارد که حجمی از کالا را تولید کند به پشتوانه آن تولیدش می‌تواند از اوراق سلف موازی استفاده کند.
وی ادامه داد: اوراق سلف موازی به این صورت است که کالا به قطعات کوچک‌تر تقسیم می شود و هر قطعه‌اش به عنوان اوراق بهادار مورد مبادله قرار می‌گیرد. هر کس اوراق بهادار را بخرد می‌تواند در زمان سررسید کالایش را تحویل بگیرد.
مدیر عامل بورس کالا اضافه کرد: چون آن واحدها تبدیل به اوراق بهادار یکسانی شده می‌تواند در بازار ثانویه بورس کالا مورد مبادله قرار گیرد. خاصیت دیگر اوراق سلف این است که عده‌ای که به دنبال خرید کالا نیستند و تنها می‌خواهند از افزایش یا کاهش قیمت‌ها سود ببرند می‌توانند در این بازار وارد شوند و در پایان کالا را تحویل نگیرند و برگه خود را در بازار ثانویه به شخص دیگری واگذار کنند.
منبع: ایسنا
