هفتمین نشست شورای امنیت درباره اجرای برجام در حالی برگزار شد که اعضای این شورا به جای فشار بر آمریکا و دیگر اعضای این توافق برای اجرای تعهداتشان، از ایران خواستند تا یک طرفه به اجرای تعهداتش پایبند بماند. این درخواست غیرمنطقی اعضا با مخالفت شدید نماینده کشورمان در سازمان ملل مواجه شد.
مجید تخت روانچی نماینده ایران در سازمان ملل در این نشست قاطعانه اعلام کرد که " ایران نمی‌تواند، نباید و نمی‌خواهد به تنهایی تمام بار حفظ برجام را به دوش بکشد."
مقامات کشورمان در یک ماه و نیم گذشته که از آغاز گام اول کاهش تعهدات می‌گذرد همواره تاکید کرده‌اند، در تصمیم خود برای عبور از محدودیت‌های تعیین شده در برجام در واکنش به خروج آمریکا از این توافق و تعلل کشورهای اروپایی برای جبران کارشکنی‌های آمریکا قاطع هستند و این "تصمیم ملی" در صورتی که اقدام متقابل مقتضی انجام نگیرد، قابل بازگشت نیست.
نشست شورای امنیت یک روز قبل از آن برگزار شد که بنا بر اعلام مسئولان سازمان انرژی اتمی ایران، قرار است امروز پنجشنبه، ششم تیرماه ذخایر اورانیوم غنی شده ایران از مرز ۳۰۰ کیلوگرم عبور کند.
ایران تصمیم خود برای کاهش تعهدات برجامی اش در اردیبهشت سال جاری را بعد از یک سال "صبر استراتژیک" و در حالی که کم سابقه ترین تهدیدات و تحریم‌ها از سوی آمریکا علیه ملت و دولت ایران انجام می‌شد، اتخاذ کرد از این رو کشورهای اروپایی و دیگر اعضای شورای امنیت نمی‌توانند ایران را مقصر از بین بردن برجام بدانند.
ایران بعد از خروج آمریکا از برجام براساس خواست سه کشور اروپایی به همراه چین و روسیه از برجام خارج نشد و پیشنهاد این کشورها برای ورود به مذاکرات در راستای نجات برجام را پذیرفت، اما در بیش از یک سال گذشته، سه کشور اروپایی نه تنها اقدامی مؤثر در راستای تأمین منافع اقتصادی ایران انجام ندادند بلکه به جای پاسخ به کم کاری و تعلل در تأمین خواسته‌های ایران، تصمیم کشورمان برای کاهش تعهدات طبق بند ۲۶ و ۳۶ توافق هسته‌ای را "اقدامی در راستای ضربه زدن به برجام" عنوان کردند.
به گزارش ایسنا، معاون سیاسی دبیرکل سازمان در نشست چهارشنبه شب شورای امنیت با قرائت بیانیه آنتونیو گوترش گفت: ضروری است تلاش‌های دیپلماتیک و دستاوردهایی که به سختی به دست آمده حفظ و تکمیل شود.
وی با ابراز تأسف از خروج آمریکا از برجام در می ۲۰۱۸ تصمیم آمریکا برای لغو معافیت‌های نفتی به علاوه لغو پروژه‌های منع گسترش سلاح هسته‌ای را نگران‌کننده خواند و گفت: این اقدامات خلاف اهداف ترسیم شده در برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ است و همچنین می‌تواند مانع اجرای مقررات برجام و قطعنامه مذکور از سوی ایران شود.
معاون دبیرکل در ادامه قرائت این بیانیه نیز از تصمیم ایران برای کاهش تعهدات هسته‌ای و عبور از خطوط تعیین شده در نگهداری ذخایر اورانیوم غنی شده و آب سنگین ابراز تأسف کرد و افزود: اینکه ایران تصمیم گرفته محدودیت‌های غنی‌سازی اورانیوم و اقدامات مربوط به مدرن‌سازی راکتور آب سنگین اراک را تعلیق کند، جای نگرانی دارد.
وی ادامه داد: معتقدیم چنین اقداماتی منافع طرف‌های برجام را در بر ندارد. ما از گزارش آژانس در تأیید اجرای تعهدات ایران حمایت می‌کنیم و مشوق آن هستیم.
معاون دبیرکل خاطرنشان کرد: ما درک عمیق خود را از ضرورت برقراری روابط تجاری و اقتصادی با ایران از سوی اعضای برجام اعلام می‌کنیم و کشورهای عضو برجام را در حمایت از تجارت با ایران تشویق می‌کنیم. رساندن منافع اقتصادی به مردم ایران برای تداوم برجام از سوی همه طرف‌ها مسأله‌ای اساسی است.
همچنین در ادامه این نشست، یوکیا آمانو مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در این نشست به ارائه گزارشی مبسوط مبتنی بر ۱۵ گزارش قبلی خود درباره اجرای برجام در ایران پرداخت و در بخشی از این گزارش تاکید کرد: برخلاف آنچه آمریکا نشان می‌دهد جمهوری اسلامی ایران همکاری خوبی با آژانس داشته و به درخواست‌های آژانس در امور مختلف پاسخ داده است.
در ادامه این نشست نماینده اتحادیه اروپا در سازمان ملل ضمن ابراز تأسف از خروج آمریکا از برجام و اعمال تحریم‌های یکجانبه علیه ایران گفت: هیچ جایگزینی برای برجام وجود ندارد و اروپا برای حفاظت از این توافق تلاش می‌کند.
نماینده اتحادیه اروپا خاطرنشان کرد: ممکن است امروز در وضعیتی بحرانی درباره آینده برجام باشیم اما تاکید می‌کنیم جایگزین قابل اعتماد و صلح‌آمیز دیگری برای آن وجود ندارد.
وی یک بار دیگر بر موضع اروپا مبنی بر اینکه هیچ‌گونه اولتیماتومی را از سوی ایران برای کاهش تعهدات برجامی اش قبول نمی‌کند تکرار کرد.
در ادامه، اعضای شورای امنیت یک به یک در رابطه با آخرین گزارش دبیرکل سازمان ملل از اجرای برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ و نیز آخرین تحولات و تغییرات در مواضع ایران سخنانی را ایراد کردند.
مجید تخت روانچی نماینده دائم ایران در سازمان ملل نیز در این نشست اظهار کرد: برجام یک توافق بین‌المللی است و نمی‌شود تنها ایران به شکل یکطرفه به آن پایبند باشد.
او درباره ادعاها و اتهام‌ها درباره برنامه موشکی کشورمان گفت: برنامه موشکی ایران دفاعی است و موشک‌های ما برخلاف آنچه که ادعا می‌شود برای حمل کلاهک هسته‌ای ساخته نشده است.
وی خروج آمریکا از برجام و اعمال مجدد تحریم‌ها علیه ایران را عاملی در بی‌فایده ساختن برجام خواند و افزود: ایران نمی‌تواند یک تنه به اجرای برجام بپردازد.
روانچی همچنین از پاسخ به ادعاها و اتهامات نماینده آمریکا در سازمان ملل درباره تحولات منطقه خودداری کرد و گفت: اتهامات و ادعاهای شما تکراری است و پاسخی به آنها ندارم.
وی همچنین ادعاهای نمایندگان سه کشور اروپایی درباره تلاش برای اجرای اینستکس را وعده‌ای تکراری خواند. تخت روانچی در واکنش به اروپایی‌ها (انگلیس، آلمان و فرانسه) گفت: کشورهای اروپایی بیش از یک سال است که این وعده را می‌دهند و هنوز هیچ اتفاقی نیفتاده است.
در پایان می‌توان گفت آنچه که در هفتمین نشست شورای امنیت درباره اجرای برجام مشهود بود، تلاش آمریکا برای محکوم کردن ایران به نقض برجام، سردرگمی اروپا بین انتقاد از ایران و تأیید پایبندی کشورمان به برجام و تاکید قاطع نماینده جمهوری اسلامی ایران بود مبنی بر اینکه تهران زیر بار زور، تهدید و ارعاب نخواهد رفت.
در این بین البته نباید موضع مثبت نماینده روسیه درباره اقدامات برجامی ایران، حمایت چین از " درخواست‌های مشروع ایران" و تاکید آمانو بر پایبندی ایران به تعهدات خود بر اساس توافق هسته‌ای را نادیده گرفت که گرچه کافی نبود اما تا حدودی ادعاهای آمریکا علیه کشورمان را به چالش کشید.
