«ممنون از میهمان نوازی شما» این جملهای بود که از زبان ظریف در میان همهمه نمایندگان شنیده شد و همین جمله برای تصور آنچه در جلسه امروز بهارستانیها و وزیر امورخارجه رخ داد کفایت میکند.
ساعت نزدیک به ۸ و ۱۰ دقیقه بود که قالیباف زنگ جلسه علنی را با یک دستور کار مهم یعنی «گزارش وزیر امور خارجه از مسائل خارجی و روابط بینالملل» به صدا درآورد. از آنجا که نمایندگان پیش از رسیدن به دروازههای خانه ملت، خط و نشانهایی برای دستگاه دیپلماسی و شخص وزیر کشیده بودند میشد حدس زد که این جلسه خالی از حاشیه نباشد؛ حدس و گمانی که رنگ واقعیت به خود گرفت و شاهد جلسهای پر از تنش و طرح انتقادات تند و تیز بودیم.
ظریف که میدانست روز سختی را در پیش دارد و ممکن است حرفها و حتی توهین بشنود پشت تریبون قرار گرفت. او صحبتهای خود را با گفتن از تحول جهانی شروع کرد و ادامه داد: «امروز دنیا شاهد یک تحول عمده در صد سال و یا ۷۰ سال گذشته است که بعد از پایان جنگ جهانی دوم بیسابقه است. این تغییرات در روابط بینالملل بنیادین است به طوری که ماهیت بسیاری از مفاهیم و روابط در روابط بینالملل در حال تغییر است.»
هرچه او صحبت میکرد صدای همهمه نمایندگان و فریادهای گاه و بیگاه برای تذکر بلند میشد.
از آنجا که نمایندگان بیشتر تمایل داشتند درباره سیاست ایران در مقابل آمریکا بشنوند، صحبتهای ظریف هم حول این محور شکل گرفت. او گفت: یکی از اقداماتی که آمریکا انجام میدهد، فشار بر دوستان ایران و هدف قرار دادن منافع ایران در منطقه است که این حوزه هم نیازمند به توجه ویژه ما هست. مهمترین هدفی که آمریکا دنبال میکند جدا کردن مردم از حاکمیت و ناکارآمد نشان دادن نظام و مشروعیت زدایی از نظام است. اگر دوستان نگاهی به کتاب جان بولتون بکنند میبینند که در پشت همه سیاستهایی که آمریکا به نام فشار حداکثری دنبال میکند این اهداف نهفته است.
صحبتهای ظریف به گفتن از اتحاد و انسجام درونی هم رسید و گفت: « سیاست خارجی حوزه دعوای جناحی و گروهی نیست به همین دلیل سیاست خارجی در قانون اساسی در حوزه اختیارات مقام معظم رهبری است و سیاستهای کلی نظام در حوزه سیاست خارجی را مقام معظم رهبری تعیین می کنند. این یعنی اجتناب از دوگانه سازی و دعوای داخلی در حوزه سیاست خارجی.»
ماجراهای پرحاشیه امروز صحن علنی که ظریف در مرکز آن قرار داشت نشان داد مجلس یازدهم نه تنها خاطره نمایندگان مجلس دهم را زنده نگه داشته بلکه در بسیاری از موارد توپ نمایندگان از تندروهای مجلس دهم هم پرتر است.
امروز بعد از صحبتهای محمدجواد ظریفدر مجلس ، نوبت به نمایندگان رسید تا تذکراتشان را خطاب به وزیر امور خارجه مطرح کنند؛ میکروفنهای آنها به نوبت باز میشد و صحبتها مانند تیر به سمت وزیر نشانه میرفت. از دلار ۲۰هزار تومانی گرفته تا قیمت مسکن و ماشین تنها یک مقصر داشت و آن وزیر امورخارجه بود.
ذبیحالله اعظمی(نماینده جیرفت): وزارت امور خارجه و دیپلمات ها سربازان خط مقدم جبهه مقاومت هستند، تضعیف وزارت امور خارجه خصوصا دیپلمات های ارشد در شرایط فعلی مغایر امنیت ملی و منافع کشور است، جلسه اخیر شورای امنیت نشانه جلسات شبانه روزی شخص وزیر است.
مهرداد ویس کرمی (نماینده خرمآباد): تا کی ما باید از اعتماد کودکانه به آمریکای جهانخوار و اروپای فریب کار ضربه بخوریم و فرصتها را بسوزانیم. ما به جای تکیه بر سیاستهای نظام لیبرال باید به خداوند متعال اعتماد می کردیم. چرا سیاست مداران از مبارزه با شیطان خسته شده اند و آن را به جامعه تلقین می کنند. شما فرصتهای بزرگ پیش روی ملت ایران را به امید لبخند آمریکا و اروپا نسوزانید، باید به جای کدخدا به خدا اعتماد کرد.
رمضانعلی سنگدوینی (نماینده گرگان): آقای ظریف شما اعلام کردید که سیاستهای ما همیشه موفقیت آمیز بوده است اما در مسیری که طی کردید همیشه منفعلانه بودید و ارتباط تجاری و اقتصادی ما در زمینه صادرات تعطیل است. بهتر است مثل سردار سلیمانیها باشید تا این مملکت را از شر داعش ملعون نجات دادند و باید به فکر مردم باشید و مسیر صادرات و بهبود شرایط اقتصادی کشور از طریق ارتباط با همسایگان را طی کنید.
موسی غضنفرآبادی (نماینده بم): آمریکا برای همیشه برای ملت ایران منفور و غیرقابل تحمل است. شما وزیر خارجه کشوری هستید که مردان شجاعی مثل حاج قاسم، شهید همت، شهید کاظمی، شهید باقری و شهید حججی داشته و دارد. لذا با شهامت و در تراز وزیر امور خارجه ملت شجاع، دلیر، قهرمان و ولایی ایران موضع بگیرید و بدانید چنین ملتی پشت سر شماست.
احمد راستینه (نماینده شهرکرد): شما از کاهش فشار بر مردم سخن می گویید در حالی که شرط های برجامی، سقوط آزاد ارز و مشکلات اقتصادی را برای مردم رقم زده است، اقتصاد دلارمحور حرکت ذلیلانه وزارت خارجه را رقم زده است؛ از شهید حاج قاسم سلیمانی سخن می گویی، دیپلماسی ایشان با مقاومت نتیجه داد که این رویه در وزارت خارجه متفاوت است. دلار ۲۰ هزار تومانی را باید دلار برجامی نامید. این همان گلابیهایی است که وعدهاش را به مردم داده بودید. از شما میخواهیم پیام اقتدار ملت را با پایان سیاست برجامی و خروج از آن با شجاعت به مردم و دنیا مخابره کنید
محمد مولوی(نماینده آبادان): سردار حاج قاسم سلیمانی دلها را فتح کرد، بعد از این فتحالفتوح چه کردید؟ مگر نه اینکه مدعی هستید تسهیلگر امور اقتصادی هستید، اصلا در وزارت امور خارجه کارشناس اقتصادی دارید، اگر کارشناسان این وزارتخانه را به عنوان اقتصادی معرفی میکنید اما آنها دارای مدارک تحصیلی مرتبط با امور فرهنگی و سیاسی هستند.
محمد صفایی(نماینده گناباد): آقای ظریف! مجلس یازدهم را چگونه تصور کردید و چه تصوری از ما در ذهن شماست؟شما تحولات بین المللی پساغرب را در عمل باور ندارید چرا که پس از شهادت حاج قاسم سلیمانی پیام ذلت به غرب فرستادید.وزیر امور خارجه در مجلس بحث از وحدت ملی و فراجناحی بودن میزند اما در نشست با کری میگوید که اگر ما با شما به توافق نرسیم، جریان رادیکالیسم روی کار میآید!
محمود احمدی بیغش (نماینده شازند): در ارتباط با قرارداد چین مثل برجام عمل نکنید. این قرارداد باید در اختیار نمایندگان قرار گیرد و قصد دولت از این قرارداد روشن باشد. یکی از نکاتی که پیرامون سیاست خارجی ما وجود دارد رویکرد منفعلانه و تک بعدی آن است. هفت سال است سیاست خارجی را به برجام گره زدید. آمریکا دست چدنی اش را از زیر دستکش مخملی بیرون آورده و ما تازه این را فهمیده ایم. دستمان خالی است و سرمان کلاه رفته شاید هم کلاه نرفته و خودمان می خواستیم. ما همچنان منتظر اروپا ماندیم و اروپا امروز شمشیرش را از رو بسته و به دنبال پرونده سازی در شورای حکام است و ما همچنان منفعلیم همه جهان 5+1 نیست.
میدانداری رئیس کمیسیون امنیت ملی علیه ظریف؛ چرا به چین بیمهری کردید
مجتبی ذوالنوری نماینده قم که در مجلس دهم برجام را در صحن علنی به آتش کشید، امروز هم بدش نمیآمد آتشی به پا کند که البته شان ریاست کمیسیون امنیت ملی دست و پایش را بسته بود اما با این وجود هرآنچه در توان داشت را به کار بست تا در آخرین تذکر، آخرین پیکانهای نقد را حواله وزارت امور خارجه و شخص وزیر کند.
او گفت: «آقای ظریف! به کسی که نباید اعتماد میشد تمام اعتماد را به آنجا متمرکز کردید که البته خروجی این کار چیزی جز این که هست نمیتواند باشد.»
ذوالنوری ادامه داد: «ما مخالف دیپلماسی و دیپلماسی فعال نیستیم. ما مخالف رابطه با دنیا نیستیم. ما نمیگوییم مسائل را باید در عرصه بین المللی رها و ترک کنیم. مسأله اینجاست که مسیر را نباید عوضی رفت. شما مسیر را از ابتدا کج رفتید. تضمین نگرفتید. اگر میدانستید چرا خلافش را عمل کردید و اگر نمیدانستید در طول مذاکرات مقام معظم رهبری کراراً تذکر دادند، چرا توجه نکردید؟»
او از بیمهری دولت به چین انتقاد کرد و گفت: «چرا به عنوان مذاکره سه سال منطقه را رها کردید؟ وقتی شما میدانستید وضعیت این چنین است، چرا پیمانهای دو جانبه مالی و پولی با کشورهای همسایه برقرار نکردید؟ چرا با کشورهایی مثل چین که ما باید مهمترین ارتباط را با آنها داشته باشیم، علیرغم تاکیدات مقام معظم رهبری بیمهری کردید و ما مدتهای طولانی در این کشورها سفیر نداشتیم و دیپلماسی اقتصادی ما تعطیل بود.»
ممنون از میهمان نوازیتان
تذاکرات تمام شد و محمدباقر قالیباف از ظریف خواست تا پشت تریبون قرار بگیرد. همینکه وزیر خارجه خواست صحبتهایش را شروع کند دوباره همهمه نمایندگان آغاز شد؛ آنها مقابل جایگاه هیات رئیسه جمع شده بودند و فریاد میزدند تذکرات قالیباف هم هیچ تاثیری نداشت.
در این لحظه ظریف در کنایه به این فریادها که مانع از صحبتهای او میشد گفت: «انگار دوستان نمیخواهند بشنوند؛ من زیاد مزاحم شما نمی شوم». در همین لحظه یکی از نمایندگان فریاد زد «بهتر» ظریف هم در پاسخ به این حرف گفت: «ممنون از میهمان نوازی شما»
کریمی قدوسی نماینده مشهد هم که از مجلس نهم کمر به مخالفت با دولت و وزارت خارجه بسته بود امروز در حلقه موافقان و مریدانش در مجلس یازدهم از انزوای چهارساله خارج شده بود و پرو بالی گرفته بود. او ایستاده بود و با همه قدرتش فریاد میزد.
ظریف در این لحظه صحبتهایش را ادامه داد و گفت: «ما آمدهایم این جا با هم آینده کشور را بهتر بسازیم مقام معظم رهبری فرمودند که اگر شما هم گزارش ملاقاتهای ظریف و برخوردش را با آن طرف دیده بودید، مثل من او را شجاع، انقلابی و صادق میدانستید.آن چه اتفاق افتاد آن نبود که شما گفتید من هیچ گاه مسائل داخلی را به خارج نبردم.»
همین جملهها کافی بود تا دوباره فریاد و همهمه نمایندگان مخالف اوج بگیرد. در این لحظه ظریف ادامه داد: هر چه گفتم را از مقام معظم رهبری شنیدند که اگر دروغ بود ایشان گفتند صادق بودم و اگر راست گفتم ایشان گفتند شجاع هستم.
او گفت: «جمهوری اسلامی ایران باید در برابر سیاستهای آمریکا بایستند و جمهوری اسلامی در برابر سیاستهای آمریکا ایستاده است. هفته قبل دیدید که در شورای امنیت چگونه در برابر سیاستهای آمریکا ایستادم و کسانی که قبلا هم در وزارت خارجه بودند همین گونه ایستادند. شما هم بایستید همه با هم میایستیم اما باید کاری کنیم که آمریکا نتواند از اقدامات ما برای اهدافش استفاده کند. باید کاری کنیم که بتوانیم قدرت جمهوری اسلامی ایران را در منطقه و جهان نهادینه کنیم. دو گانه سازی کاری از پیش نمیبرد باید سیاست خارجی در خدمت مقاومت و قدرت منطقهای جمهوری اسلامی در خدمت پیشبرد اهداف مردم ایران باشد.»
وزیر خارجه ادامه داد: «باید از تمام امکانات برای بهبود معیشت مردم و قدرت ملی ایران استفاده کنیم. شما هر چه میخواهید بگویید اما من و شهید سلیمانی هر هفته با هم جلسه داشته و هماهنگ کردیم هر چه در منطقه انجام دادیم با هماهنگی هم بود. آنهایی که شهید سلیمانی را میشناسند و با او دمخور بودند و آنهایی که با سید حسن نصر الله و مقاومت عراق و لبنان دمخور هستند، آنها میدانند که روابط ما چگونه بود، نه شما.»
در این لحظه یکی از نمایندگان با فریاد به قالیباف گفت که ظریف با این صحبتهایش به نمایندگان توهین میکند و میگوید که نمایندگان نمیفهمند.
ظریف در واکنش گفت: من گفتم که آنها نمیدانند. بیجا میکنم که بگویم شما نمیفهمید، شما نماینده ملت هستید ملت ما فهیم است شما هم نمایندگان ملت فهمیم هستید و من در برابر نمایندگان ملت با کمال خضوع حضور پیدا میکنم، حرفها و توهینها را به جان میخرم. من وظیفه دارم از شما به عنوان نمایندگان مردم بزرگ ایران بشنوم و به گوش جان بشنوم و تشکر کنم. از انتقادات و حتی تندیهای شما تشکر میکنم اما بدانید همه ما در یک کشتی هستیم آمریکا لیبرال، اصلاح طلب، اصولگرا، انقلابی و ضد انقلابی نمیشناسد رژیم صهیونیستی با کل ایران و تمامیت اراضی ایران و جغرافیای ایران مخالف است و اصلاح طلب و اصول گرا نمیشناسد. خودمان در این کشتی نشستهایم و همه با هم در این کشتی هستیم. باید اقتصاد را با هم پیش ببریم. قسمت عمده اقتصاد ما بخش خصوصی است و ما در تمامی موارد بخش خصوصی را به عنوان موتور محرکه اقتصاد میشناسیم و معتقدیم باید به بخش خصوصی کمک کنیم برای همین در هر سفری که رفتم بخش اقتصادی را با خود بردم. اگر هم سفر نمیروم چون کشورها آمادگی پذیرش ندارند در دوران کرونا بیشترین سفر وزیر خارجه را داشتم که به ترکیه، سوریه و روسیه رفتم و به عراق خواهم رفت. همکارانم به افغانستان رفته و روابط بین دولت افغانستان را اصلاح کردند. صلح بین افغانستان را پیگیری کردند در همسایگی بیشترین تلاش را انجام میدهیم و انشاءالله موفق میشویم.
وزیر امور خارجه ادامه داد: این که ترکمنستان مرزهایش را بسته و حتی اجازه ورود به هموطنانش را به خاطر کرونا نمیدهد ما نمیتوانیم تغییر بدهیم همکاران من هر روز با کشورهای همسایه صحبت میکنند مرزهای ترکیه باز شده و بسیاری از مرزهای عراق و ارمنستان و آذربایجان، افغانستان و پاکستان باز شده و روابط با عمان و امارات متحده و کویت و قطر را باز کرده که اینها فقط با دعا نبوده ما همواره معتقد بودیم که یک قدرت در دنیاست و نباید آمریکا را قدرت دانست. آمریکا را قدر قدرت ندانیم برجام تحمیلی بر آمریکا بود که تاریخ را آینده نشان می دهد برجام سند افتخار ایران همواره خواهد بود و انشاءالله در تاریخ ثبت خواهد شد.
ظریف بعد از گفتن این حرفها به درخواست قالیباف به تذکرات نمایندگان هم گوش داد. تذکراتی که در خلال آن بازهم کلمات و نقدهایی تند روانه وزیر دستگاه دیپلماسی شد اما ظریف به مثابه همیشه با خنده وارد صحن شد و با خنده خارج شد.
۲۵۶۲۶۳