وزیر بهداشت با اشاره به اعمال محدودیتهای جدید کرونا در کشور از شنبه گفت: معتقدم هیچ آفتی برای اقتصاد یک کشور از تعطیلی و طولانی شدن دوره اپیدمی بیماری بدتر نیست و تعطیلی بهتر از این است که کاسبی آلوده شده، یک ماه گرفتار بیماری شود و خدایی نکرده بر اثر بیماری جان خود را از دست دهد.
دکتر سعید نمکی در جلسه با مسئولان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با اشاره به نامهای که به مقام معظم رهبری و ریاست جمهوری تقدیم کرده است، گفت: نامه عجیب و غمانگیزی بود که در تاریخ این کشور ثبت خواهد شد. مقام معظم رهبری بلافاصله پیگیری کردند و جلسه در حضور ایشان تشکیل شد. در جلسه ستاد مقابله با کرونا که با حضور مقام معظم رهبری برگزار شد اتفاق عجیبی افتاد، این یک سرفصل جدید در تاریخ است؛ ایشان چند تکلیف فرمودند و گفتند که مصادیق تعیین محدودیتها بر عهده وزارت بهداشت است و هرچه ما اعلام کردیم بقیه باید اجرا کنند.
وی افزود: دوم هم اینکه وزارت بهداشت باید برای بیماریابی بیشتر طرح محله محور تهیه کند و چون مصوبات ستاد ملی بلاعمل میماند، فرمودند قرارگاهی تشکیل شود تا مصادیق اجرایی شود و این اتفاق بلافاصله رخ داد و توانستیم در طول مدت کمتری این طرح را تدوین کنیم؛ زیرا تجربه های خوبی پیدا کرده بودیم. همانطور که در موج اول بیماری ۷۸ میلیون ایرانی را بر اساس پرونده الکترونیک سلامت غربالگری کردیم و توانستیم از این تجربه استفاده کنیم و بار بیمارستانها را کاهش دهیم. با همکاری عزیزان بسیج جامعه پزشکی و دوستان هلالاحمر طرح غربالگری مشتمل بر چند بند اصلی را تدوین کردیم.
نمکی ادامه داد: با اشاره به آغاز طرح جدید مدیریت کرونا گفت: اولین اقدام ما در این طرح آموزش مردم است، اگر اقناع عمومی ایجاد نشود و شاید ما پوشش بیمهای کاملی نداشته باشیم تا خسارت مردم را جبران کند، هرچند دولت در اوج تنگدستی دارد کارهایی را میکند و دیشب هم بحث شد تا منابعی را برای تزریق به گروههای کم درآمد تهیه کنیم اما، معتقدم هیچ آفتی برای اقتصاد یک کشور از تعطیلی و طولانی شدن دوره اپیدمی بیماری بدتر نیست. این مشکل میتواند تمام دستآوردهای یک مملکت را زیر سوال ببرد. من معتقدم تعطیلی بهتر از این است که کاسبی آلوده شود و یک ماه گرفتار بیماری شود و خدایی نکرده بر اثر بیماری جان خود را از دست دهد. پس برای ما یکی از تلخ ترین موارد، مشکلات اقتصادی است اما از آن تلخ تر این است که مقام معظم رهبری با تمام غصهای که برای معیشت مردم میخورند گفتند که بین مقوله سلامت، اقتصاد و حتی امنیت، مقوله سلامت مردم اولویت دارد و اگر دیدیم باید یکی را انتخاب کنیم، سلامت اولیترین است. این فرمایش حکیمانه از فردی که در مسند رهبری و پیش از این هم ریاست جمهوری کشور را بر عهده داشته است، حرف عادی نیست و این تفکیک برخواسته از خرد است.
وزیر بهداشت ادامه داد: در این طرح دو بال را با هم مدیریت میکنیم که اولین آن اعمال محدودیتها است که از شنبه اعمال خواهد شد. در طرح جدید شهرها را به سه گروه تقسیم کردیم، اول شهر زرد، شهری است که در آن به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر چهار بیمار بستری PCR مثبت داشته باشیم؛ یعنی یک شهر یک میلیونی باید روزی ۴۰ بیمار بستری pcr مثبت داشته باشد و ما چون میدانیم تعدادی از بیماران کووید۱۹ بستری ممکن است pcr مثبت نباشند و با سایر موارد بیماری برای ما محرز شود باید حدود ۵۰ درصد به موارد بیماری اضافه کنیم که یعنی ورودی بیمارستان ما روزانه حدود ۶۰ نفر میشود.
وی افزود: قبلا متوسط زمان بستری بیمارستان ۵.۵ روز بود اما امروز به دلیل چموش شدن بیماری به ۹ تا ۱۰ روز رسیده است و در این شهر به ازای یک میلیون نفر جمعیت، ۶۰ تخت آی سی یو اشغال خواهد بود و ۲۰ درصد از اینها کیس ICU هستند که به ۱۲۰ تخت هم در آنجا نیاز است؛ در حالی که حداقل باید ۳۰ درصد از تختهای ICU را به مریضهای اورژانسی اختصاص دهیم.
وزیر بهداشت همچنین در توضیح مناطق نارنجی، تاکید کرد: منطقه نارنجی منطقهای است که در روز ۶ بیمار PCR مثبت به ازای هر ۱۰۰هزار نفر جمعیت داشته باشیم که در آن شهر به ازای جمعیت یک میلیون نفری۹۰۰ تخت و ۱۸۰ تخت ICU نیاز داریم. در شهر قرمز نیز ۱۰ بیمار مثبت به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت وجود دارد و در آن شهر به ازای هر یک میلیون نفر، ۱۵۰۰ تخت بستری و ۳۰۰ تخت ICU نیاز داریم، ولی ما به جرأت میگوییم تا کنون نگذاشتیم تا این لحظه بیماری پشت درب بیمارستان بماند، صدها بیمار افغان بدون کارت را مجانی پذیرش کردیم و نگذاشتیم قومیتی در ارجحیت باشد و این افتخار جمهوری اسلامی است که قوم ترک، لر، کرد، سنی و شیعه همه مانند هم هستند و جنسیت، سن، پول یا بی پولی برایمان مطرح نیست. هرگز نشد که به خاطر کمبود تخت و یا ونتیلاتور، سالمندی از دستگاه جدا شود تا دستگاه به فرد جوان برسد؛ در حالی که در تمام دنیا این اتفاق افتاد. بر همین اساس بود که دشمنان نتوانستند سوار موجی شوند زیرا حتی پیرزن ۱۰۳ ساله سنی در کردستان با کووید۱۹ بستری شد اما صحیح و سالم مرخص شد.
وی محدودیتهای جدید را برای کمک به قطع زنجیره انتقال بیماری و تابآوری نظام سلامت موثر دانست و گفت: همکاران ما باید یک نفسی بکشند. دوستان فکر میکردند تابستان راحتی دارند و پاییز سخت است؛ اما این سختی به هم متصل شد و اوضاع چنان نفسگیر شد که لحظهای نتوانستیم درنگ کنیم و از همه بدتر در اصفهان روزی ۱۳ تا ۱۵ پرستارمان آلوده شده که در ماه رقم بالایی میشود. اینها یا باید بستری شوند و یا به قرنطینه بروند، ماهم که نیروی وارداتی نداریم، همین بچهها باید کار کنند. پرسنلی که ۲۴ ساعته در لباس گرم قرار است کار کند باید تابآوری او حفظ شود. هدف اصلی ما این است که دو هفته مهلت دهیم و این ورودی به بیمارستان را کم کنیم که هم مراقبت از بیمار افزایش یابد و هم فرصت استراحتی برای کادر درمان داشته باشیم.
وزیر بهداشت با تاکید بر اینکه این آخرین فرصت تاب آوری نظام سلامت است، تصریح کرد: من از روز آخر دی ماه که ویروس در چین شناسایی شد دارم کار را مدیریت میکنم و نه از اول اسفند. ما اولین کشوری بودیم که پروازهایمان را با برخی جاها قطع کردیم و اولین کشوری بودیم که ۳۶ گیت برای ورودی و خروجی تعیین کردیم.
نمکی گفت: این تاریخی که از شنبه برای محدودیت اعلام کردیم یکی از حیاتی ترین تاریخها برای مدیریت کرونا است، اگر مردم کوتاه بیایند بازی را میبازیم و به مرگهای ۴ رقمی میرسیم، روزی گفتم مرگها ۳ رقمی میشود و کسی باور نکرد. مرگ چهار رقمی یعنی اینکه به ورطهای خواهیم رسید که خلاص شدن از آن دشوار است کما اینکه زمانی هم که مرگها ۳ رقمی شد ما با پکیجی از مشکلات روبرو بودیم.
وی تاکید کرد: غفلت در این مقطع چه از سوی مردم و مسئولان یعنی پرتاب آخرین تیر ترکش مدیریت بیماری و ما باید قاطعانه پای محدودیتها باشیم و اگر کسی تخلف کرد قاطعانه با او برخورد کنیم. کسی که بمب ویروس است باید با او مقابله شود. اگر به مقامات امنیتی بگویند کسی بمبی میخواهد جایی ببرد همه بر سر او میریزند؛ اکنون هم با بمب ویروس مواجه هستم و قدرت سرایت ویروس ۱۰ برابر شده است و ابتلا خانوادگی شده است. عزیزان در اجرای پروتکلها قاطع باشید. هرگونه کتمان و گذشت یعنی اضرار به غیر و ضرر زدن به حقوق سایر شهروندان.
وزیر بهداشت ادامه داد: طرح گسترده بیماریابی بر مبنای کار محله محور کار آموزش و اقناع عمومی را انجام خواهیم داد و با کمک بسیج، هلال احمر، خیرین، سازمانهای مردم نهاد و... سطح آگاهی عموم را بالا میبریم. افتخار داشتم طرحی داشته باشم به نام هر خانه یک پایگاه سلامت و اعتقادم بر این بود که محور خانواده و آموزش او بسیار مهم است و او باید سفیر سلامت ما باشد و ما تا ۱۰ میلیون سفیر سلامت تربیت کردیم و بعد پایمان در باتلاق کرونا گیر کرد و روند کند شد. اگر در هر خانه یک سفیر سلامت داشته باشیم، انتقال آموزش محله محور بهتر میشود. اکنون ۵۱ درصد از عوامل ایجاد کننده بیماری دورهمیها است، نمیشود ما شهرها را تعطیل کنیم و در این شبهای طولانی زمستان ۶۰ نفر در یک خانه جمع شوند، طرح محله محور ما باید آموزشها را منتقل کند.
وی بیماریابی سریع را مبتنی بر افزایش تستهای تشخیصی خواند و بیان کرد: تست. های PCR را از روزی ۲۵ هزار مورد به ۴۰ هزار تا رساندیم و اینکه آمار بیماران در روز افزایش مییابد به معنای شناسایی کیسهای بیشتر است. تعداد تستهای ما به ۱۰۰هزار تست در روز خواهد رسید و افزایش تعداد بیماران روزانه به دلیل افزایش شناسایی بیماران است.
نمکی ادامه داد: اتفاق مبارکی در جمهوری اسلامی در بحران کرونا افتاد و آنهم تکیه بر شرکتهای دانشبنیان بود؛ کیت رپید و آنتیژن که ۲۰ دقیقهای جواب میدهد، در این بسیج کمک حال ما بود. از کرهایها خواستیم کیت بفرستند که قرار بود شنبه ۳ میلیون کیت بفرستند و دیروز گفتند آمریکا باید اجازه دهد. از ۶ ماه پیش دورنما را دیدیدم، همان گونه که رمدسیویر و فاویپیراویر را ساختیم، آمپول دانهای ۶۰ دلار بود الان داریم با قیمت کمتر و به شکل انبوه میسازیم. تستهای سریع توسط شرکتهای دانش بنیان تولید شد؛ همانطور که داروهای درمان کرونا را ساختیم، کیتهایی که در داخل کشور تولید کردیم به مراتب از کیتهای کرونای کرهای دارای کیفیت بیشتری است و روز سهشنبه ۱۰۰ هزارتای اول آن تولید میشود و تلاش خواهد شد تا روزانه ۱۷۰ هزار کیت تولید کنیم.
نمکی با اشراه به طراحی سامانهای برای رهیابی موارد مشکوک کرونا، افزود: ارتباطی با آزمایشگاهها برقرار کردیم که هر مثبتی بر پرونده الکترونیک خانوار مینشیند و مراقب سلامت ردیابی فرد را آغاز میکند و بعد تمام افرادی که با او در تماس بودند و حداقل ۱۰ نفر جدید را شناسایی میکنیم. در گام بعدی که قرنطینه است به شیوه قرنطینه بیماران و قرنطینه افراد سالم تحت عنوان قرنطینه معکوس عمل میکنیم. در مرحله قرنطینه افراد بیمار و افراد مشکوک را در نظر خواهیم داشت، افرادی که در فضای منزل توانایی ماندن در قرنطینه را دارند، در منزل قرنطینه خواهند شد و برای افرادی که توانایی و امکان ماندن در منزل را ندارند و بضاعت کافی ندارند، مقرر شد برای آنها اماکنی برای قرنطینه با کمک سپاه و بسیج و خیرین در نظر گرفته شود و منابع آن هم دارد تامین میشود. اما از کمک خیرین هم بابد بهره جست. در این راستا از قرنطینههایی که دوستان نظامی تهیه کردند و نیز از ظرفیت مسافرخانهها و هتلها استفاده خواهیم کرد.
نمکی تصریح کرد: برای ردیابی افراد در قرنطینه سیستمی را در نظر گرفتیم و برای آنها جریمه در نظر گرفتیم، در مرحله اول فرد مثبتی که در جامعه تردد کند ۲۰۰ هزارتومان جریمه خواهد شد، و در مرحله بعد به قرنطینه اجباری خواهد رفت. گروه دوم قرنطینه برای افراد سالم و ریسکپذیر هستند که شامل افراد بالای ۶۵ سال و بیماران خاص میشوند و جمعیتی معادل ۱۱ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر دارند و ۸۸ درصد مرگهای ما مربوط به افراد پرریسک و افراد بالای ۶۰ سال و افرادی است که بیماری زمینهای دارند. این افراد اگر به بیمارستان بروند هم شرایط سختی خواهند داشت. ما باید تلاش کنیم این افراد آلوده نشوند، خدمات الکترونیک دریافت کنند و سعی داریم با کمک سازمان بسیج و هلال احمر خدمات آنها را در منزل به صورت دورا پزشکی ارائه دهیم و حتی اگر نیاز به خرید دارند بچههای بسیج کمک کنند که خرید فرد درب منزل به او برسد.
وی به درمان سرپایی در پکیج فعلی اشاره کرد و گفت: اگر در سه یا چهار روز اول به بیمار مبتلا به کرونا برسیم، فرد به فاز بحرانی نمیرود. ۸۰ درصد افرادی که در جامعه تردد میکنند علامت ندارند و ۲۰ درصد علامت دارند که ۵ تا ۶ درصد آنها به بیمارستان میروند و بیماران ما معمولا بیماری را از افراد ناقل دریافت میکنند. ۵۰ درصد بیماران نیازمند به اینتوبه جان خود را از دست میدهند. مریضهای ما در فاز التهابی از دست میروند، هرچه سطح ویروس بالاتر رود، مریض گرفتارتر میشود. اگر روزهای اول لود ویروس پایین آید وضعیت بیمار کنترل میشود که در درمان سرپایی این کار را برای مریضها انجام میدهیم.
نمکی تاکید کرد: توسط سامانه ۴۰۳۰ مشاوره پزشکی در نظر گرفته شده است تا با شیوه مراقبت در منزل بار بیمارستانی را کم کنیم. برای بیمارانی که نیازی به بستری در بیمارستان ندارند از خیرین کمک گرفتیم تا کپسول اکسیژن در منزل برسانیم. ما از این اقدامات محدودیت و بیماریابی دو هدف بزرگ داریم، اول قطع زنجیره ویروس که باعث کاهش آمار مبتلایان بستری و سرپایی خواهد شد و هدف دوم کاهش مرگ میر است. رئیس جمهور در جلسه قبلی دولت همه وقت خود را صرف این بحث کرد تا این طرح زودتر اجرایی شود، این کار را با لطف خدا و همت مردم و رهنمودهای مقام معظم رهبری ادامه خواهیم داد و تردید ندارم اثرات این طرح عظیم ملی را یک ماه دیگر خواهیم دید و به آن افتخار میکنیم.
وی در ادامه این جلسه ضمن قدردانی از مسوولان و دست اندرکارانی که در این ایام در کنار وزارت بهداشت در حوزه مقابله با کرونا تلاش کردند، افزود: از صدا و سیما تشکر میکنم که با دو روز تاخیر به دلیل انتخابات مجلس کنار ما بودند. چون من هرگز بر زبانم جملهای جاری نخواهد شد که در تاریخ این مملکت نباشد و غلو شود یا بیانصافی باشد، اگر هم موردی باشد خلاف واقع یا از خاطرم دور شده است ولی سعی کردم هرگز از دایره انصاف خارج نشوم و آنچه در این ایام میگویم و قسمتهای ناگفتنی آن را برای بعد مینویسم، سعی کردم تاریخ حماسه مدیریت بیماری در کشور را به نحوی بگویم که برای نسلهای آینده بماند؛ چون هر کشوری هر ۱۵۰ سال با این پدیده مواجه میشود و از آن عبور میکند که نگارش این پدیده بزرگ کار آسانی نیست و بنا به فرموده مقام معظم رهبری به تصویر کشیدن این صحنهها نیازمند یک شهید آوینی دیگر است. به تصویر کشیدن این شرایط سخت که کشور با تحریم نیز دست و پنجه نرم میکند، کار آسانی نیست و باید این تصاویر برای آیندگان در تاریخ ثبت شود و نسل آینده بدانند پدران آنها در چه شرایطی بودند و چگونه افتخار آفریدند.
وی با بیان اینکه این توفیق را داشتم که در شهر اصفهان تحصیل کنم، تاکید کرد: اصفهان منظومهای از همه عظمتهای یک سرزمین است و ویترینی از زیباترین معماریهای جهان را میتوان در اصفهان دید و آنچه این معماری بیبدیل را خلق کرد عشق معمار اصفهانی است. عزیزان در دفاع مقدس هم بزرگترین حماسهها را آفریدند. من به عنوان کوچکترین سرباز نظام و ولایت خاضعانه دست شما را میبوسم ستاد کرونای اصفهان کار را تا کنون به زیبایی اداره کرده است و همدلی و وفاق بینظیری بین دست اندرکاران این ستاد جاری است.
وزیر بهداشت با درود بر روح شهدا، ادامه داد: شهدای مدافع سلامت مظلومانهترین شهدای این سرزمیناند، تلاش میکنم در این روزهای سخت و غم انگیز کمتر بروز عواطف درون داشته باشم و آتشها را درونم نگه دارم، اما من با تک تک شهدای سلامت یکبار مردم و زنده شدم و با داغ هر خانوادهای تمام اجزای وجودم آتش گرفت، یکی از دلایل عمده این اتفاق مظلومیت این شهدا است. در شرایطی که ویروس را کسی نمیشناخت برخی همکاران ما شهید شدند و میدان را خالی نکردند.
نمکی گفت: در دوران دفاع مقدس سربازان زیادی از دست دادیم و در این دوران سرداران زیادی از دست دادیم و در روزهای سخت بیامکاناتی پای کار بودند. آقای ترامپ به عنوان رذلترین و بی انصافترین و بیمروت ترین انسان روی زمین مشکلات زیادی را برای ما ایجاد کرد و من تردید نداشتم اگر یک قطره از خون شهید سلیمانی قرار باشد دامنش را بگیرد در این دنیا و آن دنیا پاسخهای سنگینی خواهد داد. ما از هرجای دنیا لباس و تجهیزات تهیه میکردیم اما با مشکلات ورود آنها به کشور مواجه میشدیم، برای فرمانده خیلی سخت و تلخ است که نتواند برای سربازانش تجهیزات فراهم کند.
نمکی تاکید کرد: در بدترین سال اقتصادی دولت و در بدترین روزهای فقدان منابع در بانک مرکزی و در این مضایق سنگین، آتش بلا حادث شد و این عزیزان این افتخار را آفریدند که قابل تقدیر است، در ۵۵ روز تعداد مرگهای ما به زیر ۴۰ نفر رسید و میزان بستری به یک پنجم رسید و تختها خالی شد و موج مثبتش به اروپایی رسید که با ۴۵ یا ۵۰ روز تاخیر گرفتار شد و همین تلویزیونهای معاندی که ما را به مسخره گرفته بودند، بیماری گریبانگیر آنها شد. البته ما برای سلامتی همه انسانها دعا میکنیم چون این موضوع آیین ما است.
وی افزود: در آن دوران سیل درخواست ایرانیان خارج از کشور برای ورود به کشور به راه افتاد، ما در ۵۵ روز از نیازمند و وارد کننده به ونتیلاتور، ماسک و... به تولید کننده و صادرکننده تبدیل شدیم و در عرض دو هفته ۲هزار تخت ICU اضافه کردیم. هزاران تخت بیمارستانی را با کمک نیروهای مسلح در اختیار بیمارستانها قرار دادیم و رکورد و افتخاری بود و هرجا بروم خواهم گفت که یکی از عوامل موثر این موفقیتها؛ حمایت، رعایت و هدایتهای مقام معظم رهبری بود، با خودم عهد کردم هرجا میروم این را بگویم که هیچ کس به اندازه ایشان در بین رهبران سیاسی و مذهبی جهان پروتکلها را رعایت نکرد، هیچ کس به اندازه ایشان از مدافعان سلامت حمایت نکرد. حتی ایشان جلسات روضه را در حسینیه به تنهایی برگزار کردند و حمایتهای ایشان بی نظیر بود. ممکن است برخی افراد کوتاه ذهن این صحبتهای من را تعبیر کنند که وزیر بهداشت برای فلان اقدام این صحبتها را میکند، چندی پیش نادانی این ارادت را تفسیر کرده بود که فلانی دارد آماده فلان کار میشود، این حرف برای من خیلی سخیف بود، من به عنوان یک سرباز در این میدان حضور پیدا کردم و به نیت فدا شدن و تکهتکه شدن پا در این صحنه گذاشتم و چنین حرفهایی به مخیله من خطور نکرده است.
نمکی ادامه داد: روزی حاج قاسم با من صحبت میکرد میگفت برخی میگویند قاسم میخواهد رئیس جمهور شود؛ در حالی که من هر بار میروم ممکن است بازنگردم، حالا مَثَل من با شخص سردار درست نیست اما خواستم از آن بزرگمرد تا این خاک پایش بگویم که چه چیزهایی میشنویم. بعضیها ابراز علاقه و ارادت را برخی تفسیرهای دیگری میکنند، اما ما آمدیم به تکالیف خودمان عمل کنیم.
وی در بخش دیگری از صحبتهایش گفت: در برههای که بیماری در حال فروکش کردن بود بارها عرض کردم که در دقایق ۹۰ گل میخوریم و خوردیم. از خوشباوری مردم سهمگینتر خوشباوری وزیر بهداشت است؛ اگر من فکر کنم که بیماری تمام شد، این موضوع خطرناکتر است. با نگاهی به نمودارها میبینیم که کف دره و قله جایی است که ما پروتکلها را رعایت کردیم و اوج قله جایی است که ما پروتکلها را رها کردیم. این ویروس یکی از پیچیدهترین مخلوقات آفرینش است که از هرجا آمد و نمیدانیم این ویروس تا چه زمانی با ما خواهد بود، اما ویروس امروز با ویروس ووهان چین متفاوت است. در کنار این مصیبت، گرفتاری دیگر ما کمبود منابع بود.
نمکی با بیان اینکه تعداد تستها به ۲۵ هزار تست رسید، گفت: تعداد آزمایشگلهها از دو مورد به ۳۶۴ مورد رسید ولی خب هر تست ۲۵۰ هزار تومان برای ما هزینه میبرد و در آن دوران روزانه ۶ میلیارد و ۲۵۰ میلیون تومان هزینه تستهای ما میشد، آن هم در شرایطی که کارانه کادر درمان عقب افتاده بود و در اوج بیپولی بودیم.
وی با اشاره گذشته خود، اظهار کرد: من در خانهای بزرگ شدم که پدرم راننده کامیون بود و مادرم قالیباف، من ناز پرورده نیستم، در خانهای بزرگ شدم که اگر پدرم باری را به سرانجام نمیرساند با تب و لرز و کمر درد و مادرم آبروداری نمیکرد و قالی نمیبافت، کمیت زندکی ما لنگ بود. میدانم که وقتی محل کسب و کار خانوادهای را ببندیم یعنی چه، من چندین سال در سازمان برنامه و بودجه کار کردم و برای همین جزو اولین کشورهایی بودیم که برای معیشت مردم پروتکل نوشتیم تا اقتصاد به گونهای مدیریت شود که در کنار تحریم و کرونا فرو نپاشد. پروتکلهایی که اروپاییها نوشتند کپی ما است. چندین وزیر بهداشت با من تماس گرفتند که چگونه هم بازگشایی کردید و هم کرونا را کم کردید.
وی تاکید کرد: ما به کمک اقتصاد آمدیم و میدانستیم در شرایط سخت تحریمهای ظالمانه قرار خواهیم گرفت، من تردید ندارم بعد از عاشورا و تاسوعا که آب را بر فرزندان امام حسین (ع) بستند دیگر اینچنین ظلمی را ضالمین بر هیچ قومی روا نداشتند که بر ما داشتند. در اوج این گرفتاری باید کرونا را مدیریت میکردیم. آمریکاییها ۱۱۱ میلیارد دلار برای بخش سلامت هزینه کردند تا سه ماه قبل و انگلیس ۲۲ میلیارد دلار صرف هزینه این اقدام کرد و با دستور مقام معظم رهبری ۱ میلیارد برای مقابله با کرونا مقرر شد در اختیار وزارت بهداشت قرار گیرد که تا یک ماه قبل ۳۰ درصد آن را دریافت کرده بودیم و مابقی را در چند روز اخیر در چند مقطع گرفتیم.