معاون اول رئیس جمهوری گفت: تصمیم دولت این بود که ارز ۴۲۰۰ تومانی برای چند ماه در اقتصاد کشور باشد و با نرخ تورم، افزایش یابد اما سران قوا تصمیم گرفتند که این ارز ابقا شود.
اسحاق جهانگیری امروز در مراسم روز ملی صادرات با بیان اینکه سه سال نفس گیر را داشته‌ایم، اظهار داشت: همه در روزهای سخت از مسئولیت شانه خالی می‌کنند و هر کاری هم می‌کنند به دنبال یک قربانی هستند و می‌خواهند یک نفر این مسئولیت را بر عهده برگیرد. وقتی می‌خواهیم در مورد تحریم به کسانی که هیچ اطلاعی از تحریم ندارند، بگوییم، می‌گویند همه اینها مشکلات خودتان است. اما توجه نمی‌کنند که آیا شرایط برای صادرات یک قلم کالا، همان شرایط گذشته است؟ سال گذشته چند کشتی داشتیم که در کشور دوست ما در شرق آسیا اجازه پهلوگیری نیافتند. حال کالا ارسال شد، صادرکننده چگونه می‌خواهد پول را برگرداند؟ تحریم شرایطی ایجاد کرد که حتی کشورهای دوست ما نیز توان کمک نداشتند.
ماجرای ارز ۴۲۰۰ تومانی
معاون اول رئیس جمهوری افزود: برخی از دوستان طوری در مورد نرخ ۳ گانه ارز صحبت می‌کنند که انگار برای اولین بار در جمهوری اسلامی است که یک نرخ ارز دستوری تعریف شده است و این کار سابقه نداشته است؛ در ۸ سال دولت موسوی نرخ ارز دستوری ۷ تومان بود و نرخ آزاد ۲۰ برابر ۱۴۰ تومان بود. در دولت هاشمی بعد از یک دوره ارز ۶۰ تومان و ۸۰ تومان و بازار آزاد نرخ دیگری بود و بعد از مدتی نرخ را ازاد کردند و بعد بهم خورد و نرخ شد ۱۷۵ تومان دستوری و دستوری ۳۰۰ تومان و یک نرخ هم آزاد بود و در دولت خاتمی هم با این سه نرخ ارز مواجه بودیم تا سال ۸۰ که وزیر صنایع بودیم تلاش کردیم صادراتی ۳۰۰ تومان را لغو کنیم و ۱۷۵ تومان تا سال ۸۱ وجود داشت که بعد تک نرخی شد.
وی ادامه داد: دولت احمدی نژاد هم یک نرخ ۱,۲۲۴ تومان و یک نرخ ۲۴۷۷ و آزاد هم بیش از سه هزار تومان بود و در شهریور که دولت یازدهم فعالیتش را شروع کرد، با اینکه بسیاری می‌گفتند تند حرکت نکنید اولین کار ما این بود که آن ۱,۲۲۴ تومان را برداشتیم و دو نرخ تعیین کنیم و دو تا نرخ ارز را به نرخ یکسان و با فاصله ۱۰ تا ۱۵ درصد برسانیم.
وی ادامه داد: در جنگ اقتصادی واقعاً شرایطی شده بود که فکر می‌شد می‌خواهند اقتصاد کشور را در اردیبهشت ماه بپاشند و همه اخباری که از دستگاه‌های اطلاعاتی به ما می‌رسید این بود که اقداماتی برای این کارها انجام داده بودند؛ لذا مهمترین کار بانک مرکزی در آن موقع تزریق اسکناس در بازار بود و این مهمترین اقدام بانک مرکزی بود.
جهانگیری ادامه داد: در سال قبل از آن گاهی اوقات بانک مرکزی در روز ۱۵۰ میلیون دخالت در بازار می‌کرد؛ اما موجودی ما در بانک مرکزی که حتی الان هم می‌ترسم که آن را بیان کنم محدود بود. در چنین شرایطی بود که اعلام کردند که ترامپ می‌خواهد از برجام خارج شود لذا دولت به اتفاق آرا تصمیم گرفت نرخ ارز ثابت ۴۲۰۰ نباشد و بر اساس تورم تغییر کند و لذا در مرداد ماه نرخ به ۴۴۰۰ رسید و در مرداد ماه در جلسه سران سه قوه با حضور رئیس کل بانک مرکزی سیاست ارزی اعلام شد که آقای پورابراهیمی نیز عضو جلسه بود و لذا در آن جلسه سران اعلام کردند که نرخ ارز ثابت همان ۴,۲۰۰ تومان باشد.
جهانگیری تاکید کرد: حالا همه می‌گویند که فلانی این کار را انجام داده است، در حالی که مواضع ما در مسائل اقتصادی روشن است. در همین سال ۹۸ میزان تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی ۱۵ میلیارد دلار بود چه کسی ایستاد که این عدد بدون تنش به ۸ میلیارد دلار تقلیل یابد؟
ما باید فدای مردم شویم
معاون اول رئیس جمهوری گفت: ما فکر می‌کنیم که باید شرایط کشور را در نظر گرفته و متناسب با مردم تصمیم بگیریم. ما باید فدای مردم شویم. نباید شرایط مردم سخت شود که معلوم شود ما قهرمانیم. ما زمانی قهرمان هستیم که زندگی مردم ایران از هم نپاشد و خوش باشد.
جهانگیری در ادامه با بیان اینکه در مورد صنعت و تولید باید به یکدیگر کمک کنیم خطاب به فعالان بخش خصوصی، گفت: شما نباید خسته شود، دشمنانتان باید خسته شوند. در این دوره تحریم و کرونا، در پاییز نسبت به ماه‌های قبل رشد اقتصادی مثبت شده است. در ۳ ماه تابستان ۵.۱ درصد رشد داشته است، این موضوع نتیجه عملکرد شما بوده است. باید سرتان را بالا بگیرید. ریزش شاغلین در کشورهای صنعتی به چند میلیون نفر رسید اما در فصل بهار ریزش شاغلین ما ۱.۴ میلیون نفر بود که این عدد در تابستان به ۱.۲ میلیون نفر رسید. همچنین در پاییز امسال این عدد یک میلیون نفر شد. کل ریزش شاغلین در بخش صنعت ۴۳ هزار نفر در تابستان و ۸ هزار نفر در پاییز بوده است. ۷۰۰ هزار نفر مربوط به بخش خدمات و ۲۰۰ هزار نفر مربوط به بخش کشاورزی بوده است.
صادرات نفت به کمتر از ۸ میلیارد دلار رسید
وی در ادامه با بیان اینکه در سالهای قبل ۵۰ میلیارد دلار صادرات نفت داشتیم که حتی این عدد در سالهای قبل تر به ۱۱۰ تا ۱۲۰ میلیارد دلار هم رسیده بود، اظهار داشت: سال گذشته درآمد ارزی نفتی ما ۸ میلیارد دلار بود و این عدد امسال به کمتر از ۸ میلیارد دلار رسیده است. پس این کالاها از کجا وارد کشور شد؟ در ۹ ماه امسال ۸۵ میلیون تن کالا صادر شده است، این کالاها از کجا صادر شد؟ آمریکا که کشتیرانی ما را تحریم کرده و باقی کشورها را در رابطه با همکاری با ما تهدید کرده است.
جهانگیری افزود: طوری صحبت می‌شود که مردم تصور می‌کنند عده‌ای چپاول گر به جان اقتصاد کشور افتاده اند. به خدا قسم این گونه برخورد با فعالان اقتصادی و بخش خصوصی ظلم است. درآمد نفتی ما از ۵۰ میلیارد به ۵ تا ۶ میلیارد دلار رسیده است، پس در این شرایط چه کسی این کشور را اداره کرده است؟ کسی احساس کرد که این کشور از نظر تجهیزات پزشکی و دارویی کمبودی دارد؟ کسی احساس کرد که کمبود کالا موجب تعطیلی کارخانجات شده است؟ البته که کالاها گران شده اند و این موضوع در این شرایط طبیعی است اما این جنگ اقتصادی نتوانست ما را از پای درآورد. این دفعه ما این جنگ را اداره کردیم و نگذاشتیم نظام زمین بخورد. ترامپی که می‌خواست ما را زمین بزند الان چه شرایطی دارد؟ دولت بعدی آمریکا حتماً باید از این شکست در برابر درس عبرت بگیرد.
تحریم باید رفع شود
معاون اول رئیس جمهوری به شرایط ایجاد شده بعد از برجام اشاره کرد و گفت: بعد از برجام شاهد هجوم شرکت‌ها و کشورهای مختلف بودیم اما متأسفانه دولت و بخش خصوصی آمادگی را نداشتند و به همین دلیل برخی از قراردادها عقب افتاد. اما حالا شرکت‌های بخش خصوصی باید آماده باشند و فضای گفت و گو را آغاز کنند.
وی تاکید کرد: تحریم‌ها باید رفع شود و دولت خود را در این خصوص موظف می‌داند. در این ۳ سال از انواع روش‌ها برای دور زدن و بی اثر کردن تحریم‌ها استفاده کردیم. این تجربه و چگونگی انجام این کارها نوشتنی است. در حال ورود به دوره جدیدی هستیم و حتماً باید رشد و توسعه کشور را جلو ببریم و بخش خصوصی باید بداند که میدان دار اصلی اقتصاد ایران است.
جهانگیری افزود: زمانی که آقای نعمت زاده وزیر صنایع بود روسیه تحریم شد و روس‌ها به دنبال گرفتن کالا از ایران بودند اما یک شرکت بزرگ صادراتی برای انجام هدفمند کارها نبود. ما به دنبال ایجاد چند شرکت بزرگ صادراتی بوده ایم. همچنین بخش خدمات فنی و مهندسی نباید ضعیف شود. هر جا بخش خصوصی مشکلی می بیند به ما اطلاع دهد و اگر در دولت حل نشد از من گله کنند.
وی ادامه داد: در حال حاضر مشکل بین دولت و مجلس تشخیص بین درست و غلط است؛ مجلس حق دارد لایحه‌ای را تصویب نکند اما خلافش را تصویب نکند.
