سلامت نیوز:تهران دیگر نسبت چندانی با روزهای خلوت «در خانه بمانیم» ندارد. اگر مدرسه و دانشگاه و ورزشگاه هم باز شوند درست می‌شود مثل روزهای قبل از کرونا؛ همانطور شلوغ و پررفت و آمد.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه صبح نو ،از یک طرف فشار اقتصادی موجب شده دولت و مردم با هم بی‌خیال کرونا شوند و کرکره کارها را بالا بدهند و از طرف دیگر باوجود این همه ازدحام و شلوغی به نظر می‌رسد خود ویروس هم از رورفته و کم‌کارتر شده باشد. اگر ویروس همان جنب و خروش اسفندماهی‌اش را داشت، الان خدای نکرده با بیمارستان‌های شلوغ و مرگ‌ومیرهای فراوان روبرو می‌شدیم اما خدا را سپاس انگار ویروس کوید 19 عقب‌نشینی را آغاز کرده است.
یکی از مهم‌ترین دلایل این اتفاق گرم شدن هوا در ماه‌های بهاری است و دیگری افزایش حساسیت‌های مردم. در گزارش امروز ضمن بررسی آمارهای جدید درباره مبتلایان و بهبودیافتگان و جان‌باختگان ناشی از کرونا در این مدت نظر کارشناسان را هم مرور می‌کنیم.
آیا کرونا فصلی است؟
ویروس‌ها در برخی فصل‌ها شیوع بیشتر دارند مثل آنفلوآنزا که در پاییز و زمستان شایع می‌شود یا حصبه که در تابستان خود را نشان می‌دهد. بسیاری از مردم امیدوارند کرونا هم رفتاری مثل آنفلوآنزا داشته باشد و با گرم شدن هوا از نفس بیفتد.
این پیش‌بینی را دونالد ترامپ اواخر بهمن ماه گذشته و هنگامی که هنوز سروکله کرونا در نیویورک و دیگر شهرهای آمریکا پیدا نشده بود، مطرح کرد اما کارشناسان زیادی در دنیا معتقدند با قطعیت نمی‌توان چنین گفت.ویروس سارس که شباهت زیادی به این ویروس دارد در سال ۲۰۰۳ ظاهر شد، اما مهار سریع آن باعث شد که اطلاعات چندانی درباره روند تسری آن در فصول مختلف وجود نداشته باشد.
اما ویروس‌های کرونای دیگری وجود دارند که انسان را آلوده می‌کنند و می‌توانند سرنخ‌های خوبی درباره احتمال فصلی شدن این ویروس جدید در اختیار ما بگذارند.کیت تمپلتون، پژوهشگر مرکز بیماری‌های مسری در دانشگاه ادینبرا، ده سال پیش با بررسی سه ویروس کرونای مختلفی که از افراد مبتلا به بیماری‌های مجاری تنفسی نمونه‌برداری شده بودند، نشان داد که هر سه خواص فصلی بارزی دارند و عمدتا بین ماه‌های آذر و فروردین فعال می‌شوند.
اما فعالیت ویروس چهارمی که بیشتر در افراد دارای دستگاه ایمنی ضعیف دیده می‌شد از الگوی چندان ثابتی پیروی نمی‌کرد.از نحوه شیوع ویروس کرونای جدید هم به نظرم می‌رسد که فعالیتش در شرایط سرد و خشک بیشتر می‌شود.کشورها و مناطقی در دنیا که بیشتر به این ویروس آلوده شده‌اند، تقریبا روی یک عرض جغرافیایی قرار دارند و از لحاظ آب و هوا به یکدیگر شبیه هستند.
علاوه بر این بررسی وضعیت آب‌وهوای ۵۰۰ مکان مختلف در سراسر دنیا که بیماری کووید-۱۹ در آن‌ها دیده شده است نشان می‌دهد که شیوع این ویروس احتمالا با دما، سرعت باد و رطوبت نسبی رابطه دارد. پژوهش دیگری نیز نشان داده است که موارد ابتلا به این بیماری در دماهای بالاتر کمتر می‌شود، اما محققان می‌گویند که دما به تنهایی نمی‌تواند تفاوت‌های موجود در تعداد موارد ابتلا را توضیح دهد.
پژوهش دیگری که هنوز رسما منتشر نشده است هم پیش‌بینی می‌کند که احتمال شیوع این بیماری در مناطق معتدل سرد و گرم بیشتر است و مناطق خشک در جایگاه بعدی قرار دارند. پژوهشگران می‌گویند که مناطق حاره احتمالا کمترین آسیب را از این بیماری خواهند دید. هرچند افزایش ابتلا در برزیل و مکزیک و اخیرا هند، وجود چنین احتمالی را کاهش می‌دهد.
ویروس غلاف‌دار
چرا ویروس‌های کرونای مشابه خواص فصلی دارند و چرا این مساله می‌تواند در وضعیت فعلی مایه امیدواری باشد؟ویروس‌های کرونا به گروه ویروس‌های غلاف‌دار تعلق دارند که با لایه‌ای روغنی پوشیده شده‌اند. پژوهش‌هایی که روی دیگر ویروس‌های غلاف‌دار صورت گرفته است نشان می‌دهد که این لایه روغنی باعث حساسیت بیشتر این ویروس‌ها به گرما می‌شود.
در شرایط سردتر، این لایه روغنی حالت پلاستیکی سفتی به خود می‌گیرد و باعث دوام بیشتر ویروس در خارج از بدن می‌شود. به همین خاطر بیشتر ویروس‌های غلاف‌دار خواص فصلی پررنگی دارند.اهمیت شرایط اقلیمی به این خاطر است که بر توان زنده ماندن ویروس در پی خروج از بدن به خاطر سرفه یا عطسه تاثیر می‌گذارد. هر چه پایداری ویروس در محیط بیشتر طول بکشد، توان آن نیز برای بیمار کردن مردم و همه‌گیر شدن بیشتر می‌شود.
درست است که این ویروس جدید خیلی سریع در دنیا پخش شده است، اما مناطقی که شاهد شیوع عمده آن بوده‌اند عمدتا اقلیمی سرد و خشک دارند.تحقیقات نشان داده است که ویروس کرونای جدید می‌تواند روی سطوح سختی چون پلاستیک و فولاد ضدزنگ تا ۷۲ ساعت در دمای بین ۲۱-۲۳ درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی ۴۰ درصد دوام بیاورد.
ما هنوز درک درستی از رفتار این ویروس در دماها و رطوبت‌های دیگر نداریم، اما تحقیقات نشان می‌دهد که ویروس‌های کرونای دیگر می‌توانند تا ۲۸ روز در دمای ۴ درجه دوام بیاورند.ویروس بیماری سارس که شباهت زیادی به ویروس فعلی دارد نیز در شرایط سردتر و خشکتر بیشتر دوام می‌آورد. برای مثال، ویروس سارس باقی مانده روی سطوح صاف تا بیش از ۵ روز در دمای ۲۲-۲۵ درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی ۴۰-۵۰ درصد دوام می‌آورد، اما هر چه دما و رطوبت بیشتر می‌شد از عمر ویروس نیز کاسته می‌شد.
البته منطقا می‌توانیم انتظار داشته باشیم که این دو ویروس رفتاری مشابه داشته باشند. اما این معادله بیش از یک متغیر دارد. این ویروس از انسان به انسان منتقل می‌شود. هر جایی که تعداد انسان‌ها بیشتر باشد و تماس بیشتری نیز با هم داشته باشند، موارد ابتلا نیز بیشتر می‌شود. رفتار آن‌ها برای درک دست شیوع این ویروس کلیدی است.
وضعیت کرونا در تهران و ایران
کرونا باوجود کم‌کار شدن اما خاموش نشده است و تصور غلط برخی افراد باید به سرعت تغییر کند. با اعلام وزارت بهداشت در چند استان روند شیوع نزولی شده اما در چند استان دیگر به پیک رسیده است. وضعیت پایتخت و کلانشهرهای دیگر کشور نیز مناسب نیست و ازدحام و شلوغی می‌تواند به افزایش بیماری منجر شود هرچند که استفاده از ماسک در متروی تهران اجباری شده است. بسیاری از مردم هم در فکر خودمراقبتی هستند و باوجود و حضور در جامعه، از دستکش و ماسک نیز استفاده می‌کنند تا جلوی انتقال ویروس گرفته شود.
دکتر علیرضا زالی، فرمانده ستاد عملیات مدیریت بیماری کرونا در کلانشهر تهران: همانطور که بارها متذکر شدیم تهران شرایط بسیار شکننده ای دارد و هنوز به نقطه مطلوب و شرایطی که بتوانیم یک ثبات قطعی را مطرح کنیم نرسیده ایم. برای این موضوع شرایط باید به شکلی تغییر یابد که بتوانیم میزان کاهش آمار را عملیاتی تر مطرح کنیم.تغییرات آماری در مراجعان به مراکز بهداشتی و درمانی در شهری مثل تهران معمولا پس از یک دوره 9 تا 14 روزه و تغییرات بستری بین ۲ تا ۳ هفته بعد مشخص می شود.
بنابراین با توجه به افزایش ترددها هرگونه تغییر را ممکن است در روزهای آتی شاهد باشیم. از آنجا که فقط ۶۲ درصد تهرانی ها دستورالعمل‌های بهداشتی را رعایت می کنند باز هم از مردم تقاضا داریم به رعایت نکات و ملاحظات بهداشتی بیش از گذشته توجه کنند. براساس گزارش‌های ارایه شده، خوشبختانه تعداد افرادی که در متروها از ماسک استفاده می کنند روز به روز در حال افزایش است و انشاءالله با مذاکرات صورت گرفته شرایط و زیرساختهای لازم در این خصوص در شرکت اتوبوسرانی نیز فراهم می شود.
سناریوهای مختلف برای ویروس کوید 19
ویروس در تابستان خودبه‌خود از بین برود؛ کارشناسانی که چنین نظری دارند آن را به ویروس سارس تشبیه می‌کنند که خود با گرم شدن هوا از بین رفت. اگر ویروس در شرایط گرم‌تر قدرت عفونی‌کردن کمتری داشته باشد، احتمال زیادی وجود دارد که با سرد شدن هوا در نیمکره جنوبی شیوع پیدا کند. همانگونه که شواهدی از آن در برزیل و مکزیک دیده می شود. از یاد نبریم ویروس کرونای عامل مرس در تابستان زمانی‌که هوا بسیار گرم بود در عربستان سعودی منتشر شد. پس این ویروس‌ها قطعا می‌توانند در جریان فصول گرم هم گسترش یابند.
ویروس در تابستان کم شود اما دوباره در زمستان برگردد؛ بسیاری آن را محتمل‌تر می‌دانند. بر این اساس ویروس به صورت بومی در هر محلی می‌تواند شایع شود. چند روز پیش حسین عرفانی رئیس اداره بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز چنین پیش‌بینی کرد که بعد از کنترل نسبی و فروکش کردن این بیماری با حرکت به سمت خرداد ماه، موارد این بیماری به صورت تک گیر در جامعه اتفاق بیافتد و موج دوم کرونا در پاییز و با سرد شدن هوا آغاز شود.
استدلال او بر این بود که همان طور که هر سال در فصل پاییز و آبان یا آذر شاهد بروز و افزایش موارد بیماری آنفلوآنزا هستیم و موارد آنفلوآنزای فصلی افزایش پیدا می کند. انتظار داریم موج دوم اپیدمی کرونا و بیماری کووید19 را در فصل پاییز شاهد باشیم. این ویروس ها در فصل گرم سال به طور کلی از بین نمی‌روند و مواردی از ابتلا به ویروس کرونا، آنفلوآنزا یا انواع دیگر سرماخوردگی در فصل گرما و تابستان نیز دیده می شود اما موارد آن بسیار کمتر است.
آمار کلی ابتلا به ویروس کرونا در کشور طی یک ماه اخیر
