روزنامه تجارت- احمد رضا صباغي؛ درسالهای گذشته یکی از مشکلاتی که سرمایهگذاران بازار مسکن با آن مواجه بودند افزایش قیمت مصالح ساختمانی بود که این شرایط به دلیل نوسانات فراوان نرخ ارز در سالهای اخیر ایجاد شدوعدهای سرمایهگذاری برای ساختوساز مسکن را مفید ندانسته و با ترک بازار ساختوساز به سمت بازارهای دیگر هدایت شدهاند.
امابه دلیل کاهش ساختوساز و رکود موجود در این بازار، علاوه بر کاهش متقاضیان ساختوساز، بسیاری از تولیدکنندگان، مواد اولیه تولیدی را در انبارها نگهداری کرده بودند تا آن را در فرصتی مناسب به فروش برسانند که این فرصت هیچگاه محقق نشد و آنها مجبور به فروش مواد اولیه خود با کمترین قیمت شدند. در شرایط حاضر وسال جدید پیشبینی میشود وضعیت بازار مصالح ساختمانی بهبود نسبی را تجربه کند.
از آنجا که اغلب مصالح ساختماني در داخل كشور توليد ميشوند، توافق ميانايران و گروه 1+5 تاثير مستقيم بر روي قيمت مصالح ندارد و تنها بازار مسکن است که امکان دارد از مذاکرات تاثير بپذيرد.
با توجه به توافقات هستهاي ميانايران و گروه 1+5 بسياري از مردم انتظاراين را دارند که پس از برداشتن تحريمها، قيمت بيشتر اقلام درايران سير نزولي پيدا کند، اما آيا در بخش مصالح ساختماني هم همين طور است؟
از سوي ديگربه دليل آنکه توليد محصولات ساختماني به ويژه سيمان، از احتياجات ما بسيار فراتر است، ديگر دليلي براي وارد کردن مصالح ساختماني نداريم و حتي به ميزان بسيار زياد ازاين مصالح را به کشورهاي ديگر صادر ميکنيم، بنابراين به دليل آنکه هيچگونه وارداتي صورت نميگيرد، برداشتن تحريمها در قيمت مصالح ساختماني بيتاثير به نظر ميرسد.
البته با توجه بهاينکه کشورايران يکي از بزرگترين توليدکنندههاي مصالح ساختماني است و نيازي به واردات ندارد، اما به دلايل مختلفي همچون توقف صادرات مصالح به کشورهاي ديگري همچون عراق و کاهش ساخت و ساز درايران قيمت مصالح دراين چند سال اخير کاهش زيادي يافته و بااين روند رکود مسکن، ممکن است در سال جاري هم کاهش بيشتري داشته باشد.
اما آمارها نشان میدهد که از مجموع ۱۳ گروه مصالح ساختمانی در سال گذشته، ۱۲ گروه آن با افزایش قیمت روبر رو بوده است. بر اساس این آمار که از سوی مرکز آمار منتشر شده است، در گروه «ورقهای فلزی» متوسط قیمت تمامی اقلام جز یک قلم نسبت به دوره پیش دارای کاهش بوده است و در بین اقلام این گروه بیشترین افزایش متوسط قیمت مربوط به «ورق سیاه به ضخامت بیش از ۳ میلیمتر» با ۱۳درصد و بیشترین کاهش متوسط قیمت مربوط به «پروفیل برنز تو خالی» با ۴۷/۲ درصد بوده است.
از طرف ديگرافزایش تولید سیمان نسبت به تقاضا در سالهای اخیروبويژه در سالهای ۹۲ و ۹۳ از یک طرف و رکود ساختوساز در بخشهای عمرانی و شهری از سوي دیگر موجب شد تا کارخانههای سیمان به علت کاهش فروش و بالا بودن هزینههای تولید به مشکل نقدینگی دچار شوند كه البته ادامه این روند در سال جاري، صنعت سیمان را با مشکل مواجه خواهد کرد.
امااسماعیل کاظمی قهی رییس اتحادیه مصالح ساختماني تهران در رابطه با این موضوع میگوید: از ابتدای سال، قیمت مصالح ساختمانی ثابت بوده است و هیچگونه نوسان و حتی افت قیمتي نداشتهایم و این نشانههایی امیدوارکننده از ثبات در بازار است.
وي ميافزايد: افرادی که مصالح را با قیمتی بیش از حد مجاز به فروش میرسانند، مسافت و هزینههای حملونقل را نیز محاسبه میکنند، به عنوان مثال اگر بخواهید منطقه مرادآباد یا فرحزادتهران را با خیابان شوش مقایسه کنید تفاوت قیمت میان قیمت مصالح ساختمانی این مناطق وجود دارد و این تفاوت به دلیل حملونقل کالا بوده و تا حدودی طبیعی است.
این درحالی است که محمد آزاد، رییس اتحادیه فروشندگان آهن، فولاد و فلزات كشور از کاهش ۳۵درصدی قیمت آهنآلات و افزایش قیمت سنگ دربازار مصالح ساختمانی خبر میدهد به گفته وي درحالحاضر میزان آهنآلات موجود در بازار بیشتر از حد مورد نیاز بوده و به دلیل این عرضه زیاد، قیمت این محصول کاهش یافته است.
وی ادامه میدهد: از ابتدا تا انتهای سال گذشته نوساناتی در قیمت آهنآلات داشتیم به طوری که قیمت یک کیلو میلگرد از اواخر شهریور تا اوایل مهر از ۲ هزار و ۲۰۰ تومان و۲ هزار و ۳۰۰ تومان به ۱۵۰۰ تومان و حتی کمتر از آن کاهش یافته است و به این ترتیب این محصول ۳۰درصد ارزش خود را از دست داده است و این در حالی است که ابتدای هر سال به دلیل افزایش دستمزد، حملونقل، بیمه و سوخت و دلایل دیگر هزینه تولید نیز افزایش پیدا میکند.
رییس اتحادیه فروشندگان آهن، فولاد و فلزات در کنار موضوع عرضه و تقاضای محصول به عوامل دیگری که بر قیمت آهنآلات تاثیر میگذارد، اشاره ميكند و میگوید: یکی از این عوامل تغییر قیمت این محصول در سطح جهانی است. یعنی اگر آهنآلات در سطح جهانی تغییر قیمت داشته باشد، در ایران نیز با تغییر قیمت روبروخواهد شد. اما امسال قیمت جهانی این محصول نسبت به سال گذشته کمتر شده است و از سوی دیگر مواد اولیه که در داخل کشور تولید میشود، ارزان شده است. به طور مثال سنگآهن که با قیمت بسیار ارزان صادر میشد، استخراج و حملونقل آن بسیار گران است و درحالحاضر با قیمت ۳۰ دلار خریداری میشود درحالی که قیمت اصل آن ۱۵۰ دلار است و این شرایط برای تولیدکننده صرفه اقتصادی نخواهد داشت.
آزاد درباره وضعیت بازارآهن در سال گذشته میگوید: بازار سال گذشته در رکود بود و این خود باعث شد بسیاری از تولیدکنندگان ورشکست شده و بعضي نیز بازار را ترک کنند و به دلیل افت و خیزهایی که در بازار مصالح ساختمانی وجود داشت، بعضي از تولیدکنندگان، آهنآلات خریداری شده را در انبارها نگهداری کردند تا در فرصتی مناسب آنها را به فروش برسانند اما این فرصت برای آنها فراهم نشد و آنها مجبور شدند محصول را با قیمتی کمتر از حد معمول بفروشند؛ این اتفاق به تولیدکنندگان ضربه اقتصادی وارد کرد.
محمد آزاد درباره تاثیر قیمت مواد اولیه در بازار مسکن میگوید: اگر در بازار مواد اولیه تغییرات عمدهای ایجاد شود، در بازار مسکن نیز تغییراتی دیده میشود اما اگر تغییرات جزئی و در حد نوسانات روزانه و هفتگی باشد، هیچگونه تاثیری بر بازار مسکن ندارد.
در هرحال آنچه به نظر ميرسد تاثير پذيري بازار مصالح ساختماني از خريد وفروش در حوزه مسكن است به طوري كه فعالاناين بازار در روزهاياينده چشم به خارج شدن بازار مسكن از خواب عميق خود وبه دنبال آنايجاد رونق در بازارمصالح ساختماني كشور هستند.