اعتیاد؛ طنابی که مصرف کننده را به چاه می‌اندازد

سرویس جامعه جوان آنلاین: راهی مغازه عطاری شده بود تا بلکه بتواند یک کپسول به اصطلاح گیاهی را که برای او تجویز کرده بودند، تهیه کند و همین نسخه بدون امضای دکتر، حالا پایش را به آزمایشگاه باز کرده بود، چرا که برگه‌ای در دست داشت که از مثبت بودن تست " مت آمفتامین " اش خبر می‌داد.

نتیجه آزمایشی که حاصل اعتیاد به شیشه نیست، بلکه حکایت از کپسول به ظاهر درمانی دارد که در دل خود مخدر صنعتی را جای داده است که شاید باور آن برای این دختر جوان و بسیاری از افراد دیگر دشوار باشد، اما حقیقتی است که باید به آن توجه زیادی کرد، زیرا همین تجویز‌های غیرعلمی و سهل انگارانه که مهر و امضای هیچ پزشک متخصصی روی پیشانی آن‌ها نخورده است، پیامد‌ها و عوارض منفی به بار می‌آورند که به راحتی زندگی افراد را به سرابی بزرگ تبدیل می‌کنند.

بسیاری از متخصصان و درمانگران اعتیاد بر این باور هستند که باور‌های غلطی در میان برخی از افراد جامعه وجود دارد که همین باور‌ها باعث می‌شوند که اسم آن‌ها در لیست سیاه مصرف کنندگان مخدر‌های مختلف قرار بگیرد که از آن جمله می‌توان به موضوع "لاغری "، " افسردگی "، " بیدار ماندن در شب‌های امتحان " و... اشاره کرد که این روز‌ها بیش از پیش از اهمیت زیادی برخوردار هستند، اما نکته حائز اهمیت این است که در روز‌های شیوع مصرف " شیشه "در کشور، خانم‌ها و جوانان یکی از گروه‌های هدف فروشندگان این ماده روانگردان بودند و هنوز هم هستند و علت آن هم اهمیت لاغری و درمان افسردگی برای آن‌هاست که پای تبلیغات ماهواره‌ای هم به این موضوع کشیده شد تا جایی که حتی در برخی از مکان‌ها، چون آرایشگاه‌ها، باشگاه‌ها و... توصیه به استفاده از قرص‌های لاغری و یا افسردگی می‌شد که تا حدی دارای مت آمفتامین هستند.

آیدین مرادی، متخصص و درمانگر اعتیاد در رابطه با شیوع هرچه بیشتر مواد روانگردان به خصوص شیشه اظهار کرد: ما دو نوع مواد داریم. یکی مواد مخدر و دیگری محرک است که باید این مواد را تفکیک کنیم، چرا که مواد مخدر شامل تریاک، هروئین و... است که بیشترین مصرف در کشور ما شامل این دو نوع مخدر است، اما مواد محرک شامل شیشه، حشیش، گل و... است که جزء روانگردان‌ها محسوب می‌شوند و در واقع محرک هستند و مغز را به حالت تحریک در می‌آورند.

وی بیان کرد: شیشه از جمله مواد روانگردانی است که در میان این گروه، شیوع بیشتری پیدا کرده است تا جایی که تفکیک جنسیتی زن و مرد هم در مصرف کننده‌های آن وجود ندارد و سوالی که برای این منظور مطرح می‌شود این است که علت این شیوع چیست؟ که در پاسخ باید گفت به این دلیل است که شیشه جزء مواد محرک است و فرد را تحریک می‌کند و پس از آن به صورت عادت در می‌آید که افزایش فعالیت و... از جمله مواردی هستند که افراد به خاطر آن‌ها به سوی شیشه یا روانگردان‌های دیگر سوق پیدا می‌کنند و فریب این روانگردان‌ها را می‌خورند، اما نکته مهم این جاست که تمامی این‌ها گذرا و کوتاه مدت هستند و همیشگی نیستند، چرا که وقتی پس از مدتی، بدن و مغز انسان به آن‌ها عادت کند دیگر بدن و مغز نمی‌توانند فعالیت طبیعی خود را انجام دهند که همین دوره ماحصل، همیشه برای افراد فریب دهنده هستند.

این درمانگر اعتیاد تصریح کرد: شیشه یا Glass پودر سفید، شفاف، بی بو و تلخ و محرک شدید سیستم اعصاب مرکزی است که سرخوشی اولیه، تحریک پذیری و کاهش اشتها را به همراه دارد که افزایش دامنه توجه و کاهش خستگی، افزایش فعالیت، کاهش اشتها، سرخوشی کوتاه مدت، تنفس تند، افزایش شدید دمای بدن و انرژی و پر حرفی از جمله اثرات کوتاه مدت این ماده روانگردان هستند.

وی با اشاره به آثار بلند مدت مصرف شیشه گفت: وابستگی، رفتار پرخاشگرانه، اضطراب، سوءظن و بدگمانی، توهم، بی نظمی‌های حرکتی بیش از اندازه و تکراری و سکته مغزی نیز از عوارض استفاده این ماده روانگردان در بلند مدت هستند، اما عوارض مغزی و روانی، بیشترین عارضه‌ای است که شیشه به همراه دارد.

این متخصص گفت: ۵۰ درصد از مصرف کنندگان شیشه افکار پارانوئیا یا شک برانگیز دارند و این بدین معناست که از هر دو نفر مصرف کننده این ماده روانگردان، یک نفر دارای افکار شک برانگیز است و ۲۵ درصد از مصرف کنندگان شیشه نیز توهماتی، چون بینایی و شنوایی و... دارند و این نشان می‌دهد از هر ۴ نفر، یک مصرف کننده با چنین توهماتی روبرو هستند که آن را در زمره بدترین نوع اعتیاد در کشور قرار داده است.

مرادی با اشاره به علت توهمات موجود در مصرف کنندگان شیشه تصریح کرد: علت توهم در معتادان مصرف کننده شیشه بسیار پیچیده و علمی است، چرا که شیشه یا همان مت آمفتامین محرک مغزی است، یعنی عملکرد و فعالیت مغز فرد موقع مصرف بیشتر از حد می‌شود که از آن جمله می‌توان به افزایش تمرکز و درک حواس پنج گانه و... اشاره کرد که شاید این سوال را در ذهن افراد به وجود آورد که این‌ها بد نیستند و اتفاقا بسیار خوب است که انسان چیزی را مصرف کند که باعث افزایش فعالیت مغز او شود و کیفیت کار او را بالا ببرد، اما نکته مهم این است همیشه همه مغز انسان به طور همزمان در حال فعالیت نیست، به طوری که اگر شما یک کار فکری انجام می‌دهید ۱۰ درصد از مغز شما فعال و بقیه آن در حال استراحت است و اگر دوباره کار دیگری انجام می‌دهید ۱۰ درصد دیگر از مغز شما در حال فعالیت است و این چرخه ادامه دارد. یعنی در حالت طبیعی، مغز برای عملکرد بهتر، به قسمت‌های مختلف خود استراحت می‌دهد و مثال آن هم ساده است، چرا که وقتی کار فکری زیادی انجام می‌دهیم به سرعت خوابمان می‌آید و این تلنگری است برای اینکه مغز نیاز به استراحت دارد.

مرادی ادامه داد: سوالی که برای اغلب افراد مطرح می‌شود این است که در مصرف شیشه چه اتفاقی می‌افتد؟ و در پاسخ باید گفت که پس از مصرف شیشه، عملکرد مغز از ۱۰ درصد به ۴۰ یا ۵۰ درصد افزایش پیدا می‌کند که شاید کیفیت عملکرد مغز در اوایل مصرف بهتر باشد، اما فرد مصرف کننده، دیگر اجازه کمتری به مغز خود می‌دهد و عوارض منفی که به بار می‌آورد این است که مصرف‌های مکرر باعث خستگی بیشتر مغز و این موضوع باعث اختلال در فعالیت سیستم عصبی انسان می‌شود که خود را به صورت توهم و افکار شک برانگیز بروز می‌دهد و به همین خاطر، فردی که شیشه مصرف می‌کند پس از قطع آن، چند روزی فقط می‌خوابد، چرا که مغز او آنقدر خسته است که فقط به خواب و استراحت نیاز دارد.

وی تاکید کرد: اغلب افراد مصرف کننده مواد مخدر و روانگردان، از مضر بودن این مواد اطلاع دارند، اما به خاطر دوره ماحصل به سمت آن گرایش پیدا می‌کنند که کاملا فریب دهنده است. به طور مثال؛ فردی که افسردگی دارد به سمت مواد محرک گرایش پیدا می‌کند و بر این تصور است که داروی خود را پیدا کرده است، اما غافل از اینکه عوارض منفی آن پس از دوره ماحصل که معمولا ۳ - ۶ ماه است، خود را نشان می‌دهد.

مرادی افزود: بالا بردن آگاهی مردم و اجتماعی کردن موضوع پیشگیری و مقابله با مواد مخدر و محرک، از جمله راهکار‌های مفید برای پیشگیری و درمان آن هاست، زیرا اگر بتوانیم مبارزه با مواد مخدر را مثل قوانین راهنمایی و رانندگی در همه سنین اجتماعی کنیم بسیار کارآمد و مفید است که این کار اتحاد و همکاری همه افراد و سازمان‌های مربوطه را می‌طلبد و صرفا کار یک دستگاه و سازمان مثل بهزیستی، وزارت بهداشت، ستاد مبارزه با مواد مخدر و... نیست و همه باید در این مسیر کمک کنند که در این میان نیز، اجتماعی کردن می‌تواند باعث ریشه کن شدن اعتیاد و کاهش میزان شیوع مصرف آن در جامعه شود.

این درمانگر اعتیاد با تاکید بر آگاهی مناسب به عنوان راهکار دیگری برای پیشگیری و درمان اعتیاد تصریح کرد: آگاهی بسیار مهم است، چرا که اطلاع نادرست بسیار بدتر از بی اطلاعی است. یعنی ما هر قدر در این زمینه، اطلاعات نادرست به عموم مردم دهیم به هرچه بیشتر شدن این معضل دامن می‌زنیم که این موضوع، اطلاعات درست و جامع به عموم مردم را می‌طلبد تا بتوانیم عملکرد خوبی در پیشگیری و مبارزه با مواد مخدر داشته باشیم.