صندوق مکانیزه فروش یا به عبارت بهتر رایانه دارای نرمافزار فروشگاهی، به منظور ثبت اطلاعات خرید و فروش روزانه، نگهداری هزینه و موجودی کالا در یک واحد شغلی وارد بازار شد. از مزایای این طرح میتوان به صرفهجویی در وقت و هزینهها، صدور فاکتور معتبر براي رعایت حقوق مصرف کننده، بالا بردن دقت و نظم در کار، کاهش درصد اشتباه به پایینترین حد ممکن، سرعت در پردازش محاسبات، و از همه مهمتر شفافسازی مالیاتي اشاره كرد. به طور حتم نکات مثبت چنین طرحی دولتها را در سراسر دنیا ترغیب به اجرای آن خواهد کرد اما چه عاملی باعث شده است که ازاين طرح در کشورمان استقبال نشود؟
نحوه اجرای این طرح از ابتدا تاکنون مورد انتقاد بسیاری از صنوف و جمعی از نمایندگان مجلس قرارگرفت و سازمان امور مالیاتی هم به جای رفع ایرادهاي این سامانه تشویق مالی برای اصناف در نظر گرفت و اعلام کرد؛ افرادی که اقدام به راه اندازی صندوق کنند، میتوانند از معافیت سالانه مالیات بر درآمد که برای سال جاری تا ۱۲ میلیون تومان است، بهرهمند شوند. شاید فقدان آموزش صنفی و اطلاع رسانی صحیح در زمينه معرفی مزایای صندوق فروش از سوی اتاق اصناف، سازمان امور مالیاتی و وزارت صنعت، معدن و تجارت دو عامل اصلی بیتوجهی مشاغل به این ماده از قانون برنامه پنجم توسعه باشد.
«اتاق نیوز»، آخرین موضوع نظرسنجی خود را پیرامون طرح صندوق مکانیزه فروش قرار داد و با طرح این سوأل که آیا دولت زیرساختهای لازم برای اجرای طرح صندوق مکانیزه صنوف مشمول را فراهم کرده است؛ در کنار نظرسنجی به مصاحبه با نمایندگان مجلس، کارشناسان و دست اندرکاران امر پرداخت.
الويتبندي رستههای مختلف صنوف عضو هیأت رییسه اتاق اصناف ایران در خصوص اطلاعیه سازمان امور مالیاتی مبنی بر الزام نصب صندوق فروش اصناف مشمول گفت: در راستای شفافسازی مالیات اصناف و همسو شدن با استانداردهاي WTO يا سازمان تجارت جهانی، با این طرح موافق هستم اما نحوه اجرای آن نیاز به بازنگری دارد.
محمد علی صدیقی افزود: تغییر شیوه کار باید به این شکل باشد که رستههای صنوف مشمول نصب صندوق اولویت بندی شوند. به طور مثال اگر سازمان مالیات اعلام می کند که صنف آهن فروشان مشمول راهاندازی صندوق است؛ باید رستههای این صنف طبقه بندی شود چراکه رستهای همچون فروشنده ضایعات فلز عملکرد متفاوتی با فروشنده آهن دارد.
وی با تأکید بر اینکه بخش زیادی از اصناف واحد صنفی خود را به صورت سنتی مدیریت می کنند، اظهار داشت: با توجه به رکود حاکم بر بازار اکثر صنوف به خصوص در شهرستانها، راهاندازی این سامانه با مشکلات بسیاری روبرو است. به طور حتم اگر شرایط فراهم باشد؛ طی روزهای آتی در جلسه اصناف با رییس مجلس، ایرادهاي کار را مطرح خواهم کرد.
عملکرد دولت مغایر با بهبود كارعضو هیأت رییسه اتاق اصناف ایران با بیان اینکه الزام اجرای طرح صندوق فروش بدون برطرف کردن ایرادهاي آن، به نوعی بیتدبیری دولت و مغایر با شعار بهبود فضای کسب وکار است، گفت: متأسفانه تاکنون طرح صندوق مکانیزه فروش چیزی جز ایجاد نارضایتی برای صنوف و رفتن زیربار جریمه در پی نداشته است و زمان اجرای آن با این فوریت به صلاح نیست.
مجتبی صفایی ادامه داد: بهتر بود قبل از اعلام فراخوان صنوف مشمول، محاسن این طرح برای اصناف اطلاع رسانی میشد و دولت زیرساختهای لازم را برای فعالان بازار فراهم میکرد.
وی با بیان اینکه طی جلساتی که با سازمان امور مالیاتی داشتیم درخواست تمدید مهلت نصب صندوق اصناف را کردیم، تصریح کرد: تا به این لحظه با این درخواست موافقت نشده است.
سازمان امور مالیاتی سامانه صندوق فروش را قبول نداردرئیس اتحادیه فروشندگان ماشین آلات کشاورزی صنعتی تهران با اعلام اینکه طرح نصب صندوق فروش اصناف با شکست روبرو شده است، گفت: مسئول سازمان امور مالیاتی هم اطلاعات خروجی نرم افزار این سامانه راقبول ندارند و علاوه بر اصناف، دولت هم اعتقاد دارد که نه تنها این طرح تا به امروز چاره ساز نبوده، بلکه بر مشکلات اصناف هم افزوده است.
علی توسطی گفت: نخستین گروههای مشمول طرح فوق، با چندین مشکل روبرو بودند و سازمان امور مالیاتی هم در فاصله فراخوان گروه نخست و گروه پس از آن، هیچ اقدامی در راستای رفع مشکلات این طرح نکرد. همچنان این روند غلط در حال طی شدن است.
وی تصریح کرد: با مراجعه عملکرد نخستین گروههای مشمول مشاهده میکنیم که آنها به نقطه توازن و تعادلی که مدنظر سازمان امورمالیاتی و قانون نظام صنفی بوده، نرسیدهاند.رئیس اتحادیه فروشندگان ماشینآلات کشاورزی صنعتی تهران با بیان اینکه این طرح بدون برنامهریزی و زیرساخت معرفی شد، گفت: وزارت صنعت، اتاق اصناف و سازمان امور مالیاتی آسیبشناسی کنند. توجه داشته باشیم که تمام اصناف، قشر توانمندی نیستند. متأسفانه سالیان سال است نگاه دستوری و نبود زیرساخت، شبکه توزیع کشور را با بحران مواجه کرده است و طرحهای کارشناسی نشده بسیاری که متولیان امر در بازار اجرا کردند، با شکست روبرو شد.
اجرای ناقص قانون پنجم توسعهرئیس فراکسیون اصناف در مجلس شورای اسلامی گفت: متأسفانه سازمان امور مالیاتی زیرساختهای لازم را برای اجرای طرح صندوق مکانیزه فروش اصناف فراهم نکرده و علاوه بر این سازمان، وزارت صنعت، معدن و تجارت هم اراده ای برای نهادینه کردن ماده ۱۲۱ قانون برنامه پنجم توسعه از خود نشان نداده است.
شهباز حسن پور افزود: قانون زمانی قابل اجرا است که ابزارهای کار فراهم باشد. بیشک استفاده از صندوق فروش مزایای بسیاری زیادی خواهد داشت. اكنون بايد پرسيد كه، آیا سازمانهای ذیربط در راستای اجرای صحیح این طرح، برنامه آموزشی برای صنوف ارائه کردهاند که حالا مشمولان را ملزم به رعایت از قانون کردهاند؟
نماینده مردم سیرجان و بردسیر در مجلس با بیان اینکه قطعا استفاده از صندوق فروش در بین اصناف می تواند دستاوردهای اقتصادی خوبی برای کشور داشته باشد، اظهار داشت: مسئولان باید تمهیدات لازم را برای صنوف مشمول فراهم کنند و فکری برای موانع و مشکلات بیاندیشند.
اجرای طرح نصب صندوق فروش صنوف، با مشکل روبرو استعضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه نهادینه شدن طرح نصب صندوق فروش صنوف مشمول نیاز به تعامل بین وزارت صنعت، معدن و تجارت، سازمان امور مالیاتی و اتاق اصناف دارد، گفت: طبق قانون، ۱۰ گروه مشمول نصب صندوق فروش شده اند و هنوز اجرای این طرح در برخی مشاغل با مشکل مواجه است.
امید کریمیان افزود: نمایندگان مجلس و دولت اعتقاد دارند در اجرای مفاد ماده ۱۲۱ قانون برنامه پنجم توسعه این قانون باید عملیاتی شود و دستگاههای ذیربط باید زیرساختهای لازم را برای اصناف فراهم کنند. به طور حتم در مسیر عملیاتی شدن این طرح نواقصی وجود دارد اما این اراده باید در بین اصناف به وجود بیاید که در راستای حمایت از حقوق مصرف کننده و شفافیت پروندههای مالیاتی باید همیار دولت و مجلس باشند.
وی در پاسخ به اینکه برای ریشهکن کردن مشکلات مالیاتی اصناف چه راهکاری دارید؟ گفت: تزریق تسهیلات ویژه و جلوگیری از افزایش غیرمنطقی پرداختهای مالیاتی میتواند بخشی از مشکلات را حل کند.
نماینده مردم شهرستانهای مریوان و سروآباد در مجلس تصریح کرد: زمانی شاهد بهبود فضای کسب و کار هستیم که سازمانها و ارگانها با رعایت قوانین تجاری، نهایت همکاری را با یکدیگر داشته باشند.
سواد ناكافي براي بهرهگيري از صندوقرئیس اتحادیه فروشندگان مصالح ساختمانی تهران با اعلام اینکه هنوز بسترهای لازم برای نصب صندوق مکانیزه فروش در این صنف مهیا نشده است، گفت: فعالان بازار مصالح ساختمانی از سواد نسبی برخوردار نیستند و آمادگی اجرای این طرح را ندارند.
اسماعیل کاظمی قهی افزود: قانون را میپذیریم اما سازمان امور مالیاتی باید بحث هزینههایی که متوجه صنوف میشود را در نظر گرفته و از آن مهمتر براي استفاده از این صندوق برنامه آموزشی ارائه کند.
وی در پاسخ به این پرسش که چه تعداد از اعضای این صنف اقدام به نصب صندوق فروش کردهاند؛ پاسخ داد: نمیتوان این آمار را رسانه ای کرد و اگر نیاز باشد اطلاعات مورد نیاز را در اختیار سازمانهای ذیربط قرار خواهیم داد.
باید از لیست مشمولان صندوق فروش خارج شویمرئیس اتحادیه نمایشگاه داران اتومبیل تهران گفت: با توجه به اینکه نحوه خرید و فروش خودرو به این نحو است که خریدار و مالک با حضور در محضر سند تنظیم می کنند و مبالغ در آن جا پرداخت می شود، نصب صندوق مکانیزه در نمایشگاههای اتومبیل منطقی نیست.
غلامحسین قاسمیان افزود: نمایشگاه داران حق العمل کار هستند و ضرورتی ندارد که چنین طرحی را اجرا کنند. در حال حاضر هیچ کدام از اعضای اتحادیه از صندوق فروش استفاده نمی کنند.
وی با تأکید بر اینکه نمایشگاه داران اتومبیل باید از لیست مشمولان این طرح خارج شوند، تصریح کرد: اتحادیه کماکان به این طرح معترض است.
فقط 17 نفر صندوق دارندرییس اتحادیه فروشندگان لاستیک و روغن گفت: از تعداد 2 هزار واحد صنفی تحت پوشش اتحادیه تنها ۱۷ نفر اقدام به نصب صندوق مکانیزه فروش کردند که این تعداد هم هیچگونه استفادهای از این صندوقها نمیکنند.
عباس سماواتی ادامه داد: در راستای اطلاعیه ای که سازمان امور مالیاتی در خصوص آخرین مهلت نصب صندوق اعلام کرده است، اتحادیه براي اجرای این طرح، به تمام اعضای خود اطلاع رسانی کرد که هیچ کدام از واحدهای صنفی به ناچار توجهی به ابلاغیه این سازمان نمی کنند.
وی با اعلام اینکه سود پایین فروش تایر یکی از علل بی توجهی به این طرح بوده است، تصریح کرد: فروشنده لاستیک در ازای فروش هر جفت تایر سود 2 هزار تومان عایدش می شود. طی مکاتباتی که با اتاق اصناف و سازمان امور مالیاتی داشتیم تأکید کردیم که این طرح نیاز به بستر دارد و هنوز اجرای آن در این صنف منطقی نیست که متأسفانه مسئولان ذیربط توجهی به صحبتهای ما نکردند.بر اساس این گزارش،طبق آخرین نظرسنجی انجام شده توسط اتاق نیوز ۷۲ درصد از کاربران سایت اعتقاد دارند که دولت زیر ساختهای لازم برای اجرای سامانه صندوق فروش را فراهم نکرده است و همچنین ۲۸ درصد از شرکت کنندگان به عملکرد مثبت دولت در این طرح رأی دادند.