برنامه های وزیر پیشنهادی ارشاد برای رسانه ها چیست؟

برنامه محمدمهدی اسماعیلی ـ وزیر پیشنهادی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت سیزدهم ـ در ۸۳ صفحه تدوین شده که در حوزه‌های مختلف به تشریح وضعیت موجود و همچنین تعریف برنامه‌ها و پیش‌بینی‌ در سال ۱۴۰۰ پرداخته است.

در توضیح وضعیت کنونی مطبوعات موارد زیر ذکر شده است:

- فقدان نظارت مستمر و جدی بر تولید محتوا
- متکی بودن نشریات به بودجه های حمایتی دولتی و گروه های خاص سیاسی

ـ عدم شفافیت در بودجه های حمایتی و انحصار آن در بخش کاغذ

ـ الگوسازی های نامناسب برای مردم و جوانان از مسیر مطبوعات در عرصه و حوزه های مختلف

ـ حداقلی بودن بیمه، وضعیت مسکن و معیشت جامعه روزنامه نگاران و مطبوعاتی ها

- افزایش هنجارشکنی در مطبوعات به دلیل ولنگاری و محافظه کاری

ـ قدیمی و فرسوده شدن صنعت چاپ

ـ ضعف شدید محتوای نشریات ارزشی از حیث ارائه افکار و ایده های نو

ـ فراوانی نشریات با گرایش های ورزشی و سینمایی در قیاس با سایر عناوین تخصصی مانند ادبیات داستانی، اجتماعی و فرهنگ عمومی

ـ عدم انتشار نشریات ارزشی به زبان های عربی و انگلیسی برای استفاده سایر ملل

ـ نبود سازوکاری مردمی برای نظارت بر نشریات وابستگی زیاد صنعت چاپ به خارج از کشور سطح پایین کیفیت نشریات ارزشی

ـ ضعف مهارت های فنی و حرفه ای (گرافیک، صفحه بندی و...) در کادر نشریات ارزشی
ـ عدم وجود قوانین و مقررات مربوط به ساماندهی بازارهای غیردولتی آگهی ها

ـ انحصارطلبی چند موسسه بزرگ مطبوعاتی در بخش توزیع

ـ بالا بودن قیمت نشریات کاغذی با توجه به توان خرید خانواده های ایرانی

ـ عدم نظارت بر نشریات زرد و افزایش چنین نشریاتی با توجه به سهل بودن دسترسی به این نشریات 

در توضیح برنامه‌های پیشنهادی در حوزه مطبوعات نیز آورده شده است:

ـ ترویج و تحکیم اصول اخلاق حرفه ای در کار مطبوعات و طراحی و تدوین نظام روزنامه نگاری جهت ایجاد فضای سالم مطبوعاتی

ـ توسعه، تقویت و حمایت از مطبوعات تخصصی در حوزه های مختلف

ـ تأمین عدالت فرهنگی با ایجاد زمینه برای رشد نیروهای با استعداد به منظور حضور در عرصه مطبوعات

ـ رشد سطح کیفی مطبوعات کشور جهت حضور در عرصه جهانی

ـ گسترش فضای نقد سالم در حوزه مطبوعات

ـ ایجاد زمینه برای افزایش شمارگان مطبوعات در کشور به منظور خودکفایی مطبوعات

ـ حمایت از گسترش نشریات محلی، استانی و منطقه ای

ـ گسترش آموزش ها و مهارت های مطبوعاتی به منظور سطح کیفی مطبوعات

ـ حمایت از روزنامه نگاران (خبرنگاران، گزارشگران، نویسندگان و...) در گسترش اطلاع رسانی و نقد عملکرد مسئولان و دستگاه های دولتی

ـ تثبیت و گسترش آزادی بیان و قلم در عرصه مطبوعات

ـ ایجاد امنیت شغلی و حمایت های قانونی برای کلیه دست اندرکاران مطبوعاتی

ـ گسترش نفوذ انجمن صنفی روزنامه نگاران با دور ساختن آن از فعالیت های سیاسی و غیرصنفی

ـ تقویت سطح معیشت و برخورداری مالی اهالی مطبوعات

ـ تلاش جهت حفظ و ارتقای شان و منزلت روزنامه نگاران و خبرنگاران

ـ برطرف ساختن کمبودها، موانع و تنگناهای سخت افزاری مطبوعات

ـ تعامل مثبت با قوه قضاییه در جهت حفظ توامان حقوق مطبوعات و منافع عمومی

ـ مقابله با انحصارهای بزرگ مطبوعاتی و ایجاد شرایط برابر رقابتی

ـ بازنگری و به روزرسانی قانون مطبوعات و افزایش نظارت بر عملکرد اهالی مطبوعات

همچنین تکالیف کمی معاونت هنری در حوزه مطبوعات در سال ۱۴۰۰ موارد زیر برشمرده شده است:

پیش بینی عناوین نشریات منتشر شده ۱۴۰۰:

در سال پایه ۱۳۹۳ تعداد عناوین نشریات منتشر شده ۶۳۲۷ عنوان می باشد، پیش بینی عناوین نشریات قابل انتشار در سال ۱۴۰۰، ۱۵۲۳۷ عنوان می باشد.

پیش بینی عناوین نشریات محلی منتشر شده ۱۴۰۰:

در سال پایه ۱۳۹۳ تعداد عناوین محلی منتشر شده ۱۸۷۸ عنوان می باشد، پیش بینی عناوین نشریات قابل انتشار در سال ۱۴۰۰، ۴۵۳۰ عنوان می باشد.

پیش بینی تعداد کانون های تبلیغاتی ۱۴۰۰:

در سال پایه ۱۳۹۳ تعداد کانون های تبلیغاتی (هیچ عددی از تعداد کانون های تبلیغاتی در سال پایه در سند فوق اشاره نشده) پیش بینی تعداد کانون های تبلیغاتی در سال ۱۴۰۰، ۱۶۷۵ کانون می باشد.

وزیر پیشنهادی فرهنگ و ارشاد اسلامی راه های مقابله با انحصارهای بزرگ مطبوعاتی و ایجاد شرایط برابر رقابتی را بازنگری و به روزرسانی قانون مطبوعات و افزایش نظارت بر عملکرد اهالی مطبوعات عنوان کرده است.

وزیر پیشنهادی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مسائل موجود در حوزه تبلیغات، رسانه و اطلاع رسانی را نیز موارد زیر برشمرد: 

ـ پایین بودن سواد رسانه ای جامعه

ـ عدم انطباق تبلیغات موجود در فضای رسانه ای و یا محیطی با اقتصاد مقاومتی

ـ تبلیغات گسترده محصولات غیرایرانی و تعارض آن با حمایت از تولید داخلی

ـ چهره سازی از عناصر یا دارای سبک زندگی غیراسلامی ایرانی در قالب تبلیغات محیطی از هنرمندان موسیقی

ـ عدم اهتمام نسبت به انجام تبلیغات محیطی مناسب برای تقویت تولید داخلی، زبان فارسی و اقتصاد مقاومی

ـ تلاش برای عادی سازی بی اعتنایی به حجاب از مسیر تبلیغات بسیار گسترده در فضای مجازی و مطبوعات و شبکه های اجتماعی

ـ افزایش چشم گیر نقش زنان و دختران آرایش کرده در تبلیغات مطبوعاتی و فضای مجازی

همچنین برنامه ها در حوزه تبلیغات اطلاع رسانی و رسانه موارد زیر عنوان شده است:

ـ بررسی و ارزیابی شیوه های تبلیغاتی رایج در کشور

ـ حراست از فرهنگ، زبان و ادب فارسی در امور تبلیغاتی، اسامی شرکت ها، محصولات، تبلیغات شهری و رسانه ای و...

ـ جلوگیری از روش های تخریبی و استفاده از اکاذیب، غلو و مبالغه های منحرف کننده در امور تبلیغاتی

ـ گسترش فرهنگ استفاده از روش های تبلیغی متناسب با فرهنگ دینی و ملی جامعه ایرانی اسلامی در امور تبلیغی

ـ ترویج فرهنگ دینی و ارزش های انقلاب اسلامی و دفاع مقدس در تبلیغات شهری

ـ ترویج فرهنگ دینی و ارزش های انقلاب اسلامی و دفاع مقدس در تبلیغات شهری

ـ ترویج فرهنگ حمایت از محصول، کار و تولید داخلی و ملی در امور تبلیغاتی

ـ نظارت بر نام گذاری خیابان ها، معابر، مراکز و موسسات برای جلوگیری از ترویج اسامی نامتناسب با فرهنگ و ارزش های جامعه

ـ جلوگیری از استفاده ابزاری از زنان و کودکان در تبلیغات محصولات مختلف و نظارت بر انتشار آگهی های نهادها و موسسات دولتی که از بودجه بیت المال استفاده می کنند.

ـ ارتقای نظام اطلاع رسانی دولت و هماهنگ سازی تمامی دستگاه های دولتی شامل وزارتخانه ها، سازمان ها و... در حوزه اطلاع رسانی و تبلیغات و همچنین تقویت جریان اطلاع رسانی برای تبیین اقدامات دولت با تقسیم کار و تأکید بر داشتن پیوست رسانه ای برای هر یک از فعالیت های دولت با استفاده از ظرفیت روابط عمومی ها و تمامی رسانه های فعال در کشور

ـ تمرکز بر پاسخگو کردن دستگاه های دولتی به مردم و افکار عمومی و اقدام بهنگام و متقضی در پرداختن به اولویت ها و نیازهای واقعی با هدف افزایش اعتماد عمومی، تاب آوری مردم و تقویت سرمایه اجتماعی نظام

ـ تلاش برای تبیین کارآمدی و عملکرد واقعی دولت با هدف ارائه تصویر مناسب و امیدآفرینی برای مدیریت افکار عمومی در جهت عدم افزایش انتظارات و تعدیل مطالبات

ـ تمرکز و توجه به حوزه محتوایی از طریق هماهنگ سازی و تعامل میان رسانه ها و شورای اطلاع رسانی

ـ بیرون آمدن از فضای تقسیم جناح های رسانه ای فعال در کشور و تقسیم کار، نقش و مأموریت برای هر رسانه متناسب با کارکرد و مأموریت دستگاهی و دور شدن از فضای موازی کاری و تقابل و هدر دادن منابع مالی و...

با توجه به مأموریت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و نیز تجربیات و سوابق قبلی فعالیت های رسانه ای و اطلاع رسانی در دولت به نظر می رسد در دستور کار قرار گرفتن موضوعات ذیل در بخش های مختلف این وزارتخانه ضروری است.

وزیر پیشنهادی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی همچنین برنامه های  شورای اطلاع رسانی را چنین عنوان کرده است: 

با عنایت به جایگاه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و برعهده داشتن تمامی وظایف حاکمیتی در بخش مطبوعات و رسانه ها شامل خبرگزاری ها، روزنامه ها و دیگر نشریات، سایت ها، رسانه های خارجی و... از سوی این وزارتخانه، ضرورت دارد که ریاست شورای اطلاع رسانی دولت بر عهده این وزارتخانه باشد و اقدامات ذیل نیز لازم و ضروری است.

ـ ارتقای نظام اطلاع رسانی دولت و هماهنگ سازی تمامی دستگاه های دولتی شامل وزارتخانه ها، سازمان ها و... در حوزه اطلاع رسانی و تبلیغات و همچنین تقویت جریان اطلاع رسانی برای تبیین اقدامات دولت با تقسیم کار و تأکید بر داشتن پیوست رسانه ای برای هر یک از فعالیت های دولت با استفاده از ظرفیت روابط عمومی ها و تمامی رسانه های فعال در کشور.

ـ تمرکز بر پاسخگو کردن دستگاه های دولتی به مردم و افکار عمومی و اقدام بهنگام و متقضی در پرداختن به اولویت ها و نیازهای واقعی با هداف افزایش اعتماد عمومی، تاب آوری مردم و تقویت سرمایه اجتماعی نظام.

ـ تلاش برای تبیین کارآمدی و عملکرد واقعی دولت با هدف ارائه تصویر مناسب و امیدآفرینی برای مدیریت افکار عمومی در جهت عدم افزایش انتظارات و تعدیل مطالبات.

ـ تقویت جریان رصد روزانه شبهات (اطلاعات دو پهلو)، ابهامات (اطلاعات ناقص)، شایعات (خلأ اطلاعات)، سوالات (پاسخ به کنجکاوی مردم) و مهمتر از همه القائات( جریان رسانه های فارسی زبان) با فعال شدن یک بخش متمرکز تولید محتوای همزمان با در نظر گرفتن ضرورت همکاری همه بخش های دولت در ارائه اطلاعات برای واکنش به هنگام در سه بخش رسانه های رسمی، نیمه رسمی و غیررسمی.

وزیر پیشنهادی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی وظایف معاونت مطبوعات و اطلاع رسانی را نیز اینگونه برشمرده است:

- تمرکز و توجه به حوزه محتوایی از طریق هماهنگ سازی و تعامل میان رسانه ها و شورای اطلاع رسانی

- سرمایه گذاری و توجه به حوزه های زیرساختی فعالیت های رسانه ای و هدفمند سازی یارانه های دولتی در بخش مطبوعات و رسانه ها

- بیرون آمدن از فضای تقسیم جناح های رسانه ای فعال در کشور و تقسیم کار، نقش و مأموریت برای هر رسانه متناسب با کارکرد و مأموریت دستگاهی و دور شدن از فضای موازی کاری و تقابل و هدر دادن منابع مالی و...

- پایان دادن به فضای کمی در تولید و درگاه نشر در کارکرد رسانه (دولتی، دستگاه ها و بخش خصوصی) و ورود به فضای کیفی، اثربخشی و تخصصی و... برای جلوگیری از هدر رفتن منابع موجود

- اقدام سریع در مورد تصویب دو لایحه سازمان نظام صنفی خبرنگاران و قانون مطبوعات که عملا منجر به ایجاد اختلال جدی در فرایند کار رسانه ای شده است. هم اکنون بیش از ۳۰ هزار نفر مدعی کار خبرنگاری و بیش از ۱۳ هزار رسانه مدعی فعالیت رسانه ای در کشور هستند که این خود عامل اصلی ایجاد اختلال و اغتشاش در فضای شبکه های اجتماعی و رسانه ای است.

- توجه به دیپلماسی عمومی و تقویت جریان مناسبات رسانه ای با سایر کشورها به ویژه کشورهای همسایه برای اثرگذاری بر افکار عمومی سایر کشورها ـ تقویت مناسبات دوجانبه منطقه ای و بین المللی که هم اکنون خلأ آن به شدت احساس می شود در برابر لابی رسانه ای رژیم اشغالگر قدس، موتجمین منطقه و آمریکا و...

- افزایش ظرفیت بخش بین الملل رسانه های ایرانی به زبان های خارجی برای تقویت جریان اطلاع رسانی در سطح منطقه و محیط بین الملل برای تبیین مواضع نظام و مقابله با جریان ضد ایرانی رژیم اشغالگر

این وزیر پیشنهادی درباره فعالیت خبرگزاری ایرنا و فعالیتش نیز موارد زیر را عنوان کرده است:

-ارتقای ایرنا به جایگاه خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی و مرجعیت در حوزه اطلاع رسانی

-حفظ سلامت کلان و راهبردی، وظایف کاربردی، شأن و جایگاه حرفه ای و تخصصی خبرگزاری و رسانه های وابسته

- رفع فوری مشکلات مالی و اجرایی (بودجه، ساختمان، نیروی انسانی و...)

- هوشمندسازی انتشار اخبار (براساس ویژگی های مخاطبین و شخصی سازی)

- توجه به بخش چند رسانه ای و حضور موثر و جریان ساز در فضای مجازی

- ساماندهی، تعیین تکلیف و فعال سازی هدفمند دفاتر خارجی ایرنا براساس اولویت های ج.ا.ا در عرصه سیاست خارجی و روابط بین المل

وزیر پیشنهادی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره فعالیت موسسه فرهنگی مطبوعات ایران نیز موارد زیر را عنوان کرده است:

- حفظ و افزایش تیتراژ روزنامه و تکمیل سبد رسانه ای و محصولات محتوایی با هدف ارتقای موسسه به موثرترین نشریه کشور

- توجه به حوزه نوین اطلاع رسانی و فعالیت موثر و خلاقانه در فضای مجازی با توجه به تجربه پلتفرم های مختلف

وزیر پیشنهادی همچنین برنامه اش در خصوص دانشگاه خبر را اینگونه ترسیم کرد:

 توجه ویژه به تربیت و کادرسازی نیروهای فعال رسانه ای با عنایت به رسانه های در اختیار به عنوان یک کارگاه و باشگاه تخصصی