گروه اقتصادی – کورش شرفشاهی: رمزارزها پدیده نوینی در اقتصاد جهانی محسوب می‌شوند که این روزها بحث آن فضای اقتصادی ایران را نیز فرا گرفته است. زندگی در ایران به دلیل ماهیت اقتصادی آن در شرایط تحریمی، نوسانات ارزی و سیر نزولی کاهش ارزش دارایی های نقدی، غالب فعالان اقتصادی و حتی عامه مردم را که به سمت و سویی سوق می دهد تا با چاره اندیشی، کسب درآمدی با ارزی غیر از ریال داشته باشند. البته تحریم های همه جانبه شاید درآمدهای ارزی را برای همگان میسر نکند، اما در این بین رمزارزها برای برخی فعالان اقتصادی دری به سوی اقتصاد خارج از کشور است. به همین خاطر و به دلیل رشد جهشی رمز ارزها، تدوین قانونی برای این پدیده تازه وارد اقتصاد گریزناپذیر است. بدین انگیزه کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی گزارشی از وضعیت رمز ارزها تهیه و الزاماتی را مشخص کرد که در صحن علنی مورد بحث و بررسی قرار گرفت و موافقان و مخالفان در مورد آن اظهار نظر کردند. روزنامه تجارت با الهام از این گزارش، فرصت ها و تهدیدهای این ابزار اقتصادی را بررسی می‌کند.
دریافت مالیات از رمزارز
معاون حقوقی و امورمجلس بانک مرکزی درباره وضعیت تبادل رمزارزهای جهان‌روا گفت: برخی کشورها این رمزارزها را به عنوان دارایی پذیرفته‌اند برخی درباره آن سکوت اختیار کرده‌اند و برخی هم آن را ممنوع اعلام داشتند. به گزارش ایسنا، امیرحسین طیبی فرد افزود: موضوع مهم ماهیت حقوقی این پدیده است این حوزه ممکن است مخاطراتی را همچون ایجاد ضرر و زیان برای مردم، تسهیل موضوع قاچاق کالا، پولشویی و فرار مالیاتی را به دنبال داشته باشد.وی اضافه کرد: از قانون گذار انتظار داریم این حوزه را برای دولت ترسیم کند. دولت، بانک مرکزی و وزارت اقتصاد صرفا مجری قانون هستند. علاوه بر تدوین نقشه راه باید موضع روشنی در خصوص برخی مسائل نیز اتخاذ شود. برای مثال در خصوص اینکه مسئولیت نوسان قیمت و ریسک نوسان قیمت با مالک رمزارز می‌باشد نه با دولت، یعنی ارزش رمزارزها با عرضه و تقاضا تعیین شود نه توسط دولت و بانک مرکزی.طیبی فرد بیان کرد: هر متن قانونی که قرار است تدوین شود مسئولیت قیمت و مسئولیت نوسان متوجه خود مالک باشد. بسیاری از این کشورها که این حوزه را به رسمیت شناختند آن را به عنوان دارایی می‌شناسند و از آن مالیات اخذ می‌کنند.معاون امورمجلس بانک مرکزی بیان کرد: یکی از مباحثی که در متن پیشنهادی طرح به آن اشاره شد بحث تهاتر ارزش رمزدارایی با بهای ارزش برق مصرفی بود، اما ما معتقدیم هر کس مالک رمزارز دارایی خود می‌باشد ولی باید بهای انرژی مصرفی را با وجه رایج کشور بپردازد.
ساماندهی وضعیت رمزارزها
از سوی دیگر رییس کمیسیون اقتصادی مجلس کشور گفت: رمزارز پدیده‌ای است که در شرایط کنونی چه بخواهیم و چه نخواهیم آثار خود را بر حوزه اقتصادی می‌گذارد و اگر کتمان کنیم نمی توانیم از ظرفیت آن استفاده کرده یا با تهدیدات مربوطه مقابله کنیم؛ از همین رو کمیسیون اقتصادی به منظور ساماندهی وضعیت کنونی به موضوع رمزارزها ورود کرد. محمدرضا پورابراهیمی افزود: هیچ اراده‌ای در دولت یازدهم و دوازدهم برای رسیدگی به پدیده رمزارزها وجود نداشت، اما اگر دولت سیزدهم مایل به همکاری است می‌تواند همکاری مشترکی میان مجلس و دولت در این زمینه شکل گیرد.پورابراهیمی افزود. ساماندهی وضعیت کنونی رمزارزها یکی از دستاوردهای گزارش کمیسیون در این باره است. در حال حاضر چارچوب مشخص و ضوابط خاصی در حوزه رمزارزها وجود ندارد و بخشی از مشکلات کنونی نیز ناشی از عدم شناخت کامل و جامع مردم و سرمایه‌گذاران از این حوزه است.رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس در تشریح سازمان‌های مربوط به استخراج رمزارزها گفت: فلسفه ورود کمیسیون اقتصادی به موضوع رمزارزها ساماندهی وضعیت نابسامان کنونی است و محور آن شفافیت اطلاعات قرار دارد.پورابراهیمی ادامه داد: در حال حاضر حجم عظیمی از گردش مالی در نظام اقتصادی کشور به دلیل عدم ساماندهی رمزارزها از تیررس نظارت حاکمیت خارج شده و از ظرفیت مالیاتی آن استفاده نمی‌شود.وی با بیان اینکه تبادل و استخراج را دو محور اصلی رمزارزها است گفت: استخراج رمزارز در داخل با مجوز وزارت صنعت، معدن و تجارت انجام می‌شود و تولید آن بدون مجوزهمانند سایر کسب و کارها خلاف است و باید با آنها بر اساس قانون برخورد شود. تبادل رمزارزها که مبنای آن تولید رمزارز داخلی نیز نیست، اهمیت بسیاری دارد.
مبادله تحت نظارت بانک مرکزی
در ادامه سخنگوی کمیسیون قضایی گفت: کمیسیون اقتصادی گزارش خوبی در خصوص وضعیت رمزارزها ارائه کرده است که نقاط ضعف و قوت آن به خوبی دیده شده است. هیچکس نمی تواند منکر نقش رمزارزها در دنیای امروز شود رمزارزها هم در کاهش تحریم ها و هم در تولید و ذخیره سازی نقش موثری دارد. سید کاظم دلخوش اظهار کرد: باید به صورت عمیق در مورد این پدیده و کارکرد آن مطالعه شود و بی گدار به آب نزد. بسیاری از کشورهای دنیا در حال ایجاد محدودیت در بحث استخراج رمزارزها و حوزه تبادل آن هستند تاکنون هیچ کشوری رمزارزها را به عنوان ابزار پرداخت و خرید کالا نپذیرفته است.نماینده صومعه سرا گفت: بانک مرکزی باید نظارت دقیق بر مبادله و استخراج رمزارزها داشته باشد. استخراج رمزارزها ابزاری برای تقویت مبادلات بین المللی است به شرطی که تحت نظارت کامل بانک مرکزی باشد باید بازار تبادل یا بورس رمزارزها شکل بگیرد. نماینده صومعه سرا تاکید کرد: هرگونه مبادله رمزارزها باید تحت نظارت بورس و بانک مرکزی صورت گیرد. یکی از چالشهای صنعت رمزارزها بحث تامین برق آن است در تابستان سال جاری دیدیم استفاده از برق برای استخراج رمزارز مصارف برق خانگی و برق صنعتی را با اخلال روبه رو کرد.
قانونی جامع برای ساماندهی
سپس نماینده آبادان در مجلس تاکید کرد: بحث رمزارزها قابل نفی نبوده و انتظار می رود دولت لایحه جامعی برای ساماندهی این حوزه به مجلس تقدیم کند. سید مجتبی محفوظی گفت: امروز بحث رمزارزها و ارزهای دیجیتال در کل دنیا معمول شده و دنیا به سرعت در حال حرکت به این سمت است باید به صورت دقیق این موضوع مورد پژوهش قرار گیرد.وی گفت : نمی توانیم موضوع رمزارزها را نفی کنیم و متاسفانه قانونی در این حوزه نداریم. ضروری است که برای حوزه رمزارزها قانونی وضع کنیم.نماینده آبادان گفت: از دولت انتظار می رود لایحه جامعی در این خصوص تقدیم مجلس کنند و نمایندگان برای ساماندهی رمزارزها تلاش خود را به کار خواهند گرفت و از سوی دیگر مصرف برق توسط این صنعت منجر به قطعی مکرر و نارضایتی مردم در تابستان سال جاری شد باید جلوی ضربه ای که این صنعت به برق کشور می کنند را گرفت باید قانونی جامع در این حوزه وضع شود.
عبور از تحریم با رمزارز
از سوی دیگر عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس گفت: یکی از چالش اساسی ما تنزل ارزش پول ملی و قدرت خرید مردم و یکی از راه های رفع این مشکل کاهش نیاز به دلار و ارزهای رایج است. بهروز محبی نجم آبادی افزود: اقتصاد ما زمانی می تواند در مقابل این ارزهای رایج قد علم کند که نیاز خود را به آنها کاهش دهد. وی افزود: رمزارز حوزه ای متکی بر حوزه فناوری است. عضو کمیسیون برنامه و بودجه تاکید کرد: شیوه ورود ما به این بازار باید هوشمندانه باشد، ما می توانیم از این حوزه به عنوان یک ابزار برای عبور از تحریم ها بهره ببریم. البته باید آموزش لازم را برای افراد فعال در این حوزه در نظر بگیریم. نماینده سبزوار عنوان کرد: افراد باید قانون مند و با اطمینان به این عرصه وارد شوند و حاکمیت باید درآمد و هزینه ها را تحت شفافیت قرار بدهد. ما باید توجه کنیم بخش قابل توجهی از این دارایی ها باید در حوزه های پایدار هزینه شود. باید توجه کنیم که امروز بخش خصوصی ما برای ورود کالاهای اساسی در چنبره تحریم گرفتار شده و نیازمند استفاده از این حوزه است.
