علی اصلانی
عضو کانون عالی شوراهای اسلامی کار
برای تعیین دستمزد ۱۴۰۱ سال سختی در پیش است. در شرایطی که قیمت اقلام اساسی تغییر کرده و هزینه‌های درمان چند برابر شده است، رقم سبد معیشت را سه میلیون تومان هم اعلام کنیم چه کسی باور می کند؟ جلسه کمیته طبق روال سالهای گذشته با حضور نمایندگان هر سه گروه کارگری، کارفرمایی و دولت برگزار می‌شود و هر گروه برآورد و رقمی که از سبد معیشت به دست آورده را ارائه می‌کند. این رقم برای چانه زنی و چکش کاری به جلسه شورای عالی کار می رود تا مورد تایید قرار گیرد اما اینکه سبد هزینه اعلام شده چقدر به واقعیات نزدیک باشد، در شورای عالی کار مشخص می شود. هر عددی که از کمیته دستمزد بیرون بیاید عدد نهایی نیست که مبنای تعیین مزد قرار بگیرد بلکه هر گروه عدد نهایی خود را اعلام می‌کنند و در جلسه رسمی دو هفته آینده شورای عالی کار مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد یعنی شورای عالی کار بر اساس این رقم هزینه وارد اعداد و ارقام تعیین مزد می‌شود؛ مثلا رقم سبد هزینه گروه کارگری ۱۰ میلیون تا ۱۱ میلیون تومان و رقم سبد هزینه دولت، ۸ میلیون تا ۹ میلیون تومان می‌شود و کارفرمایان هم عددی که به آن رسیده اند را اعلام می کنند، در نهایت روی این سه عدد بحث و بررسی می شود لذا تا زمانی که رقم سبد معیشت به طور رسمی اعلام نشود نمی‌توان در مورد تورم یا هزینه‌های دیگر صحبت کرد.
روند کار به این شکل است که هزینه سبد معیشت استانها را در آورده و به کانون عالی شوراهای اسلامی کار سراسر کشور ارسال می کنند. هر عددی که از هر استان به دست آمد، میانگین آن را برای یک خانوار سه و نیم نفره محاسبه و استخراج می کنند و به کمیته دستمزد و سپس شورای عالی کار ارائه می دهند. ماده ۴۱ می گوید که دستمزد طبق تورم اعلام شده و سبد هزینه معیشت تعیین شود.
وقتی هزینه سبد معیشت فرضا ۷ میلیون و ۹۸۰ هزار تومان می شود با کدام شاخص حداقل دستمزد را چهار میلیون تومان تصویب می کنیم.
سال قبل گروه کارگری به عدد ۷ میلیون و ۹۸۰ هزار تومان برای سبد معیشت رسیده بود ولی دولتی‌ها می‌گفتند شش میلیون تومان است و در نهایت حداقل مزد دو میلیون و ۶۰۰ هزار تومان تصویب شد و با بن خوار و بار و حق مسکن به چهار میلیون تومان رسید. سختی از این جهت است که در بودجه سنواتی افزایش حقوق ۱۰ درصد پیش بینی شده و از طرفی در چند جلسه کمیته دستمزد که به حاشیه رفت به بحث مزد منطقه ای پرداخته شده که کارفرمایان به اجرای آن اصرار داشتند و در آخرین نشست شورای عالی کار با حضور وزیر کار مقرر شد تا طبق ماده ۴۱ قانون کار، دستمزدها بررسی و تصویب شود.
در شرایطی که جامعه کارگری افزایش هزینه ها را لمس می کند و قیمت اقلام اساسی مثل برنج، گوشت و خوراکی ها تغییر کرده و هزینه‌های درمان چند برابر شده است، اگر هزینه سبد معیشت را پایین و در حد سه میلیون تومان هم اعلام کنیم چه کسی باور می کند؟
