هادی تیزهوش تابان
رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و روسیه
برخی سیاست‌های داخلی اشتباه باعث پایین ماندن آمار صادرات غیرنفتی و به طور خاص صادرات به روسیه شده است. بر اساس براوردهای صورت گرفته در سال جاری، ما توانسته‌ایم سطح تجارت خود با اعضای اوراسیا را افزایش دهیم. در سال جاری میزان تجارت ما با این منطقه از مرز دو میلیارد و ۱۶۶ میلیون دلار عبور کرده که افزایشی حدودا ۴۰ درصدی را در قیاس با مدت مشابه سال قبل نشان می‌دهد. در سال جاری، واردات ما از این منطقه به یک میلیارد و ۲۸۸ میلیون دلار رسیده که افزایشی ۴۵ درصدی را نشان می‌دهد و در مقابل ما به اوراسیا صادراتی حدودا ۸۷۸ میلیون دلاری داشته‌ایم و به این ترتیب تراز کل تجاری ما در تعامل با این منطقه منفی است، هرچند در نگاه جزئی، جز روسیه، تراز تجاری ایران با دیگر کشورهای این منطقه مثبت بوده است. بر اساس آمارهای رسمی، گندم و روغن آفتاب گردان به عنوان دو کالای اساسی، اصلی‌ترین واردات ایران از این کشور بوده است. ما در مقابل به کشورهایی نظیر روسیه مرکبات، صیفی‌جات، خشکبار و میله‌های آهنی و فلزی صادر می‌کنیم. به این ترتیب کالاهای مهمی از روسیه به ایران صادر می‌شود. در این تردیدی وجود ندارد که بازار روسیه، بسیار بزرگ و قابل دسترسی است و ما قطعا مقدمات لازم برای افزایش صادرات به این کشور را داریم اما برای بررسی چرایی پایین ماندن صادرات باید این سوال را بپرسیم که در داخل چه شرایطی برای افزایش صادرات فراهم کرده‌ایم؟ فعال اقتصادی و صادرکننده پیش از هرچیز به ثبات و شفافیت در قوانین و قواعد احتیاج دارد. ما باید لااقل برای یک دوره سه ساله برنامه اقتصادی خود را اعلام و تاکید کنیم که در این مدت بنا نیست سیاست‌ها تغییری را تجربه کند. در چنین شرایطی صادرکنندگان امکان آن را خواهند داشت که برای بازارهای هدف برنامه ریزی کنند. ما اما نه تنها این کار را نکرده‌ایم که حتی با تغییر مداوم قوانین، امکان برنامه ریزی در این حوزه را از بین برده‌ایم. در بسیاری از کشورها وقتی برای کالایی کمبودی به وجود می‌آید با واردات از کشورهای همسایه، جبران صورت می‌گیرد اما در ایران اولین دستاویز محدود کردن صادرات است. اگر ما قصد داریم در بازار کشوری مانند روسیه حضور قدرتمندی داشته باشیم، باید در حوزه آیین نامه‌ها و دستورالعمل‌های اجرایی به ثبات برسیم تا امکان برنامه ریزی برای حضور در روسیه فراهم شود و سپس می‌توان انتظار داشت که صادرات ما به این کشور نیز افزایش یافته و روس‌ها از کالاهای ایرانی بیشتر استقبال کنند.
