بازار خودرو در آستانه بحران

به گزارش روزنامه تجارت، اگر طي هفته‌هاي گذشته مسئولان خودروسازي كشور بارها اعلام مي‌كردند كه مشكلي با كاهش آمار فروش ندارند و همچنان به توليد محصولات خود ادامه مي‌دهند؛ حالا و چند روز پس از رسانه‌اي شدن نامه اقتصادي چهار وزير به رئيس‌جمهور مي‌توان گفت كه صنعت خودروسازي كشور هم حال و روز خوشي ندارد. آنطور كه در هشدار اقتصادي وزراي اقتصاد، صنعت، رفاه و دفاع به حسن روحاني آمده به نظر مي‌رسد كه صنعت خودروي كشور در معرض توقف است و موجودی انبار محصول خودروسازان به متجاوز از 100.000 خودرو کف کارخانه رسیده است. در نامه مذكور همچنين ذكر شده كه صنعت خودرو صورت‌های مالی زیان انباشته‌ای معادل 4.200 میلیارد تومان را نشان می‌دهد و این در حالی است که به دلیل بحران نقدینگی، صنعت مزبور در معرض توقف است. با اين حال نظرات مختلفي درباره ركود بازار خودرو و آينده آن از سوي مسئولان و كارشناسان مطرح مي‌شود.

غافل ماندن از خودروسازی تجاری
در همين ارتباط رییس مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی ایران در خصوص ظرفیت‌سازی در بخش خودروسازی تجاری در کشور مي‌گويد: خودروسازی تجاری اعم از ساخت کامیون، ون و مینی‌بوس در ایران مغفول مانده و چندان توجهی طی سال‌های گذشته به آن نشده است! محمدرضا رضوی ادامه داد: ضروری است که سیاست مشخصی برای این بخش که یک سوم ارزش بازار خودرو را در برمی‌گیرد اما توجهی به آن نشده تدوین شود. وي با بیان اینکه باید نگاه مجددی به این حوزه داشته باشیم گفت: با برنامه‌ریزی منسجم در این بخش می‌توان تا حدی پراکندگی و عدم انسجام در این بخش را از بین برد. رضوي با اشاره به اینکه 80 درصد آنچه در کشور عرضه می‌شود به صورت واردات  CKD , CBU است افزود: متاسفانه هیچ قطعه‌سازی در این حوزه ورود پیدا نکرده و قطعه‌سازان ما برای سرمایه‌گذاری در بخش خودروهای تجاری تمایلی ندارند. وي با تاکید بر اینکه سرمایه‌گذاری برای ظرفیت‌سازی اصلا انجام نشده و همه در قالب بازرگانی و واردات بوده افزود: قطعه‌سازان در این بخش بسیار محدودند و باید تقویت شوند.

زمستان پايان ركود بازار خودرو
از طرف ديگر يك كارشناس اقتصادي معتقد است: وضع بازارهای کشور از زمستان رو به بهبود خواهد گذاشت چراکه شواهد نشان می‌دهد اقتصاد ایران خود را آماده می‌کند تا از اوایل دی‌ماه امسال دوره رونق را آغاز کند. سعید لیلاز در گفت‌وگو با اقتصادنیوز با اشاره به وجود رکود در بازار خودرو افزود: در خوش‌بینانه‌ترین حالت در سال 1394، خودروسازان به اندازه سال 1393 به تولید خودرو خواهند پرداخت که این موضوع نشان می‌دهد صنعت خودرو مانند سال‌های 1392 و 1393 کمکی به رشد اقتصادی نخواهد کرد. این کارشناس اقتصاد خودرو افزود: به نظر می‌رسد یکی از دلایل اصلی این اتفاق، کاهش تقاضاست، هر چند از مسائل دیگری مانند خوش‌بینی مشتریان به آینده بازار خودرو و بالا بودن قیمت‌ها نیز به عنوان فاکتورهای تاثیرگذار بر رکود بازار و به تبع آن، کاهش تولید یاد می‌شود. لیلاز گفت: از دو سال قبل پیش‌بینی کرده بودم که تقاضا به عنوان مشکل عمده صنعت خودرو در این سال‌ها خود را نشان خواهد داد. او افزود: شاید برخی معتقد باشند دلیل رکود فعلی، اشباع بازار است، در حالی که به نظر من این طور نیست. در حال حاضر خودروسازان روزانه چندین هزار خودرو را روانه بازار می‌کنند و برای این تعداد خودرو هم مشتری وجود دارد، بنابراین نمی‌توان گفت بازار اشباع شده است.  لیلاز با اشاره به طرح‌های خودروسازان برای فروش خودرو گفت: تا جایی که می‌دانم، خودروسازان طرح‌های زیادی را برای فروش در نظر گرفته‌اند به عنوان مثال همین طرح فروش خودرو با سود 28‌ درصدی را که ایران‌خودرو و سایپا با جزییات متفاوت، در نظر گرفته‌اند و طبق این طرح، دو خودروساز بزرگ کشور به خریداران خودروهای خود، تا 28 درصد سود می‌دهند که به نظرم طرح بدی نیست، چون خودروسازان بالاخره باید در این شرایط به دنبال بازارسازی باشند و الان هم با توجه به طرح مورد بحث، همین کار را انجام داده‌اند.

حال و هواي اين روزهاي بازار خودرو
در همين حال روز گذشته خبرگزاري مهر نيز در گزارشي به بررسي وضعيت ركود در بازار خودرو پرداخته بود. براساس اين گزارش یکی از نمایشگاهداران خودرو که روزهای خلوت و کم تقاضایی را در محل کارش سپری می‌کند؛ در گفتگو با آن خبرگزاري می‌گوید: مردم همچنان خودرو نمی‌خرند و منتظر نشسته‌اند تا خودرو ارزان شود. البته بعید به نظر می‌رسد قیمتی که در ایران بالا رود، به راحتی پایین آید. او می‌افزاید: ما به عنوان نمایشگاه‌دار حداقل باید ۱۰ درصد سود بر روی فروش یک خودرو داشته باشیم، بنابراین اکنون که قیمت کارخانه و بازار به هم رسیده و حتی در مواردی هم کارخانه گران‌تر از بازار خودروهای صفر کیلومتر است، رغبت نمایشگاهداران برای خروج از رکود کمتر شده است و بنابراین خود آنها هم کمکی به تحرک بازار نمی‌کنند. این فعال بازار خودرو می‌گوید: البته یک هفته تا ده روزی می شود که مردم برای دریافت مضنه قیمت به نمایشگاه مراجعه می‌کنند اما خریدی انجام نمی‌شود و شاید در یک ماه اخیر، دو مورد معامله خودرو از سوی نمایشگاه ما انجام شده است که به نظر نمی رسد سایر نمایشگاهداران هم اوضاع مساعدتری نسبت به این موضوع داشته باشند. این گفته‌ها در شرایطی مطرح می شود که اکنون ماه‌ها است که شورای رقابت هم تشکیل جلسه نداده و منتظر انتخاب اعضای جدید است. از سوی دیگر، رئیس شورای رقابت هم گفته است: تا زمانی که اعضای جدید هیات مدیره معرفی نشوند، هیچ اظهارنظری در مورد قیمت خودرو و شرایط آن نمی‌کند.