اثر نقدینگی بر بازار سرمایه

حمید کوشکی
تحلیل‌گر بازار سرمایه

افرادی که به بورس نگاه بلند مدت دارند، برای خرید سهم عجله‌ای ندارند زیرا همیشه سهم خریدن از فروشنده‌هایی که افق‌های کوتاه مدتی دارند پرهزینه است. مهم‌ترین دلیل در روند نزولی بازار که کم‌تر به آن توجه می‌شود، بحث نقدینگی در بازار است. کاهش حجم معاملات در نمادهای مختلف قابل مشاهده است. افرادی که به بازار نگاه بلندمدت دارند خریدار و افرادی که به بازار نگاه میان مدت دارند، فروشنده هستند، اخبار لحظه‌ای روی رفتار معاملاتی افرادی که نگاه میان‌مدت دارند بسیار تاثیرگذار است. از آنجایی که فردی که نگاه بلند مدت دارد به دنبال این نیست که از نوسانات کوتاه مدت بازار استفاده کند، سفارش‌های خرید خود را با آرامش بیشتری در روزها و قیمت‌های مختلف ثبت می‌کند و نیازی هم ندارد که رنج مثبت بکشد و بازار را مثبت کند. بازار جهانی در محصولات پتروشیمی به طور متوسط حدود ۳۰ تا ۵۰ درصد ریزش کرده است. صنعت پالایشگاهی و فلزات اساسی نیز نسبت به بهار کاهشی بوده‌اند. این درحالی است که بیش از ۵۰ درصد بازار تحت تاثیر همین چند صنعت بزرگ قرار دارد. در بازار سرمایه موضوع روان‌شناسی نیز مطرح است. اگر نمادهای بزرگ از نظر بازار توانایی رشد نداشته باشند، روی شرکت‌های کوچک نیز تاثیر می‌گذارد. برای مثال در بازار مثبت، ناگهان یک نماد بزرگ تحت تاثیر خبری که فقط مختص به خودش است، از حالت مثبت به حالت منفی تبدیل ‌می‌شود، اما از آنجایی که روی بازار تاثیر روانی می‌گذارد و از طرف دیگر نقدینگی هم وجود ندارد، بازار به سرعت از فاز مثبت به فاز منفی تغییر جهت می‌دهد. درحال حاضر P/E بازار دو یا سه نیست که غیرعادی باشد، بلکه حدود ۶ و ۷ و کاملا نرمال است. وقتی بازار روی P/E ۶ یا هفت معامله می‌شود، توانایی رشد ندارد. حتی ممکن است یک تا دو سال در این محدوده باقی بماند تا اینکه یک خبر خیلی بزرگ مانند جهش ارزی رخ دهد که بازار را جذاب کند. این نکته‌ای است که مورد توجه قرار نمی‌گیرد. بازار نگران ادامه رشد سودآوری است به همین دلیل باید بررسی شود شرکت‌های بزرگ تحت چه شرایطی سود ساخته‌اند. گاهی به رشد دلار اشاره می‌شود، اما باید این را در نظر گرفت که رشد دلار در نهایت منجر به چند درصد جهش در سودآوری شرکت ها می‌شود؟ نکته بعدی این است که بازار هنوز اطمینان ندارد و بعد از حذف دلار ۴۲۰۰ دنبال صورت‌های مالی ۶ ماهه است که بررسی کند آیا سودآوری شرکت‌ها بعد از آزادسازی ارز کاهش پیدا می‌کند یا خیر. افرادی که به بازار نگاه ۱۰ ساله دارند، عجله‌ای برای خرید ندارند زیرا همیشه سهم خریدن از فروشنده‌هایی که از روند بازار خسته هستند و فروشنده‌هایی که افق‌های کوتاه مدتی دارند پرهزینه است.