گروه سیاسی: سومین روز از درگیری میان ارتش رژیم صهیونیستی با نیروهای حماس بعد از آغاز عملیات «طوفان» الاقصی، از تحولاتی گسترده و البته تشدید تنشها حکایت دارد. بنابر ادعای سخنگوی ارتش رژیم صهیونیستی، آنها تا کنون بیش از ۱۰۰۰ تن مواد منفجره روی منطقه غزه ریختهاند و امکان افزایش اقدامات تهاجمی نیز وجود دارد. بهگونهای که روزنامه واشنگتن پست به نقل از منابعی در دولت آمریکا گزارش داده که ارتش اسرائیل حداکثر ظرف یک یا دو روز به نوار غزه حمله خواهد کرد. در سوی مقابل، عبداللطیف القانوع» در گفتوگو با آسوشیتدپرس اعلام کرد که مقاومت فلسطین خواهان آزادی تمامی زندانیان فلسطینی و در عین حال پایان دادن به اقدامات تحریک آمیز کابینه حاکم بر رژیم صهیونیستی در کرانه باختری و قدس اشغالی و به ویژه مسجدالاقصی است. همچنین، گردانهای شهید عزالدین قسام شاخه نظامی حماس در پاسخ به بمباران خانههای فلسطینیان در نوار غزه، ضربه راکتی سنگینی را به دشمن صهیونیستی وارد کرد.
به گزارش «تجارت»، در تازهترین تحولات، در یک سو، جامعه سیاسی آمریکا علاوه بر حمایتهای لفظی از در راه بودن حمایتهای اطلاعاتی گزارش میدهند. از سوی دیگر، کشورهای آلمان و اتریش از متوقف شدن موقت کمکهای توسعهای به فلسطین خبر دادهاند. همچنین، همزمان با ورود درگیریها میان مقاومت فلسطین در نوار غزه و ارتش رژیم صهیونیستی به سومین روز، سازمان ملل از آوارگی بیش از ۱۲۳ هزار فلسطینی ساکن نوار غزه در پی حمله رژیم اشغالگر به مناطق مسکونی و غیرنظامیان در این منطقه خبر داده است. در سطحی دیگر، «ران درمر» وزیر امور استراتژیک رژیم صهیونیستی مدعی شده که تا کنون ۶۰۰ اسرائیلی کشته شدهاند احتمالاً این تعداد افزایش خواهد یافت و چند صد نفر دیگر نیز جان خود را از دست خواهند داد». مقامهای صهیونیست همچنین از زخمی شدن بیش از دو هزار و ۱۰۰ نفر در این حملات خبر دادهاند. در جدیدترین تحولات نیز دولت نتانیاهو، ۳۰۰ هزار نیروی ذخیره ارتش رژیم صهیونیستی را فراخوانده است. گزارشها نیز از شهادت 510 نفر و زخمی شدن ۲۷۵۱ زخمی نفر در غزه حکایت دارد که در میان آنها بیش از ۱۲۰ کودک و ۶۱ زن وجود دارند. با تمام این تفاسیر «تجارت» در راستای بررسی هر چه بیشتر ابعاد، نتایج و آینده جنگ اخیر دیدگاه قاسم محبعلی، کارشناس مسائل منطقهای و مدیر کل سابق خاورمیانه وزارت امور خارجه و احمد بخشایش اردستانی، کارشناس مسائل منطقهای و استاد دانشگاه را جویا شده است.
محبعلی: حماس آغازگر بود اما لزوما پایان جنگ را رقم نخواهد زد
محبعلی در ارزیابی خود از واکنشهای بازیگران مختلف نسبت به تداوم درگیریهای میان اسرائیل و حماس در سومین روز از عملیات «طوفان الاقصی» اظهار داشت: «تاکنون واکنش بازیگران مختلف مطابق انتظار بوده است. در جبهه غرب، آمریکا و اروپا ب واکنشی تند حماس را محکوم و حمایت خود را از اسرائیل ابراز کردهاند. روسیه و چین نیز با محترم شمردن امنیت و حاکمیت اسرائیل، خواهان آتشبس و توقف تنشها شدهاند. در جهان عرب اختلافاتی را شاهد بودهایم. برای نمونه امارات متحده عربی، موضوع حمایت از اسرائیل و محکومیت حماس را در پیش گرفته اما قطر موضع حمایتی از حماس را در پیش گرفته است. در این بین، عربستان سعودی نیز موضعی کاملا معتدلانه و تا حدود بیطرفانه را اتخاذ کرده است. در ارتباط با ایران نیز واکنش قابل پیشبینی بود. تهران با اشتیاق از عملیات طوفان الاقصی حمایت کرده است.» این کارشناس مسائل منطقهای در پاسخ به این پرسش که آیا اتفاقات اخیر از شکست بزرگ اسرائیل حکایت دارد، تاکید کرد: «در ارتباط با عملیات حماس در ابتدا باید توجه داشت که اقدامی بزرگ بود که از اصل غافلگیری بهره گرفته شده بود. این عملیات مشابه عملیات اکتبر سال 1973 بود که طی آن نیروهای ارتش مصر خط مقدم را شکستند و پیشروی بزرگی داشتند اما سرنوشت جنگ را اسرائیل با کمک غرب تعیین کرد. در عملیات طوفان الاقصی، اسرائیلیها غافلگیر شدند. با این وجود باید منتظر ماند و دید که در آینده چه اتفاقاتی خواهد افتاد. معمولا در خاورمیانه رخدادهای بدون پشتپرده و بدون اهداف مشخص صورت نخواهند گرفت. اکنون باید تامل کرد و دید که هدف از این عملیات چیست. آیا آنچنان که حماس مدعی شده، هدفگذاری اصلی آزادسازی اسرا و جلوگیری از بیاحترامی به حرمت مسجد الاقصی بوده یا اینکه اهدافی دیگر مطرح هستند.» وی افزود: «باید توجه داشت که اسرائیل بیشترین میزان تلفات تاریخ خود را متحمل شده و احتمالا به آسانی حاضر به آتشبس نخواهد شد. اگر اکنون جنگ خاتمه پیدا کند، میتوان گفت حماس پیروز و اسرائیل شکست خورده است اما واقعیات میدانی از این امر حمایت دارند که آینده جنگ را حماس تعیین نمیکند. باید دید وضعیت غزه چه خواهد شد و اسرائیلیها تا چه اندازه زیرساختها را در این شهر نابود و کشتار خواهند کرد. باید دید مردم چه واکنشی به تحولات غره دارند و اینکه در کرانه باختری نیز چه اتفاقاتی خواهد افتاد.«
مدیر کل سابق خاورمیانه وزارت امور خارجه در ارتباط با احتمال حمله نظامی گسترده اسرائیل به غزه و این فرضیه که اسرائیل از قبل نسبت به عملیات حماس مطلع بوده و قصد بهرهبرداری از آن را داشته تاکید کرد: «اسرائیل و مصر در داخل غزه نیروهای اطلاعاتی کافی دارند. بنابر گزارشهایی تلآویو در میان فلسطینیها 30 هزار نیروی جاسوس و خبرچین دارد. مصر نیز اشراف اطلاعاتی کاملی در غزه دارد. به طور حتم عملیات ویژه اخیر یک شبه طراحی نشده و شاید هفتهها و ماهها برای آن وقت صرف شده و آمادگیهایی صورت گرفته است. این که آیا واقعا اطلاعات نداشتهاند، تنها با گذشت زمان مشخص خواهد شد. اینکه آیا نتانیاهو و تندروها از این رخدادد سوء استفاده کرده تا بر اختلافات داخلی سرپوش گذاشته و تنشهایی داخل را پایان دهند، محل تردید بوده و شاید رد آینده بتوان به آن پاسخ داد. حتی برخی بر این باور هستند که نتانیاهو علاوه بر داخل در آمریکا نیز به چنین رخدادی نیاز داشته است. لذا میتوان گفت برای طرح تئوری توطئه، استدلالهایی وجود دارند. این احتمال قابل اسثبات نیست اما ناممکن هم نیست.» محبعلی در ارتباط با ادعاهای مطرح شده پیرامون نقش تهران در عملیات طوفان الاقصی که در جامعه آمریکا به شدت در حال طرح است، اظهار داشت: «شایعه استفاده ایران از پولهای آزادشده از کره جنوبی (6 میلیارد دلار) برای حمایت مالی و نظامی حماس، از اساس بی معنا است؛ چرا که آمریکاییها نیز به طور رسمی بر دست نخورده بودن آن تاکید کردهاند. حتی از نظر زمانی هم نمیتوان این موضوع را تایید کرد. با تمام این اوصاف، باید امیدوار بود که نشانهای مبنی بر دست داشتن تهران در این عملیات پیدا نشود. چرا که میتواند عواقب و پیامدهایی را به همراه داشته باشد که اوضاع را بیش از بیش متشنج کند.»
بخشایش اردستانی: عملیات طوفان الاقصی یک پیروزی بزرگ و تاریخی برای حماس بود
احمد بخشایش اردستانی، در تحلیل خود از عملیات طوفان الاقصی اظهار داشت: «حمله حماس به اسرائیل یادآورد موشک انداختن ایران به سوی پایگاه عینالاسد آمریکا در عراق است. زمانی که ایران 18 موشک را به سوی آنها پرتاب کرد، همه از هر گونه حمله به آمریکا اکراه و واهمه داشتند. همه منتظر بودند که واکنش آمریکا به عنوان یک ابرقدرت را ببینند اما در عمل شاهد بودیم که هیمنه ابرقدرتی این کشور در برابر ایران فروریخت. در عملیات اخیر نیز ماجرا همین گونه است. چنین تصور میشد که اسرائیل قدرتی بزرگ و نیرومند است که نفوذ و ضربه زدن به آن به آسانی محقق نمیشود. لیکن عملیات طوفان الاقصی، نشان داد که خلاهای زیادی در اسرائیل وجود دارد.» وی افزود: «در تحلیل عملیات اخیر حماس باید به سه نکته توجه داشت. نخست اینکه، تعداد زیادی از فلسطینیها در اسرائیل اسیر بودند و هستند. حماس با وجود تمامی تلاشهایش برای حل دیپلماتیک این موضوع، نمیتوانست به نتیجه دلخواه برسد. حالا این جنبش قریب به 200 تا 300 نفر اسیر گرفته تا بعدتر بتواند آنها را مبادله کند. نکته دوم نامگذاری ویژه عملیات تحت عنوان «طوفان الاقصی» است. عنوان الاقصی بدین معنا است که حماس و فلسطینیها متصدی مسجد الاقصی هستند. نکته سوم نیز اینکه حماس متوجه شد اگر عربستان سعودی و اسرائیل عادسازی مناسبات خود را در چارچوب صلح ابراهیم کلید بزنند، به معنای برباد رفتن قدس، مقاومت و آرمانهای فلسطین خواهد بود.» بخشایش اردستانی در بخشی دیگر از اظهارات خود تاکید کرد: «عملیات حماس را میتوان یک پیروزی تمام عیار دانست. واکنش کشورهای اسلامی نیز حاکی از مواقفت فراگیر با عملیات طوفان الاقصی است. این که اسرائیلیها به طور گسترده از فرضیه حمله نظامی گسترده به غزه سخن به میان میآورد، بیشتر یک جنگ تبلیغاتی است که سرانجامی نخواهد داشت. واقعیات میدانی نشانگر این گزاره است تنها کاری که اسرائیل میتواند انجام دهد، تنگتر کردن حلقه محاصره است. یعنی دامنه یک اقدام سابق را تشدید کند. حتی میتوان گفت که محاصره غزه هم هیچگونه برآیند و دستاوردی را نیز به همراه نخواهد داشت. نتانیاهو میداند که کشتار گسترده در غزه برای او ممکن نخواهد بود. اکنون دولت تلآویو با سرگردانیای بزرگ مواجه شده است.»