نیروی انتظامی حافظان امنیت جانی و مالی شهروندان می‌باشند. آن‌ها با تعلیم و آموزش‌های فراوان برای حضور و رسیدگی در موقعیت حساس اعلام آمادگی می‌کنند.
در جامعه ما همزمان با شدت گرفتن مشکلات اقتصادی، آمار جرم و جنایت نیز افزایش یافته است. به این ترتیب مراجعه مردم به پلیس بیش از سال‌های گذشته شده است.
هر چند که در غالب موارد نیروی پلیس وظایف خود را درستی انجام داده و به شهروندان کمک می‌کند، اما مواردی هم مشاهده شده است که تخلفات انتظامی یا جرایم دیگری را از سوی کارکنان نیروی انتظامی صورت گرفته است. گروهی از مراجعین و موکلین به بنیاد وکلا نیز خواستار تنظیم شکایت از پلیس و علیه مامور متخلف بوده‌اند.
رسیدگی و پیگیری به تخلفات پلیس باعث می‌شود تا از اعتماد و باور عمومی مردم نسبت به این شغل محافظت شده و امنیت شهروندان تضمین شود.
تخلفات انتظامی برای نیروی پلیس در بخش‌های مختلفی مانند پلیس راهور، فتا، ماموران نیروی انتظامی، راهنمایی و رانندگی و سایر بخش‌ها قابل تصور است.
این تخلفات معمولا در ۳ گروه قابل تصور است:
- تخلفات اداری و نارضایتی ارباب رجوع: مانند عدم پاسخگویی صحیح و به موقع نسبت به شهروندان، راهنمایی نادرست در خصوص شیوه تنظیم شکایت و مواردی از این قبیل که تا حدودی در بین تمامی ادارات دولتی مشترک می‌باشد. این نارضایتی‌های از پلیس به عنوان کارمند دولت است و نه مربوط به وظایف تخصصی آن‌ها.
- تخلفات انتظامی ویژه که در دادگاه انتظامی به آن‌ها رسیدگی می‌شود. مانند افشای اسرار پرونده اشخاص، اخذ رشوه از متهم یا شاکی، برخورد فیزیکی با مراجعان، توهین و هتک حیثیت نسبت به طرفین حاضر، از بین بردن مدارک و شواهد در پرونده، بهم زدن آثار موجود در صحنه جرم، ورود غیرقانونی به محیط و اخذ مدارک افراد بدون دلیل قانونی و همه اقداماتی که خارج از حیطه اختیارات آن‌ها در برابر شهروندان صورت می‌پذیرد.
- دسته سوم تخلفات قابل تصور برای ماموران نیروی انتظامی همه جرایمی است که بر همه افراد فارغ از شغل آن‌ها و به صرف ارتکاب به رفتار مجرمانه وارد است. به عنوان مثال سرقت، ضرب و جرح، ورود خسارت به مردم و سایر موارد.
بنابراین باید گفت شهروندان در برابر پلیس همانطور که موظف به انجام تکالیفی هستند، از حقوقی نیز برخوردارند و اگر این حقوق توسط نیروی انتظامی پایمال شود، مامور متخلف می‌بایست با ضمانت اجرای کار خود مواجه گردد.
سامانه ۱۹۷ سریع‌ترین راه طرح شکایت از پلیس
پس از راه‌اندازی مرکز نظارت همگانی بازرسی کل ناجا در سال ۱۳۹۳، سامانه مردمی تحت نام ۱۹۷ برای رسیدگی به گزارشات، شکایات و انتقادات شهروندان به صورت مستقیم ایجاد شد تا به صورت شبانه روزی و غیر حضوری پاسخگوی مشکلات آن‌ها باشد.
هر چند تعامل سازنده مهم‌ترین هدف تشکیل سامانه ۱۹۷ بود اما حذف بعد مسافت و کمک به صرفه‌جویی در وقت و هزینه مردم برای طرح شکایت بارزترین ویژگی این سامانه است.
در ۱۹۷ سرعت بخشیدن در اجرای فرآیندها و روند کار مراجعه‌کنندگان، جلب مشارکت مردمی، افزایش منزلت اجتماعی
پلیس، ایجاد بستر تصمیم سازی برای فرماندهان و مدیران ناجا، ایفای نقش بازدارندگی از بروز جرم و تخلفات در بین کارکنان با تغییر رفتاری و گفتاری در آن‌ها به هنگام مواجهه با شهروندان مطالعه می‌شود.
به این ترتیب افراد با برقراری تماس تلفنی با شماره ۱۹۷ می‌توانند در لحظه شکایات خود را ثبت نمایند. اپراتور پاسخ‌دهنده با ارتباط مراجعین به کارشناسان متخصص آن‌ها را در راستای مسیر درست راهنمایی می‌نمایند.
مراحل شکایت از پلیس در سامانه ۱۹۷
همانطور که گفته شد استفاده از سامانه ۱۹۷ بسیار راحت است. شهروندان در هر زمان و هر مکانی که باشند بدون نیاز به حضور فیزیکی جهت ثبت گزارش بازرسی، می‌تواند از طریق شماره‌گیری و تماس تلفنی به کارشناس مربوطه متصل و شکایت خود را به صورت تلفنی ثبت نمایند.
نکته‌ای که در این قسمت باید ذکر شود این است که سامانه ۱۹۷ محل پیگیری مشکلات مردمی در حوزه انتظامی و امنیتی است و فقط مختص شهروندان عادی است و پرسنل انتظامی اعم از خانواده سربازان وظیفه و کارکنان پایور اگر شکایاتی از ماموران پلیس دارند می‌بایست از طریق سامانه ۱۴۷ مشکلات خود را پیگیری کنند.
تماس تلفنی با شماره ۱۹۷ تنها راه ارسال گزارش نیست بلکه مردم می‌توانند شکایات خود از نیروی انتظامی را به سامانه پیامکی ۱۱۰۱۹۷ نیز ارسال نمایند.
البته در نظر داشته باشید که کارشناس مربوطه نیز به شما می‌گوید برخی از شکایات فراتر از رسیدگی سامانه ۱۹۷ می‌باشد و نیاز به تنظیم دادخواست یا شکواییه و ثبت آن از طریق دفاتر الکترونیک خدمات قضایی دارد.
در چنین مواردی شما می‌توانید اوراق قضایی لازم و مدارکی را که باید به دادخواست یا شکواییه خود ضمیمه شود، به کمک وکیل تهیه و تنظیم نمایید. اهمیت تنظیم درست دادخواست و شکواییه و استناد به مدارک مهم به قدری است که اگر اصولی انجام نشود ممکن است شکایت شما در مراجع قضایی رد شود یا به نتیجه نرسد.
بعد از ثبت شکواییه یا در مواردی دادخواست علیه نیروی انتظامی، توسط سامانه ثنا منتظر تعیین زمان رسیدگی و ابلاغ آن بمانید. سپس در محضر دادگاه با همراهی وکیل و لایحه مناسب موقعیت خود را شرح دهید مرحله آخر پس از تجدیدنظر اجرای حکم با توجه به دادنامه صادر شده از سوی قاضی رسیدگی‌کننده می‌باشد.
نقش وکیل در طرح شکایت از پلیس در سامانه ۱۹۷
جهت پیگیری و اقدام قضایی علیه پلیس متخلف می‌توانید از وکلای متخصص در بنیاد وکلا مشاوره حقوقی حضوری، تلفنی و آنلاین دریافت نمایید.
پس از دریافت مشاوره حقوقی اولیه و بررسی موقعیت پرونده شما توسط متخصص، در مواردی نیاز به اقدامات بعدی برای شکایت دیده می‌شود اما گاهی هم ممکن است وکیل به شما بگوید پیگیری یک پرونده از لحاظ وقت و هزینه به صرفه نیست.
عموما پرونده‌هایی که در آن تخلفاتی از سوی پلیس علیه شهروندان مشاهده شده یا اقدامات نیروی انتظامی سبب ورود خسارات مادی و معنوی به مردم شده، با اقامه دعوی در محاکم به نتایج مهمی می‌رسد.
جبران خسارت وارده و تنبیه و مجازات مامور پلیس متخلف هم برای شما و هم برای جامعه ضروری می‌باشد.
