امیرعلی ابوالفتح
کارشناس مسائل آمریکا
اختلافنظر آمریکا و اروپا بر سر موضوع ادامه حمایت از رژیم صهیونیستی در جنگ غزه این روزها ابعادی جدید به خود گرفته است. در داخل آمریکا و اسرائیل هم بر سر اینکه جنگ را ادامه بدهند یا آتشبس اعلام شود اختلافنظر است اما این اختلافات بعید است به آتشبس منجر شود راکه آمریکا برای حفظ موجودیت اسرائیل با آنها هم قسم شده اما برای رسیدن به این هدف با یکدیگر اختلاف دارند. : اسرائیل معتقد است با مشت آهنین باید ترس و رعب ایجاد کند که تصور مقاومت در آینده در برابر این رژیم را در بین فلسطینیها بشکند تا دههها حتی تصور اینکه جلوی اسرائیل بیاستند را از سر دور کنند. آمریکاییها نسبت به این سیاست اسرائیل مردد هستند، تجربه آمریکا در جنگهایی مثل افغانستان، ویتنام و و عراق نشان داده استفاده بیش از اندازه از زور و کشتار غیرنظامیان دستاورد نظامی ـ سیاسی را به شکست استراتژیک میکشاند از این رو نسبت به ادامه کشتار غیرنظامیان در غزه مرتب به اسرائیل هشدار میدهد اما اسرائیل گوش شنوایی ندارد، البته این نگرانی برای اروپاییها هم وجود دارد. از آنجایی که اروپاییها نسبت به آمریکاییها بیشتر داعیهدار دفاع از حقوق بشر هستند و جامعه متکثر فرهنگی و قومی در خود دارند و به خصوص نفوذ لابی اسرائیل در بین دولتهای آنها کمتر است و فلسطینیها و عربتبارهای بیشتری در خود جای دادند، زیر فشار افکار عمومی مجبورند این طور عنوان کنند که خواهان آتشبس و توقف جنگ هستند و در مجامع بینالمللی هم شاهد این رفتار آنها هستیم. به خاطر همین رفتارهای سیاسی است که نتانیاهو به رهبران آلمان و فرانسه هشدار داد که در طرفداری از حماس مراقب باشند. این حرف نشان میدهد اعتراضاتی در پشت پرده وجود داشته که اسرائیل را وادارد کرده علنی این طور موضعگیری کند اما به طور کلی اروپاییها هم در حمایت از اسرائیل با آمریکا همنظرند، به ویژه آلمان که مجبور است بالاترین حمایتها را به نمایش بگذارد. حتی اگر آمریکا قطعنامههای مربوط به آتش بس را وتو نکند، باز هم اتفاق خاصی نمیافتد. فرض کنید آتشبس اعلام شود؛ آیا در میدان اسرائیل قواعد آتشبس و خاتمه این جنگ را میپذیرد؟ این اقدام حداکثر فشاری که وارد میکند این است که در سطح افکار عمومی جهانی آمریکا و اسرائیل منزوی میشوند اما در اجرا بعید است اتفاقی بیفتد. مساله این است که الان دو طرف مخاصمه یعنی اسرائیل و جهان غرب مسیحی و طرف دیگر فلسطین و نهادهای بینالمللی و جهان اسلام و عرب و بلوکهای منطقهای به این نتیجه نرسیدهاند که ادامه جنگ به نفعشان نیست، از این رو حتی اگر در شورای امنیت قطعنامه آتش بس تصویب شود بعید است اسرائیل آن را اجرا کند. در طی دهههای گذشته بارها اسرائیل قطعنامههای شورای امنیت و مجمع عمومی سازمان ملل را نقض کرده و اجرا نکرده است از این رو بعید است این بار هم به آن تن دهد. در ارتباط با شرایط اسرائیل برای پذیرش آتشبس و توقف جنگ باید گفت: این مساله در اثر شکست یکی از طرفین محقق میشود که الان دو طرف در چنین شرایطی نیستند و هر کدام احساس میکنند پیروز جنگ هستند و در این شرایط رسیدن به توافقی که جنگ را پایان دهد، دور از ذهن است.