حمیدرضا غلام‌زاده
کارشناس مسائل آمریکا
صحنه سیاست آمریکا این روزها شاهد چالشهای گوناگونی است؛ جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا در حالی آخرین سال دوره ریاست‌جمهوری خود را سپری می‌کند که با انتقادهای زیادی در عرصههای داخلی و خارجی روبرو است. دونالد ترامپ، رقیب او نیز اکنون درگیر شکایتهایی .است که خواهان ردصلاحیت وی هستند. ترامپ همچنین با پروندههای دیگری همچون پروندههای فساد مالی مواجه است.
بخشی از کاهش مقبولیت بایدن ناشی از جنگ غزه است چراکه حمایت تمام و کمال واشنگتن از رژیم صهیونیستی باعث شده که مسلمانان آمریکا در حمایت از بایدن تجدیدنظر کنند. در گذشته، مسلمانان این کشور یکی از عوامل پیروزی بایدن در انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۲۰۲۰ بودند. دلیل این موضوع این بود که دونالد ترامپ ممنوعیت صدور ویزای ورود آمریکا را برای مسلمانان اعمال کرده بود و به همین دلیل، بسیاری از مسلمانان به دموکرات‌ها گرایش پیدا کردند. در حال حاضر بایدن رای مسلمانان آمریکا را از دست داده است؛ او یکی از عناصر اصلی پیروزی خود را از دست داد؛ در همین راستا جنگ غزه چالش اصلی بایدن در سال ۲۰۲۴ خواهد بود. در سطحی دیگر، موضوع جنگ اوکراین نیز یکی از چالش‌هایی به حساب می‌آید که جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا با آن روبرو است. تاثیر اقتصادی ناشی از جنگ اوکراین بر مردم آمریکا باعث شده که مردم این کشور با نقش کشورشان به این جنگ موافق نباشند. جنگ اوکراین موضوعی است که باید خاتمه پیدا کند؛ این زمزمه چه در آمریکا و چه در اروپا وجود دارد که این جنگ باید پایان یابد. همچنین، دولت بایدن در موضوع جنگ یمن هم باوجود این که ادعای تاثیرگذاری را داشته، نتوانسته کار خاصی انجام دهد.
با تمام این اوصاف باید توجه داشت که برجام در حال حاضر در اولویت سیاست‌های هیچ‌یک از کشور‌های ۱+۱+۴ قرار ندارد. به نظر نمی‌رسد که رسیدگی به موضوع برجام برای بایدن جذاب و چشمگیر باشد. اگر او در وضعیت کنونی موضوع برجام را دستورکار قرار بدهد و به‌طور مثال به این توافق بازگردد و یا تحریم‌ها را کاهش دهد در داخل با هجمه جمهوری‌خواهان روبرو خواهد شد. در سیاست خارجی هم با توجه به تحولات منطقه، این موضوع باعث خواهد شد تا او برای آنچه «امتیازدهی به ایران» خوانده می‌شود، تحت فشار قرار بگیرد. بنابراین بایدن این موضوع (برجام) را در دستورکار خود قرار نمی‌دهد.
در بُعدی دیگر توجه به این موضوع ضروری است که استیضاح در آمریکا صوری است. با این فرض که استیضاح بایدن در مجلس نمایندگان رای آورد، اما سنا به شکلی کدخدامنشانه، بدون انجام رای‌گیری جدی، این موضوع را کنار خواهد گذاشت. سناریوی استیضاح بایدن در بدترین حالت ممکن با یک پادرمیانی ساده در سنا حل خواهد شد. بنابراین، استیضاح پدیده‌ای جدی در زمینه ریاست‌جمهوری آمریکا نیست. در سوی مقابل، احکام دادگاه‌های چند ایالت آمریکا درباره بررسی رد صلاحیت دونالد ترامپ نفع او خواهد بود. دوقطبی‌سازی به نفع ترامپ است. صدور این نوع احکام دوقطبی بودن جامعه آمریکا را تشدید می‌کند. به همین دلیل است که برخی ایالت‌های دیگر گفته‌اند که این کار (صدور احکام رد صلاحیت علیه ترامپ) را انجام نخواهند داد. اگر انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا امروز برگزار شود، ترامپ می‌تواند با توجه به شرایط موجود پیروز این میدان باشد.
