گروه صنعت و تجارت: تجارت ایران و عربستان در دوران احیا روابط دو کشور به کدام سو می رود؟ مهمترین موانع و چالش های پیش روی بهبود و افزایش روابط تجاری و اقتصادی دو کشور چیست؟ به گزارش «تجارت»، ناظران اظهار امیدواری می کنند با همکاری بخش خصوصی، حجم تجارت دو کشور در سال۲۰۲۴ افزایش یابد. تاکید متولیان تجارت خارجی کشور بر این است که با توجه به اینکه روابط ایران و عربستان بعد از حدود ۱۰سال از سرگرفته شده، ضروری است در این مسیر براساس برنامه‌ریزی صحیح و مشخص و به دور از هیجان پیش رفت. در این راستا در مرحله اول و با توجه به اینکه فعالان اقتصادی فضای روابط تجاری را به مدت حدود ۱۰ سال‌از دست داده‌اند، لازم است زمینه آشنایی و شناخت بیشتر از ظرفیت‌های تجاری و اقتصادی دو کشور فراهم شود. عربستا اما ن در سال‌های اخیر رویکرد خود را به دولتی توسعه‌گرا تغییرداده و در این رویکرد توسعه اقتصادی در کانون راهبردهای کلان این کشور قرار می‌گیرد که نتیجه آن را می‌توان در قالب سند چشم‌انداز ۲۰۳۰ کشور عربستان ملاحظه کرد. این کشور در قالب چشم‌انداز ۲۰۳۰ می‌کوشد تا خود را از وابستگی به نفت نجات دهد، اقتصاد خود را متنوع کند، بر صنعت گردشگری تمرکز ویژه داشته‌باشد و مشارکت بخش‌خصوصی در اقتصاد را ارتقا بخشد. از سوی دیگر روند بررسی حجم تجارت کالاهای غیرنفتی میان عربستان و ایران نشان می‌دهد از ابتدای سال 91 تا سال پایان بهمن سال گذشته حجم تجارت کالاها به لحاظ وزنی با ثبت یک رکورد در سال 92 به حدود ۸۰۰ هزار تن رسیده و در ادامه مسیر نزولی را تا سال 1400 طی کرده است. حجم تجارت در واقع مجموع صادرات و واردات را اندازه‌گیری می‌کند. آمارها نشان می‌دهد در 12 ماهه سال گذشته حجم تجارت کالاهای غیرنفتی میان ایران و عربستان به لحاظ وزنی به حدود ۳۱ هزار تن رسیده است و در عین حال ارزشی حدودا ۱۵ میلیون دلاری را به ثبت رسانده است. در واقع از سال۱۳۹۵ تا ۱۴۰۱ نیز واردات تقریبا متوقف شد. روند صادرات نیز از ۶۷میلیون دلار در سال۱۳۸۰ به حدود ۳۹۰میلیون دلار در سال۱۳۸۷ رسید، پس از آن وارد روند نزولی شد و در سال۱۳۹۴ به حدود ۱۳۰میلیون دلار رسید. از سال۱۳۹۵ تا ۱۴۰۰ نیز صادرات تقریبا متوقف شد، اما در سال۱۴۰۱ همزمان با بهبود روابط سیاسی، صادرات ایران به عربستان رقم ۱۴میلیون دلار را تجربه کرد. بنابراین بیشترین میزان صادرات ایران به عربستان مربوط به سال۱۳۸۷ با ۳۸۷میلیون دلار و بیشترین میزان واردات از عربستان مربوط به سال۱۳۸۵ به‌میزان ۵۹۶میلیون دلار و بیشترین حجم تجارت خارجی دو کشور مربوط به سال۱۳۸۵ به میزان ۹۵۰میلیون دلار بوده‌است. در این میان نگاهی به شرکای تجاری اصلی و نیاز بازار عربستان نیز می‌تواند برای تجار کمک‌کننده باشد. عربستان طی ۵سال‌گذشته به‌طور متوسط سالانه ۱۴۰میلیارد دلار واردات از جهان داشته که عمده محصولات وارداتی آن را مواد و محصولات شیمیایی، محصولات دارویی و تجهیزات پزشکی، فلزات، مواد غذایی، غلات و محصولات ساخته‌شده صنعتی و مصرفی تشکیل می‌دهند.
جزییات رایزنی های جدید تجاری و اقتصادی
در این راستا عبدالله بن‌سعود العنزی، سفیر عربستان در ایران با تأکید بر اهمیت نقش بخش‌های خصوصی دو کشور در افزایش حجم مبادلات تجاری، گفت: تعمیق روابط برادرانه ایران و عربستان، به دست بخش خصوصی میسر خواهد بود. رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران، گفت: دولت ایران و عربستان می‌توانند در کنار هم برای توسعه اقتصادی و رفاه اجتماعی، اقدامات مشترک خوبی در دستور کار قرار دهند. صمد حسن‌زاده، در دیدار با سفیر عربستان در ایران، با ابراز خرسندی از پیشرفت‌های علمی و اقتصادی عربستان در سال‌های اخیر، افزود: ایران در حوزه صنایع، فناوری اطلاعات، نفت، گاز و انرژی امکانات خوبی در اختیار دارد. ما معتقدیم مهندسین ایرانی در همه زمینه‌ها از جمله برق و انرژی و ساختمان‌سازی می‌توانند توانمندی‌های خود را با عربستان به اشتراک بگذارند. او ادامه داد: در حوزه گردشگری نیز با توجه به تجربه عربستان در پذیرش سالانه تعداد زیادی از گردشگران و زیارت کنندگان، مایل به تبادل تجارب و دانش با این کشور و افزایش همکاری‌ها در حوزه گردشگری هستیم. رئیس اتاق ایران با تأکید بر اینکه گشایش‌های سیاسی در روابط ایران و عربستان باید زمینه تبادلات بیشتر اقتصادی میان دو کشور را فراهم کند، گفت: به‌طور رسمی از رئیس فدراسیون اتاق‌های بازرگانی عربستان سعودی دعوت می‌کنم همراه با یک هیات اقتصادی به ایران سفر کنند تا در مذاکراتی از نزدیک برای بهبود بیشتر سطح مبادلات تجاری میان بخش‌های خصوصی دو کشور، برنامه‌ریزی کنیم. حسن‌زاده با تأکید بر عزم اتاق ایران برای افزایش سطح همکاری‌های تجاری ایران و عربستان ادامه داد: سفارتخانه‌های دو کشور نیز برای ایجاد ارتباطات بیشتر میان تجار و دریافت و انتقال اطلاعات تجاری دو کشور نقش مهمی دارند.
