تپه تاریخی تل خسرو در سال ۱۳۷۶ و با شماره ۱۵۵۲ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید. در سال‌های ۱۳۸۷ و ۱۳۸۸ باستان شناسان در این تپه اقدام به کاوش‌های باستان شناسی کردند و به بقایای فرهنگی مهمی نیز دست یافتند.
از همه مهمتر اینکه این تپه دارای ضوابط مصوب عرصه و حریم است و مطابق قانون ضرورت دارد از آن مراقبت و نگهبانی شود و هرگونه تخریب آن جرم محسوب می شود.
موقعیت تل خسرو در عکس هوایی و موقعیت تپه پاک شده در شرق تپه اصلی
تپه معروف به تل خسرو مجموعه ای از تپه های باستانی و تاریخی بسیار مهمی بود که اکنون تنها بخش مرکزی آن با طول ۱۵۰ متر و پهنای ۱۲۰ متر بر جای مانده و دیگر بخشهای آن در میان باغات، زمین‌های کشاورزی و ساخت و سازهای مسکونی از بین رفتند و امروزه اثری از آنها در سطح باقی نمانده است.
تخریب های انجام شده توسط کشاورزان
البته کارشناسان اعتقاد دارند به سبب رسوبی بودن دره بشار و یاسوج، شواهد باستانی و بقایای فرهنگی همچنان در زیر بستر دره و اطراف تپه وجود دارد و اگر تخریبی صورت نگیرد می‌توان امیدوار بود بخشی از این بقایای فرهنگی سالم بمانند ولی غفلت میراث فرهنگی دست اهالی و کشاورزان را برای تخریب لایه های باستانی باز گذاشته است.
موقعیت تپه پاک شده بدست کشاورزان
بررسی‌ها و مطالعات باستان شناسان در دهه ۸۰ نشان داد تل خسرو تنها محوطه استقراری و اسکان دایم در دره بشار و این بخش از بلندی های زاگرس است چون اساس الگوی استقراری در این منطقه بیشتر متکی بر جوامع کوچرو و متحرک بوده است.
گورستانهای باستانی چون تاج امیر(دهنو)، چال شاهین(لما)، سادات، محمودآباد و ... تنها بخشی از این گورستانهای مهم از هزاره سوم، دوم و اول پیش از میلاد در منطقه هستند که مورد کاوش قرار گرفتند.
در این تصویر به خوبی مشخص است که هیچ نشانی از تپه برجای نمانده است
کاوش های باستان شناسان در سال‌های ۱۳۸۷ و ۱۳۸۸ نشان می داد تل خسرو دارای نهشته‌های فرهنگی از هزاره پنجم پیش از میلاد تا دوران قاجار است.
بر روی تپه یک قلعه قاجاری قرار داشت و پایین ترین لایه های فرهنگی آن مربوط به هزاره پنجم پیش از میلاد و دوره مس و سنگ بود یعنی دوران روستانشینی.
منبع: مهر
