در حال حاضر سئوال این است که در آینده نزدیک چه عواملی بر این تغییرات تأثیر خواهند گذاشت؟ بر همین اساس، در ادامه قصد داریم به بررسی عوامل موثر بر قیمت روغن موتور در بازار ایران بپردازیم. پس با ما همراه باشید تا این عوامل و همچنین رابطه بین افزایش قیمت نفت خام و روغن موتور و علل مختلف این تغییرات قیمت را بررسی کنیم.
به نقل از سایت قطران موتور رخش، عوامل مختلفی بر قیمت روغن ماشین در بازار ایران از جمله هزینه مواد اولیه، عرضه و تقاضا، بستهبندی، هزینههای حملونقل و قیمت فعلی نفت خام تاثیر میگذارند که در ادامه به شرح هر یک از آنها خواهیم پرداخت.
یکی از عوامل اصلی تأثیرگذار بر قیمت روغن ماشین، تغییرات نرخ ارز است. از آنجا که بخش زیادی از مواد اولیه مورد نیاز برای تولید روغن ماشین از خارج کشور تأمین میشود، هر نوسانی در نرخ ارز به طور مستقیم بر هزینه نهایی تولید تأثیر میگذارد .با افزایش نرخ ارز، هزینه واردات موادی مانند روغنهای پایه و افزودنیها نیز بالا میرود و این موضوع در نهایت باعث رشد قیمت روغن ماشین در بازار ایران خواهد شد.
عرضه و تقاضا همانطور که در مورد سایر کالاها نیز صدق میکند، یکی از اصلیترین عوامل نوسان قیمت روغن ماشین در بازار ایران است. هر چه تقاضا برای روغن موتور کمتر باشد، قیمت آن نیز کاهش مییابد. کاهش تقاضا میتواند زنجیره تأمین را نیز تحت تأثیر قرار دهد و حتی منجر به تعطیلی برخی از پالایشگاهها یا تأمینکنندگان شود. افزایش تقاضا در فصول خاص نیز (مثلاً روغنهای زمستانی، چرخههای کاشت کشاورزی یا فصول اوج صنعتی) میتواند بر قیمت روغن ماشین در بازار ایران تأثیر بگذارد. افزایش غیرمنتظره تقاضا - مانند رونق بازار خودرو یا ساخت و ساز - نیز نقش دارد.
تولیدکنندگان روغن موتور معمولاً روشهای مختلفی برای تولید محصولات خود دارند. برخی ممکن است از روشهای پرهزینه استفاده کنند یا با مشکلاتی مانند قطع برق یا محدودیت ظرفیت انبار مواجه شوند که در نهایت باعث افزایش قیمت آنها میشود. شرکتهایی که فرآیندهای تولید کارآمد، فناوری پیشرفته ترکیب مواد و شبکههای تأمینکننده قوی دارند، میتوانند قیمتها را رقابتی نگه دارند. شرکتهایی که این کار را نمیکنند، هزینههای اضافی را به خریدار منتقل میکنند و در نتیجه منجر به افزایش قیمت روغن ماشین میشود.
یکی از دیگر عوامل مهمی که مستقیماً بر قیمت روغن ماشین تأثیر دارد، تورم داخلی است . با بالا رفتن هزینههای تولید مانند انرژی، دستمزد نیروی کار، حملونقل و سایر هزینههای جانبی، قیمت نهایی روغن نیز افزایش مییابد. افزایش سطح عمومی قیمتها در کشور میتواند هزینههای تولید و توزیع محصولات صنعتی را بهطور قابل توجهی بالا ببرد و همین موضوع ممکن است منجر به تغییرات ناگهانی در قیمت روغن ماشین شود.
قیمت روغن ماشین به قیمت نفت خام وابسته است. گرچه ارتباط مستقیمی بین آنها نیست، اما معمولاً با هم نوسان دارند. حتی روغنهای سنتتیک (مصنوعی) نیز از مشتقات گاز طبیعی یا نفت خام تولید میشوند، بنابراین قیمت نفت بر آنها نیز تأثیر میگذارد. یک بشکه نفت مانند یک کیک است که هر برش آن به تولید یک محصول نفتی متفاوت مانند بنزین، گازوئیل، سوخت جت، گازهای مایع (LPG)، کک، نفت سفید، انواع تقطیرها و محصولات روغن موتور نهایی مانند روغن ماشین اختصاص دارد.
نیروهای خارجی دائماً بر قیمت آن بشکه نفت یا به عبارتی همان کیک تأثیر میگذارند. به طور کلی، 42 گالن نفت در هر بشکه نفت خام وجود دارد و از این 42 گالن، تنها ½ گالن برای روغن موتور نهایی استفاده میشود.
انتقال نفت در سراسر جهان هزینهبر است، به همین دلیل هزینه حملونقل یکی از عوامل تأثیرگذار بر قیمت روغن موتور است. محل استخراج نفت خام نقش زیادی در تعیین هزینه حمل آن دارد، بسته به فاصلهای که باید طی شود و نوع وسیله حملونقل قیمت روغن موتور نیز متغیر میباشد. همچنین پس از آماده شدن محصول نهایی، هزینه انتقال آن به مشتری به خصوص در مورد روغن موتور خارجی اصل نیز باید در نظر گرفته شود. بنابراین، عوارض واردات، هزینههای تولید و هزینههای حمل و نقل در مجموع 20 تا 25 درصد از قیمت روغن ماشین نهایی را تشکیل میدهند.
رویدادهای طبیعی مانند طوفان، کولاک و زلزله میتوانند با آسیب به پالایشگاهها یا اختلال در دسترسی به نفت، زنجیره تأمین را مختل کنند. ناآرامیهای سیاسی نیز میتوانند چنین اختلالاتی ایجاد نماید. اگر این اختلالات در شرایطی رخ دهند که عرضه کم باشد، معمولاً برای جبران خسارت احتمالی با افزایش قیمت روغن موتور روبهرو میشویم.
بسیاری از معاملهگران قراردادهای آتی نفت خام را خریداری میکنند، که قرار است در آینده نفت تحویل بگیرند. با این وجود برخی از آنها واقعاً نفت را تحویل نمیگیرند، بلکه فقط قرارداد را برای کسب سود میفروشند. این نوع معاملات میتواند باعث نوسان در قیمت نفت خام و بهتبع آن قیمت روغن ماشین در بازار ایران شود.
روغن موتور با عملکرد بالا برای برآورده کردن مشخصاتی مانند محافظت در برابر سایش، کنترل ویسکوزیته و پایداری حرارتی به افزودنیهای شیمیایی متکی هستند. این افزودنیها میتوانند پرهزینه باشند، به خصوص اگر به صورت جهانی تهیه یا برای عملکرد برتر سفارشیسازی شوند که 15 تا 20 درصد از قیمت روغن ماشین نهایی را تشکیل میدهند.
از آنجایی که بسیاری از این مواد مشتقات پتروشیمی هستند و حاوی روغن پایه میباشند، قیمت نفت خام و روغن پایه بر قیمت افزودنیها تأثیر میگذارد و میتوانیم شاهد شروع این افزایشها باشیم. گذشته از نفت، نوسانات قیمت مواد شیمیایی تشکیلدهنده این افزودنیها نیز بدیهی است که بر قیمت روغن ماشین در بازار ایران نیز تاثیرگذار باشد.
برندهای ممتاز روغن موتور اغلب قیمت بیشتری دارند - نه فقط به دلیل کیفیت، بلکه به دلیل ارزش برند، بستهبندی و بازاریابی. خریداران عمده یا خرید روغن موتور از کارخانه ممکن است در مقایسه با مصرفکنندگان خردهفروشی که در بستههای کوچک خرید میکنند، به ازای هر لیتر هزینه کمتری بپردازند و حتی میتوانند اقدام به خرید روغن موتور بدون واسطه کنند.
سیاستهای مالی و اقتصادی دولت، بهویژه در حوزههایی مانند مالیات، تعرفههای وارداتی و یارانهها، تأثیر قابلتوجهی بر قیمت روغن ماشین دارند. افزایش مالیاتها یا بالا رفتن تعرفههای گمرکی میتواند هزینههای تولید را بیشتر کرده و در نتیجه باعث افزایش قیمت روغن موتور در بازار شود.در مقابل، اجرای سیاستهای حمایتی یا کاهش تعرفهها میتواند به کنترل قیمتها و حتی کاهش آنها کمک کند.
تحریمهای اقتصادی بینالمللی علیه ایران، بهویژه در حوزههای بانکی و تجارت خارجی، تأثیرات منفی قابلتوجهی بر صنعت روغن، بهخصوص قیمت روغن ماشین گذاشته است. این تحریمها موجب افزایش هزینههای واردات و محدود شدن دسترسی به مواد اولیه با کیفیت میشود که در نهایت، قیمت تمامشده محصولات را بالا میبرد. علاوه بر این، محدودیتهای حملونقل بینالمللی و عدم دسترسی به فناوریهای نوین، روند تولید را با مشکلات و موانع متعددی مواجه کرده است.
با توجه به بیثباتیهای اقتصادی و تغییرات مداوم قیمتها در بازار، بررسی دقیق قیمت روغن ماشین از اهمیت بالایی برخوردار است. افزون بر تأثیر نوسانات اقتصادی، نوع روغن نیز نقش مهمی در تعیین قیمت نهایی دارد؛ چرا که هر محصول بسته به نوع مواد اولیه و افزودنیهای بهکاررفته، هزینه متفاوتی در تولید خواهد داشت.
روغن موتور ماشین ، نقش حیاتی در به حرکت درآوردن جهان دارند و عملکرد و ایمنی را در انواع کاربردهای پویا و دما بالا تضمین میکنند. با این وجود، همانطور که این کاربردها پیچیده و پرفراز و نشیب هستند، عوامل زیادی نیز وجود دارند که بر هزینه تولید روغن موتور در ایران تأثیر میگذارند. برای درک این موضوع، باید به مواد اولیه و اجزای تشکیلدهنده این محصولات عناصری مانند روغن پایه، مواد افزودنی، بستهبندی، عوارض واردات، هزینه حملونقل و هزینههای تولید نگاهی انداخت.
همچنین، سایت قطران موتور رخش در این صفخع به طور کامل به بررسی عوامل موثر بر قیمت روغن موتور در بازار ایران پرداخت تا با یک دیدگاه جدید به این مقوله بپردازید.