دو هفته از شروع به کار مجلس دهم می‌گذرد. اعتبارنامه منتخبان ملت تعیین تکلیف شده و هیأت رئیسه دائم مجلس دهم در جایگاه خود مستقر شده‌اند؛ مجلس در گیر و دار تعیین تکلیف کمیسیونهای خود است.نمایندگان ابتدا اولویت‌های خود را برای عضویت در کمیسیونهای تخصصی بر اساس تحصیلات، سابقه عضویت در کمیسیونها و سابقه اجرایی مرتبط اعلام کردند. بر این اساس طبق اعلام شعب پانزده‌گانه برخی کمیسیونها با مازاد متقاضی و برخی نیز با کمبود متقاضی مواجه شدند.
بیشترین تعداد متقاضیان برای کمیسیونهای امنیت ملی و سیاست خارجی با 38 متقاضی، کمیسیون صنایع و معادن با 32 متقاضی، کمیسیون برنامه و بودجه با 31 متقاضی بوده و کمترین متقاضیان برای کمیسیونهای شوراها و قضایی هرکدام با سه متقاضی و فرهنگی با 4 متقاضی بوده است. این در حالی است که طبق آیین‌نامه سقف تعداد نمایندگان در هر کمیسیون 23 نفر است.این صف نمایندگان مجلس دهم برای کمسیون‌های مرتبط با مسائل اقتصادی و امنیت ملی و عدم استقبال از کمیسیون فرهنگی در حالی است که اخیرا مقام معظم رهبری بر مسئله فرهنگ تأکید بسیاری کرده‌اند و خواستار توجه به این مقوله اساسی در کشور شده‌اند.
و اما در صحن علنی روز سه‌شنبه هفته گذشته حجت‌الاسلام احمد مازنی، نماینده تهران در تذکری با استناد به بند11 از ماده 24 آیین‌نامه مجلس درباره حفظ شأن، منزلت و اقتدار مجلس توسط هیأت رئیسه، اظهار کرد: «از رسانه‌ها و به خصوص چند دقیقه قبل از یکی از شبکه‌های جمهوری اسلامی ایران با بنده تماس گرفتند و علت عدم استقبال نمایندگان از کمیسیون فرهنگی را جویا شدند». وی تصریح کرد: «همچنین اعلام کردند که مردم از این عدم استقبال متحیر هستند و احساس می‌کنند که به موضوع فرهنگ در مجلس توجهی نمی‌شود.» علی مطهری نماینده تهران که ریاست جلسه را برعهده داشت در پاسخ به این تذکر گفت: «این موضوع نقطه ضعفی است که معمولاً مجالس ما داشته است و کمیسیون‌هایی مانند فرهنگی، قضایی و شوراها طالب کمتری داشته‌اند».
بر اساس ماده 41 آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی در صورتى که تعداد افراد معرفى شده از طرف شعب براى هر کمیسیون بیش از تعداد لازم باشد، مجموع افراد معرفى شده براى هر کمیسیون با دعوت یکى از نواب رئیس تشکیل جلسه مى‌دهند تا در مورد افراد مورد نیاز در کمیسیون به توافق برسند. در صورتى که توافق لازم به عمل نیاید، افراد مورد نیاز هر کمیسیون در جلسهاى با دعوت یکى از نواب رئیس با حق رأى و شرکت رؤساى شعب با رعایت اولویت‌هایى مانند تخصص، تجربه و سابقه عضویت در آن کمیسیون و با رأى مخفى تعیین خواهند شد.
بر این اساس، سه‌شنبه هفته گذشته متقاضیان عضویت در کمیسیون‌هایی که با مازاد متقاضی روبه‌رو بودند با مسعود پزشکیان و علی مطهری نواب اول و دوم مجلس دهم شورای اسلامی تشکیل جلسه دادند. اما نمایندگان با اصرار بر انتخاب خود برای حضور در کمیسیونهای پرمتقاضی، از گفت‌وگو با پزشکیان و مطهری برای انصراف، قانع نشدند. در نتیجه تعیین تکلیف قطعی اعضای کمیسیونهای مذکور به جلسه‌های بعدی موکول شد که با حضور رؤسای شعب برگزار می‌شود.
قرار بود چهارشنبه گذشته پزشکیان نائب رئیس مجلس جلسه‌ای با رؤسای شعب برای تعیین‌تکلیف ترکیب کمیسیونهای تخصصی داشته باشد؛ اما به گفته بهروز نعمتی سخنگوی هیأت رئیسه مجلس، این جلسه به دلیل حضور نمایندگان در حوزه‌های انتخابیه لغو و به روز یکشنبه هفته جاری بعد از جلسه علنی مجلس موکول شد تا ترکیب کمیسیونها نهایی شود.
مصطفی کواکبیان، نماینده مردم تهران در گفت‌وگو با آنا، درباره دلایل تمایل نمایندگان برای عضویت در برخی کمیسیونها و عدم اقبال به کمیسیونهای دیگر، اظهار کرد: مثلا نمایندگان خوزستان می‌گویند که ما چون در منطقه نفت‌خیز هستیم باید در کمیسیون انرژی فعالیت کنیم. یا اینکه هر نماینده‌ای در شهرش صنعتی دارد که می‌خواهد برای حمایت از آن و یا گسترش صنایع در استان خود به عضویت کمیسیون صنایع و معادن درآید.وی افزود: همچنین تعدادی نمایندگان هم می‌گویند فعالیت‌های عمرانی زیاد است و ما هم پروژه زیاد داریم باید به کمیسیون عمران برویم.این نماینده مجلس تأکید کرد: اما برای عضویت در کمیسیون فرهنگی جذابیتی وجود ندارد یا نمایندگان در حوزه انتخابیه‌شان مشکلی در حوزه فرهنگ احساس نمی‌کنند.وی اضافه کرد: نمایندگان صرفا به خاطر منافع خودشان به کمیسیونها نمی‌روند. مشکلات و دغدغه‌های منطقه باعث می‌شود که نمایندگان به این کمیسیونها که در مقوله اقتصاد فعال هستند، رغبت بیشتری داشته باشند. به علاوه در این بین منافع حوزه انتخابیه نیز مطرح است.
در این میان یارکشی احزاب نیز برای کمیسیونهای مجلس مطرح است و دو فراکسیون امید و اصولگرایان درصدد هستند تا ریاست کمیسیونهای مجلس را در دست گیرند. کاظم جلالی نماینده تهران در این باره به خانه ملت گفت: نمایندگانی که برای ریاست در کمیسیونها مطرح هستند برای عضویت با دوستان دیگر صحبت و یارکشی می‌کنند و زیر پوست مجلس این اتفاق‌ها در حال انجام است.
احمد شیرزاد، نماینده دوره ششم مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با آنا درباره دلایل تمایل نمایندگان برای عضویت در برخی کمیسیونها اظهار کرد: این قضیه در ادوار مختلف مجلس شورای اسلامی وجود داشته است چراکه برخی کمیسیونها نان و آب‌تر از بقیه کمیسیونها و به قدرت نزدیک‌تر هستند و امتیازات خاص‌تری نسبت به مابقی کمیسیونها دارند.
