سلامت نیوز:پیش از این مدیرعامل بهشت زهرا درباره شیوه دفن متوفیان ناشی از ویروس کرونا گفته بود: «این پیکرها هم مانند سایر متوفیان با رعایت همه مسائل شرعی به خاک سپرده می‌شوند.» سعید خال با تأکید بر اینکه تمام اماکن عمومی و امکانات بهشت زهرا (س) به شکل روزانه و در چندین نوبت ضدعفونی می‌شود، افزود: «ناوگان حمل‌ونقل بهشت زهرا، پرسنل و همه لوازم مصرفی هر روز و پس از هر مأموریت گندزدایی و ضدعفونی می‌شود.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه شهروند ،همچنین لوازم و تجهیزات فردی مورد نیاز پرسنل سازمان بهشت زهرا در اختیارشان قرار گرفته است تا بتوانند از خود در برابر بیماری‌های احتمالی محافظت دقیقی داشته باشند در روزهای اخیر مسئولان از مردم خواسته‌اند که به دلیل شیوع ویروس کرونا از حضور در بهشت زهرا (س)، خصوصا مراسم پنجشنبه آخر سال خودداری کنند.
این درحالی است که به گفته افرادی که در این محل کار می‌کنند، همچنان مردم حضور قابل توجهی پای قبور دارند.«ما هم مثل پرستارها و دکترها در معرض خطر هستیم»؛ رحیم کارگر بخش تدفین است؛ ۲۵سال پیش، داوطلبانه به بهشت زهرا(س) رفت، برای دفن اموات ثبت‌نام کرد و حالا یکی از قدیمی‌های این شغل به حساب می‌آید.
تاکنون پیکرهای زیادی را به خاک سپرده است که هر کدام بنابر دلایلی به ایستگاه پایانی زندگی‌شان رسیده بودند، اما طی هفته‌های اخیر، شیوع ویروس کرونا و مرگ بیش از ٦١١ نفر در ایران، شرایطی رقم زده که رحیم نیز تاکنون تجربه نکرده بود. به ما می‌گوید: «در همین هفته‌ها بیش از ۱۰۰ نفر را که بر اثر ابتلا به ویروس کرونا فوت کرده بودند، دفن کردیم.
من در این ۲۵ سال، هیچ وقت با چنین شرایطی مواجه نشده بودم. البته افرادی که بر اثر آنفلوآنزا فوت کرده بودند، هم دفن کرده‌ام، اما خطرشان مثل بیماری کرونا نبود.» آمارهای وزارت بهداشت می‌گوید از ابتدای شیوع کرونا در ایران تاکنون که حدود سه هفته می‌گذرد، بیش از ۱۱هزار نفر مبتلا شده‌اند و شیب ابتلا نیز همچنان صعودی است. کادر درمانی بیمارستان‌ها، عمده افرادی هستند که تاکنون بارها درباره حضور آنها در خط مقدم مبارزه با ویروس کرونا یاد شده است، با این حال افراد دیگری هم هستند که بنابر شرایط شغلی‌شان باید از نزدیک خطر ویروس کرونا را به جان بخرند؛ افرادی که در بهشت‌زهرا (س) کار می‌کنند و از راننده‌های آمبولانس‌های حمل میت تا کارگران بخش تدفین را شامل می‌شوند. رحیم می‌گوید:
«آنهایی که بیش از همه در معرض خطر کرونا هستند، یکی ما هستیم و یکی هم دکترها و پرستارهای بیمارستان‌ها. البته مردم عادی هم که هنوز خطرناک‌بودن این ویروس را جدی نگرفته‌اند، در معرض خطر بالایی قرار دارند.» به گفته رحیم، کارگران دفن اموات در بهشت زهرا (س) از لباس‌های مخصوص برای دفن پیکرهای فوتی‌های مبتلا به کرونا استفاده می‌کنند و بعد از خاکسپاری، لباس‌هایشان سوزانده و تمام وسایل‌شان با الکل ضدعفونی می‌شود.
شستن آمبولانس‌ها با وایتکس
بیمارانی که بر اثر ابتلا به کرونا جان خود را از دست می‌دهند با دستورالعمل‌های خاص بهداشتی به خاک سپرده می‌شوند. علی، راننده آمبولانس حمل میت است. او با بیان اینکه تاکنون پیکر سه فوتی مبتلا به کرونا را به بهشت زهرا (س) منتقل کرده است، به ما می‌گوید: «من راننده آمبولانس خصوصی حمل میت هستم.
از بیمارستان با ما تماس می‌گیرند و درخواست آمبولانس می‌کنند. پیکرها داخل کاور است. ما آنها را با برانکارد به داخل ماشین منتقل می‌کنیم و سپس به سردخانه بهشت زهرا (س) می‌بریم و تحویل می‌دهیم.»علی ادامه می‌دهد: «ما در این هفته‌ها پیکرهایی هم بردیم که بر اثر مشکلات تنفسی فوت کرده بودند، اما در گواهی‌شان چیزی از کرونا نوشته نشده بود.
کسی به ما وسایل بهداشتی نداده است. ما از جیب خودمان دستکش، ماسک و مواد ضدعفونی‌کننده می‌خریم و بعد از بردن پیکرها، آمبولانس را با وایتکس و مواد شوینده دیگر ضدعفونی می‌کنیم. خانه هم که می‌رویم، تمام لباس‌هایمان را می‌شوییم و بلافاصله استحمام می‌کنیم.» علی ماهانه حدود ۳میلیون تومان حقوق می‌گیرد و حدود ۱۰سال است که در این شغل فعالیت می‌کند.
او می‌گوید: «به خانه که می‌رسم، دست‌هایم را بالا می‌گیرم، شبیه افرادی که قرار است آنها را بگردند؛ سپس پسرم لباس‌هایم را از بدنم درمی‌آورد. موبایل و کلید و ... را هم می‌گیرد. بعد سریع به حمام می‌روم. وظیفه ما همین است. باید کارمان را انجام بدهیم. چاره دیگری هم نداریم.» و با خنده می‌گوید: «من حتی وصیت‌نامه‌ام را هم نوشته‌ام.»
دفن در طبقات آخر قبر
کارگران بخش تدفین آخرین نفراتی هستند که با پیکر افراد فوت‌شده بر اثر کرونا تماس دارند. رحیم یکی از آنهاست. می‌گوید: «ما با لباس مخصوص کار می‌کنیم. این لباس سرتاسری است؛ از نوک سر تا نوک پا. ماسک و دستکش هم می‌زنیم. خیالم راحت است که این‌گونه در مقابل کرونا ایمن هستم.» او با بیان اینکه در بین پیکرها از جوان سی ساله تا فرد هشتاد ساله وجود داشته، اما بیشترشان مسن بوده‌اند، درباره شیوه دفن پیکرها هم می‌گوید:
«ما بیشتر پیکرهای مبتلا به کرونا را در طبقات آخر قبرها، در عمق سه متری زمین خاک می‌کنیم، سپس حدود سه کیسه حاوی ۱۰ تا ۱۵ کیلوگرم آهک روی سنگ لحد می‌ریزیم. بعد از خاکسپاری هم به دفترمان در همان بهشت زهرا (س) می‌رویم و تمام وسایل‌مان ازجمله بیل و کلنگ را با الکل و وایتکس ضدعفونی می‌کنیم. آنجا یک پمپ اسپری داریم که کار ضدعفونی را با آن انجام می‌دهیم. لباس‌های مخصوص، دستکش و ماسک‌مان را هم بعد از هر بار دفن پیکرهای مبتلا به کرونا می‌سوزانیم، سپس به حمام می‌رویم و دوش می‌گیریم.»رحیم می‌گوید: «شاید فقط ۵ تا ۱۰درصد از حضور مردم کمتر شده باشد.
چند روز پیش پیکر یک بنده خدایی را به خاک سپردیم که ۷۰سال داشت و بر اثر سکته قلبی جان باخته بود. حدود ۳۰۰ نفر از فامیل‌هایش در مراسم خاکسپاری حضور داشتند که فقط چهار پنج نفرشان ماسک زده بودند یا دستکش داشتند. بعضی از مردم خیلی ماجرا را جدی نگرفته‌اند.»پیش از این مدیرعامل بهشت زهرا هم درباره شیوه دفن متوفیان ناشی از ویروس کرونا گفته بود: «این پیکرها هم مانند سایر متوفیان با رعایت همه مسائل شرعی به خاک سپرده می‌شوند.» سعید خال با تأکید بر اینکه تمام اماکن عمومی و امکانات بهشت زهرا (س) به شکل روزانه و در چندین نوبت ضدعفونی می‌شود، افزود:
«ناوگان حمل‌ونقل بهشت زهرا، پرسنل و همه لوازم مصرفی هر روز و پس از هر مأموریت گندزدایی و ضدعفونی می‌شود. همچنین لوازم و تجهیزات فردی مورد نیاز پرسنل سازمان بهشت زهرا در اختیارشان قرارگرفته است تا بتوانند از خود در برابر بیماری‌های احتمالی محافظت دقیقی داشته باشند.»
مردم همچنان به بهشت زهرا(س) می‌آیند
در روزهای اخیر، مسئولان از مردم خواسته‌اند که به دلیل شیوع ویروس کرونا از حضور در بهشت زهرا، خصوصا مراسم پنجشنبه آخر سال خودداری کنند. این در حالی است که به گفته افرادی که در این محل کار می‌کنند، همچنان مردم حضور قابل توجهی پای قبور دارند. رحیم می‌گوید: «شاید فقط ۵ تا ۱۰درصد از حضور مردم کم شده باشد. چند روز پیش پیکر یک بنده خدایی را به خاک سپردیم که ۷۰سال داشت و بر اثر سکته قلبی جان باخته بود. حدود ۳۰۰ نفر از فامیل‌هایش در مراسم خاکسپاری حضور داشتند که فقط چهار، پنج نفرشان ماسک زده بودند یا دستکش داشتند.
بعضی از مردم خیلی ماجرا را جدی نگرفته‌اند.» به گفته رحیم، خانواده‌های فوت‌شده‌ها بر اثر کرونا بیش از همه رعایت می‌کنند. او ادامه می‌دهد: «این خانواده‌ها هم دستکش می‌پوشند هم ماسک می‌زنند. موارد بهداشتی را به‌شدت رعایت می‌کنند، اما خانواده‌های دیگر که مثلا عزیزشان بر اثر تصادف یا سکته فوت کرده است، توجه چندانی ندارند. مردم هم هنوز در بهشت زهرا رفت‌وآمد دارند.
از مردم می‌خواهم که اگر هم قصد دارند به بهشت زهرا بیایند، نکات بهداشتی را رعایت کنند. متأسفانه بعضی از مردم ماجرا را جدی نگرفته‌اند و بدون ماسک و دستکش راهی بهشت زهرا می‌شوند.» مدیرعامل بهشت زهرا درباره آیین عزاداری مردم در پنجشنبه و جمعه پایانی سال گفته است: «با توجه به اهمیت رعایت نکات بهداشتی، توصیه‌ها و اقدامات لازم برای پیشگیری از بیماری کرونا به شهروندان توصیه می‌کنیم بعد از سپری‌شدن این بحران و فروکش کردن ویروس کرونا در ماه‌های اردیبهشت و بعد از آن به بهشت زهرا بیایند.»
رئیس کمیته سلامت شورای شهر تهران نیز از مردم خواسته است پنجشنبه آخر سال برای زیارت اهل قبور به بهشت زهرا مراجعه نکنند. ناهید خداکرمی گفته است: «مولکول‌های ویروس کرونا ممکن است ۲۰ تا ۳۰ دقیقه در هوا معلق باشد و روی سنگ قبری که شما می‌خواهید در کنار آن بنشینید یا دست به آن بزنید تا فاتحه‌ای قرائت کنید، ویروس کرونا نشسته باشد و شما ببینید که به چه راحتی آلوده به کرونا می‌شوید. ویروس کرونا یک بیماری موذی و جدی است، به‌طوری که هر فردی که به این بیماری مبتلا شود، می‌تواند یک تا سه نفر را مبتلا کند.
حالا تصور کنید فردی که نمی‌داند مبتلا به ویروس کرونا شده است به چه میزان می‌تواند افراد دیگر را آلوده کند و این زنجیره ابتلا به صورت تصاعدی ادامه خواهد داشت.» سنگ قبرفروش‌های بهشت زهرا هم از تردد مردم در این محل گلایه دارند. داود یکی از آنهاست. او می‌گوید: «در هفته‌های اخیر با وجود اینکه کرونا شایع شده، هنوز مردم به بهشت زهرا می‌آیند، به نحوی که رفت‌وآمد زیاد است و جدی نگرفته‌اند. این درحالی است که من و همکارانم کمتر به مغازه می‌رویم. البته سفارش برخی از مشتری‌ها را باید بدهیم. اجاره‌های ما بین ۴ تا ۵میلیون تومان است که بالاخره باید یک جوری پرداخت کنیم. هنوز برخی از مردم خیرات می‌دهند، درحالی که باید نکات بهداشتی را رعایت کرد.»
در معرض خطریم، اما نمی‌ترسیم
رحیم ۲۵سال سابقه کار دارد و ماهانه حدود ۶میلیون تومان حقوق می‌گیرد. به گفته او، کمترین حقوق برای کارگران بخش تدفین حدود ۳میلیون تومان در ماه است که به میزان سابقه‌شان بستگی دارد. او درباره خطرات کارش در این روزها هم می‌گوید: «من و همکارانم مثل پرستارها و دکترها، بیش از همه در معرض ابتلا به کرونا هستیم. البته من از اینکه کرونا بگیرم ترسی ندارم چون موارد بهداشتی را کامل رعایت می‌کنم.
ضمن اینکه در این شرایط اقتصادی، چاره‌ای هم ندارم. کار دیگری بلد نیستم. برادر من تحصیلات دانشگاهی دارد اما شغلش مسافرکشی است و هزینه‌های خانواده‌اش هم به سختی جور می‌شود. من ۲۵سال پیش به شکل داوطلبانه به بهشت زهرا رفتم و برای دفن اموات ثبت نام کردم. من برای ثوابش این کار را انجام دادم و بعدها دیدم دفن اموات با خلقیات من هم جور درمی‌آید برای همین ادامه‌اش دادم. الان هم وظیفه‌ام را انجام می‌دهم.»
تأملی بر اصلاح آیین‌نامه کانون‌های دادگستری
علی خواجویی‌راد عضو کانون وکلای دادگستری کرمان
اخیرا به کانون‌های وکلای دادگستری اطلاع داده شده از آنجا که قوه قضائیه درحال بازنگری و اصلاح آیین‌نامه لایحه استقلال کانون‌های دادگستری مصوب سال۱۳۳۳ هجری شمسی است، چنانچه کانون‌ها در اینباره نظر خاصی دارند، مراتب را من‌باب اطلاع و عنداللزوم اعمال به معاونت حقوقی قوه ارسال کنند.
ملاحظه متن مکتوب پیش گفته و امعان نظر در سوابق پیشینی این‌گونه اقدامات؛ زنگ بیدار باشی به جامعه حقوقی است تا در راستای وظایف قانونی و رسالت حرفه‌ای خود و به استناد اصول قانون اساسی و مقررات منبعث از آن حدود و آداب آیین‌نامه‌نویسی را تبیین و ترسیم کنند. بر این اساس به نظر نگارنده نسبت به اقدام اخیر قوه محترم قضائیه موارد ذیل در خور توجه است: الف: نفس نظرخواهی از گروهی که قرار است درباره آداب فعالیت آنها وضع قاعده شود، امری کاملا منطقی و محبوب است و در اسناد فرادستی و از آن جمله بند ۹ سیاست‌های کلی نظام تقنینی ابلاغی مقام معظم رهبری مورد تأکید قرار گرفته است.
ب: در ماده ۲۲ لایحه قانونی استقلال وظیفه تنظیم آیین‌نامه‌های مربوط به امور کانون از قبیل انتخابات کانون طرز رسیدگی به تخلفات و نوع تخلفات و غیر آن را در مدت دو ماه از تاریخ این قانون برعهده کانون وکلا گذاشته که پس از تصویب وزیر دادگستری به‌موقع اجرا گذاشته می‌شود، بنابراین با هر منطق و زا‌ویه دیدی که به موضوع پرداخته شود، مشخص می‌شود مقنن یکتا مرجع وضع هر نوع آیین‌نامه داخلی را کانون وکلا تعیین‌کرده و آداب آمره آیین‌نامه‌نویسی ایجاب می‌کند وضع و ایضا اصلاح احتمالی آن توسط کانون‌ها به عمل آید. مضافا آنکه حدود اختیارات عالی‌ترین مقام قضائی کشور در قانون اساسی و قوانین عادی ترسیم شده و شأن قوه قضائیه اجل از آن است که به وضع یا اصلاح آیین‌نامه نهاد مستقل مدنی ولو وابسته به قوه قضائیه اقدام کند.
ج: یکی از لوازم قانونی و منطقی ضرورت اصلاح آیین‌نامه نیاز جدی کانون‌ها و دفع مفسده ناشی از اجرای آیین‌نامه فعلی است که افقاد این امور اظهر من الشمس است. درحال حاضر بخش مهمی از آیین‌نامه فعلی که اتفاقا مظهر اثبات استقلال کانون‌ها در مجامع داخلی و بین‌المللی بوده است، به موجب اعمال اراده حاکمیت در قانون کیفیت اخذ پروانه وکالت مصوب سال ۱۳۷۶ نقض شده و کانون‌ها به حکم قانون بر آن گردن نهاده‌اند. تبصره یک ذیل ماده یک قانون پیش گفته در باب تعیین تعداد کارآموز مورد نیاز و تبصره یک ذیل ماده ٤ درخصوص تعیین دادگاه عالی انتظامی قضات به‌عنوان مرجع تعیین صلاحیت نامزدهای عضویت در هیأت مدیره، به استقلال این نهاد مدنی لطمه می‌زند که البته از آن تمکین شده است و استمرار دارد.
الباقی استقلال نیم‌بند کانون‌ها شیوه اجرای قانون و سیاست‌های بعدی حاکم بر آن است که به احسن وجه سال‌هاست درحال انجام بوده و هیچ نیاز و ضرورتی برای بازنگری آن احساس نمی‌شود. اگر دادگاه عالی انتظامی قضات از آیین‌نامه استنباط متفاوتی دارد، باید شیوه کار و نحوه رسیدگی آن مرجع که اتفاقا زیرمجموعه قوه است؛ از طریق وضع سازوکار حقوقی ایجاد رأی وحدت رویه حل‌وفصل شود. یا اگر دیوان عدالت اداری با نقض صلاحیت ذاتی خود آیین داخلی یک نهاد غیردولتی را ابطال می‌کند، باید به فکر اصلاح آن نهاد بود یا حداکثر از رأی دیوان تمکین کرد. اما واضح است هیچ‌کدام از این موضوعات ضرورت اصلاح آیین‌نامه لایحه استقلال را توجیه‌نمی‌کند. بنابر آنچه گفته شد انتظار می‌رود رئیس محترم قوه‌قضائیه با عنایت و امعان نظر بیشتری به موضوع پیشنهادی معاونت حقوقی قوه توجه کنند.
