جزئیات کمیت و کیفیت بنزین وارداتی

به گزارش تجارت آنلاين،‌ تقریباً یک سال از زمانی که وزارت نفت از سوی هیأت دولت مکلف شد تا دریافت و آمیختن ریفورمیت(محصول میانی واحدهای پالایشگاهی) تولیدی پتروشیمی با بنزین مصرفی کشور را قطع و به منظور تأمین کمبود تولید بنزین داخلی اقدام به واردات بنزین بر مبنای استاندارد یورو 4 کند، می‌گذرد. با وجود این همچنان برخی روزنامه‌ها و سایت‌های خبری بدون آنکه اطلاعات دقیقی در این خصوص ارائه بدهند صرفاً به بزرگنمایی اطلاعات غیر واقعی یا جزئی اقدام می‌کنند. در این باره شاهرخ خسروانی معاون مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش کشور در گفت‌و‌گو با «ایران» با ارائه آمار و اسناد معتبر به شفاف‌سازی پرداخت و گفت: تاکنون 43 محموله بنزین یورو4  وارد کشور شده و تمام این محموله‌ها بجز یک محموله کاملاً استاندارد یورو 4 را داشته است. فقط چند ماه قبل یک محموله در گمرک بندرعباس حاوی مواد اکتان افزای فلزات سنگین منگنر وارد شد که آن هم به علت رعایت نکردن استاندارد یورو 4عودت داده شد و تخلیه نگردید. او از افزایش نزدیک به 7 میلیون لیتری تولید بنزین پایه در کشور از سال 92 تاکنون خبر داد و تأکید کرد: بعد از قطع دریافت ریفورمیت پتروشیمی‌ها تا حال حاضر هیچ گونه ریفورمیت تولیدی پتروشیمی به منظور مخلوط کردن با بنزین تولیدی داخل کشور مورد مصرف قرار نگرفته است. گفت‌و‌گوی شاهرخ خسروانی با روزنامه ایران را در ذیل می‌خوانید:

وضعیت واردات بنزین در دو سال اخیر چگونه بوده است؟ آیا آن‌گونه که برخی رسانه‌ها ادعا می‌کنند حجم واردات بنزین به کشور چندان کنترل نمی‌شود و دولت به دنبال افزایش حجم بنزین وارداتی است؟
در سال 93  برمبنای مصوبه هیأت دولت و با توجه به آنکه مقرر بوده از سال 91 بنزین توزیعی در کشور بخصوص در8 کلانشهر بر مبنای استاندارد یورو 4 باشد، مدیریت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی  به عنوان متولی در وزارت نفت مکلف شد در ابتدا بنزین یورو 4 تولیدی کشور که عمدتاً در پالایشگاه امام خمینی(ره) شازند تولید می‌شد را در 8 کلانشهر توزیع و امتزاج ریفورمیت پتروشیمی‌ها  با بنزین پالایشگاه‌ها را پایان دهد. لذا به منظور تأمین کمبود تولید بنزین داخلی اقدام به واردات بنزین بر مبنای استاندارد یورو 4 گردید. برآورد برای واردات بنزین یورو 4 روزانه 10 میلیون لیتر بود اما در عمل آنچه وارد کشور شد 7/4 میلیون لیتر در روز بود. پس با‌وجود مجوز واردات 10 میلیون لیتر در روز با مدیریت واردات بنزین آنچه در عمل محقق شد متوسط 7/4 میلیون لیتر در روز بود. این در حالی است که در سال 92 واردات بنزین 54/3 میلیون لیتر در روز بود و علاوه بر آن روزانه 6/5 میلیون لیتر ریفورمیت پتروشیمی با بنزین مخلوط می‌گشت؛ در نتیجه در سال 93 در حالی واردات بنزین حدود یک میلیون لیتر در روز رشد یافت که قطع دریافت روزانه 6/5 میلیون لیتر ریفورمیت پتروشیمی و جایگزینی آن با بنزین یورو 4 مطابق با استاندارد جهانی محقق شد.
در نهایت وقتی توزیع ریفورمیت قطع شد برای تأمین کمبود نیاز کشور برنامه ریزی واردات بر مبنای مصوبه صادره و بر اساس استاندارد یورو 4  به وزرات نفت تکلیف گردید که بنزین بر مبنای یورو 4 وارد کند. بر مبنای برنامه‌ریزی‌های انجام شده واردات بنزین یورو 4 از 15/4/93 محقق شد. بر این اساس کل بنزین وارداتی کشورکه قبل از این با استانداردهای قبلی (ترکیبی از استاندارد یورو 2 و یورو 3) وارد می‌شد از تاریخ فوق بر مبنای یورو 4 انجام شد.
اکنون با نگاهی به آمار وارات بنزین در 3 ماهه نخست  سال 94 می‌توان براحتی دریافت که حجم واردات بنزین یورو 4 به کشور در سه ماهه نخست سال 05/6 میلیون لیتر در روز بوده که در مقایسه با دوره مشابه سال گذشته حدود نیم میلیون لیتر کمتر است. سال گذشته در همین بازه زمانی حدود 57/6 میلیون لیتر در روز بنزین وارد کشور می‌شد.
در سال 92 واردات بنزین 54/3 میلیون لیتر در روز بوده و در کنارش 6/5 میلیون لیتر ریفورمیت از پتروشیمی دریافت می‌شد که مجموعاً بیش از9 میلیون لیتر در روز می‌شود.

 پس چگونه در سال 93 با قطع ریفورمیت میزان واردات به7/4 میلیون لیتر در روز رسید؟
علت اینکه در سال 93 توانستیم هم دریافت ریفورمیت را قطع و هم متوسط واردات بنزین را کنترل کنیم این بود که در سال 93 تولید بنزین پایه پالایشگاه‌های کشور 4/1 میلیون لیتر در روز افزایش پیدا کرد که این بنزین پایه بعد از تولید برای توزیع فرآیندی را طی خواهد کرد که حجمش بیشتر نیز می‌شود. گفتنی است که در سال 92 میزان بنزین پایه کشور 9/56 میلیون لیتر در روز بود و این رقم در سال 93 به 3/58 میلیون لیتر رسید. در شرایط حاضر نیز میزان تولید بنزین پایه کشور 65 میلیون لیتر در روز است.

این افزایش تولید بنزین پایه در سال جاری نسبت به سال گذشته از کجا نشأت می‌گیرد؟
این امر از دو محل محقق شده است؛ تکمیل تعمیرات اساسی واحد RFCCپالایشگاه شازند و FCC پالایشگاه آبادان که با تکمیل تعمیرات اساسی این واحد‌ها در این دو پالایشگاه تولید هر دو پالایشگاه به حداکثر خود رسیده است. از سوی دیگر اکنون در کنار تکمیل تعمیرات اساسی پالایشگاه شازند و پالایشگاه آبادان از پتانسیل مازاد تولید بنزین برخی پالایشگاه‌های دیگر کشور نیز به منظور کاهش میزان واردات بنزین استفاده شده است؛ به این ترتیب که در پالایشگاه اصفهان با بهره برداری از واحد CCR پتانسیل و ظرفیت اضافه ایجاد شد که پالایشگاه برای استفاده از آن خوراک نداشت و به منظور استفاده از این پتانسیل نفتای مازاد پالایشگاه‌بندر عباس به این پالایشگاه منتقل و از ظرفیت اضافه استفاده شد. در حال حاضر برنامه ریزی شده است که مقداری از نفتای مازاد در پالایشگاه تهران و پالایشگاه‌بندر عباس نیز به پالایشگاه تبریز منتقل و از پتانسیل‌های مازاد موجود استفاده گردد. با عملیاتی شدن افزایش تولید بنزین در پالایشگاه تبریز در حال حاضر میزان تولید بنزین پایه کشور به حداقل 65 میلیون لیتر در روز افزایش یافته است.

بر چه اساسی میزان نیاز کشور به واردات بنزین تخمین زده می‌شود؟
میزان واردات بنزین به کشور تابع 3 فاکتور است؛ میزان تولید بنزین، حفظ ذخایر مطمئنه و میزان مصرف در کشور. این 3 مؤلفه میزان واردات را تعیین تکلیف می‌کند.

فکر می‌کنید امسال حجم بنزین مصرفی کشور چه تغییری داشته باشد؟
در سال 93 متوسط مصرف کشور 7/69 میلیون لیتر در روز بود، با پیش‌بینی افزایش 3 درصدی مصرف در سال 94 انتظار داریم مصرف به 5/71 میلیون لیتر برسد. البته در حال حاضر متوسط مصرف بنزین از ابتدای سال در حدود 4/70 میلیون لیتر بوده که البته سفرهای تابستانی آن را افزایش خواهد داد. به هر روی مابه التفاوت تولید و مصرف باید از واردات تأمین شود که سعی شده با افزایش پتانسیل‌های پالایشگاه‌ها میزان واردات را به حداقل برسانیم.
ضمن آنکه در کشور برنامه ریزی شده با افزایش مصرف سی ان جی میزان مصرف بنزین کاهش یابد. اخیراً مصوبه هیأت دولت در خصوص کاهش قیمت CNG  نیز در همین راستا بوده است. دولت در راستای اینکه CNG  سوخت پاکی است و همین‌طور برای کاهش مصرف بنزین در فصل تابستان که پر‌مصرف ترین فصل سال است قیمت سی ان جی را کاهش داد تا برای افزایش مصرف آن جذابیت ایجاد کند.
از آنجایی که پتانسیل مصرف سی‌ان‌جی حدود 35 میلیون متر مکعب در روز و متوسط مصرف ما حدود 21میلیون متر مکعب است اکنون با توجه به کاهش قیمت سی ان جی انتظار داریم مصرف بنزین کاهش پیدا کند.

آیا در یک سال گذشته که استاندارد مورد قبول بنزین وارداتی یورو 4 تعیین شد محموله‌ای به کشور وارد شد که مطابق این استاندارد نباشد؟
از اردیبهشت 93 استاندارد بنزین یورو 4 مبنای واردات قرار گرفت و از15/4/ 93 تمامی محموله‌ها بر مبنای این استاندارد بود. تاکنون 43 محموله وارد کشور شده و تمام این محموله‌ها دقیقاً استاندارد یورو 4 را داشته است. در این میان فقط یک محموله چند ماه قبل در گمرک بندرعباس حاوی مواد اکتان افزای فلزات سنگین منگنر وارد شد که آن هم به علت رعایت نکردن استاندارد یورو 4عودت داده شد و تخلیه نگردید. اکنون با اطمینان اعلام می شود که بنزین وارداتی دارای استاندارد یورو 4 است و هیچ ماده اکتان افزای سنگین در بنزین توزیعی کشور وجود ندارد.

نحوه کنترل کیفیت این بنزین چگونه است؟
برای کنترل کیفیت آن یک تست قبل از بارگیری کشتی انجام و آنالیز کامل توسط شرکت فروشنده به امور بین‌الملل وزارت نفت ارسال می‌شود که این نتایج مورد تأیید سازمان‌های بین‌المللی نظیر SGS است.
امور بین‌الملل وزارت نفت آنالیز فوق را بر اساس استاندارد یورو 4 ابلاغی مقایسه می‌کند اگر مشخصه‌های آن متناسب با استاندارد بود دستور بارگیری و حرکت داده می‌شود. بعد از آن دو محل تخلیه در بندرعباس و ماهشهر وجود دارد که در این مرحله مجدداً اداره نظارت بر صادرات و واردات وزارت نفت و شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی به عنوان نماینده پالایش و پخش و با حضور نماینده اداره استاندارد نمونه‌گیری انجام و در آزمایشگاه‌های معتمد مجدداً محموله بنزین تست می‌شود اگر مورد تأیید واقع شد دستور تخلیه داده می‌شود. به این ترتیب هم کنترل در مبدأ و هم در مقصد صورت می‌گیرد.

چه زمانی واردات بنزین متوقف خواهد شد؟
ان‌شاءلله با بهره برداری از پروژه پالایشگاه ستاره خلیج فارس در بندر‌عباس با استفاده از خوراک میعانات گازی که با مشارکت بخش خصوصی در حال احداث است کشور در تولید بنزین خودکفا خواهد شد.

اکنون میزان پیشرفت این پالایشگاه چقدر است؟
پروژه پالایشگاه دارای پیشرفت82 درصدی است اما پیشرفت کل طرح 5/84 درصد است. این طرح مشتمل بر 3 بخش خط انتقال خوراک از عسلویه به‌بندر‌عباس، طرح آبگیر و یک پالایشگاه است که تا پایان سال جاری فاز اول پالایشگاه آماده  خواهد شد.