هفده مرداد «روز خبرنگار»، روز فرخنده ای در تقویم ما است. روزی
که به حق باید آن را نماد «حقبینی» و «حق گویی» و گام نهادن در مسیر
نیکاندیشی، در پرتو «آگاهی بخشی» نامید. این روز را فرخنده می داریم چون
با نام« قلم » مزین است. خبرنگاری در تمام دنیا شغلی مهم و حساس محسوب می
شود و کسانی که به این شغل درمی آیند عمدتا از افراد نخبه، زبده و آگاه
جامعه محسوب می شوند با این حال آنجا که پای مسئولیت آگاه سازی جامعه به
میان می آید چه بسا کسانی باشند که چون منافع خود را در خاموشی و ناآگاهی
جامعه جستجو می کنند برنتابند و از همینجاست که دشواری این حرفه آغاز می
شود. نمونه بارز این رفتار را در ۱۷مرداد ۱۳۷۷ دیدیم آنگاه که «محمود
صارمی» خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی گفت : « مزار شریف سقوط کرد. هفدهم
مرداد ماه ۱۳۷۷، اینجا محل کنسولگری ایران در مزار شریف است، من محمود
صارمی خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران هستم، گروه طالبان چند ساعت
پیش وارد مزار شریف شدند. خبر فوری، فوری. مزار شریف به دست طالبان سقوط
کرد، عدهای از افراد طالبان در محوطه کنسولگری دیده میشوند به من بگویید
که چه وظیفهای ..» و لحظه ای بعد با صدای گلوله ای صدایی خاموش شد .
خبرنگاری
نیز مانند معلمی، از جمله اموری است که برخی آن را شغل، عدهای منزلت و
بسیاری یک رسم می دانند، رسم عاشقی. عشق به مردم و عشق به آگاهی. در اهمیت
این روز مقام معظم رهبری فرمودند «روز خبرنگار، روز رعایت حریم قلم و
اندیشه است، این روز یادآور حماسهآفرینی آنهایی است که بقای حقیقت را به
بقای خود ترجیح میدهند.» و امام خمینی(ره) نیز در زمینه تأثیر و حُرمت قلم
بیان داشتند «امیدواریم بشر به رشدی برسد که مسلسلها را به قلم تبدیل کند
چرا که آنقدر که قلم و بیان در خدمت بشر بوده است، مسلسلها نبودهاند.»
خبرنگار
کسی است که آگاهانه قلم را برگزید و همواره از مسلسل فاصله گرفت اما چه
بسیار خبرنگارانی که جان عزیزشان به گرمی مسلسل سوخت و اگر روزی برسد که
خبرنگاران از رنجش بسیار، قلم از کف نهند آنگاه به قول « فرخی یزدی» که خود
نیز شهید قلم بود «نام ملّتی به خاطر آشفتگی اصحاب قلم از قلم می افتد!».
این یک هشدار است که بدانیم باید خبرنگاران را دریابیم نه به خاطر منافع
شخصی و سیاسی که برای جایگاه رفیع و شأن والای این حرفه و نقشی که می تواند
در سربلندی جامعه داشته باشند. مسئولان و مدیران باید بدانند که خبرنگاران
تنها وظیفه انعکاس دستاوردها و خدماتشان را ندارند. خبرنگاران چشمهای
بیدار جامعه هستند که باید در جای خود زبان حال مردم هم باشند و مسئولان
جامعه از این بابت باید سعه صدر بسیار داشته باشند و مبادا که یادشان برود
از این قشر زحمتکش همواره به نیکی یاد کنند. یادمان نرود اکنون که در
مناسبات بین المللی نیز نام ایران عزیز می درخشد باید فرمایش رهبر معظم
انقلاب را سرلوحه قرار دهیم که فرمودند «مؤثرترین سلاح بینالمللی علیه
دشمنان و مخالفان، سلاح ارتباطات رسانهای است. امروز این قویترین سلاح
است و من مطبوعات را یک پدیده ضروری، لازم و اجتنابناپذیر برای جامعه
میدانم.» و بدون شک نبض مطبوعات و رسانهها با دستان توانمند این قشر از
جامعه است که می تپد. لذا بسیار خوب بود اگر مدیران اجرایی جامعه و اقشار
مختلف مردم از شرایط پُر التهاب و سراسر نگرانی خبرنگاری کمی بیشتر مطلع
بودند.
اکنون از نهادهای ذیربط همچون وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و
ادارات کل تابعه در استانها و نیز خانه مطبوعات انتظار می رود که تلاش
برای ارتقای منزلت اجتماعی اهالی رسانه را از اولویتهای خود قرار دهند و
از مشکلات و کاستیهای ایشان بکاهند. از جمله این مشکلات و کاستیها می
توان از نبود دورههای آموزشی برای خبرنگاران در شهرستانها، مشکلات مربوط
به بیمه و معیشت ، عدمتوجه کافی به حقوق و حقالزحمه خبرنگاران بخصوص در
مطبوعات محلی و نبود نرخ و تعرفه مشخص در این زمینه و نهایتا مصونیت شغلی و
حرفه ای یاد کرد .…… و سخن آخر آنکه امروز خبرنگاران در خط مقدم جبهه
فرهنگی کشور قرار دارند لذا در روزگاری که از آن به «عصر اطلاعات» نام می
برند، قطعا نقش خبرنگاران به عنوان سکانداران اطلاع رسانی، نقشی حیاتی و
انکار نشدنی است. در دنیای کنونی با وجود فن آوریهای ارتباطیِ پیشرفته و
متعدد در امر دست یابی سریع به اطلاعات و منابع مختلف و با وجود
درگیریهایی که به طور آشکار در بیشتر نقاط این کره خاکی فراگیر شده، کسب
اطلاعات صحیح و قابل اطمینان، تنها از راه خبرنگارانی درست کار شدنی است.
خبرنگاران که با قبول خطرهای فراوان، تلاش می کنند تا به واقعیت مسأله پی
ببرند و آن را به مردمان برسانند.از طرف دیگر مسئولین فرهنگی نیز اگر
خواستار اثر گذاری و ایجاد شرایطی برای تعمق بیشتر در حوزه فرهنگ هستند
باید که به فعالان این عرصه توجه ویژهای داشته باشند.