به گزارش سرویس پژوهش خبرگزاری صدا وسیما: نخستین ساعات بامداد روز یکشنبه هفتم نوامبر (۱۶ آبان) اقامتگاه نخست وزیر عراق مورد حمله پهپادی قرار گرفت.
این حمله زمانی صورت گرفت که صحنه سیاسی عراق متلاطم و شاهد تظاهرات و تحصن های جریانات معترض به نتایج اولیه انتخابات بود. بعد از اعلام خبر سوء قصد ناکام به مصطفی الکاظمی، موج جدیدی از تنش در عراق برپا شد و بر تنش‌های سیاسی پیشین دامن زد؛ این رویداد، مطالبات کاملاً قانونی معترضان به نتایج انتخابات را هم به محاق برد.
کنکاو و مطالعه علل اعتراض به نتایج انتخابات، شواهد معترضان و واکنش های مسئولان ذی ربط به مطالبات معترضان، می تواند با شفاف کردن پس زمینه حمله پهپادی به منزل نخست وزیر عراق، ما را در گمانه زنی پیرامون نیات اصلی سوءقصدکنندگان، منافع آنان از این عملیات و بالاخره عاملان اصلی حمله به منزل نخست وزیر عراق یاری کند.
قوانین بالادستی سند
بیانیه «گام دوم انقلاب» مورخ ۲۲ بهمن‌ماه ۱۳۹۷
• ایران مقتدر، امروز هم مانند آغاز انقلاب با چالش های مستکبران روبه‌رو است؛ امّا با تفاوتی کاملاً معنی‌دار ... امروز چالش بر سر حضور ایران مقتدر در مرز‌های رژیم صهیونیستی و برچیدن بساط نفوذ نامشروع آمریکا از منطقه غرب آسیا و حمایت جمهوری اسلامی از مبارزات مجاهدان فلسطینی در قلب سرزمین‌های اشغالی و دفاع از پرچم برافراشته حزب‌الله و مقاومت در سراسر این منطقه است.
• ... صحنه جهانی، امروز شاهد پدیده‌هایی است که تحقّق یافته یا در آستانه ظهورند: تحرّک جدید نهضت بیداری اسلامی بر اساس الگوی مقاومت در برابر سلطه آمریکا و صهیونیسم؛ شکست سیاست‌های آمریکا در منطقه غرب آسیا و زمین‌گیر شدن همکاران خائن آن‌ها در منطقه ...
سیاست های کلی برنامه چهارم توسعه جمهوری اسلامی ایران ابلاغ شده در پاییز ۱۳۸۲
• تلاش برای رهایی منطقه از حضور نظامی بیگانگان
سیاست های کلی برنامه ششم ابلاغی توسط رهبر انقلاب، در زمینه سیاست خارجی:
• «حفظ و افزودن» دستاورد‌های سیاسی جمهوری اسلامی در منطقه آسیای جنوب غربی
سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در قانون اساسی:
• اصل سوم؛ بند ۱۶: تنظیم سیاست خارجی کشور بر اساس معیارهای اسلام، تعهد برادرانه نسبت به همه مسلمانان و حمایت بی دریغ از مستضعفان جهان
• اصل ۱۵۲: ... دفاع از حقوق همه مسلمانان و عدم تعهد در برابر قدرت‌های سلطه‌گر و روابط صلح‌آمیز متقابل با دول غیر محارب...
تأکیدات رهبر معظم انقلاب
بیانات رهبر انقلاب در دیدار با مصطفی الکاظمی ۳۱/ ۰۴/ ۱۳۹۹
• ما در امور عراق دخالت نمی‌کنیم. اداره عراق مربوط به مردم عراق می‌شود و تشخیص مسائل اولویت‌دار عراق با مردم عراق و با دولت عراق است... ما مخالف رابطه عراق با آمریکا نیستیم ...
• دولت آمریکا موافق دولت شما نیست. اگرچه به ظاهر ابراز موافقت می‌کنند، ولی موافق نیستند. مطلوب آمریکایی‌ها این است که یک دولت دست‌نشانده کامل از نیروی خودشان سرکار بیاید...
بیانات رهبر انقلاب در دیدار با بسیجیان ۰۶/ ۰۹/ ۱۳۹۸
• بسیج در ردیف اولین مجموعه‌های کشور از لحاظ دشمنی نظام سلطه و جبهه استکبار با اوست. نه فقط در ایران، هر جای دیگر نمونه‌هایی از نوع بسیج، شما سراغ داشته باشید همین جور است؛ این‌ها مثلاً در عراق با حشدالشعبی هم همین قدر دشمنند، در لبنان با حزب‌الله هم همین قدر دشمنند؛ این نمونه‌های مردمی، جوان، باانگیزه، باخدا.
چرایی و اهمیت موضوع
بلافاصله پس از اعلام خبر حمله پهپادی به اقامتگاه نخست وزیر عراق، رسانه های معاند و تحلیل گران محور غربی؛ عبری؛ عربی و جریانات حامی آنان مستقیم یا غیرمستقیم، به تصریح یا در لفافه، گروه های مقاومت عراقی و هم پیمانان جمهوری اسلامی ایران در عراق را به تلاش برای ترور مصطفی الکاظمی متهم کردند. صرف نظر از ادله سست اتهام زنندگان و قطعیت عدم امکان چسبندگی این اتهام به گروه های مقاومت، ضروری به نظر می رسد فضای سیاسی عراق پیش و پس از سوء قصد به جان نخست وزیر مرور و هدف و انگیزه اتهام زنی ها مورد بررسی قرار گیرد، تا از این رهگذر بتوان به مسببین و منتفعین حادثه حمله به منزل مصطفی الکاظمی رسید.
ارزش فراگیری وپرداخت سند
تدقیق در حوادث هفته های اخیر در عراق به ما نشان می دهد همان طرف هایی که ترور نافرجام مصطفی الکاظمی را به گروه های مقاومت نسبت می دهند، هم انگیزه های متعددی برای این اقدام داشته اند، هم شواهد بسیاری وجود دارد که خود آنان را به این رخداد مرتبط می کند و هم منافعی از برهم خوردن صحنه سیاسی عراق دارند.
سابقه موضوع:
بعد از برگزاری انتخابات پارلمانی عراق، نتایج انتخابات به دلایل روشن و متقنی که خواهیم گفت، مورد تشکیک و اعتراض برخی شخصیت ها و گروه های سیاسی – حتی آن‌ها که در انتخابات شرکت نکرده بودند – قرار گرفت. معترضان، در چارچوب قانون، خواهان بازشماری دستی آراء بودند و در منطقه سبز بغداد تحصن کردند. دو روز قبل از ماجرای حمله پهپادی، متحصنین (که عمدتاً از جریان مقاومت عراق هستند) به شدت سرکوب شدند؛ افراد نقاب داری آنان را به رگبار بستند و چادر‌های آنان را آتش زدند.
در نتیجه یکی از معترضان کشته و ۱۲۵ نفر زخمی شدند. اما پس از این وقایع هم، جریان مقاومت از مسیر قانون خارج نشد و اقدام خشونت آمیزی انجام نداد. جریان های ضد مقاومت با این بهانه که، چون دولت تاکنون پاسخی به خواسته های آنان نداده، پس گروه های معترض به نتایج انتخابات (حشدالشعبی) خواهان حذف نخست وزیر و مسبب حمله پهپادی به او هستند. قبل از هر تحلیلی لازم است موارد اعتراض مقاومت عراق به نتایج انتخابات پارلمانی را بررسی کنیم.
یکی از شبهات جدی، مربوط به نحوه رأی گیری است؛ رأی گیری الکترونیکی نیاز به زیرساخت های مکفی دارد؛ منطقاً باید سرور‌ها داخل کشور و مراکز با هم مرتبط باشند؛ اما چنین زیرساخت هایی در عراق نبود؛ ارتباط یک شعبه با شعبه دیگر، و همه شعب با وزارت کشور از طریق فضای مجازی بین المللی صورت می گرفت که مرکز منطقه ای آن در امارات بود. برخی بر این باورند که همه ارتباط های شعب اخذ رأی با وزارت کشور از طریق امارات انجام می شده، پس سازمان امنیت امارات با در اختیار داشتن دیتا‌های لازم، در انتخابات دخالت کرده است. برخی نیز می گویند کد‌های لازم برای ارتباط شعب با سرور امارات، به افرادی در خانه های تیمی داده شده که به نفع این و آن، دیتا‌هایی وارد کرده اند؛ حتی گفته می شود بیش از ۱۰ مرکز در بغداد کشف شده که با دستگاه های الکترونیکی، دیتا‌هایی شبیه به دیتا‌های شعب انتخاباتی ارسال می کردند.
معترضان به نتایج انتخابات، هم به قالب سخت افزاری و هم نرم افزاری انتخابات معترضند. این اعتراضات از عملکرد غیردقیق برخی سیستم های رایانه ای را شامل می شود تا آرائی که نشان دهنده منطبق نبودن خروجی های الکترونیکی با شمارش های دستی است. برای مثال چاپگر از هر رأی دهنده دو فیش ارائه می داده؛ یکی برای شمارش آراء و یکی برای ارائه به گروه ناظران احزاب. در برخی شعب مغایرت میان تعداد این فیش ها به چند هزار نیز می رسد.
مواردی، چون خرید و فروش کارت های انتخاباتی و استفاده از کارت های افراد فوت شده نیز گزارش شده است. معترضان می گویند در سیستم رأی گیری الکترونیکی گاه ارتباط کامپیوتر‌ها با ماهواره قطع می شده، در برخی موارد اطلاعات در سیستم ها ذخیره نشده و در مواردی اساساً هیچ گونه رأی گیری الکترونیکی صورت نپذیرفته است. بر این اساس آنان برای اطمینان از نتایج و استیفای حقوق خود، می خواهند شمارش دستی مبنای کار قرار گیرد. تقریباً در ۸۰ تا ۹۰ درصد حوزه ها در تعداد آراء دستی (تعداد فیش ها) با اعلام الکترونیکی مغایرت وجود دارد.
جالب آنکه این مغایرت تنها در مناطق شیعی نبوده و در مناطق سنی و کردی هم دیده شده است. حتی «ایاد علاوی» که در انتخابات شرکت نکرد و ائتلاف تحت امرش «المنبر العراقی» نیز از معرفی کاندید برای حضور در انتخابات استنکاف کرد، پیشتاز بحث اعاده انتخابات است و می گوید میلیون ها رأی به انحاء مختلف به آراء مردم افزوده شده است.
علی رغم همه این مشکلات، حتی اگر بازشماری دستی هم انجام نشود، باز هم طرفداران مقاومت دست بالا را در انتخابات دارند چراکه در قالب چارچوب هماهنگی نیرو‌های شیعی (اطار التنسیق) ۹۶ کرسی پارلمان را به دست آورده اند و می توانند کُتله اکبر یا فراکسیون بزرگ را در اولین جلسه پارلمان معرفی کنند. این گروه متشکل از گروه های شیعی مانند جریان حکمت ملی، ائتلاف فتح، جنبش حقوق، دولت قانون و طرفداران حشدالشعبی هستند که به صورت مستقل و منفرد وارد انتخابات شده اند. پس چه دلیلی دارد که کشور را به سمت تنش ببرند یا چه نفعی از ترور نخست وزیر می بینند؟
با طرح موضوع ورود عنصر خارجی به انتخابات عراق، لازم است ابهاماتی که پیرامون شمارش آراء و ارتباط آن با حمله پهپادی وجود دارد، مطرح کنیم: چرا دو شرکت خارجی که کل فرآیند انتخابات عراق به آن‌ها سپرده شده بود، علی رغم آنکه دولت که برای شمارش دستی آراء ۱۰ روز به آن‌ها مهلت داده، پس از سه هفته هنوز از بازشماری دستی آراء خودداری می کنند؟ چرا سفیر آمریکا در بغداد به دیدار مسئولان عراقی رفت و خواهان تشکیل هرچه سریع تر دولت بر مبنای همان نتایج اولیه – و نه نهایی – شمارش آراء شد؟ چرا آمریکا مدت ها پیش از انتخابات تلاش می کرد در ایجاد سازوکار‌های جدید انتخابات در ابعاد قانون گذاری و برگزاری انتخابات ایفای نقش کند؟ هنگام حمله پهپادی به منزل الکاظمی، C-RAM سیستم دفاع ضد موشکی آمریکا که پیشتر در منطقه سبز بغداد مستقر شده بود و با حضور هر پرنده ای اعم از خمپاره و موشک و پهپاد در این منطقه فعال می شد، چرا عمل نکرد؟
اینک به وضوح می توان دید از ماجرای ترور ناکام الکاظمی، بر هم خوردن صحنه سیاسی عراق، ایجاد درگیری های داخلی میان جریان های سیاسی مختلف و تحت الشعاع قرار گرفتن مطالبه قانونی معترضان به نتایج انتخابات، چه طرف هایی سود می برند.
مسئله بر زمین مانده
تأکید گروه های مقاومت عراقی بر خروج تمام و کمال آمریکا از خاک عراق - در همه اشکال آن - ناظر به فتنه انگیزی هایی است که ثابت شده تنها به ایجاد تفرقه و درگیری میان شیعیان محدود نخواهد ماند. حضور بی ثبات کننده آمریکا در عراق، مرز‌های تنش زایی را تا بدان جا گسترده کرده که امنیت مقامات بلند پایه این کشور را نیز مورد تهدید قرار می دهد.
پژوهشگر: مرجان شریف زاده
