گزارش «تجارت» از آشفته بازار نوشت افزار در آستانه مهرماه
هر آدمی یک راز کوچک دارد. رازی که برای سالها پنهان می ماند کنج سینه و همانطور که زمان می گذرد انگار بزرگ و بزرگتر می شود تا وقتی که پرده بیفتد و آدمی اعتراف کند به این رازهای کوچک و گاه حتی کودکانه!
روزنامه تجارت-حسین خدنگ؛
رازهایی که انگار بعضی وقتها همه سرمایه‌های گذشته یک آدم هستند. رازهایی
کوچک و غریب. درست مثل راز کوچک من که شهریور هر سال حسابی مرا به دردسر می
اندازد و باعث می شود بخش زیادی از پس اندازم بخاطر خرید انواع لوازم
التحریرهای زیبا و فانتزی آن هم فقط بخاطر یک شوق کودکانه خرج شود. با وجود
اینکه اکنون بیش از دو دهه است کودکی را پشت سر گذاشته ام اما هر سال
شهریور در تب و تاب آغاز مدرسه‌ها و بوی ماه مهر درست مثل بچه‌های دبستانی
این سالها با دیدن دفترهای سیمی گلاسه و مدادهای فانتزی و ... تب تند خرید
به جانم می افتد و چونان کودکی غرق در دنیای آن سالها با بوی کاغذ کاهی
دفترهای چهل برگی و پاک کن‌های سه رنگ و خودکارهای بیک آرام می شوم. برای
من بعد از سالها پشت سر گذاشتن دوران مدرسه و در آستانه سی و سه سالگی تب
تند خرید نوشت افزار مخصوص دانش آموزان همان راز کوچکی است که تلاش می کنم
پنهان بماند اما هر سال با خریدن دفترهای سیمی و مداد و مداد رنگی و ... لو
می رود و لبخند سرزنش بار دوستانم را در پی دارد. هر سال هم به واسطه حضور
در این رویداد از نزدیک مشکلات این آشفته بازار را می بینم. گرانی نوشت
افزارها در کنار حجم گسترده محصولات بی کیفیت چینی تنها یکی از چند خوانی
است که والدین دانش آموزان باید از آن بگذرند تا بتوانند وسایل مورد نیاز
فرزندانشان را تهیه کنند. یکی از مهمترین علتهای گرانی نوشت افزار در ایران
امروزه ناشی از نبود تولیدکنندگان قدرتمند داخلی و وارداتی بودن نوشت
افزارها است. بر اساس آمارهای منتشر شده از سوی اتحادیه نوشت‌افزار و لوازم
مهندسی 90 درصد اقلام موجود در بازار نوشت افزار ایرانی وارداتی بوده و
اغلب از چین وارد می‌شوند و تنها 10 درصد از تولیدات داخلی است که جوابگوی
نیاز کشور نیست و متاسفانه با وجود تلاشهای برخی از شرکتها هنوز نتوانسته
ایم محصولاتی به بازار عرضه کنیم که جای کالاهای بی کیفیت چینی را بگیرد!
به عنوان نمونه در زمینه تولید خودکار تعداد تولیدکنندگان بسیار اندک بوده و در حوزه روان‌نویس نیز کاملا به واردات وابسته‌ایم. همچنین بیشتر واردات خودکار و روان‌نویس از چین و هند انجام می‌شود.
به اعتقاد کارشناسان نبود حمایتهای دولتی کافی و نامناسب بودن فضای کسب و کار در ایران باعث شده تا سود فعالیت در بخش واردات بیشتر از بخش تولید باشد و به همین دلیل بسیاری از سرمایه‌گذاران ترجیح می‌دهند به جای تولید وارد حوزه واردات لوازم‌التحریر شوند که هم دردسر کمتری دارد و هم سود آن بیشتر است.
90 درصد لوازم التحریر در انحصار چین!
علی اصغر زحمتکش یکی از فعالان بازار نوشت افزار است که سال گذشته مدیر اجرایی اولین نمایشگاه تخصصی لوازم‌التحریر و نوشت‌افزار و مهندسی بوده و در این خصوص می گوید: حمایت دولت از تولید لوازم التحریر در هشت سال گذشته به صدور مجوز برگزاری یک نمایشگاه خلاصه شده بود اما امیدواریم در دولت جدید این رویه تغییر کند. اکنون 90 درصد بازار نوشت افزار در دست واردکنندگان چینی است و ما فعلا توان رقابتی زیادی با آنها نداریم چون صنف لوازم التحریر صنف ضعیفی است.
به اعتراف زحمتکش، بازار لوازم التحریر در ایران در قبضه محصولات وارداتی است و به طور تقریبی جز دفتر و چند نوع خودکار بقیه اقلام کاملا وارد شده و به دست مصرف کننده داخلی می‌رسد. این فعال صنف لوازم و التحریر در ادامه به تعرفه‌های واردات محصولات لوازم التحریر اشاره می کند و می گوید: الان اجناس وارداتی فانتزی با تعرفه 35 درصد و اجناس فانتزی با تعرفه 25 تا 28 درصد به کشور وارد می‌شود و اکثر آنها نیز از مبدا چین به سوی ایران هدایت می‌شوند و در مقابل تولید کننده داخلی به دلیل هزینه بالایی که تولید محصولش در ایران دارد توان رقابتی زیادی با واردات ندارد به ویژه اینکه در سالهای اخیر واردکنندگان کمی تنوع و کیفیت محصولاتشان را نیز بالا برده‌اند تا آنجا که اکنون با باز شدن پای لوازم‌التحریر چینی به کشور فرهنگ و نمادهای بیگانه نیز دارد وارد کشور می شود تا علاوه بر خروج ارز از کشور در ارتباطی بی واسطه با نسل دانش آموز ما بر این سرمایه‌های آینده کشور تاثیر بگذارد.
بر همین اساس رئیس مجمع واردات با انتقاد از ورود لوازم التحریر چینی، بر ضرورت تولید با کیفیت برندهای داخلی تاکید می کند.
محمدحسین برخوردار با اشاره به نزدیک شدن به ایام بازگشایی مدارس می گوید: با توجه به ترکیب جمعیتی کشور، بازار لوازم التحریر ایران یک بازار بزرگ و پایدار است و تولیدکنندگان خارجی در خلاء ناشی از کمبود سرمایه گذاری داخلی، برای آن برنامه ریزی چند ساله انجام می دهند.
رئیس مجمع واردات با اشاره به جمعیت 16 میلیون نفری دانش آموزان و دانشجویان کشور می افزاید: بر اساس آمار سالهای اخیر، حدود 12 میلیون دانش آموز و 4 میلیون دانشجو در کشور وجود دارد که برای هر دانش آموز و دانشجو تقریبا حدود 3 کیلو گرم کاغذ در قالب دفتر و برگ A4تدارک می شود. همچنین به طور متوسط یک مداد، یک پاک کن، یک تراش و یک کیف نیز باید به آمار فوق اضافه شود.
وی در رابطه با استفاده از تصاویر شخصیتهای غربی بر روی لوازم التحریر وارداتی اظهار داشت: لوازم التحرير حامل نمادها و تصاويري از شخصيت‌هاي تاثير‌گذار فرهنگي است که همین نمادها را روی اسباب بازی‌ها هم مشاهده می شوند.
به گفته برخوردار، متاسفانه از لحاظ فرهنگی علی رغم اینکه این حوزه یک حوزه استراتژیک و سرنوشت ساز است و با روح و روان و تربیت نسل آینده ساز کشورمان ارتباط مستقیم دارد، ولی به نظر می رسد سیاستگذاران فرهنگی این حوزه را رها کرده اند.
به گفته برخوردار ناهنجاری‌های فرهنگی درج شده بر روی لوازم التحریرهای وارداتی بیش از آنکه به تامین کنندگان کالا اعم از تولید کنندگان و واردکنندگان قابل ارجاع باشد، به سیاستگذاران فرهنگی بر می گردد.
رئیس مجمع واردات با تاکید بر این نکته که واردات لوازم التحریر یک فرایند منبعث از تقاضای بازار است، تصریح می کند: به نظر من آنچه که در بحث لوازم التحریر بعنوان اولویت نخست اهمیت دارد فرهنگسازی است. واردکنندگان در مقام دوم قرار دارند. واردکنندگان، جنس مورد تقاضای بازار را تامین می کنند. بسیاری از این اقلام وارداتی توسط کشور چین تولید می شود؛ ولی سفارش گذار آن در واقع تقاضای بازار است. تقاضای بازار است که به تولیدکننده ایرانی یا خارجی جهت می دهد که تصویر کدام شخصیت کارتونی را روی کیف و دفتر چاپ کند.
برخوردار در رابطه با کیف‌های وارداتی نیز می گوید: تولید انواع کیف مدرسه فرایند پیچیده و دشواری نیست و در این بین تنوع، طراحی ظاهر و جلوه محصول اهمیت زیادی برای بچه‌ها دارد که متاسفانه در این زمینه تولیدکنندگان داخلی از رقبای خارجی عقب افتاده‌اند. کیف‌های مدرسه وارداتی معمولا در ماه دوم سال از تولیدکنندگان خارجی خریداری شده و در ماه‌های چهارم و پنجم وارد کشور شده و در ماه ششم در بازار توزیع می‌شوند.بنابر این اگر قرار باشد نظارتی بر آنها صورت بگیرد، باید از ابتدای سال در خصوص آن برنامه عملیاتی تعریف شده باشد.
فعالان بازار معتقدند در رابطه با تولید لوازم التحریر در داخل کشور دو نکته قابل بیان است؛ به این معنا که برند سازی در صنعت لوازم التحریر صورت نگرفته است و در خلا برندسازی داخلی، برندهای خارجی توانسته اند جایگاه مناسبی برای خودشان دست و پا کنند. علاوه بر این کمبود واحدهاي توليدي در بخش لوازم التحرير نشان مي‌دهد‌اين حوزه به شدت از كمبود سرمايه گذار رنج مي‌برد. این دو عامل سبب شده است تا در نهایت کالایی که به دست مصرف کننده ایرانی می رسد هم از نظر قیمت و هم از نظر کیفیت و مولفه‌های فرهنگی نارضایتی‌هایی را در پی داشته باشد.
بوی ماه مهر و سریال گرانی نوشت افزارها
برخی آمارها نشان می دهد امسال قیمت دفتر به نسبت سال گذشته از افزایش حدود 80 درصدی برخوردار بوده است، ضمن اینکه قیمت سایر نوشت افزار نیز به طور متوسط از 20 تا 60 درصد افزایش داشته؛ البته بخشی از این افزایش قیمت شاید مربوط به افزایش تقاضا هم هست. البته اگر پای درد و دل برخی از خریداران نوشت افزار بنشینید متوجه خواهید شد که تمام قیمتها در مناطق گوناگون نسبی است و در برخی مناطق قیمت لوازم التحریر نسبت به سال گذشته دو برابر شده است اما این تمام مشکل خریداران نوشت افزار در آستانه سال تحصیلی جدید نیست. موج گسترده استفاده از نمادهای غربی و شخصیتهایی که ساخته و پرداخته‌هالیوود هستند در سالهای اخیر همواره یکی از مهمترین دغدغه‌های مردم و مسوولان بوده است تا آنجا که پاس کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی را نیز به ماجرا باز کرده است.
"عباس قائد رحمت" عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی با انتقاد از ورود بی رویه کالهای چینی به بازار می گوید: در این خصوص متأسفانه در حال حاضر بعضی از لوازم تحریرهای وارد شده به بازار دارای برند خارجی و شکل و فرم بیگانه هستند و بازار داخلی را قبضه کرده اند.اکنون ما شاهد تبلیغات نامناسب و متغایر با فرهنگ درونی هستیم که به علت جذابیت ظاهری مورد توجه کودکان قرار گرفته اند و خانواده‌ها بدون توجه به بار فرهنگی این اجناس، آنها را خریداری می نمایند.
نماینده مردم دورود و ازنا در مجلس شورای اسلامی تصریح می کند: نظارت روی کیفیت لوازم التحریر باید به شکل جدی صورت گیرد اما از جانب مردم نیز توجه به این نکته ضروری است که لوازم التحریر کودکان خود را به گونه ای تهیه کنند که هم کیفیت لازم را داشته باشند و هم از نظر فرهنگی مناسب بوده و از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه نیز باشند. وزارت صنعت، معدن و تجارت به کمک اتحادیه‌ها و اصناف در ایام خاصی از سال از جمله آغاز سال تحصیلی اقدام به برگزاری نمایشگاه‌های فصلی و موقت می نماید که طی آن لوازم مورد نیاز مردم را تأمین می کنند.
این نماینده مردم در مجلس نهم شورای اسلامی می افزاید: این نمایشگاه‌ها در صورتی پسندیده خواهد بود که ضمن عدم آسیب به تولیدکنندگان داخلی از مصرف کننده نیز حمایت به عمل آورند و از دیگر سو عرضه از تولید به مصرف صورت گیرد و قیمت تمام شده کاهش یابد.باتوجه به اینکه لوازم التحریر از اجزای ضروری سبد کالای زندگی خانوارهاست، قیمت واقعی لوازم التحریر نباید دچار نوسان و تورم شود.
عباس قائد رحمت می افزاید: دولت معتقد به کنترل تورم باید با کمک وزارت صنعت، معدن و تجارت در زمینه تخلفات قیمت بازار لوازم التحریر ورود پیدا کرده و اگر در جایی سوء تدبیری مشاهده می کند، برطرف نماید تا در این فرصت باقیمانده تا آغاز سال تحصیلی جدید اصلاحات لازم را ترتیب اثر داده و به خانواده‌ها امنیت خاطر دهد.
با وجود سلطه کامل چینی‌ها بر بازار نوشت افزار و حتی اسباب بازی در ایران در دولت جدید طی یکی دو سال گذشته با ورود چند شرکت جدید به عرصه تولید نوشت افزار و حمایتهایی هر چند اندک از سوی دولت گامهایی کوچک اما امیدوار کننده برای تغییر شرایط و پر رنگ تر شدن نقش تولدیکنندگان داخلی در بازار نوشت افزار برداشته شده است.تشکیل مجمعی با عنوان مجمع نوشت‌افزار اسلامی - ایرانی یکی از این گام‌ها بود که در سال 92 تشکیل شد . سعید حسینی مدیر مجمع مراکز تولید و توزیع نوشت‌افزار اسلامی- ایرانی در خصوص فعالیت‌های انجام شده از سوی این مجمع می گوید: مجمع نوشت‌افزار محصول تجربه‌ای سال 92 بود که در آن سال 10 تولیدکننده تلاش کردند با تولید نوشت افزارهایی با مختصات ایرانی و اسلامی شرایط بازار را تغییر دهند که خوشبختانه توانستند قریب 7 میلیون دفتر تولید کنند و 5 درصد بازار را در حوزه دفتر به خود اختصاص دهند. با توجه به این نوع عملکرد، برای هم‌گرایی و استفاده از خرد جمعی در ابتدای سال 93 مجمع نوشت‌افزار اسلامی ایرانی راه‌اندازی شد.
محور فعالیت‌های نوشت‌افزار در سال 93 را می‌توان بر چند مبنا مورد بررسی قرار داد؛ که مورد نخست در زمینه طراحی تولیدات در این زمینه است. به عنوان نمونه، با تلاش این مجمع نرم‌افزار «ثنا و ثمین» در کنار تولیدات دفتر مشق ارائه شد. در کنار این موارد، چند طرح جدید نیز برای اولین‌بار روانه بازار نوشت‌افزار شد که از جمله این موارد می‌توان به مجموعه تیم ملی والیبال، کلاه قرمزی، پیامبران، پایتخت و ... اشاره کرد. حسینی یادآور می شود: در حوزه تولید که اصلی‌ترین حوزه کاری در این زمینه است و موفقیت چشمگیری هم داشتیم، بین 35 تا 40 مجموعه تولیدی وارد این حوزه شدند. ما افزایش 20 برند جدید داشتیم که از جمله این موارد می‌توان به مجموعه امین، کلک، پویا، هدهد، انار و ... اشاره کرد. اتفاق خوب در این حوزه این بود که برخی از این مجموعه‌ها از مجموعه‌های بازار بودند، یعنی امسال ما از خود بازار 30 مجموعه تولیدکننده داشتیم.
مدیرعامل مجمع نوشت‌افزار اسلامی ایرانی در پاسخ به این پرسش که نوشت‌افزار اسلامی ایرانی چه میزان از اقبال مخاطبان را در سال گذشته به خود اختصاص داده است، می گوید: ما در نوشت‌افزار آمار دقیقی نداریم، اما در دفتر تحریر توانستیم به صورت تخمینی 10 درصد خرید مخاطبان را به خود اختصاص دهیم. براساس گزارش و آمار نهادهای مختلف مانند وزارت آموزش و پرورش، وزرات صنعت معدن تجارت و ...، 150 میلیون جلد دفتر تحریر در سال 93 توزیع شده که اختصاص 10 درصد از این میزان، با توجه به فعالیت تنها دو سال در این حوزه به نوشت‌افزار اسلامی ایرانی، رقم قابل توجهی است، اما در حوزه‌های دیگر مانند کیف و... عدد چشمگیری نرسیده‌ایم. امسال نیز با جا افتادن بیش از پیش این محصولات در بازار و برگزاری نمایشگاه‌هایی به همین مناسبت در مناطق مختلف کشور پیش بینی می شود رشد بیشتری در مقایسه با سال قبل به دست بیاید.
حسینی با اشاره به برنامه‌های مجمع برای سال جدید، از شناسایی بازارهای جدید خبر می دهد و می گوید: ما برای سال جدید برنامه‌ریزی کرده‌ایم که بازارهای جدیدی را داشته باشیم. در سال 93 ما فقط توانستیم در بازار عراق کار کنیم و دفتر با طرح «مختار» را در آنجا توزیع کنیم که مخاطب خوبی هم داشت.
کلاه قرمزی در برابر اسپایدرمن
تولید دفترهایی با طرح‌های ایرانی و اسلامی در دو سال گذشته به صورتی ویژه در دستور کار برخی از تولیدکنندگان قرار گرفته است تا کم کم نمادهایی نظیر باب اسفنجی و بن تن و باربی و اسپایدرمن ... جای خود را به شخصیتهای ایرانی بدهند.
شرکت آزاده یکی از این تولید کننده‌ها است که امتیاز کپی رایت بسیاری از مجموعه‌های تلویزیونی موفق سالهای اخیر نظیر شکرستان و کلاه قرمزی را دریافت کرده است. هر چند به گفته مدیر شرکت «آزاده» درباره انحصار تولید نوشت‌افزار با تصاویر مجموعه کلاه قرمزی و شکرستان به این شرکت، می گوید : من ریسک کرده‌ام. هنوز هم حاضر نیستند عکس «ننه قمر» را جایگزین «باربی» کنند!
علی حدیدی، می گوید: متاسفانه واقعیت تلخی که وجود دارد اینکه از صفر تا ۱۰۰ محصولات در ایران تولید نمی‌شود و حتی مداد و دفتری که نقوش و طرح‌ها و شخصیتهای ایرانی چون طرح گبه و عروسک دارا و سارا و کلاه قرمزی و سر خاله هم نقش بسته، سفارشی است. یعنی چینی‌ها، تولیدکننده آن بوده‌‌‌اند و ما تنها شخصیتهای خودمان را بر آن تصویر کرده‌ایم. این تولید کننده با بیان اینکه حق انتشار تصاویر مربوط به شخصیتهای معروفی چون سنجد و مجموعه عروسک‌های کلاه قرمزی و شکرستان در انحصار شرکت «آزاده» است درباره روند خرید کپی رایت این محصولات می گوید: ما آبرو و اعتبار ۲۲ ساله خود را برای این کار هزینه کرده و مهم‌تر از آن حاضر شده‌ایم ریسک کنیم و همه کارها و طرح‌ها را کنار بگذاریم و تنها به انتشار شخصیتهای ایرانی بپردازیم. ما حق کپی رایت را هم به رسمیت شناخته‌ایم و کار باکیفیتی تولید کرده‌ایم. دوستان و همکاران ما ممکن است نسبت به این مساله واکنش نشان داده و گله‌مند باشند اما در ابتدای راه هیچ‌کدام حاضر نبودند عکس کلاه قرمزی و ننه قمر را جایگزین «کیتی» یا «اسپایدرمن» و «باب اسفنجی» کنند.
حدیدی، استفاده از نوشت‌افزار ایرانی را درگرو فرهنگسازی درست می داند: من نمی‌توانم به تنهایی فرهنگسازی کنم. اگر بچه‌ها سراغ دفترها و مدادها و کوله‌هایی می‌روند که عکس باربی و باب اسفنجی و میکی‌ماوس بر ان تصویر شده به خاطر این است که این شخصیت‌ها را می‌شناسند و با ان ارتباط برقرار کرده‌اند. به همین‌خاطر صدا و سیما، آموزش و پرورش و همه نهادهای مرتبط باید به کمک یکدیگر بیایند و حلقه‌های این زنجیر را کامل کنند. تا فیلم یا پویانمایی خوبی ساخته نشود و توزیع خوبی وجود نداشته باشد، کار منِ نوعی به نتیجه نمی‌رسد. درست است که ساخت مجموعه تلویزیونی و فیلم و پویانمایی در معرفی این شخصیت‌ها به بچه‌ها موثر بوده اما هنوز هم کلاه قرمزی نمی‌تواند با میکی ماوس یا شخصی۲های دیگر شرکت والت دیسنی رقابت کند. انها چند دهه است که در حال سرمایه‌گذاری در این زمینه هستند. اما ما تازه به این نتیجه رسیده‌ایم که چه باید بکنیم و تازه دریافته‌ایم بهتر است یک پیوست فرهنگی وجود داشته باشد.
حدیدی در ادامه بیان کرد: کشورهای پیشرفته مدت‌هاست به این نتیجه رسیده‌اند که اگر پویانمایی بر اساس شخصیت «باب اسفنجی» ساخته می‌شود باید لباس و نوشت‌افزار و دیگر محصولات مرتبط با ان نیز ساخته می‌شود و این به معرفی آن شخصیت کمک می‌کند ما تازه به این نتیجه رسیده‌ایم که پیوست فرهنگی ضروری است و اگر مجموعه شکرستان ساخته می‌شود خوب است دیگر محصولات مرتبط با آن هم تولید شود هم صرفه اقتصادی دارد هم به معرفی بیشتر ان شخصیت کمک می‌کند.
فعالیت این شرکتها در دو سال گذشته باعث شد تا توجه به این سمت بیشتر شود و ضرورت این امر احساس شود. بسیاری با توجه به هجمه شبکه‌های غربی، باور و امید نداشتند که این کار به سرانجام برسد، اما فعالیت‌های این چند سال نشان داد که اگر کار خوب با طرح ایرانی اسلامی وارد بازار کشور شود، از آن استقبال خواهد شد. خوشبختانه الآن به این مرحله رسیده‌ایم که خود تولیدکنندگان بازاری وارد شده‌اند و ۱۰۰ نمایشگاه نوشت‌افزار اسلامی‌ایرانی در کشور برپا شده است تا بیش از پیش مردم را با این نوشت افزارها که هم از نظر فرهنگی و هم از نظر کیفیت در شان خریداران ایرانی است آشنا شوند.
به اعتراف همه مسوولان در حوزه بسیار مهم و پرمخاطب نوشت افزار تا همین یکی دو سال پیش اساسا محصول قابل تکیه‌ای وجود نداشت که بخواهد مورد حمایت قرار گیرد. اما اکنون گروه‌های جوان تولید کننده نوشت‌افزارهای ایرانی اسلامی هرکدام برند معتبر و موفقی در این زمینه هستند و بلاخره پس از سه دهه کم کاری دستگاه‌ها و ضعف مدیران به یکی از مهمترین نیازهای فرهنگی جامعه پاسخ داده‌اند که مورد استقبال مردم قرار گرفته است. اما همین گروه‌ها با تولید 14 میلیون جلد دفتر و سهم 10 درصدی بازار، بیش از درجه بندی و نشان به حمایت برای افزایش تولید نیاز دارند.
شاید ذکر این نکته برای خوانندگان باور نکردنی باشد اما بر اساس آمار گمرگ حجم واردات دفترهایی که با انواع و اقسام نمادهای خارجی در بازار دیده می شوند صفر است، یعنی تمام دفاتر تحریر موجود در بازار تولید داخل است! جالب است بدانید
تمام آنچه به بازار می آید در چاپخانه‌های داخل کشور تولید می شود. منتها چون نظارتی در این خصوص نیست و کسی برای تولید دفتر نیاز به مجوز ندارد این باعث شده بازار کاملا به وضعیت روز نگاه کند و بحث محتوایی برایش مطرح نباشد. الان چاپ برگ‌های داخل دفتر را اسفند ماه انجام می دهند اما تولید کننده‌ها آنقدر به روز هستند که جلد دفترها را نزدیک به فصل فروش چاپ می کنند تا طرح‌هایشان را متناسب با خوراک روز چاپ کنند. همه آن هم متاثر از رسانه است. واقعیت این است که نبض طرح‌های بازار در شبکه‌های ماهواره ای و شبکه نمایش خانگی و تا حدی هم تلویزیون خودمان می زند. یعنی به صورت دقیق رصد و نگاه می کنند که چه سوژه و کارکاتر و انیمیشن‌هایی روی بورس و در حال پخش است. حتی بعضا نمونه جلدها را می برند در مدارس نشان می دهند و نظر دانش آموزان را می سنجند که کدام را چاپ کنند. هیچ حق و حقوقی هم به کسی پرداخت نمی کنند و حتی هزینه طراحی هم نمی دهند. گاهی فقط فایل را دانلود می کنند مستقیم به چاپ می سپارند. بر این اساس علاوه بر حمایت دولتی باید به نوعی بسیجی عمومی برای تغییر در سلیقه و شناسایی بیشتر نمادهای ایرانی و اسلامی رخ دهد تا از این پس خودمان با دست خودمان نسل دانش آموز را به ورطه ای نیندازیم که قهرمانان نسل خودش را به جای رستم و اسفندیار که از بین بن تن و اسپایدرمن و بت من و باربی انتخاب کند!
این روزها و همزمان با آغاز شهریور ماه کم کم صدای پای پاییز و بوی ماه مهر در کوچه و پس کوچه‌های شهر شنیده می شود . در همین راستا چند روز است نمایشگاه ایران نوشت، به همت مجمع نوشت افزار اسلامی ایرانی و همکاری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، از ساعت ۱۰ تا ۲۲ در مرکز آفرینش‌های ادبی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان واقع در خیابان حجاب در حال برگزاری است تا با نهادینه کردن فرهنگ استفاده از محصولات بومی و ایرانی و اسلامی کم کم راه بر سلطه چینی‌ها در بازار نوشت افزار ایرانی بسته شود و سالهای آینده سالهای غلبه فرهنگ و هنر ایرانی بر نمادهای غربی و شرقی در بازار نوشت افزار باشد. شاید اگر شما هم ضرورت این مساله را این روزها درک کرده اید بهتر است با سر زدن به نمایشگاه‌هایی این گونه مهرماهی ایرانی و بدون عطر و بوی چینی‌ها برای دانش آموزانتان رقم بزنید .. درست مثل ما بچه‌های دهه شصت و خاطره مدادهای شمشیرنشان و پاک کن‌های سه رنگ و دفترهای صد برگ !
هزینه هر دانش آموز برای مایحتاج مدرسه چقدر است؟
بررسیهای میدانی خبرگزاری مهر نشانگر این است که دفترچه‌های دولتی در فروشگاه‌های نیمه دولتی همچون سپه و شهروند و رفاه عرضه می شود که بر این اساس، قیمت هر دفترچه 80 برگ تنظیم بازاری 1100 تومان، دفترچه 60 برگ تنظیم بازاری 850 تومان و دفترچه 40 برگ دولتی نیز 570 تومان است.
در عین حال، هر دفترچه سیمی 80 برگ تنظیم بازاری به قیمت 1550 تومان عرضه می شود، این در حالی است که به لحاظ ظاهری این دفترچه‌ها چندان مورد پسند دانش آموزان نیستند و آنگونه که فروشندگان می گویند، چندان مورد استقبال خریداران قرار نمی گیرد؛ چراکه در کنار دفترچه‌های فانتزی که در فروشگاهها توزیع می شود، جذابیت ندارند.
بررسیهای میدانی از چندین مغازه و فروشگاه سطح شهر نشانگر این است که مغازه‌های سطح شهر از فروش کمتری نسبت به فروشگاهها برخوردار هستند و به همین دلیل، آنها نیز رو به فروش‌های فوق العاده آورده اند و اگرچه ممکن است که تنها فروشنده لوازم التحریر نباشند، اما تلاش دارند تا با نصب پارچه نوشته یا کاغذهایی قیمتها را در معرض دید عموم قرار دهند تا مردم تشویق شده و نسبت به قیمت‌های آنها آگاهی یابند.
هم اکنون قیمت هر دفترچه 60 برگ نیمه فانتزی 2300 تومان، 80 برگ نیمه فانتزی 3500 تومان و 100 برگ نیمه فانتزی 4500 تومان است. همچنین قیمت هر دفتر 200 برگ نیمه فانتزی نیز 6000 تومان است.
قیمت هر دفترچه 60 برگ فانتزی گلاسه 3000 تومان، 80 برگ فانتزی گلاسه 4000 تومان و 200 برگ سیمی مرغوب نیز 8000 هزار تومان است.
همچنین قیمت هر خودکار ایرانی 1000 تومان و هر خودکار خارجی 2000 تومان است؛ قیمت مداد اتود 3600 تومان، قیمت مداد 1000 تومان، قیمت پاک کن 600 تومان، قیمت دفترچه یادداشت فانتزی 1600 تومان است. قیمت هر برگه A4 نیز 50 تومان است. قیمت هر دفترچه فانتزی نقاشی نیز 3000 تومان و قیمت هر دفترچه زبان انگلیسی فانتزی نیز 3500 تومان است.
اگر به طور متوسط یک دانش آموز ایرانی به دو عدد خودکار، یک عدد مداد اتود، یک عدد پاک کن، یک دفترچه 200 برگ، دو دفترچه 100 برگ، یک دفترچه 80 برگ و دو دفترچه 60 برگ، یک دفترچه نقاشی، یک کیف با قیمت به طور متوسط 40 هزار تومانی، یک کفش به طور متوسط 30 هزار تومانی نیاز داشته باشد و یک روپوش مدرسه به قیمت متوسط 30 هزار تومانی نیز در کنار این مایحتاج باشد، یک دانش آموز ایرانی به طور متوسط به 133 هزار و 200 تومان هزینه نیاز دارد.
به عنوان نمونه در زمینه تولید خودکار تعداد تولیدکنندگان بسیار اندک بوده و در حوزه روان‌نویس نیز کاملا به واردات وابسته‌ایم. همچنین بیشتر واردات خودکار و روان‌نویس از چین و هند انجام می‌شود.
به اعتقاد کارشناسان نبود حمایتهای دولتی کافی و نامناسب بودن فضای کسب و کار در ایران باعث شده تا سود فعالیت در بخش واردات بیشتر از بخش تولید باشد و به همین دلیل بسیاری از سرمایه‌گذاران ترجیح می‌دهند به جای تولید وارد حوزه واردات لوازم‌التحریر شوند که هم دردسر کمتری دارد و هم سود آن بیشتر است.
90 درصد لوازم التحریر در انحصار چین!
علی اصغر زحمتکش یکی از فعالان بازار نوشت افزار است که سال گذشته مدیر اجرایی اولین نمایشگاه تخصصی لوازم‌التحریر و نوشت‌افزار و مهندسی بوده و در این خصوص می گوید: حمایت دولت از تولید لوازم التحریر در هشت سال گذشته به صدور مجوز برگزاری یک نمایشگاه خلاصه شده بود اما امیدواریم در دولت جدید این رویه تغییر کند. اکنون 90 درصد بازار نوشت افزار در دست واردکنندگان چینی است و ما فعلا توان رقابتی زیادی با آنها نداریم چون صنف لوازم التحریر صنف ضعیفی است.
به اعتراف زحمتکش، بازار لوازم التحریر در ایران در قبضه محصولات وارداتی است و به طور تقریبی جز دفتر و چند نوع خودکار بقیه اقلام کاملا وارد شده و به دست مصرف کننده داخلی می‌رسد. این فعال صنف لوازم و التحریر در ادامه به تعرفه‌های واردات محصولات لوازم التحریر اشاره می کند و می گوید: الان اجناس وارداتی فانتزی با تعرفه 35 درصد و اجناس فانتزی با تعرفه 25 تا 28 درصد به کشور وارد می‌شود و اکثر آنها نیز از مبدا چین به سوی ایران هدایت می‌شوند و در مقابل تولید کننده داخلی به دلیل هزینه بالایی که تولید محصولش در ایران دارد توان رقابتی زیادی با واردات ندارد به ویژه اینکه در سالهای اخیر واردکنندگان کمی تنوع و کیفیت محصولاتشان را نیز بالا برده‌اند تا آنجا که اکنون با باز شدن پای لوازم‌التحریر چینی به کشور فرهنگ و نمادهای بیگانه نیز دارد وارد کشور می شود تا علاوه بر خروج ارز از کشور در ارتباطی بی واسطه با نسل دانش آموز ما بر این سرمایه‌های آینده کشور تاثیر بگذارد.
بر همین اساس رئیس مجمع واردات با انتقاد از ورود لوازم التحریر چینی، بر ضرورت تولید با کیفیت برندهای داخلی تاکید می کند.
محمدحسین برخوردار با اشاره به نزدیک شدن به ایام بازگشایی مدارس می گوید: با توجه به ترکیب جمعیتی کشور، بازار لوازم التحریر ایران یک بازار بزرگ و پایدار است و تولیدکنندگان خارجی در خلاء ناشی از کمبود سرمایه گذاری داخلی، برای آن برنامه ریزی چند ساله انجام می دهند.
رئیس مجمع واردات با اشاره به جمعیت 16 میلیون نفری دانش آموزان و دانشجویان کشور می افزاید: بر اساس آمار سالهای اخیر، حدود 12 میلیون دانش آموز و 4 میلیون دانشجو در کشور وجود دارد که برای هر دانش آموز و دانشجو تقریبا حدود 3 کیلو گرم کاغذ در قالب دفتر و برگ A4تدارک می شود. همچنین به طور متوسط یک مداد، یک پاک کن، یک تراش و یک کیف نیز باید به آمار فوق اضافه شود.
وی در رابطه با استفاده از تصاویر شخصیتهای غربی بر روی لوازم التحریر وارداتی اظهار داشت: لوازم التحرير حامل نمادها و تصاويري از شخصيت‌هاي تاثير‌گذار فرهنگي است که همین نمادها را روی اسباب بازی‌ها هم مشاهده می شوند.
به گفته برخوردار، متاسفانه از لحاظ فرهنگی علی رغم اینکه این حوزه یک حوزه استراتژیک و سرنوشت ساز است و با روح و روان و تربیت نسل آینده ساز کشورمان ارتباط مستقیم دارد، ولی به نظر می رسد سیاستگذاران فرهنگی این حوزه را رها کرده اند.
به گفته برخوردار ناهنجاری‌های فرهنگی درج شده بر روی لوازم التحریرهای وارداتی بیش از آنکه به تامین کنندگان کالا اعم از تولید کنندگان و واردکنندگان قابل ارجاع باشد، به سیاستگذاران فرهنگی بر می گردد.
رئیس مجمع واردات با تاکید بر این نکته که واردات لوازم التحریر یک فرایند منبعث از تقاضای بازار است، تصریح می کند: به نظر من آنچه که در بحث لوازم التحریر بعنوان اولویت نخست اهمیت دارد فرهنگسازی است. واردکنندگان در مقام دوم قرار دارند. واردکنندگان، جنس مورد تقاضای بازار را تامین می کنند. بسیاری از این اقلام وارداتی توسط کشور چین تولید می شود؛ ولی سفارش گذار آن در واقع تقاضای بازار است. تقاضای بازار است که به تولیدکننده ایرانی یا خارجی جهت می دهد که تصویر کدام شخصیت کارتونی را روی کیف و دفتر چاپ کند.
برخوردار در رابطه با کیف‌های وارداتی نیز می گوید: تولید انواع کیف مدرسه فرایند پیچیده و دشواری نیست و در این بین تنوع، طراحی ظاهر و جلوه محصول اهمیت زیادی برای بچه‌ها دارد که متاسفانه در این زمینه تولیدکنندگان داخلی از رقبای خارجی عقب افتاده‌اند. کیف‌های مدرسه وارداتی معمولا در ماه دوم سال از تولیدکنندگان خارجی خریداری شده و در ماه‌های چهارم و پنجم وارد کشور شده و در ماه ششم در بازار توزیع می‌شوند.بنابر این اگر قرار باشد نظارتی بر آنها صورت بگیرد، باید از ابتدای سال در خصوص آن برنامه عملیاتی تعریف شده باشد.
فعالان بازار معتقدند در رابطه با تولید لوازم التحریر در داخل کشور دو نکته قابل بیان است؛ به این معنا که برند سازی در صنعت لوازم التحریر صورت نگرفته است و در خلا برندسازی داخلی، برندهای خارجی توانسته اند جایگاه مناسبی برای خودشان دست و پا کنند. علاوه بر این کمبود واحدهاي توليدي در بخش لوازم التحرير نشان مي‌دهد‌اين حوزه به شدت از كمبود سرمايه گذار رنج مي‌برد. این دو عامل سبب شده است تا در نهایت کالایی که به دست مصرف کننده ایرانی می رسد هم از نظر قیمت و هم از نظر کیفیت و مولفه‌های فرهنگی نارضایتی‌هایی را در پی داشته باشد.
بوی ماه مهر و سریال گرانی نوشت افزارها
برخی آمارها نشان می دهد امسال قیمت دفتر به نسبت سال گذشته از افزایش حدود 80 درصدی برخوردار بوده است، ضمن اینکه قیمت سایر نوشت افزار نیز به طور متوسط از 20 تا 60 درصد افزایش داشته؛ البته بخشی از این افزایش قیمت شاید مربوط به افزایش تقاضا هم هست. البته اگر پای درد و دل برخی از خریداران نوشت افزار بنشینید متوجه خواهید شد که تمام قیمتها در مناطق گوناگون نسبی است و در برخی مناطق قیمت لوازم التحریر نسبت به سال گذشته دو برابر شده است اما این تمام مشکل خریداران نوشت افزار در آستانه سال تحصیلی جدید نیست. موج گسترده استفاده از نمادهای غربی و شخصیتهایی که ساخته و پرداخته‌هالیوود هستند در سالهای اخیر همواره یکی از مهمترین دغدغه‌های مردم و مسوولان بوده است تا آنجا که پاس کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی را نیز به ماجرا باز کرده است.
"عباس قائد رحمت" عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی با انتقاد از ورود بی رویه کالهای چینی به بازار می گوید: در این خصوص متأسفانه در حال حاضر بعضی از لوازم تحریرهای وارد شده به بازار دارای برند خارجی و شکل و فرم بیگانه هستند و بازار داخلی را قبضه کرده اند.اکنون ما شاهد تبلیغات نامناسب و متغایر با فرهنگ درونی هستیم که به علت جذابیت ظاهری مورد توجه کودکان قرار گرفته اند و خانواده‌ها بدون توجه به بار فرهنگی این اجناس، آنها را خریداری می نمایند.
نماینده مردم دورود و ازنا در مجلس شورای اسلامی تصریح می کند: نظارت روی کیفیت لوازم التحریر باید به شکل جدی صورت گیرد اما از جانب مردم نیز توجه به این نکته ضروری است که لوازم التحریر کودکان خود را به گونه ای تهیه کنند که هم کیفیت لازم را داشته باشند و هم از نظر فرهنگی مناسب بوده و از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه نیز باشند. وزارت صنعت، معدن و تجارت به کمک اتحادیه‌ها و اصناف در ایام خاصی از سال از جمله آغاز سال تحصیلی اقدام به برگزاری نمایشگاه‌های فصلی و موقت می نماید که طی آن لوازم مورد نیاز مردم را تأمین می کنند.
این نماینده مردم در مجلس نهم شورای اسلامی می افزاید: این نمایشگاه‌ها در صورتی پسندیده خواهد بود که ضمن عدم آسیب به تولیدکنندگان داخلی از مصرف کننده نیز حمایت به عمل آورند و از دیگر سو عرضه از تولید به مصرف صورت گیرد و قیمت تمام شده کاهش یابد.باتوجه به اینکه لوازم التحریر از اجزای ضروری سبد کالای زندگی خانوارهاست، قیمت واقعی لوازم التحریر نباید دچار نوسان و تورم شود.
عباس قائد رحمت می افزاید: دولت معتقد به کنترل تورم باید با کمک وزارت صنعت، معدن و تجارت در زمینه تخلفات قیمت بازار لوازم التحریر ورود پیدا کرده و اگر در جایی سوء تدبیری مشاهده می کند، برطرف نماید تا در این فرصت باقیمانده تا آغاز سال تحصیلی جدید اصلاحات لازم را ترتیب اثر داده و به خانواده‌ها امنیت خاطر دهد.
با وجود سلطه کامل چینی‌ها بر بازار نوشت افزار و حتی اسباب بازی در ایران در دولت جدید طی یکی دو سال گذشته با ورود چند شرکت جدید به عرصه تولید نوشت افزار و حمایتهایی هر چند اندک از سوی دولت گامهایی کوچک اما امیدوار کننده برای تغییر شرایط و پر رنگ تر شدن نقش تولدیکنندگان داخلی در بازار نوشت افزار برداشته شده است.تشکیل مجمعی با عنوان مجمع نوشت‌افزار اسلامی - ایرانی یکی از این گام‌ها بود که در سال 92 تشکیل شد . سعید حسینی مدیر مجمع مراکز تولید و توزیع نوشت‌افزار اسلامی- ایرانی در خصوص فعالیت‌های انجام شده از سوی این مجمع می گوید: مجمع نوشت‌افزار محصول تجربه‌ای سال 92 بود که در آن سال 10 تولیدکننده تلاش کردند با تولید نوشت افزارهایی با مختصات ایرانی و اسلامی شرایط بازار را تغییر دهند که خوشبختانه توانستند قریب 7 میلیون دفتر تولید کنند و 5 درصد بازار را در حوزه دفتر به خود اختصاص دهند. با توجه به این نوع عملکرد، برای هم‌گرایی و استفاده از خرد جمعی در ابتدای سال 93 مجمع نوشت‌افزار اسلامی ایرانی راه‌اندازی شد.
محور فعالیت‌های نوشت‌افزار در سال 93 را می‌توان بر چند مبنا مورد بررسی قرار داد؛ که مورد نخست در زمینه طراحی تولیدات در این زمینه است. به عنوان نمونه، با تلاش این مجمع نرم‌افزار «ثنا و ثمین» در کنار تولیدات دفتر مشق ارائه شد. در کنار این موارد، چند طرح جدید نیز برای اولین‌بار روانه بازار نوشت‌افزار شد که از جمله این موارد می‌توان به مجموعه تیم ملی والیبال، کلاه قرمزی، پیامبران، پایتخت و ... اشاره کرد. حسینی یادآور می شود: در حوزه تولید که اصلی‌ترین حوزه کاری در این زمینه است و موفقیت چشمگیری هم داشتیم، بین 35 تا 40 مجموعه تولیدی وارد این حوزه شدند. ما افزایش 20 برند جدید داشتیم که از جمله این موارد می‌توان به مجموعه امین، کلک، پویا، هدهد، انار و ... اشاره کرد. اتفاق خوب در این حوزه این بود که برخی از این مجموعه‌ها از مجموعه‌های بازار بودند، یعنی امسال ما از خود بازار 30 مجموعه تولیدکننده داشتیم.
مدیرعامل مجمع نوشت‌افزار اسلامی ایرانی در پاسخ به این پرسش که نوشت‌افزار اسلامی ایرانی چه میزان از اقبال مخاطبان را در سال گذشته به خود اختصاص داده است، می گوید: ما در نوشت‌افزار آمار دقیقی نداریم، اما در دفتر تحریر توانستیم به صورت تخمینی 10 درصد خرید مخاطبان را به خود اختصاص دهیم. براساس گزارش و آمار نهادهای مختلف مانند وزارت آموزش و پرورش، وزرات صنعت معدن تجارت و ...، 150 میلیون جلد دفتر تحریر در سال 93 توزیع شده که اختصاص 10 درصد از این میزان، با توجه به فعالیت تنها دو سال در این حوزه به نوشت‌افزار اسلامی ایرانی، رقم قابل توجهی است، اما در حوزه‌های دیگر مانند کیف و... عدد چشمگیری نرسیده‌ایم. امسال نیز با جا افتادن بیش از پیش این محصولات در بازار و برگزاری نمایشگاه‌هایی به همین مناسبت در مناطق مختلف کشور پیش بینی می شود رشد بیشتری در مقایسه با سال قبل به دست بیاید.
حسینی با اشاره به برنامه‌های مجمع برای سال جدید، از شناسایی بازارهای جدید خبر می دهد و می گوید: ما برای سال جدید برنامه‌ریزی کرده‌ایم که بازارهای جدیدی را داشته باشیم. در سال 93 ما فقط توانستیم در بازار عراق کار کنیم و دفتر با طرح «مختار» را در آنجا توزیع کنیم که مخاطب خوبی هم داشت.
کلاه قرمزی در برابر اسپایدرمن
تولید دفترهایی با طرح‌های ایرانی و اسلامی در دو سال گذشته به صورتی ویژه در دستور کار برخی از تولیدکنندگان قرار گرفته است تا کم کم نمادهایی نظیر باب اسفنجی و بن تن و باربی و اسپایدرمن ... جای خود را به شخصیتهای ایرانی بدهند.
شرکت آزاده یکی از این تولید کننده‌ها است که امتیاز کپی رایت بسیاری از مجموعه‌های تلویزیونی موفق سالهای اخیر نظیر شکرستان و کلاه قرمزی را دریافت کرده است. هر چند به گفته مدیر شرکت «آزاده» درباره انحصار تولید نوشت‌افزار با تصاویر مجموعه کلاه قرمزی و شکرستان به این شرکت، می گوید : من ریسک کرده‌ام. هنوز هم حاضر نیستند عکس «ننه قمر» را جایگزین «باربی» کنند!
علی حدیدی، می گوید: متاسفانه واقعیت تلخی که وجود دارد اینکه از صفر تا ۱۰۰ محصولات در ایران تولید نمی‌شود و حتی مداد و دفتری که نقوش و طرح‌ها و شخصیتهای ایرانی چون طرح گبه و عروسک دارا و سارا و کلاه قرمزی و سر خاله هم نقش بسته، سفارشی است. یعنی چینی‌ها، تولیدکننده آن بوده‌‌‌اند و ما تنها شخصیتهای خودمان را بر آن تصویر کرده‌ایم. این تولید کننده با بیان اینکه حق انتشار تصاویر مربوط به شخصیتهای معروفی چون سنجد و مجموعه عروسک‌های کلاه قرمزی و شکرستان در انحصار شرکت «آزاده» است درباره روند خرید کپی رایت این محصولات می گوید: ما آبرو و اعتبار ۲۲ ساله خود را برای این کار هزینه کرده و مهم‌تر از آن حاضر شده‌ایم ریسک کنیم و همه کارها و طرح‌ها را کنار بگذاریم و تنها به انتشار شخصیتهای ایرانی بپردازیم. ما حق کپی رایت را هم به رسمیت شناخته‌ایم و کار باکیفیتی تولید کرده‌ایم. دوستان و همکاران ما ممکن است نسبت به این مساله واکنش نشان داده و گله‌مند باشند اما در ابتدای راه هیچ‌کدام حاضر نبودند عکس کلاه قرمزی و ننه قمر را جایگزین «کیتی» یا «اسپایدرمن» و «باب اسفنجی» کنند.
حدیدی، استفاده از نوشت‌افزار ایرانی را درگرو فرهنگسازی درست می داند: من نمی‌توانم به تنهایی فرهنگسازی کنم. اگر بچه‌ها سراغ دفترها و مدادها و کوله‌هایی می‌روند که عکس باربی و باب اسفنجی و میکی‌ماوس بر ان تصویر شده به خاطر این است که این شخصیت‌ها را می‌شناسند و با ان ارتباط برقرار کرده‌اند. به همین‌خاطر صدا و سیما، آموزش و پرورش و همه نهادهای مرتبط باید به کمک یکدیگر بیایند و حلقه‌های این زنجیر را کامل کنند. تا فیلم یا پویانمایی خوبی ساخته نشود و توزیع خوبی وجود نداشته باشد، کار منِ نوعی به نتیجه نمی‌رسد. درست است که ساخت مجموعه تلویزیونی و فیلم و پویانمایی در معرفی این شخصیت‌ها به بچه‌ها موثر بوده اما هنوز هم کلاه قرمزی نمی‌تواند با میکی ماوس یا شخصی۲های دیگر شرکت والت دیسنی رقابت کند. انها چند دهه است که در حال سرمایه‌گذاری در این زمینه هستند. اما ما تازه به این نتیجه رسیده‌ایم که چه باید بکنیم و تازه دریافته‌ایم بهتر است یک پیوست فرهنگی وجود داشته باشد.
حدیدی در ادامه بیان کرد: کشورهای پیشرفته مدت‌هاست به این نتیجه رسیده‌اند که اگر پویانمایی بر اساس شخصیت «باب اسفنجی» ساخته می‌شود باید لباس و نوشت‌افزار و دیگر محصولات مرتبط با ان نیز ساخته می‌شود و این به معرفی آن شخصیت کمک می‌کند ما تازه به این نتیجه رسیده‌ایم که پیوست فرهنگی ضروری است و اگر مجموعه شکرستان ساخته می‌شود خوب است دیگر محصولات مرتبط با آن هم تولید شود هم صرفه اقتصادی دارد هم به معرفی بیشتر ان شخصیت کمک می‌کند.
فعالیت این شرکتها در دو سال گذشته باعث شد تا توجه به این سمت بیشتر شود و ضرورت این امر احساس شود. بسیاری با توجه به هجمه شبکه‌های غربی، باور و امید نداشتند که این کار به سرانجام برسد، اما فعالیت‌های این چند سال نشان داد که اگر کار خوب با طرح ایرانی اسلامی وارد بازار کشور شود، از آن استقبال خواهد شد. خوشبختانه الآن به این مرحله رسیده‌ایم که خود تولیدکنندگان بازاری وارد شده‌اند و ۱۰۰ نمایشگاه نوشت‌افزار اسلامی‌ایرانی در کشور برپا شده است تا بیش از پیش مردم را با این نوشت افزارها که هم از نظر فرهنگی و هم از نظر کیفیت در شان خریداران ایرانی است آشنا شوند.
به اعتراف همه مسوولان در حوزه بسیار مهم و پرمخاطب نوشت افزار تا همین یکی دو سال پیش اساسا محصول قابل تکیه‌ای وجود نداشت که بخواهد مورد حمایت قرار گیرد. اما اکنون گروه‌های جوان تولید کننده نوشت‌افزارهای ایرانی اسلامی هرکدام برند معتبر و موفقی در این زمینه هستند و بلاخره پس از سه دهه کم کاری دستگاه‌ها و ضعف مدیران به یکی از مهمترین نیازهای فرهنگی جامعه پاسخ داده‌اند که مورد استقبال مردم قرار گرفته است. اما همین گروه‌ها با تولید 14 میلیون جلد دفتر و سهم 10 درصدی بازار، بیش از درجه بندی و نشان به حمایت برای افزایش تولید نیاز دارند.
شاید ذکر این نکته برای خوانندگان باور نکردنی باشد اما بر اساس آمار گمرگ حجم واردات دفترهایی که با انواع و اقسام نمادهای خارجی در بازار دیده می شوند صفر است، یعنی تمام دفاتر تحریر موجود در بازار تولید داخل است! جالب است بدانید
تمام آنچه به بازار می آید در چاپخانه‌های داخل کشور تولید می شود. منتها چون نظارتی در این خصوص نیست و کسی برای تولید دفتر نیاز به مجوز ندارد این باعث شده بازار کاملا به وضعیت روز نگاه کند و بحث محتوایی برایش مطرح نباشد. الان چاپ برگ‌های داخل دفتر را اسفند ماه انجام می دهند اما تولید کننده‌ها آنقدر به روز هستند که جلد دفترها را نزدیک به فصل فروش چاپ می کنند تا طرح‌هایشان را متناسب با خوراک روز چاپ کنند. همه آن هم متاثر از رسانه است. واقعیت این است که نبض طرح‌های بازار در شبکه‌های ماهواره ای و شبکه نمایش خانگی و تا حدی هم تلویزیون خودمان می زند. یعنی به صورت دقیق رصد و نگاه می کنند که چه سوژه و کارکاتر و انیمیشن‌هایی روی بورس و در حال پخش است. حتی بعضا نمونه جلدها را می برند در مدارس نشان می دهند و نظر دانش آموزان را می سنجند که کدام را چاپ کنند. هیچ حق و حقوقی هم به کسی پرداخت نمی کنند و حتی هزینه طراحی هم نمی دهند. گاهی فقط فایل را دانلود می کنند مستقیم به چاپ می سپارند. بر این اساس علاوه بر حمایت دولتی باید به نوعی بسیجی عمومی برای تغییر در سلیقه و شناسایی بیشتر نمادهای ایرانی و اسلامی رخ دهد تا از این پس خودمان با دست خودمان نسل دانش آموز را به ورطه ای نیندازیم که قهرمانان نسل خودش را به جای رستم و اسفندیار که از بین بن تن و اسپایدرمن و بت من و باربی انتخاب کند!
این روزها و همزمان با آغاز شهریور ماه کم کم صدای پای پاییز و بوی ماه مهر در کوچه و پس کوچه‌های شهر شنیده می شود . در همین راستا چند روز است نمایشگاه ایران نوشت، به همت مجمع نوشت افزار اسلامی ایرانی و همکاری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، از ساعت ۱۰ تا ۲۲ در مرکز آفرینش‌های ادبی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان واقع در خیابان حجاب در حال برگزاری است تا با نهادینه کردن فرهنگ استفاده از محصولات بومی و ایرانی و اسلامی کم کم راه بر سلطه چینی‌ها در بازار نوشت افزار ایرانی بسته شود و سالهای آینده سالهای غلبه فرهنگ و هنر ایرانی بر نمادهای غربی و شرقی در بازار نوشت افزار باشد. شاید اگر شما هم ضرورت این مساله را این روزها درک کرده اید بهتر است با سر زدن به نمایشگاه‌هایی این گونه مهرماهی ایرانی و بدون عطر و بوی چینی‌ها برای دانش آموزانتان رقم بزنید .. درست مثل ما بچه‌های دهه شصت و خاطره مدادهای شمشیرنشان و پاک کن‌های سه رنگ و دفترهای صد برگ !
هزینه هر دانش آموز برای مایحتاج مدرسه چقدر است؟
بررسیهای میدانی خبرگزاری مهر نشانگر این است که دفترچه‌های دولتی در فروشگاه‌های نیمه دولتی همچون سپه و شهروند و رفاه عرضه می شود که بر این اساس، قیمت هر دفترچه 80 برگ تنظیم بازاری 1100 تومان، دفترچه 60 برگ تنظیم بازاری 850 تومان و دفترچه 40 برگ دولتی نیز 570 تومان است.
در عین حال، هر دفترچه سیمی 80 برگ تنظیم بازاری به قیمت 1550 تومان عرضه می شود، این در حالی است که به لحاظ ظاهری این دفترچه‌ها چندان مورد پسند دانش آموزان نیستند و آنگونه که فروشندگان می گویند، چندان مورد استقبال خریداران قرار نمی گیرد؛ چراکه در کنار دفترچه‌های فانتزی که در فروشگاهها توزیع می شود، جذابیت ندارند.
بررسیهای میدانی از چندین مغازه و فروشگاه سطح شهر نشانگر این است که مغازه‌های سطح شهر از فروش کمتری نسبت به فروشگاهها برخوردار هستند و به همین دلیل، آنها نیز رو به فروش‌های فوق العاده آورده اند و اگرچه ممکن است که تنها فروشنده لوازم التحریر نباشند، اما تلاش دارند تا با نصب پارچه نوشته یا کاغذهایی قیمتها را در معرض دید عموم قرار دهند تا مردم تشویق شده و نسبت به قیمت‌های آنها آگاهی یابند.
هم اکنون قیمت هر دفترچه 60 برگ نیمه فانتزی 2300 تومان، 80 برگ نیمه فانتزی 3500 تومان و 100 برگ نیمه فانتزی 4500 تومان است. همچنین قیمت هر دفتر 200 برگ نیمه فانتزی نیز 6000 تومان است.
قیمت هر دفترچه 60 برگ فانتزی گلاسه 3000 تومان، 80 برگ فانتزی گلاسه 4000 تومان و 200 برگ سیمی مرغوب نیز 8000 هزار تومان است.
همچنین قیمت هر خودکار ایرانی 1000 تومان و هر خودکار خارجی 2000 تومان است؛ قیمت مداد اتود 3600 تومان، قیمت مداد 1000 تومان، قیمت پاک کن 600 تومان، قیمت دفترچه یادداشت فانتزی 1600 تومان است. قیمت هر برگه A4 نیز 50 تومان است. قیمت هر دفترچه فانتزی نقاشی نیز 3000 تومان و قیمت هر دفترچه زبان انگلیسی فانتزی نیز 3500 تومان است.
اگر به طور متوسط یک دانش آموز ایرانی به دو عدد خودکار، یک عدد مداد اتود، یک عدد پاک کن، یک دفترچه 200 برگ، دو دفترچه 100 برگ، یک دفترچه 80 برگ و دو دفترچه 60 برگ، یک دفترچه نقاشی، یک کیف با قیمت به طور متوسط 40 هزار تومانی، یک کفش به طور متوسط 30 هزار تومانی نیاز داشته باشد و یک روپوش مدرسه به قیمت متوسط 30 هزار تومانی نیز در کنار این مایحتاج باشد، یک دانش آموز ایرانی به طور متوسط به 133 هزار و 200 تومان هزینه نیاز دارد.
آخرین اخبار