شرط موفقیت سرمایه گذاری در صنایع نساجی

چادر مشكي و پارچه آن درايران بازار مصرفي بالايي داشته و البته يك كالاي تجاري نيز محسوب ميشود. بااين حال با وجود سالهاي طولاني تلاش براي توليداين محصول در داخل هنوز هم يك كارخانه متناسب با استانداردهاي جهاني دراين حوزه وجود ندارد. چادر مشكي با توجه به شرايط خاصي درايران دارد جداي از يك كالاي تجاري تبديل به يك مسئله اجتماعي نيز شده است و مجموعاين عوامل موجب شده تا در مجموعه وزارت صنعت، معدن و تجارت، كارگروهي براي آن تعريف و مشغول فعاليت شود. از طرف ديگر دستیابی به آمار دقیق مصرف، تولید، واردات نيز بسيار دشوار است، چراكه عمده واردات قاچاق بهصورت کالای همراه مسافر است و نمیتوان آمار دقیقی از آن داشت. چادر مشکی با یک پارچه دیگر تعرفه مشترک دارد، به این صورت که پارچه چادر مشکی ۱۰درصد و پارچه دیگر ۳۲درصد تعرفه گمرک را به خود اختصاص میدهند. در همین راستا افرادی پارچه دیگری را به اسم چادر مشکی وارد میکنند که بدین سبب آمار واردات چادر مشکی شفاف نیست. به نظر ميرسد بهتر باشد براي چادر مشكي تعرفهاي مستقل تعريف شود. همچنين بايد در خاطر داشت درحالحاضر آمار موجود برای واردات پارچه چادر مشکی از ۵۰ میلیونمتر تا ۱۵۰ میلیونمتر متغیر است و آمار دقیقی در این زمینه وجود ندارد. از طرف ديگر تجربه ناموفق تولید پارچه چادر مشکی که در داخل، به این مسئله بازمیگردد که پارچههاي چادری که در کشور تولید میشود، رنگدانههای مناسبی نداشته و رنگ خود را بهتدریج از دست میدهد. بااين حال اگر قرار باشد پلیاستر و مواد اولیه از جای دیگری تامین شود، تولید آن به صرفه نخواهد بود. هرچند تولید چادر مشکی جزو اولویتهای سرمایهگذاری هرساله وزارت صنعت، معدن و تجارت است، اما اعلام این مسئله از سوی دولت کافی نیست و این وزارتخانه باید علاوه بر حمایت، تمام مطالبات موردنیاز و طرحها و مطالعه بازار را نیز برعهده گیرد. در عمل به نظر ميرسد وزارت صنعت، معدن و تجارت با اعمال فيلترهايي بايد توان سرمایهگذار را مورد ارزیابی قرار دهد و سرمایهگذارانی که در حوزه نساجی دارای پیشینه مناسب هستند از سوی وزارتخانه ترغیب به سرمایهگذاری شوند. برای بهبود وضعیت در حوزه صنایع نساجی لازم است هرسال این صنعت اولویتهای سرمایهگذاری خود را اعلام کرده و در کنار آن، مطالعه بازار را نیز انجام دهد. همچنین معرفی طرح و ظرفیت آن و اعلام حجم سرمایهگذاری بهصورت ریالی و ارزی از ضروریات است در این شرایط میتوان از سرمایهگذار دعوت کرد تا در صورت تمایل، اقدام به سرمایهگذاری کند. بنابراین تنها اعلام علاقهمندی از سوی سرمایهگذار برای حمایت وزارت صنعت، معدن و تجارت از آن طرح کافی نیست. به عقیده من دفتر نساجی وزارتخانه باید یک قدم جلوتر حرکت کرده و پس از فراخوان عمومی خود، سرمایهگذار اصلح را انتخاب کند، زیرا دفتر نساجی سرمایهگذاران و کارآفرینان صنعت نساجی را به خوبی میشناسد. همچنین میتوان با تشویق سرمایهگذاران نمونه صنعت نساجی، زمینه ورود آنها را به این بخش فراهم کرد. در کنار در اختیار داشتن ماشینآلات، فناوری، تسهیلات و...، اگر سرمایهگذار، تجربه موفقی در صنعت نساجی نداشته باشد، تضمین آن از بین رفته و از احتمال موفقیت او کاسته میشود. درحالحاضر چند طرح بزرگ با هزینههای بالای ارزی بهدلیل اینکه سرمایهگذار به درستی انتخاب نشده است، نیمهتمام مانده یا به اتمام رسیده اما فعالیتی ندارد و تعطیل شده که این امر سبب تجربه منفی در صنعت نساجی شده است.
* مهدي سعادتمند -  كارشناس صنعت نساجي