سيستم اقتصادي جهان دايم درحال تحول است. بنابر اين آنچه تا ديروز اهميت چنداني نداشت امروز از اهميت ويژه اي برخوردار خواهد شد. يکي از اين موارد فروشگاههاي زنجيره اي است. اين فروشگاهها بهاندازه اي تنوع در ارايه محصول دارد که ميتواند براي هر سليقه با هر توان مالي کالا ارايه کند. همين امر باعث شده تا استقبال از اين فروشگاهها افزايش روز افزون داشته باشد و همين استقبال به ذائقه خرده فروشان خوش نيامده و باعث شده تا واکنشهاي شديدي نسبت به اين امر نشان دهند. در اين رابطه رئيس اتاق اصناف اشنويه گفت: ايجاد فروشگاههاي زنجيره اي موجب شده تا بسياري از کسبه از عهده ي پرداخت هزينههاي خود بر نيايند و پروانههاي کسب خود را باطل کنند. رئوف سلطاني از ايجاد فروشگاههاي زنجيره اي با اعمال تخفيفهاي سنگين در شهرستانهاي کوچک ابراز نگراني کرد و گفت: ايجاد فروشگاههاي زنجيره اي در شهرستانها به اصناف آسيب وارد ميکند. وي افزود: فروشگاههاي زنجيره اي با اعمال تخفيفات سنگين موجب شدند تا مشتريان مغازهها و سوپرمارکتها جذب آنها شوند. رئيس اتاق اصناف اشنويه به اين نکته اشاره کرد که فروشگاههاي زنجيره اي با در دست داشتن کپي پروانه کسب خود از تهران، اقدام به ايجاد واحد در شهرستانهاي کوچک ميکنند. وي از شکوائيه و طومار ۵۰۰ تن از اعضاي اتحاديه خوار و بار فروشان اشنويه در اعتراض به ايجاد فروشگاههاي زنجيره اي در شهرستانهاي کوچک خبر داد و گفت: ايجاد فروشگاههاي زنجيره اي يکي از عوامل تشديد رکود اقتصادي صنوف در شهرستانها است و در صورت جمع آوري فروشگاههاي زنجيره اي، وضعيت کسب و کار در شهرستانها به رونق نزديک ميشود.
از سوي ديگر رئيس اتاق اصناف شهرضا به راهاندازي فروشگاههاي زنجيره اي در شهرستانهاي کوچک اشاره کرد و افزود: راهاندازي فروشگاههاي زنجيره اي در شهرستانهاي کوچک موجب شد تا خرده فروشان در شعاع ۶۰۰ متري از کار بيفتند. ابراهيم سبزواري ضمن اشاره به تداوم رکود اقتصادي در سال جاري ادامه داد: در کنار رکود حاکم بر اقتصاد کشور، فعاليت فروشگاههاي زنجيره اي در شهرستانهاي کوچک فعاليت برخي کسبه را راکد کرده است.
اما يک پژوهشگر موسسه مطالعات و پژوهشهاي بازرگاني معتقد است: امروز فروشگاههاي زنجيره اي از نظر اقتصادي قدرت بالايي دارند و در کاهش ميزان تورم ميتوانند نقش آفريني کنند ، آنگونه که دولت آمريکا نيز از فعاليت آنها تاثير پذير است .ميلاد نوراله زاده گفت : امروز فروشگاههاي زنجيره اي فلسفه خود را کاهش قيمتها براي جذب مشتريان بيشتر دنبال ميکنند.
اين کارشناس طراحي سيستمهاي شناسايي و رديابي خودکار افزود: برخي از اينگونه فروشگاهها قيمت کالاها را نه فقط براي سود خود، بلکه براي رضايت بيشتر مصرف کننده کاهش ميدهند و از سوي ديگر تامين کنندگان را شريک تجاري خود ميدانند و با اين روش موفق به کاهش هزينهها ميشوند.نوراله زاده افزود: تامين کنندگان کالا خود را در منافع حاصل از کاهش هزينه تمام شده بواسطه بهبود و صرفههاي ايجاد شده سهيم ميکنند تا آنها را تشويق نمايند .
وي يادآور شد :طبق اصلي که به قاعده يک سوم معروف است، يک فروشگاه زنجيره اي يک سوم هزينه ايجاد شده را به صورت کاهش قيمت به مشتري، يک سوم را به عنوان سود به تامين کننده و بخش ديگر آنرا به عنوان سود به خود اختصاص ميدهد. پژوهشگر مزبور اضافه کرد: ممکن است يک فروشگاه زنجيره اي از يک سوم سهم خود نيز چشم پوشي کند که اين امر در جهت جلب و جذب مشتري صورت ميگيرد.
وي گفت :يک فروشگاه زنجيره اي ممکن است با شرکتهاي حمل ونقل طرف قرارداد خود نيز، براي کاهش هزينهها همکاري کند، بگونه اي که با برنامه ريزي دقيق، فضاي خالي وسايل نقليه خود را به ديگر مشتريان همان شرکت حمل ونقل تخصيص دهد.نوراله زاده خاطرنشان ساخت : يک فروشگاه زنجيره اي قادر است بر اساس قانون ضدانحصار ، بيش از ۴۰ درصد خريد خود را از يک تامين کننده انجام ندهد.وي يادآور شد : بر اساس قاعده اي که در برخي فروشگاههاي زنجيره اي حاکم است ، به ازاي هر ۶۰ تا ۸۰ نفر مشتري يک نفر از کارکنان در فروشگاه در نظر گرفته ميشود تا تعامل صميمانه اي با آنها داشته باشد.
اما يداله صادقي رييس مرکز امور اصناف و بازرگانان گفت: با توجه به رويکرد جديد وزارت متبوع براي توسعه فروشگاههاي زنجيره اي بزرگ با استفاده از توان بخش خصوصي و همچنين برگزاري فروشهاي فوق العاده در مناسبتهاي مختلف و تعديل و تنظيم مؤلفههاي کلان اقتصادي کشور از جمله کنترل نرخ رشد تورم، سياستهاي انضباط پولي و مالي و … روز به روز استفاده از نمايشگاههاي عرضه مستقيم کالا کمتر ميشود ليکن در هر زمان و مکان که لازم باشد سازمانهاي استاني اختيارات کافي براي تنظيم بازار از اين طريق را دارند.
رييس مرکز امور اصناف و بازرگانان با تاکيد بر اينکه گزارشي از ورشکستگي فروشگاههاي زنجيره اي به دست ما نرسيدهاما در هر مورد بايد علت بررسي شود گفت: اقبال از ايجاد فروشگاههاي مذکور هم از ناحيه سرمايه گذاران و هم از ناحيه مصرف کنندگان مناسب بوده ضمن اينکه فروشگاههاي مذکور هم در فضاي کسب و کار کشور با محاسبات خودشان وارد ميشوند.صادقي در خصوص اينکه چرا برنامه مدوني براي فروشهاي فوق العاده در کشور وجود ندارد گفت: اين برنامه وجود دارد ، در قانون نظام صنفي فروش فوق العاده پيش بيني شده و همه ساله در مناسبتهاي مختلف اصناف و فروشگاههاي زنجيره اي بزرگ مبادرت به فروشهاي فوق العاده ميکنند.