فاز جديد افزايش توان قطعه‌سازان داخلي

به گزارش تجارت آنلاين، به عقیده بسیاری از کارشناسان صنعت خودرو و قطعه‌سازی، قراردادهای جوینت ونچر در صنعت خودروسازی کشور، راه حل مناسبی برای به روزشدن تکنولوژی تولید خودرو است. سرمایه‌گذاری به صورت جوینت ونچر، باعث می‌شود شرکت‌های خارجی فناوری را وارد کشور کنند و با دقت بیشتری به تولید خودرو بپردازند. بنابراین به نظر می‌رسد در این قراردادها نوع مشارکت از اهمیت بالایی برخوردار است. 

از جمله قراردادهایی که تحقیقات لازم درخصوص آن انجام نشده، می‌توان به قراردادهای مشارکت انتفاعی موسوم به جوینت ونچر (Joint Venture) اشاره كرد. جوینت ونچر یا مشارکت انتفاعی، یک واحد تجاری مشترک است که توسط دو یا چند مشارکت‌کننده برای هدف مشخص تجاری، مالی، یا فنی ایجاد می‌شود. به‌عبارتی به اجتماع دو یا چند واحد کسب و کار یا اشخاص با یکدیگر، برای انجام امور تجاری به منظور کسب سود و منفعت، «مشارکت انتفاعی» گفته می‌شود. جوینت ونچر در معنای عام، شامل هرگونه مشارکت و همکاری بین دو شرکت است، چه هویت جدیدی در حین آن شکل بگیرد و چه نگیرد. جوینت ونچر در معنای خاص زمانی شکل می‌گیرد که دو شرکت گردهم آمده و توافق می‌کنند تا در قالب یک هویت جدید، فعالیت تجاری مشخص و مشترکی را پایه‌گذاری کنند. این نوع مشارکت، ممکن است در قلمرو داخلی یک کشور یا استان به وجود آید، همچنین ایجاد مشارکت انتفاعی برای همکاری مشترک در عرصه بین‌المللی بسیار مفید است. عاملی که مشارکت انتفاعی را بین‌المللی می‌سازد، ترکیب شرکایی با تابعیت متفاوت بوده و مکانی که تجارت یا کسب و کار مورد توافق، در آن به فعالیت می‌رسد ملاک عمل نيست.

مهمترین انگیزه برای تشکیل جوینت ونچر موضوعات اقتصادی، سیاسی و حقوقی است. در موردانگیزه‌های اقتصادی استفاده از تکنیک جوینت ونچر می‌توان به مواردی همچون توسعه یافتگی کشورها، عدم داشتن سرمایه لازم در کشورهای در حال توسعه، نیاز به تکنولوژی نوین و توانمندی‌های فنی برخی از شرکت‌ها و متخصصان، وجود منابع طبیعی و نیروی کار ارزان در کشورهای جهان سوم یا درحال توسعه، اشاره کرد. ایران در قانون تشویق سرمایه‌گذاری خارجی، بدون استفاده از عنوان جوینت ونچر از عنوان سرمایه‌گذاری به طریق مشارکت بهره برده است. از مهمترین وی‍ژگی‌های جوینت ونچر این است که همواره براساس یک قرارداد استوار است و برای یک فعالیت خاص و مشخص تشکیل می‌شود. همچنین در چارچوب یک "جوینت ونچر" طرفین با همکاری یکدیگر فعالیت خاصی را پیش می‌برند. در واقع دخالت فعال طرفین در اداره "جوینت ونچر" و کنترل مشترک سیستم از وجوه ممیزه آن است. در جوینت ونچر اصل شراکت (شراکت در نفع و ضرر) اهمیت دارد. در یک "جوینت ونچر" روابط طرفین بیش از هر چیز بر مبنای قرارداد فیمابین استوار می‌شود؛ اما این بدان معنی نیست که «جوینت ونچرها» در هیچ قالب حقوقی خاصی قرار نمی‌گیرند.

در اين ارتباط رئیس انجمن قطعه‌سازان از تشکیل اولین جوینت ونچر قطعه‌سازی در داخل کشور خبر داد و گفت: به زودی اولین جوینت ونچر قطعه‌سازی میان قطعه‌سازان داخلی ایجاد می‌شود. رضا رضایی در گفتگو با خبر خودرو با اشاره به مزیت ایجاد جوینت ونچر میان قطعه‌سازان داخلی اظهار داشت: با تشکیل اینگونه جوینت ونچرها قطعا توان فنی و مهندسی و اقتصادی شرکت‌های داخلی افزایش خواهد یافت ضمن اینکه در این راستا هزینه تولید رقابتی و شاهد کاهش هزینه سربار در تولید در این بخش از صنعت خواهیم یود. وی با اشاره به لزوم تشکیل تیم‌های مشترک میان قطعه‌سازان در راستای همکاری‌های جدید خودرویی افزود : برای تشکیل تیم‌های مشترک نیاز است تا فعالان این عرصه به خصوص انجمن قطعه‌سازان نسبت به فرهنگ‌سازی در این زمینه  اقدام کنند و الا بیم آن می‌رود که در جریان همکاری‌های جدید ، قطعه‌سازان خرد حذف شوند. وی با توجه به خواست قطعه‌سازان از همکاری‌های اخیر خودروسازان با شرکت‌های خارجی گفت: البته تمامی قطعه‌سازان داخلی خواستار سهمی از قراردادهای جدید هستند اما مسلما هر قطعه‌سازی با هر میزان توانایی نمی‌توانند به‌طور مستقیم وارد عمل شود.

این فعال در صنعت قطعه‌سازی کشور همچنین به تاثیر همکاری‌ها بر افزایش توان قطعه‌سازان داخلی و کاهش عرضه قطعات بی‌کیفیت به کشور پرداخت و اظهار داشت: البته توان فنی و مهندسی خوبی در قطعه‌سازان داخلی وجود دارد اما باید این توان روز به روز تقویت شود و این مسلما با همکاری‌های اخیر  محقق خواهد شد ضمن اینکه عوامل بازدارنده در عرضه قطعات بی‌کیفیت غالبا عوامل محیطی است که مسلما با حمایت دولت می‌توان مانع از عرضه آنها گردید. رضایی در ادامه دستیابی به افزایش توان فنی و مهندسی در قطعه‌سازان را نیازمند توسعه و تقویت سرمایه‌گذاری در این بخش دانست و  اظهار داشت: برای تحقق اهداف موجود در همکاری‌ها و دستیابی به 80 درصد داخلی‌سازی در تولید ضمن همزمان افزایش توان فنی و مهندسی قطعه‌سازان داخلی باید موانع موجود رفع و سرمایه‌گذاری در صنعت قطعه‌سازی افزایش یابد.

در همين حال عضو هیات مدیره انجمن قطعه‌سازان می‌گوید قطعه‌سازان داخلی از توانایی کافی برای همکاری با شرکت‌های خارجی برخوردارند نشان درست این حرکت در همکاری قطعه‌سازان با رنو در تولید تندر 90 است که بخش زیادی از قطعات این خودرو در داخل تولید گردید. محمدرضا نجفی‌منش ادامه داد: تولید بخش مهمی از قطعات توسط قطعه‌سازان داخلی در همکاری با رنو نشان از توانمندی بالای قطعه‌سازان داخلی است. وی تصریح کرد: هر روز این توانمندی در قطعه‌سازان داخلی بیشتر می‌شود اما ارائه این توانمندی‌ها مستلزم اجازه حضور و همکاری با شرکای خارجی است. عضو هيات مديره انجمن قطعه‌سازان تاکید کرد: البته شرکت‌های خارجی نیز برای شراکت با قطعه‌سازان ایرانی انگیزه دارند و نشانه بارز آن، هدف رنو و پژو برای داخلی‌سازی 80 درصدی و حتی بیشتر در صنعت خودرو ایران است. نجفي‌منش در ادامه درخصوص مزیت ایجاد جوینت  ونچر میان قطعه‌سازان در راستای همکاری‌های جدید اظهار داشت: هم‌اکنون قطعه‌سازان بسیاری با شرکت‌های خارجی جوینت هستند و خوشبختانه در این جریان انتقال دانش فنی نیز صورت می‌گیرد؛ هرچند در زمان تحریم‌ها برخی از همکاری‌های مشترک کمرنگ گردید اما امروز بسیاری به دنبال همکاری مجدد با قطعه‌سازان داخلی هستند. وی تاکید کرد: جوینت ونچر منافع شرکت‌های خارجی را نیز لحاظ می‌کند و از همین رو آنها برای حفظ منافع خود نیز که شده، دانش فنی‌شان را به صنعت قطعه ما منتقل خواهند کرد. نجفي‌منش در پايان اظهار داشت: جوینت ونچر و همکاری مشترک از استراتژی صنعت قطعه‌سازی از سال 80 بوده، البته این مساله تاکنون موجب شده تا در 50 قطعه جوینت ونچر و همکاری مشترک با شرکت‌های خارجی ایجاد شود.