به گزارش روزنامه تجارت به نقل از روابط عمومی بیمه معلم، متن گفت و گوی آقای محمد ابراهیم تحسیری به این شرح است.
بازار بیمه در ایران را از دیدگاه رقابت چگونه ارزیابی می کنید؟
میتوان اولین گام در راستای ایجاد فضای رقابتی در بازار بیمه را، تصویب قانون تاسيس موسسات بيمه غيردولتي توسط مجلس شورای اسلامی در شهریور ماه ۱۳۸۰ برشمرد. در اوائل دهه ۸۰ با ورود شرکتهای بیمه خصوصی شرایط گذار به بازار رقابتی در صنعت بیمه کشور فراهم شد، لیکن به دلایل مختلفی از جمله عدم بلوغ صنعت بیمه کشور، وضع تحریمهای مختلف و عدم ارتباط با شرکتهای بینالمللی، پس از گذشت سالیان، شرکتهای خصوصی کماکان در مرحله گذار هستند.
امید است با توجه به رفع تحریمهای بیمهای و برقراری ارتباط با شرکتهای بینالمللی، شرایط مطلوبی برای به بلوغ رسیدن شرکتهای بیمهای مهیا شود.
فضای کسب و کار در صنعت بیمه ایران از دیدگاه شما چگونه است و مهمترین موانع و محدودیت ها در این زمینه کدامند؟
آغاز كاهش تدريجي اتكایي اجباري، پيادهسازی نظارت بر توانگري مالي شرکتهای بيمه و حذف نظام نظارت تعرفهاي از شاخصترين اصلاحات ساختاري در صنعت بيمه كشور طي سالهاي اخير است. عليرغم پيشرفتهاي ساختاري مذكور كه موانع مهمي را از مسیر رشد و توسعه بيمههاي بازرگاني برداشته، صنعت بيمه كشور همچنان با موانع و چالشهاي مهمي روبرو است.
از جمله این موانع و محدودیتها، میتوان به پایین بودن سطح فرهنگ بیمه در جامعه، عدم توسعه نيروي انساني متخصص، وجود شرکتهای خصوصی نوپا، عدم تسلط کافی سهامداران بخش خصوصی به امور شرکتداری در صنعت بیمه، عدم تعادل ميان بيمههاي زندگي و غيرزندگي و عدم تعادل ميان بيمههاي اجباري و غير اجباري اشاره کرد.
آیا بازار بیمه در ایران را بازاری آزاد ارزیابی می کنید؟
با توجه به شرایط خاص رشتههای شخص ثالث و درمان و به دلیل نقشی که دولت در این رشتهها برای خود در نظر گرفته است، بیمه مرکزی آزادسازی تعرفهها برای سایر رشتهها را در دستور کار خود قرار داد. لیکن به دلیل نبود تخصص و دانش کافی در زمینه محاسبه نرخهای فنی در شرکتهای بیمه (اکچوئری)، شرکتهای بیمه، امکان ایفای مناسب تعهدات خود را ندارند.
همچنین عدم ارتباط با بازار بینالملل نیز عامل بازدارندهای در ایجاد بازار آزاد در صنعت بیمه کشور شده است. لذا نمیتوان بازار بیمه در ایران را بازاری کاملا آزاد تلقی نمود.
تنوع محصولات بیمه ای در بازار بیمه ایران در چه وضعیتی قرار دارد؟ نوآوری در بازار بیمه ایران چه جایگاهی دارد؟
از زمان گشایش فضای رقابتی در صنعت بیمه و آزادسازی تعرفه ها تا کنون، شرکتهای بیمه مبنای رقابت را در ارائه نرخ پایینتر نسبت به رقبا بنا نمودهاند و از مهمترین جنبههای رقابتی صنعت بیمه از جمله کیفیت مطلوب خدمات و ارائه پوششهای بیمهای مورد نیاز اقشار مختلف جامعه غفلت نمودهاند.
با توجه به تنوع کم محصولات بیمهای در بازار ایران و وجود امکانات مناسب در کشور، ایجاد رشتههای جدید بیمهای (بین رشتهای)، از مهمترین اقدمات موثر در افزایش ضریب نفوذ بیمه در کشور است. بنابراین شرکتهای بیمه برای شناساندن رشتههای جدید بیمهای و ربودن گوی سبقت از یکدیگر باید تلاشی مضاعف داشته باشند که این امر خواه ناخواه به توسعه صنعت بیمه خواهد انجامید.
میزان رقابت پذیری شرکت های بیمه ایرانی را در چه حدی ارزیابی می کنید؟
از مهمترین چالشهای صنعت بیمه در شرایط کنونی میتوان به شبه انحصاری بودن نسبی ساختار بازار بیمه در کشور، رقابت شرکتهای دولتی و شبه دولتی با شرکتهای خصوصی، عدم شفافیت مالی شرکتها و عدم رعایت اصول حاکمیت شرکتی اشاره نمود.
علاوه بر چالشهای فوق، حضور شرکتهای هولدینگی بزرگ در بازار بیمه و به دنبال آن، رواج خودبیمه گری، بر عدم رقابتپذیری صنعت بیمه افزوده است. وجود چنین شرایطی در بازار که سهم عمدهای از بازار در اختیار تعداد محدودی بنگاه اقتصادی قرار گیرد به عنوان تمرکز در بازار شناخته شده و در سایر نظامهای اقتصادی این بازار، غیررقابتی تلقی می شود.
بازار بیمه ایران علاوه بر نهادهای موجود به کدام نهادها نیاز دارد و خلاء وجود دارد؟
در ارتباط با نظارت بر صنعت بيمه با هدف حفظ سلامت بازار، حمايت از حقوق بيمهشدگان و رشد و توسعه صنعت و نهايتاً كمك به توسعه اقتصادي كشور موارد زير قابل تأكيد است:
توسعه نهادهاي حرفهاي مستقل از قبيل نهاد اكچوئري، نهاد بررسي برنامههاي كسب و كار تأسيس شركت بيمه و نهاد حسابرسي شركتهاي بيمه
استقرار حاكميت شركتي در شرکتهای بيمه از قبيل حسابرسي داخلي به منظور حفظ حقوق سهامداران
توسعه نهادهای رتبهبندی و درجهبندي شركتهاي بيمه، نمايندگان و كارگزاران
تشکیل موسسات تخصصی تعیین و ارزیابی خسارت مورد اعتماد بیمهگران و بیمهگزاران
در مجموع ارزیابی شما از وضعیت بازار بیمه ایران در آینده دور و نزدیک در خصوص آزادی و رقابت، فضای کسب و کار، نوآوری و تنوع محصولات بیمه ای و نهادهای فعال چگونه است؟
با توجه به رفع تحریمها از یک سو و بلوغ صنعت بیمه از سوی دیگر، انتظار میرود صنعت بیمه در مسیر رشد و تعالی گام بردارد. رعایت اصول حاکمیت شرکتی، شفافیت مالی و استقرار سيستم ارزيابي ريسك در شركتهاي بيمه با هدف تعيين نرخهاي فني حق بيمه به منظور استقرار رقابت سالم در بازار بيمه و كنترل قيمتگذاريهاي تهاجمي باعث بهبود فضای کسب و کار صنعت بیمه میشود.
همچنین تسهیل فرایند تدوین و تعریف محصولات و طرحهای بیمهای، موجب نفوذ بیمه در بازارهای بکر میشود. از سوی دیگر با تغییر شيوه نظارتي بيمه مركزي، از وضعيت انفعالي به وضعيت فعال و توجه خاص بیمه مرکزی به توانگری مالی شرکتها، نظارت از حالت بازرسي به رويكرد هدايتي و اصلاحي با مشخصه تخصصي و فني تبديل شده است.
در راستای بهبود فضای کسب و کار و رقابتی شدن بازار بیمه چه توصیه هایی برای ارتقای همکاری های بین الملل در حوزه های اتکایی و تبادل خدمات بیمه ای دارید؟
به منظور تعاملات سازنده و مثبت با شرکتهای بینالمللی، نیاز به پیشنیازهای مهمی از جمله موارد زیر است:
پایبندی شرکتهای بیمه به اصول نرخدهی مبتنی بر محاسبه و ارزیابی ریسک
شفافیت مالی در تدوین صورتهای مالی شرکتهای بیمه
تسهیل ورود شرکتهای خارجی به منظور سرمایهگذاری و سهامداری در داخل کشور
زمینهسازی به منظور قبول اتکایی از خارج و ایجاد رابطه دو سویه میان واگذاری و قبول اتکایی