طرح جامع سرزمینی بالاترین سند توسعه کشور

به گزارش پایگاه خبری تجارت آنلاین، محمدسعید ایزدی معاون شهرسازی و معماری امروز در نشست خبری با ارایه گزارش کامل از عملکرد شورای عالی شهرسازی و معماری گفت: مصوبات این شورا به عنوان بالاترین مرجع سیاستگذاری در حوزه توسعه شهری و سرزمینی باید مورد توجه جدی تمام دستگاه های اجرایی و شهرداری ها قرار گیرد.

مشروح این گزارش به تفصیل در ذیل منتشر می گردد. ضمنا به مناسبت گرامیداشت هفته دولت معاونت شهرسازی و معماری وزارت راه و شهرسازی فردا چهارشنبه از ساعت 12 تا 14 آماده پاسخگویی تلفنی به هموطنان گرامی می باشد. تلفنهای تماس ارایه شده 82244404 و 88646308 است.

گزارش اقدامات انجام پذیرفته حوزه معاونت شهرسازی و معماری وزارت راه و شهرسازی در سال نخست دولت دوازدهم

١- احیای طرح جامع سرزمین از طریق اقدام مشترک وزارت راه و شهرسازی و سازمان برنامه و بودجه کشور بعد از قریب به سه دهه از انجام اقدامات موازی با هدف تدوین سند آمایش توسعه کشور؛

۲- ارتقای جایگاه شورای عالی شهرسازی و معماری ایران به عنوان بالاترین مرجع سیاستگزاری در حوزه توسعه شهری و سرزمینی با تأکید و تمرکز بر سیاستگزاری و طرح موضوعات کلیدی توسعه در شورای عالی و پرهیز از روزمره گی؛ (تغییر رویکرد شورایعالی شهرسازی و معماری در نگاه به مسائل کیفی کلان کشور از جمله مصوبات نظیر باز آفرینی رود کنارها، شناسایی بناهای شاخص، ساماندهی روستا های واقع در حریم شهر ها، توجه به توان ظرفیت اقلیمی در تهیه طرح های توسعه و عمران ، نهادینه سازی رویکرد عدالت جنسیتی در طرح های توسعه و عمران )-دعوت از نمایندگان حرفه و صنف مهندسان مشاور جهت حضور در جلسات شورای عالی و کمیته های تخصصی؛

٣- ایجاد فضای مشارکت ، گفتگو و تعامل با حرفه مندان از طریق انجمن صنفی و جامعه مهندسان مشاور

- برگزاری تعداد ۸ جلسه مشترک با موضوعات (آسیب شناسی طرح های توسعه و عمران کشور ، ارائه راهکارهای مناسب برای برون رفت از شرایط موجود، انجام پیوست ۶ قرارداد تیپ ۱۲، نحوه کنترل و نظارت بر تحقق پذیری طرح های توسعه و عمران)

- دعوت از نمایندگان انجمن صنفی مهندسان مشاور و جامعه مهندسان مشاور برای حضور در کمیته های فنی وشورایعالی شهرسازی و معماری ایران

4- تجدید نظر در ساختار ، محتوا و فرایند برنامه ریزی و طرح ریزی شهری بویژه در مقیاس طرح جامع با رویکرد های نوین منطبق بر شرایط کنونی شهرهای کشور ؛

 5- توجه ویژه به ارتقای کیفی معماری از طریق تشکیل کمیته اعتلای معماری – برگزاری مسابقات معماری، مستند سازی و ترویج معماری خوب ، اصلاح دستورالعمل ها و ضوابط ساختمانی و ...

تشکیل کمیته اعتلاء معماری ایران (مصوبه مورخ 31/2/97 شورایعالی)

در این راستای ایجاد زمینه های اعتلاء معماری ایران و بهره مندی نسل حاضر و آیندگان از حق برخورداری از محیط زندگی مناسب، با بهره گیری از اندیشه و مفاهیم مستتر در تاریخ و فرهنگ ایران و با توجه به مجموعه شرایط ومقتضیات سرزمین در دوره معاصر، همچنین با عنایت به مفاد ماده یک قانون تأسیس شورایعالی شهرسازی و و معماری کمیته اعتلاء معماری ایران تشکیل شد.

مهمترین وظایف تقویت پایگاه های نظری و تولید و بسط اندیشه ایران شهری در زمینه معماری ایران، ارائه و پیشنهادات سیاستگذاری و وضع ضوابط، حمایت از جریانهای موثر بر معماری (نهادسازی و ظرفیت سازی)، بررسی طرحهای معماری ارجاعی، ایجاد زمینه همکاریهای بین المللی و مبادلات علمی و فرهنگی، برنامه ریزی در راستای ارتقاء سطح آگاهی و ایجاد تقاضای عمومی

تدوین دستورالعمل تشخیص بناهای شاخص و گردش کار تصویب آنها (مصوبه مورخ 8/8/96 شورایعالی)

تدوین معیارهای تشخیص بناهای شاخص و تدوین دستورالعمل های مربوطه به منظور ارتقاء کیفیت سازو کارهای نظارت بر فرآیند طراحی تا ساخت بناهای شاخص و فضاهای شهری 

نقد و آسیب شناسی نحوه تفکیک اراضی شهری در توده گذاری ۶۰-۴۰

با توجه به آثار الگوی توده گذاری ۶۰ درصد در زمینه خرداقلیمی، ادراکی، رفتاری، بررسی تحلیلی الگوی مذکور به عنوان یک پژوهش تحت عنوان " بررسی، نقد، ارزیابی و آسیب شناسی نحوه تفکیک اراضی شهری در شیوه توده گذاری (ضابطه شصت - چهل ) در دستور کار قرار گرفت و نتایج به تصویب شورایعالی شهرسازی و معماری رسید.

6-  ترویج گفتمان سازی به منظور افزایش مطالبه گری در جامعه به خصوص مسائل شهر و سرزمین از طریق راه اندازی گروه ها و شبکه های اجتماعی در فضای مجازی، برگزاری نشست های تخصصی، تأسیس خانه گفتمان شهری در شهر های تهران ، کرمان ، گرگان ؛

گروه های دیده بان شهری، اندیشکده های شهر در استانها، گروههای گفتگوی حضوری به خصوص در کانون معماران معاصر ، انجمن صنفی مهندسان مشاور ، جامعه مهندسان مشاور و ...)

۷- تقویت نظارت و پایش تحولات شهری از طریق حمایت از دیده بانان شهری - ارتقای نقش حرفه مندان از طریق پیوست 6 قراردادهای تیپ ۱۲- تشکیل نهاد برنامه ریزی و توسعه در کلان شهرها (کرج ، تهران ، اصفهان وهمدان)

۸- استفاده از ظرفیت موجود ادغام دو حوزه راه و شهرسازی با راه اندازی کمیته های مشترک، تدوین و اجرای برنامه های مشترک با حوزه حمل و نقل (معماری راه ، منظر ریلی، کمیته ایستگاه های راه آهن ، ترمینال های فرودگاه، تدوین سند راهنمای TOD )

با عنایت به دستور اقدام مقام عالی وزارت طی نامه شماره 12/110/2831 مورخ 30/1/93 در خصوص تشکیل کارگروه ایستگاههای راه آهن کشور با حضور نمایندگان راه آهن، معاونت معماری و شهرسازی، شرکت ساخت و معماران پیشنهادی، اقدامات بعدی در جهت راهبری و سیاستگذاری با تشکیل کمیته های معماری و مکانیابی ذیل کارگروه " راهبری و سیاستگذاری معماری و مکانیابی ایستگاههای راه آهن کشور" ( گردش کار پیوست ۱) به تفکیک انجام و بنا بر اولویت اعلامی شرکت راه آهن تاکنون طرح معماری ایستگاههای تبریز، ساری و مرودشت و همدان و مکان یابی ایستگاه های رشت، چابهار، همدان ، مرودشت، ارومیه، شرقی شیراز، سنندج، اسلام آباد غرب، خاش، ایرانشهر، اردبیل، خرم آباد و شهر کرد مورد بررسی قرار گرفته است.

۹- اولویت بخشی و حمایت از سیاست بازآفرینی شهری با هدف ارتقای کیفیت زندگی در شهرهای کشور از طریق تجدید نظر در شیوه شناسائی محدوده های هدف -تصویب سیاست باز آفرینی رودکنارها - نظارت و مراقبت از ثروتهای های فرهنگی - تاریخی (لغو نامه ها و مصوباتی که موجب تخریب میراث فرهنگی خواهند شد) حمایت از حفاظت باغ ها و زیست بوم های شهری و روستایی و ...

احياء رودخانه ها و فضاهای رودکناری (مصوبه مورخ 4/10/96 شورایعالی)

ضرورت اعاده موجودیت رودخانه ها و ارتقاء جایگاه آن در زندگی شهری و روستایی و نقش پذیری آن در سازمان فضایی و استخوان بندی شهرها با ملاحظه نسبت رودخانه و عرصه زیستگاهی پیرامون

مشاوران تهیه کننده طرحهای توسعه و عمران موظفند مطالعات مذکور را در سه سطح زیر انجام و تاثیر مطالعات در طرح های توسعه و عمران لحاظ گردد.

سطح کلان: أمایش رودخانه ها آمایش سرزمین شامل راهبردهای توسعه و برنامه ریزی مبتنی بر حوزه های أبخیر در سطح سرزمین و نقش رودخانه ها در توسعه سکونتگاهها

سطح میانی: سیاستهای توسعه شهری و روستایی در ارتقاء نقش رودخانه ها در محدوده شهر و روستا

سطح خرد: سیاستهای عملیاتی در ساماندهی و طراحی عرصه های عمومی رودکناری و بافتهای زیستگاهی پیرامون

۱۰ - پیگیری و اجرای قانون جابجائی پادگان ها با تأکید مقام معظم رهبری و تصویب طرح های انتقال پادگان های ارومیه - اصفهان - خرم آباد؛

عرصه های شهری آزاد شده به واسطه قانون فروش و انتقال پادگانها و سایر اماکن نیروهای مسلح به خارج از حریم شهرها (مورخ 01/06/88 ) فرصتی مناسب جهت تامین سرانه کاربری های شهری و ایجاد عرصه های عمومی به منظور برقراری جریان زندگی شهری هستند. بهره گیری مناسب از فرصت ایجاد شده به واسطه خروج پادگان ها در راستای ارتقاء کیفیت فضای شهر و بافت پیرامون از جمله اقدامات است.

اخذ مصوبه در خصوص "طرح یکپارچه اراضی پادگان لشگر ۶۴ ارومیه" از شورای عالی شهرسازی و معماری ایران (22/8/96)

۱۱- تشکیل شورای ساماندهی پایتخت و ارائه راهکارهای اجرائی برای ارتقای کیفیت زندگی در کلان شهر تهران ؛

۱۲-سیاست گزاری و نظارت بر تحقق برنامه های حفاظت از بافت ها و آثار فرهنگی - تاریخی تجدید نظر در طرح بافت پیرامون حرم مطهر رضوی، لغو مصوبه کمیسیون ماده 5 شهرسازی ، پیگیری جلوگیری از تخریب کار خانه حریربافی چالوس ، اصلاح طرح تعریض و تخریب محله بلاغی شهر قزوین، مصوبه حفاظت از گورستان های تاریخی، ...)

ابلاغ برنامه راهبردی بهسازی و هدایت موزون توسعه در بافت پیرامون حرم مطهر امام رضا (ع)

با عنایت به شأن و جایگاه شهر مشهد و بافت شهری پیرامون حرم مطهر امام رضا (ع)، به عنوان یکی از کانون های مهم مذهبی و فرهنگی جهان اسلام و تشیع و مقیاس فراملی آن، و اهمیت اقدامات ساماندهی بافت شهری پیرامون حرم مطهر، به مثابه نمادی از بضاعت مملکت اسلامی در صیانت از حیثیت تشیع و رابطه پیوسته و مستمر مجاوران و زائران با این کانون، همچنین با عنایت به تأکیدات مقام معظم رهبری در خصوص اقدامات پیرامون بافت حرم مطهر امام رضا (ع، و پیرو مصوبات مورخ  8/10/93، 20/11/93 و 23/1/95 شورایعالی شهرسازی و معماری برنامه راهبردی بهسازی و هدایت موزون توسعه در بافت پیرامون حرم مطهر امام رضا (ع)» تهیه و در تاریخ 20/4/97 ابلاغ شد.

ابلاغ طرح تفصیلی بافت تاریخی شیراز

طرح تفصیلی بافت تاریخی شیراز با رویکرد لزوم صیانت از یکپارچگی بافت و ملاحظات اجتماعی، اقتصادی و احیاء فرهنگ سکونت، تهیه و به تصویب شورایعالی رسیده و در تاریخ 2/11/96 ابلاغ شد

پیگیری تهیه طرح بافت پیرامون حرم مطهر شاهچراغ (ع) در بافت تاریخی شیراز

طرح پیرامون حرم شاهچراغ (ع)، به عنوان یکی از طرحهای موضعی ذیل طرح تفصیلی این محدوده تعریف شده است و پیگیری تهیه طرح وفق کلیه مصوبات شورایعالی با رویکرد حداقل تخریب، ساماندهی بخشهای تخریب شده و حفاظت از بافت تاریخی در دست اقدام است.

اصلاح طرح بازگشایی خیابان انصاری شرقی در بافت تاریخی قزوین

با توجه به برهم خوردن یکپارچگی و انسجام بافت تاریخی محله بلاغی در اثر احداث خیابان شریانی درجه دو (با عرض ۲۴ متر و با غلبه حرکت سواره ) و آثار سوء آتی آن در ساختار اجتماعی، فضایی و کالبدی بافت، تخریب بخشی از عرصه تاریخی ثبتی (مسجد و مدرسه حیدریه و گرمابه بلاغی) و عدم تناسب ویژگیهای کالبدی مسیر و ضوابط ساختمانی با نظام کارکردی فضایی بافت تاریخی شورایعالی با بازگشایی خیابان مخالفت و طرح تجدید نظر منطبق با ویژگی های بافت تاریخی تهیه شد.

پیگیری جلوگیری از تخریب کارخانه حریربافی چالوس

بنای کارخانه حریر بافی چالوس متعلق به دروه پهلوی اول و هم عصر با دیگر کارخانه های نساجی کشور ساخته شده است. این مجموعه در فهرست آثار ملی کشور ثبت گردیده است. در پی این امر مطابق طرح تفصیلی مصوب ضلع غربی کارخانه تعریض خیابان ۴۵ متری رادیو دریا پیش بینی شده است که هیچگونه تعارضی با طرح مصوب نداشته است. شهرداری چالوس به جای ادامه راه تعریض خیابان ۴۵ متری، خیابان دیگری به عرض ۲۴ متر با هدف اخذ مجوز پروانه تجاری برای مجموعه در دست اقدام قرار میدهد. مکاتبات متعددی با استانداری و شهرداری در راستای بازنگری در مصوبه ماده ۵ در جریان است.

تهیه طرحهای ویژه مبتنی بر ویژگیهای بستر تاریخی، فرهنگی و طبیعی و رعایت حقوق شهروندان

. طرح ویژه لار

. طرح ویژه بندر کنگ

. طرحهای ویژه گناباد، نیشابور

تهیه سند ملی حفاظت و حراست از گورستان های تاریخی (مصوبه مورخ 8/5/97 شورایعالی)

تاکید بر اهمیت گورستانهای تاریخی به عنوان جزئی جدایی ناپذیر از محیط طبیعی و مصنوع، با جنبه های اسطوره ای، اخلاقی، دینی و باورهای انسانی، بخشی از چشم انداز تاریخی که نقش ارزنده ای در تداوم حیات اخلاقی و معنوی انسانها دارد. قسمتی از حافظه جمعی شهرها و روستاها، سند ملی شامل اصول بنیادین، اقدامات حفاظت و نگهداری، مدیریت یکپارچه و اقدامات قانونی، اطلاع رسانی، ترغیب و آموزش به تصویب شورایعالی رسید.

لغو مصوبه کمیسیون ماده پنج شهر ساری در مورد بازگشایی پیاده راه قارن در بافت تاریخی ساری

با عنایت به مغایرت صریح طرح پیاده راه خیابان قارن با ضوابط و معیارهای سازمان میراث فرهنگی و تاثیر آن در قریب بافت تاریخی ضمن لغو مصوبه کمیسیون ماده پنج شهر ساری و تاکید بر رویکرد بازآفرینی شهری متضمن حفظ ارزشهای تاریخی، فرهنگی شهر و حفاظت از بافت تاریخی شهر ساری، مقرر نمود طرح مورد تجدید نظر اساسی قرار گیرد.

13- راهبری پروژه های طراحی فضای شهری در راستای ارتقاء کیفیت فضاهای شهری

 طراحی شهری رودخانه شهر خرم آباد (بر اساس دستور مقام عالی وزارت مورخ 30/3/93

طراحی شهری خیابان امام خمینی چابهار (پایان مرحله اول)

طراحی فضای شهری خیابان چهار مردان قم (در مرحله بررسی و شناخت وضع موجود)

طراحی شهری هسته تاریخی شهر فردوس (در مرحله بررسی، مطالعات و شناخت وضع موجود)

طرح ساماندهی منظر شهری تپه های سنندج ( در مرحله بررسی ، مطالعات و شناخت وضع موجود)

طراحی فضای شهری خیابان امام خمینی شهر نراق محدوده بازار تاریخی (در مرحله بررسی، مطالعات و شناخت وضع موجود) طراحی شهری بلوار تکاوران و بافت مرکزی بندر انزلی- از پل قدیم غازیان تا میدان امام، مناره تاریخی و قاآنی

14- اقدامات ترویجی و چاپ کتاب

مجموعه مصوبات شورای عالی شهرسازی و معماری ایران ۱۳۸۹-۱۳۹۱ 

مجموعه مصوبات شورای عالی شهرسازی و معماری ایران ۱۳۹۲-۱۳۹۴ 

درآمدی بر الگوی مسکن ارومیه با توجه به شیوه زندگی در گذر زمان (عباس یزدانفر) 

درآمدی بر الگوی مسکن مراغه با توجه به شیوه زندگی در گذر زمان (عباس یزدانفر) 

منظر روستاهای ایران (مصطفی عباس زادگان)

احیای بافت قدیم شهرها (مروری بر تجارب) (اصغر محمد مرادی)

ساختار تامین مالی مناسب و توسعه پایدار کلان شهری (رضا نصر) 

شکوفایی شهری 

جلد سوم معماری معاصر ایران

15- انعقاد تفاهمنامه همکاری به منظور تبادل دانش و ... با دانشگاه ها و مؤسسات أموزش دانش پژوهان و...)

۱6- برنامه ریزی و اجرای جشنواره مهندسی برای سال ۱۳۹۸

 ۱۷- راه اندازی پایگاه داده مکانی

راه اندازی مجدد فصلنامه آبادی به عنوان بولتن خبری معاونت شهرسازی و معماری

 پورتال اطلاع رسانی معاونت 

پایگاه داده مکانی طرح های توسعه و عمران

آرشیو دیجیتال طرح های توسعه و عمران 

سامانه جامع مدیریت تهیه و تصویب طرح های توسعه و عمران 

سامانه کمیسیون های ماده ۵ استان ها 

تهیه و پیاده سازی معماری سازمانی حوزه معاونت

 بازنگری استاندارد و دستور العمل های پایگاه داده مکانی

۱۸- ایجاد ارتباط سازنده با مراجع قضایی تأثیرگذار در حوزه اجرا و نظارت بر اجرای طرح های توسعه شهری از قبیل دیوان عدالت اداری و دادستانی؛

۱۹- بازنگری در ضوابط و مقررات مرتبط با حفظ و نگهداری باغات و فضای سبز شهری با رویکرد حفظ حداکثری باغات و عرصه ای سبز در شهرها (دستورالعمل ماده 14 قانون زمینی شهری - باغات کن - فرحزاد و ...)؛

۲۰- پیگیری تدوین ضوابط عام بلند مرتبه سازی در اجرای مصوبه شورایعالی و به منظور شکل دادن به چارچوب کلان ساخت و ساز ساختمانهای بلند در سطح شهرهای کشور ؛ 

۲۱- نهایی کردن سامانه مکانیزه گردشکار کمیسیون های ماده 5 شهرهای کشور و تصویب اجرای آن در مراکز استانهای کشور در شورایعالی شهرسازی و معماری؛ 

۲۲- تهیه نقشه پهنه بندی گسل های زلزله در شهرهای مختلف و تدوین ضوابط و دستورالعمل های ساخت و ساز و تصویب در شورایعالی شهرسازی و معماری ایران (شامل شهرهای تهران، کرمان، مشهد، زنجان، کرج، و...)؛

 ۲۳-رویکرد قاطع شورایعالی شهرسازی و معماری ایران در برخورد با ساخت و سازهای خلاف در خارج از محدوده شهرها واتخاذ سیاست "عدم تطهير خلاف های مربوط به ساخت و ساز " (به طور مثال موضوعات مشابه، مربوط به شهرهای شیراز و مرند)

 ۲4- تلاش شورایعالی شهرسازی و معماری ایران در اصلاح فرایند های تصویبی مراجع خود از جمله کارگروه امور زیر بنایی و شهرسازی استانها و کمیسیون های ماده 5؛

۲5- برنامه ریزی و هماهنگی لازم به منظور برگزاری کنگره ملی دیده بان شهری پائیز ۹۸ به منظور استفاده از نهادهای مردمی و غیر دولتی برای نظارت بر اجرای طرح های توسعه و عمران ؛

۲6- بررسی و تعیین تکلیف طرح های جامع کلانشهر های کشور از جمله اهواز و زاهدان و ابلاغ طرح جامع تبریز در کنار ده ها طرح جامع مربوط به شهر های کوچک