سرگیجه‌های اقتصادی امروز ما ناشی از چیست؟

فرشاد مومنی
اقتصاددان

«ریچارد نفیو» به‌عنوان طراح تحریم‌های ایران تأکید می‌کند که نباید به ایران مجال مواجهه خردورزانه و مبتنی بر برنامه را داد. یعنی آنقدر مشکلات کوچک و بزرگ برای ایران ایجاد شود که ما دچار سرگیجه شده و به هر خواسته‌ای از امریکا تن دهیم. او معتقد است که امریکا باید از طریق بازکردن راه‌های «غیرتوسعه‌گرا» و «مصرف‌گرا»، منابع ارزی کشورمان را تحلیل برد. چرا که بر این باور است که «منابع ارزی» مهم‌ترین عامل برای

انعطاف‌پذیر کردن ما است.این روزها، که به 13 آبان و شروع موج جدید تحریم‌ها از سوی امریکا نزدیک می‌شویم، شایسته است که نکاتی را در خصوص «نحوه مقابله ما با تحریم‌ها» در دستور کار خود قرار دهیم. اگر در اداره کشور «مسائل بنیادین توسعه» مورد بی‌توجهی قرار گیرد، بی‌شک با بی‌ثباتی مستمر مواجه خواهیم شد. آنچه که بین سه دهه گذشته در اقتصاد سیاسی ایران مشاهده می‌شود، بهترین گواه برای این مسأله است که وقتی ما مسائل بنیادی را نمی‌بینیم و به امور روزمره دلخوش می‌کنیم، یکباره بعد از سه دهه با طیف بسیار متنوعی از بحران‌های کوچک و بزرگ رو‌به‌رو می‌شویم. سرگیجه‌ای که این روزها در مدیریت اقتصادی کشور مشاهده می‌کنیم در واقع بازتاب آن سهل‌انگاری‌های جدی گذشته است. بنابراین، شناخت «بنیان‌های اندیشه‌ای وضع موجود» از حیاتی‌ترین مسائل امروز ما است. تا زمانی که جسارت رو‌به‌رو شدن با واقعیت‌هایی چون «قاعده‌ توزیع منافع در ایران» را پیدا نکنیم، نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم که از این شرایط سرگیجه‌آور اقتصادی خارج شویم. برای اینکه این شناخت عالمانه اتفاق بیفتد، نخست باید آن بنیان‌های اندیشه‌ای را شناسایی کنیم...